به گزارش اصفهان زیبا؛ تبلیغات از جنبههای مهم هر رویداد شهری است. آنچه از هر جشنواره و رویدادی باقی میماند و در تاریخ ثبت میشود، پوسترهای طراحیشده برای آن رویداد است. در واقع پوسترها سند تاریخی رویدادهای اینچنینی هستند. این سند تاریخی علاوه بر ثبت در تاریخ، در ذهن مخاطبان نیز ماندگار میشود و حتی با گذشت زمان میتواند حافظه تصویری افراد را خیلی خوب تحریک کند و یادآور خاطرات آن رویداد یا برنامه شود؛ بنابراین پوستر و تبلیغات رویداد باید بهخوبی بتواند نشانههایی از ان رویداد به دنبال داشته باشد. طراحی پوستر و تبلیغات باید اصول و ویژگیهای خاصی داشته باشد تا بتواند بهخوبی آن رویداد را معرفی کند. در راستای بررسی پوسترهای جشنواره فیلم کودک و نوجوان با مجتبی مجلسی، گرافیست و طراح مطرح اصفهانی، گفتوگو کردیم.
مجلسی پوستر رویدادها و جشنوارههایی همچون جشنواره فیلم کودک و نوجوان را سند تاریخی آن رویداد میداند و دراینباره میگوید: «تجربه ثابت کرده آنچه از جشنوارهها و رویدادها باقی میماند و در تاریخ ثبت میشود، پوسترهای طراحیشده برای آن رویداد است. این اسناد تاریخی در ذهن مخاطبان نیز ماندگار میشود و حتی با گذشت زمان میتواند با حافظه تصویری افراد خیلی خوب بازی کند و یادآور خاطرات آن رویداد یا برنامه شود. ممکن است پس از گذشت چندسال فیلم، تئاتر یا محتوای جشنوارهها از ذهن مخاطب پاک شوند؛ اما پوستر و تبلیغات آن رویداد با مشاهده مجدد، فرد را به زمان جشنواره بازمیگرداند. اهمیت این مسئله در رویدادهای بینالمللی و جشنوارههایی که جزئی از تاریخ، فرهنگ و هنر هر شهر یا کشوری است، اهمیت بیشتری پیدا میکند.»
کیفیت خوب؛ اما بیقصه
این گرافیست اصفهانی در رابطه با طراحی پوستر جشنواره فیلم کودک و نوجوان ادامه میدهد: «پوسترهای جشنواره فیلم کودک و نوجوان از نظر فنی و گرافیکی واقعا در سطح بالایی است و استانداردهای لازم را دارد. البته انتقاداتی به نوع تصویرسازی و استفاده از هوش مصنوعی به طراحیها وارد است؛ اما چالش طراحی پوسترها در این دوره از جشنواره عدمارتباط و تقارن پوسترهای طراحیشده با شهر میزبان این رویداد، یعنی اصفهان است. به نظرم در بومیسازی جشنواره کودک ضعیف عمل شده؛ حتی طراح پوستر جشنواره یک تیم تهرانی است. البته همانطور که گفتم این پوستر از کیفیت قابل قبولی برخوردار است؛ اما زمانی که این رویداد در شهر اصفهان برگزار میشود، باید قصه یا نمادی از این شهر در پوسترها دیده شود. افراد باید با مشاهده پوستر بفهمند و حس کنند که این رویداد برای شهر اصفهان است.»
او با گلایه از بیتوجهی به هنرمندان و فعالان شهر میگوید: «اصفهان در بسیاری از رویدادهای ملی در زمینههای گرافیکی و طراحی از نظر شرکتکننده و برخورداری از اساتید و راهبران رویدادها در سطح بالایی قرار دارد و در این زمینه حرف برای گفتن دارد؛ اما نمیدانم چرا برای طراحی پوستر جشنوارهای مانند جشنواره کودک از هنرمندان اصفهانی استفاده نشده است! متأسفانه خیلی زود این میدان را برای هنرمندان اصفهانی خالی کردیم.»
جای خالی اصفهان در پوسترها
مجلسی در ادامه توضیح میدهد: «جشنواره کودک جشنوارهای بینالمللی است و اصفهان نیز نقش بسزایی در برگزاری این جشنواره دارد. وقتی برای طراحی پوستر چنین رویدادی از یک تیم تهرانی استفاده میشود، این تیم با سلایق خودشان طراحی میکنند؛ درصورتیکه اصفهان باید در این طراحی دیده شود. هنرمندان اصفهان، قصه اصفهان و فرمت اصفهان در چنین جشنوارهای اهمیت ویژهای دارد. بعضی از دورههای گذشته تیم برگزارکننده جشنواره در اصفهان به موازات تیم تهرانی یک پوستر با قصه اصفهان و با هنر دستان گرافیستهای اصفهان تولید میکرد. این مسئله سبب میشد فضای شهر ما به وسیله تولیدات بومی، رنگ و بوی جشنواره را بیشتر به خود بگیرد؛ اما متأسفانه امسال شاهد این خلاقیت نبودیم و تنها پوستر جشنواره توسط تیم تهران طراحی شد؛ پوستری که نه قصهای از اصفهان دارد و نه هنرمندان اصفهانی در آن نقش دارند.»
او در رابطه با سایر پوسترهایی که برای این جشنواره در سطح شهر به نمایش گذاشته شده، اظهار میکند: «متأسفانه تیم برگزارکننده جشنواره در اصفهان همان پوستر اصلی جشنواره را یک یونیفرم کرده و با یکسری عکس رئال از بچهها در سطح شهر اکران کرده است. این تبلیغات در واقع یک پترن تکرارشونده است با یک یونیفرم ثابت و مثلا کودکی که دستانش را به جهتهای مختلف گرفته است. در واقع هیچ اتفاق خاصی در این تبلیغات مشاهده نمیشود. مخاطب با مشاهده پوسترها تفاوتی نسبت به سایر تابلوهای نصبشده در شهر احساس نمیکند و این مسئله در تبلیغات اصلا اصولی نیست. متأسفانه مسئولان شهری نسبت به استفاده از چنین طراحیها و تبلیغات تکراری تمایل بیشتری دارند. شاید دلیل این تمایل به خاطر نوع گزارش آن است؛ چراکه چینش گزارشی این مدل کارها بهتر از آب درمیآید.»
دور از رسالت
این گرافیست در ادامه به نقد تبلیغات شهری اصفهان میپردازد و میگوید: «تبلیغات و تابلوهای شهری پر شدهاند از یکسری الگوها و پترنهای تکراری که این مسئله اتفاق خوبی در شهر ما نیست. متأسفانه مخاطب اصفهانی را به دیدن تابلوهای تکراری عادت دادهایم؛ به اینکه ساده از کنار تابلوها رد شده و توجهی به آنها نکند. درصورتیکه این الگوها از لحاظ کارکرد با رسالت تبلیغات فاصله دارد. ما سالهای گذشته با یک مجموعه دهتایی از بیلبوردهای شهری میتوانستیم کل مردم را درخصوص یک واقعه یا رویداد حساس کنیم. الان با چندصد بیلبورد هم این اتفاق نمیافتد. این مسئله به خاطر عادت مخاطب به دیدن حجم انبوه تبلیغات شهری است که از نظر فنی ضعف دارند؛ ضعیف کارکردن ذهن مخاطب را اذیت میکند و او وادار به ندیدن فضای تبلیغاتی شهر میشود. در طراحی پوسترهای امسال جشنواره هم مانند گذشته شاهد یک پترن تکرارشونده در سطح شهر هستیم که رسالت تبلیغاتی و رسالت پیامرسانی را نقض میکند.»