به گزارش اصفهان زیبا؛ محله شهشهان که خرده‌محلاتی قدیمی در خودش دارد، جزو محلههایی است که پیشینه تاریخی قوی دارد. از خیابان ابن‌سینا و از داخل گذرهای سخت و پیچ‌درپیچ به دل محله و جایی در کنار بقعه تاریخی دومنار می‌رویم. در دل یک محله تاریخی که هر طرف آن نشانی از تاریخ دارد.
در حسینیه پامنار مهمان محمد ربانی یکی از اعضای هیئت‌امنای حسینیه و معتمد محله پامنار می‌شویم تا مشکلات این محله را از زبان این فعال فرهنگی و اجتماعی بشنویم.
ربانی با آنکه معتقد است گفتن مشکلات فایده‌ای ندارد چون کسی توجهی نمی‌کند، می‌گوید: «اولین مشکل این محله گذرهایی است که دسترسی ندارند. یک زمانی می‌گفتیم اگر میدان امام علی درست شود، مشکلات ما حل می‌شود، اما با سرریز شدن ترافیک خیابان عبدالرزاق به این محل، این محله مسدود شد. ما در محله گذر 80 سانتی داریم. داخل برخی گذرها خیلی نامناسب است. همتی برای آزادسازی نیست. هرکجا می‌رویم به بودجه و لایحه می‌رسیم و مانع می‌شود.»
ربانی معتقد است ظلمی بزرگ به این محله‌ها شده است و محلههایی که روزی مرکز خریدوفروش و اقتصاد و ابنیه تاریخی بودند، الان در حال متروکه شدن است و در تمام دنیا اگر این قابلیت‌ها در محله‌ای دیگر بود آن را تبدیل به موزه می‌کردند.
او اضافه می‌کند: «درب حمام شیخ بهایی 30 سال است بسته شده و کسی به آن اهمیت نمی‌دهد. بسیاری از ابنیه رها شده‌اند و کاری برای جذب گردشگر انجام‌نشده است. کوچه‌ها ناامن است و گذرها نامناسب. جهانگرد بخواهد بیاید چطور بیاید و اصلاً بعضی لیدرها این محله‌ها را نمی‌شناسند.»
ربانی مشکل عمد این محله‌ها را سازمان میراث فرهنگی می‌داند. بنا به گفته او این سازمان ضعیف است و قوانین و ساختارش، راهی برای برون‌رفت از مشکلات محله‌های میراثی ندارد.
نداشتن دسترسی مناسب، گذرهای تنگ، خانه‌های بلاتکلیف و وارثی که به‌صورت مخروبه رها شده و امروز تبدیل به یک معضل اجتماعی در محله شهشهان شده است، از جمله مشکلات مهمی بود که ربانی به آن اشاره می‌کند.
«میراث با زدن گذر مخالف است و دلیلش هم این است که اگر گذرها ماشین‌رو شود، ابنیه تاریخی با مشکل مواجه می‌شود. درهرحال یکی از مشکلات عمده به‌واسطه بافت تاریخی ندادن ارتفاع است. سرمایه‌گذار حاضر به سرمایه‌گذاری نیست. خانه‌های میراثی زیادی در این محلات بود؛ اما چون مردم توان بازسازی نداشتند، تخریب یا رها شد. محله‌ای که باید تبدیل به موزه می‌شد، حالا محلی برای معضلات اجتماعی شده است.»
محلی‌ها مهاجرت کرده‌اند
ربانی با اشاره به اینکه بسیاری از اهالی محل مهاجرت کرده‌اند، می‌گوید: «خانه‌های تاریخی محل از بومی‌های محل خالی شده و متأسفانه یا تبدیل به انبار شده یا محل معتادان کارتن‌خواب شده است. محلی‌ها به خاطر نداشتن کمترین امکانات از محل مهاجرت کرده‌اند و اتباع جایگزین این محله‌ها شده است. شغلشان جمع‌کردن بازیافت است که هر شب پسماندهای اضافی را توی محل رها می‌کنند و مشکلات را دو برابر می‌کنند.»
بنا به گفته این فعال فرهنگی محله شهشهان حتی از کمترین امکانات رفاهی، خدماتی بهداشتی و فضای سبز محروم است. کمبود فضای سبز یکی از مهم‌ترین مشکلات محل است. «شاید ما صدبار با مسئولان جلسه گذاشتیم. می‌آیند و صحبت می‌کنند اما اقدامی انجام نمی‌شود. برای فضای سبز زمین پیدا می‌کنیم اما در ادامه راه مشکل پیدا می‌کنیم. شما در این محل یک فضای سبز مناسب یا یک مکان تفریحی نمی‌بینید. ما فرهنگ‌سرا نداریم و جایی مناسب برای خانواده و جوان‌ها در محل وجود ندارد.»
او از فعالان هیئت و خیریه پامنار است و فعالیت این هیئت در محل به گفته ربانی باعث شده قسمتی از مشکلات حل شود؛ اما همتی برای حل شدن مشکلات وجود ندارد.
نداشتن پارکینگ در خیابان ابن‌سینا مشکلات متعددی برای ساکنان محله شهشان ایجاد کرده است. او درباره این مشکل می‌گوید: «ما با شهرداران مختلف در ادوار مختلف صحبت کردیم تا مشکل پارکینگ را در محل حل کنند، اما اتفاقی نیفتاده است. مرتب می‌گویند حل می‌کنیم، اما وقتی پیگیری‌ها می‌رسد به نقطه‌ای که باید حل شود، مسئول تغییر می‌کند. کارها خیلی کند انجام می‌شود. بعضی اعضای شورا پیگیر مشکلات محل هم هستند، اما هیچ حکم قطعی نمی‌آید که در یک زمان مشخص باید مشکل گذرها یا پارکینگ حل شود. در خیابان ابن‌سینا مجوز تجاری داده شده و کسری پارکینگ فروخته شده، اما پارکینگ ساخته نشده است.»
رها شدن زباله و مشکل شیرابه و رفت‌وروبی که در شأن یک مکان تاریخی است، مسئله دیگری است که ربانی در ادامه گفت‌وگو به آن اشاره می‌کند: «این محل تاریخی است و باید مرتب به آن رسیدگی شود. اما خبری نیست. صد نقطه جاذبه گردشگری در این محل رها شده و انگار برای کسی مهم نیست. محله جلفا در اصفهان به یک جاذبه گردشگری تبدیل شد، ولی این محلات به حال خودش رها شد. روزی هیئت ما پر بود از جوانان اما امروز جوان زیادی در محل نمانده است.»
مشکلاتی که ربانی به آن اشاره کرد در بازدید میدانی هم قابل‌رؤیت بود و محله شهشهان با آثار تاریخی که دیگر قابل تکرار نیستند، تنها رهاشده است.