به گزارش اصفهان زیبا؛ یکی از مؤلفههای مهم در تحلیل و نقد فیلم و سریال، توجه به ابعاد روانشناختی آن است. در همین راستا و همزمان با برگزاری جشنواره فیلم کودک و نوجوان، با مریم قاسمی، کارشناس ارشد روانشناسی، به گفتوگو پرداختیم.
چه عواملی به رشد شناختی و عاطفی کودکان کمک میکند؟
فیلمی به رشد شناختی و عاطفی کودکان کمک میکند که محتوای آموزشی مستقیم نداشته باشد و حتی قصد فیلمساز از ساخت فیلم، محتوادهی آموزشی نباشد. فیلمساز خوب برشی از زندگی حیوانات یا کودکان را نمایش میدهد و درصدد آموزش نیست؛ اما کودک با دیدن روابط سالم و درست در فیلم، ناخودآگاه آموزش میبیند. اینکه هدف از ساخت فیلم و نوشتن کتاب آموزش باشد، بهصورت ناخودآگاه برای کودکان زیر سن آموزش، اثرات منفی خواهد داشت.
چه عناصری در یک فیلم یا انیمیشن میتواند به درک بهتر احساسات و نیازهای کودکان کمک کند؟
با توجه به ویژگی همانندسازی در کودکان، باید آن برش از زندگی که نوجوانان و کودکان در فیلم میبینند، به زندگی خودشان نزدیک باشد؛ همچنین لازم است براساس سن کودک از عناصر مختلف در فیلم استفاده شود؛ برای مثال استفاده از حیوانات برای سنین زیر پنج یا شش سال کمکدهنده است؛ اما پس از این سن به علت فرایند همانندسازی کودکان، باید کاراکترها و فیلمها نزدیک به سنشان باشند و حاوی بایدها و نبایدهای هنجاری زیاد نباشند. فیلم باید از حالت طبیعی خارج نشود و به زندگی واقعی شبیه باشد.
مرز فیلمهای مناسب کودک و نوجوان چیست؟
دوره نوجوانی به دو دوره اول و دوم تقسیم میشود. عموما در جشنوارههای فیلم و سریال کودک و نوجوان چندان به دوره دوم نوجوانی و حتی سالهای آخر دوره اول توجهی نمیشود. فیلمها عموما برای مرز دوران کودکی و نوجوانی ساخته میشوند. در نوجوانی دوم، فیلمها به ژانر بزرگسال شبیهاند و این گروه نوجوانان نیز تمایل دارند شخصیتهای فیلمها همسنوسال خودشان باشند و به مشکلات و معضلات مبتلابه این گروه سنی چون کنکور، فشار خانوادهها، نداشتن آزادی و استقلال بپردازند؛ اما عموما شخصیتهای فیلمهای نوجوانان در گروه سنی ۱۲ تا ۱۴ سال قرار میگیرند که مربوط به اوایل دوره اول نوجوانی است و جنبه تخیلی و قهرمانسازی دارد. نوجوانان دوره دوم به ژانرها و تیمهای مختلف فیلمی علاقهمندند. فیلمهای ترندشده در میان بچههای کلاس نهم به بعد با فیلمهای ترندشده مورد علاقه بچههای سال پنجم و ششم دبستان متفاوت است.