به نظر خودتان چه نوع سبک زندگی را در پیش گرفته‌اید؟ سالم، ناسالم یا اینکه نمی‌دانید آیا سبک زندگی مناسبی دارید یا خیر؟ حال اگر شما مخاطب عزیز پا به سن گذاشته‌اید چطور؟ از سبک زندگی خود رضایت دارید و حس می‌کنید الگوی ایدئالی را برای خود برگزیده‌اید و سرزنده و شادابید؟ این‌گونه سؤالات در سلسله نشست‌های باغ تجربه توسط دکتر الهه حاجی صادقی، محقق طب سنتی و متخصص طب سوزنی، مطرح شد و برای پاسخ، رمز و راز آن را برملا کرد.
برای اینکه بدانیم چه نوع سبک زندگی داریم باید اول نوع روابطمان با دیگران و محیط پیرامون را بشناسیم. چراکه هر نوع از سبکزندگی نوعی متفاوت از رژیم غذایی، ورزش و تفریح را نیاز دارد. اگر بخواهیم جسم قوی، ذهنی فعال و روحی شاداب داشته باشیم، باید سبک زندگی سالم داشته باشیم. انواع سبک‌های زندگی شامل اجتماعی، انفرادی، منزوی و استرسی است.
هرکدام از این موارد تعریفی خاص دارند؛ مثل سبک زندگی اجتماعی مختص افرادی است که از بودن در گروه‌ها، انجمن‌ها و هر‌محیطی که از افراد تشکیل شده باشد، لذت می‌برند و احساس شادی و زنده‌بودن دارند. در نوع انفرادی، افراد بیشتر وقت خود را به توجهات فردی می‌گذرانند؛ مثلا از کتاب‌خواندن، باغبانی، تمیزکردن محل‌زندگی، کارهای‌هنری و… احساس سرزندگی دارند.
در نوع منزوی، افراد اغلب تنها و بدون توجه به اتفاقات پیرامون زندگی می‌کنند و از اجتماع و افراد دوری می‌کنند. در سبکزندگی پُر‌استرس همانطورکه از نامش پیداست، فرد هم تعاملات اجتماعی دارد، هم فضای فردی؛ اما دائم دچار استرس، اضطراب و عجله هستند.
اگر بدانید جزو کدام سبکزندگی هستید، می‌توانید با در نظر‌گرفتن رژیم‌غذایی، ورزش، تفریحات و نیازها از همان سبک به بهترین روش استفاده کنید.
مثلا در سبکزندگی اجتماعی نسبت به سبک‌های دیگر، رژیم پرکالری‌تری نیاز دارید. در سبک منزوی از خوردن سردی‌ها باید پرهز کنید. در سبکزندگی پراسترس از خوردن هر نوع خوراکی محرک مثل فلفل، خردل یا زنجبیل باید کمترین استفاده را ببرید. حال اما فاکتورهای سبک زندگی سالم را با طبقه‌بندی زیر شرح می‌دهیم؛ مواردی که باید درنظر گرفته شوند تا نتیجه بهتری حاصل شود.
سالم بخورید / سبک زندگی
از بعد از پنجاه‌سالگی سعی کنید بیشتر میوه، حبوبات، سبزی‌ها و غلات مصرف کنید؛ در ضمن هر میوه را در فصل خود بخورید. مصرف میوه در غیر‌فصل خود مضر است؛ مثلا خوردن هندوانه در زمستان باعث سردی معده و ایجاد بیماری‌های مفصلی و استخوانی می‌شود.
ورزش‌روزانه فراموش نشود / سبک زندگی
برخلاف باور اغلب که فکر می‌کنند پیاده‌روی به عنوان ورزش کافی‌است، باید گفت که چنین نیست و علاوه بر پیاده‌روی، نرمش و ورزش‌منظم نقش مهمی در سلامت دارد؛ مثلا وقتی خوابیدید، دست‌ها را به سمت بالا بکشید تا دچار بیماری شانه یخ‌زده نشوید و یا دراز بکشید و پاهای خود را چند ثانیه بالا بگیرید تا حرارت زیاد کبدتان کاهش یابد یا برای پیشگیری از پوکی‌استخوان در زمان نشستن چند‌بار پاهای خود را داخل شکم جمع و دوباره باز کنید. پیاده‌روی رو به عقب نیز مفید است.
مطالعه کنید / سبک زندگی
ورزش مغز مهم است. پس ذهنتان را تقویت کنید و بدین منظور کتاب بخوانید، جدول حل کنید و یا زبان انگلیسی بیاموزید تا عملکرد مغزتان کاهش نیابد و منجر به آلزایمر و کاهش حافظه نشوید. ضمنا مطالعه‌کردن باعث می‌شود در تصمیم‌گیری‌های زندگی‌تان راحت‌تر عمل کنید.
یبوست را رفع کنید
افرادی که یبوست دارند، معمولا خلق و خوی خوبی ندارند و پرخاشگرند؛ برای همین به آن‌ها لقب یبس می‌دهند! اما روده‌ها باید سموم بدن را دفع کند؛ وگرنه این خون کثیف دوباره به بدن بازگشته و باعث بروز بسیاری از بیماری‌ها مثل سنگ‌کلیه و… می‌شود. برای رفع آن به اندازه کافی میوه، سبزی‌ها، صیفی، غلات سبوس‌دار، روغن کرچک و گل‌‌سرخ مصرف کنید و تحرک کافی داشته باشید.
کنترل استرس و دوری از مواد اعتیادآور نیز برای رفع یبوست مؤثر است. گفتنی است که روده‌ها برای تخلیه نیاز به چربی نیز دارد. اگر چربی به حد کافی نباشد، پس مجبور است از ذخیره چربی خود پمپاژ کند و در این صورت منجر به ایجاد خشکی بدن، یبوست، ایجاد کیست، خشکی چشم و… می‌شود؛ البته چربی‌سالم مثل دنبه مصرف کنید. اگر فعالیت کافی داشته باشید، خوردن دنبه مفید است؛ در غیر این صورت ویتامین ای100 قابلیت استفاده تا چهارماه و شبی یک عدد لازم است و ویتامین ای400 تنها تا دو ماه مناسب است.
لثه و دندان را از قلم نیندازید
مراقبت از دندان در سلامت تأثیر زیادی دارد؛ چراکه بی‌توجهی به آن باعث ایجاد پوسیدگی، عفونت و خرابی دندان‌ها می‌شود. توجه داشته باشید که خمیردندان حاوی فلوراید باعث بروز آلزایمر و پارکینسون می‌شود. جایگزین آن استفاده از آب‌نمک یا خمیری از زردچوبه و لیموترش است(زردچوبه خاصیت ضدعفونی‌کننده و سفیدکننده برای دندان دارد) یا عسل اصل همراه با کمی نمک.
ضمنا مرتب از یک نوع شوینده استفاده نکنید. مسواک نم‌زده به تنهایی نیز راهکار مؤثری است و پس از آن با چوب مسواک اصل دندان‌هایتان را تمیز کنید. جالب است بدانید بروز آفت دهان در پایین دندان نشانه عدم عملکرد درست قلب شماست، در بالای دندان نشان از وجود کبدچرب یا غلظت‌خون، کنار دهان نیز نشانه کاهش عملکرد روده‌ها و یبوست و روی زبان هشداری برای احتمال تنگی‌نفس و آسم است.
همچنین می‌توانید با عصاره نعنا و پونه و کرفس که همان پرسیکا(نوعی دهان‌شویه) است، هفته‌ای دو مرتبه دهانتان را بشویید.
برای گوش بهوش باشید
التهاب، عفونت، صدای وزوز و کاهش شنوایی در سنین بالا رایج است و از دلایل آن، این است که مرتب جرم‌گیری گوش انجام می‌دهید. به جای آن می‌توانید یک قطره روغن بابونه و یا روغن زیتون اصل در هر گوش سه‌چهار روز پشت سر هم بچکانید تا جرم را به سطح آورده، آنگاه به آرامی با گوش‌پاک‌کن پاک کنید.
پس از حمام لی‌لی‌کردن گوش نیز مفید است و یا اینکه گوش خود را گاه بپیچانید! تعجب نکنید! در قدیم گوش کودکان را می‌پیچاندند که این عمل برای عملکرد بهتر گوش مؤثر است. ماساژ گوش نیز سودمند است.
از مصرف داروی زیاد خودداری کنید
گاهی داروها به جای فواید، عوارض دارد. پس خودسرانه و بیش از حد از مصرف آن خودداری کنید. از‌جمله اینکه مصرف زیاد مترونیدازول و پنتانیدازول باعث ایجاد کبدچرب می‌شود. برای رفع آن هر مواد غذایی که‌ترش و شیرین است، مناسب است؛ مثلا عناب و یا زرشک به همراه عسل، آبغوره با کمی شکر، رب انار که کمی شیرین‌مزه باشد، رب لیموعمانی، آلبالو و… یا برای رفع قندخون می‌توان از گیاه آرتیشو(کنگرفرنگی) که قرص آن نیز موجود است، استفاده کرد.
همچنین گزنه، قند و چربی را کنترل می‌کند که البته به دلیل ایجاد خشکی در بدن، نباید زیاد مصرف کنید. برای رفع سنگ‌کلیه هم که عامل آن اوره بالاست(معمولا ادرار تیره نشانه اوره بالاست) و نیز آب اصفهان که دارای املاح زیاد است و باعث ایجاد سنگ‌کلیه، عفونت و حتی نقرس می‌شود، آب فاطر به اندازه کافی(آب جوشیده سرد‌شده) بنوشید. قارچ خوراکی، بادام، فندق، اسفناج، ترب، لبو و شلغم مصرف کنید. برای رفع کم‌خونی نیز که بسیار سؤال می‌شود، مصرف مخلصه و یا پودر اسفناج خشک‌شده و نیز شیره انگور مؤثر است.
سایر
کنترل افکار و نگرش مثبت، دوری از مواد مخدر، رفت و برخاست با انسان‌های شاد و موفق، سپاسگزاری، خنده و شادی، خواب‌کافی و به‌موقع و حفظ وزن نیز از الگوهای سبک زندگی ایدئال و مناسب است.
