به گزارش اصفهان زیبا؛ حوالی مادی نیاصرم؛ ساعت 6 بعدازظهر هوا رفتهرفته رو به تاریکی است و صدای کلاغهایی که شاخه نازک درختان را برای استراحت انتخاب کردهاند، حوالی مادی نیاصرم را پر کرده است. خلوت است و چراغ بیشتر ساختمانهای آن و دور اطراف خاموش است. گربهها گلهبهگله یله دادهاند به هم و خیابان و چمنهای اطراف مادی را به قرق خود درآوردهاند. نگاه به هر جا که سر میخورد، گربهای مشاهده میشود؛ لش کرده روی کاپوت ماشینها یا نشسته مقابل خانهها یا فرورفته در سطل و پلاستیکهای زباله و در جستوجوی غذایی چرب و باب طبع. کمی آنطرفتر، داخل پیادهرو دختر جوانی با تلفن همراهش صحبت میکند. صدای خندههایش در هوا پرت میشود؛ وقتی به آنطرف خط میگوید: «نمیدانم چرا گربهها من را دوست دارند؟!»
حدود پنجشش گربه حلقه زدهاند دور دختر و چسبیدهاند به پاهایش. گربههای دیگر هم وقتی او را میبینند از این طرف و آن طرف با شتاب به سمت دختر میآیند و او را محاصره میکنند. حلقه گربهها که تکمیل شد، دختر دست داخل نایلون میکند و تکههای مرغ را میاندازد جلو گربهها. گربهها خیلی زود گوشت را به دندان میگیرند و شروع به خوردن آن میکنند. دختر جوان چندلحظهای مکث میکند و به راهش ادامه میدهد. تنها چند دقیقه بعد، کمی آنطرفتر مرد میانسالی در خانهاش را باز میکند و غذایی که به نظر میماند اضافه است و از وعدهغذاییاش باقی مانده، روی چمنها میریزد. گربهها بو میکشند و بلافاصله به سمت غذا حملهور میشوند.
8 صبح؛ حوالی میدان آزادی
خیابان شلوغ است و خودروها با شتاب در حال رفتوآمد هستند. درِ باشگاه زنانه باز است و پردهای جلویش را پوشانده. سهچهار گربه پشت سر هم قطار شدهاند و اینطرف و آن طرفشان را نگاه میکنند. زن جوان از راه میرسد و از کیفش پلاستیک مشکی را درمیآورد. تن ماهیها را باز میکند جلوی گربهها میگذارد. چنددقیقهای به تماشایشان میایستد و مدام قربانصدقه آنها میرود و نوازششان میکند. واکنش عابران به این موضوع متفاوت است؛ برخی لبخند میزنند و با دست گربهها را نشان میدهند؛ اما بعضی دیگر احساس ناامنی میکنند و با شتاب از کنار گربهها میگذرند. زن جوان به این موضوع اهمیتی نمیدهد؛ قوطی تن ماهی را جمع میکند و به داخل سطل زباله میاندازد و میرود داخل باشگاه!
5 بعدازظهر؛ پارک بزرگ سپاهانشهر
شهروندان در پارک حضور دارند و هرکدام به کاری مشغول هستند؛ یکی تخمه میشکند و با دوروبریهای خود صحبت میکند. بچهها پا به توپ هستند و فوتبال بازی میکنند و دخترها هم برای خودشان نشستهاند روی نیمکت و با هم گپوگفت میکنند. زن جوانی از راه میرسد؛ زنی که پنج سگ بزرگ و سیاه و بدون قلاده به دنبال خود راه انداخته و به آنها امرونهی میکند: «اینجا نرید! بیاید پیش من…»! حضور سگهای بزرگ و بدون قلاده در پارک باعث تعجب بعضی از حاضران شده. تعدادی آنها را با دست نشان میدهند و ازشان فاصله میگیرند. بعضی هم زیر لب شروع به غرزدن میکنند. یکیدو نفر هم به زن تذکر میدهند که جای این سگها در پارک نیست. زن، اما با بدخلقی جواب آنها را میدهد و آنها را به ضدحیوان و ضدمحیطزیستبودن متهم میکند. کشمکشها راه بهجایی نمیبرد و زن همچنان کار خود را میکند.
شهر در محاصره گربهها و سگها
جمعیت سگها و گربههای ولگرد در شهر روزبهروز بیشتر میشود و بهدلیل غذادادن برخی افراد به آنها این روزها شاهد حضور گسترده این حیوانات در کوچهپسکوچهها و خیابانهای اصلی هستیم؛ اتفاقی که دردسرهای زیادی را به همراه دارد و مشکلاتی را برای شهروندان به وجود آورده است. «رعنا» میگوید حضور این جمعیت از سگها و گربهها در شهر باعث کثیفی و ناامنی شده است و آدم میترسد از کنار آنها عبور کند. «معصومه» هم میگوید که صبحها وقتی میخواهد به سر کار برود، سگها محاصرهاش میکنند و برایش دردسر به وجود میآورند: «دنبال من میآیند و هر چه میخواهم از آنها فاصله بگیرم، نمیشود!»
پای سگها و گربهها حالا خیلی وقت است به خیابانهای شهر باز شده. در چند روز گذشته برخی از فعالان حوزه محیطزیست تصاویری از غذادادن افراد به سگها و گربهها در فضای مجازی دستبهدست کردند و به این کار آنها واکنش منفی نشان دادند.
کارشناسان چه میگویند؟
غذادادن به سگها و گربهها یا رهاکردن پسماند غذایی در خیابانها و کوچهها باعث شده تا جمعیت این حیوانات زیاد شود و نهتنها محیطزیست را با مشکل روبهرو کند؛ که خطر افزایش هاری را نیز افزایش دهد.
حمیدرضا خواجه، کارشناس محیطزیست پیش از این در گفتوگو با «اصفهانزیبا» گفته است: »غذا دادن به حیوانات کاری نادرست است و باعث افزایش جمعیت آنها و همچنین تهدید گونههای دیگر میشود. غذادادن به جانوری که تحت سرپرستی کسی نیست، اشتباه است. درواقع، غذا دادن به هر حیوانی بهغیراز حیوان خانگی که در خانه و مکان مشخصی نگهداری میشود، نادرست است؛ مثلا شاید دیده باشید که کنار زایندهرود هم عدهای به پرندهها غذا میدهند؛ حتی این کار نیز اشتباه است و باعث ازدیاد جمعیت آنها و همچنین افزایش میزان تصادف و برخورد این حیوانات با خودروها میشود.»
به گفته او، هرقدر تعداد جمعیت این حیوانات افزایش یابد، تصادفات آنها نیز بیشتر خواهد شد. بررسیها نشان میدهد تصادفات گربهها و سگها افزایش یافته و این موضوع بهخوبی ملموس است؛ پس شهروندان با غذادادن به این حیوانات کمک به بیشترشدن جمعیت حیواناتی میکنند که خیلی وقتها در زبالهها زندگی میکنند و غذایی برای خوردن ندارند؛ درحالیکه تاکنون هیچ سگی به خاطر گرسنگی هلاک نشده است. از سوی دیگر، سگها دارای بیماریهای مشترک با انسان هستند که مهمترین آن هاری است. بنا به گزارشهای وزارت بهداشت، در سالهای اخیر این بیماریها افزایش هم پیدا کرده است؛ بیماریهایی که دلیل بروز آنها ارتباط انسان با حیوان است؛ همچنین حمله یا حالت حمله یک سگ بهسوی افراد میتواند باعث ایجاد استرس و تصور ذهنی نامطلوب نسبت به حیوانات شود. سگها برای حیاتوحش نیز میتوانند معضل ایجاد کنند. رئیس اداره بهداشت و مدیریت بیماریهای دامی اداره کل دامپزشکی استان اصفهان نیز چندی پیش در این بار هشدار داد: «افزایش آمار بیماری هاری گربه در اصفهان نگرانکننده است. در دوسال گذشته بیشتر موارد گزارششده مربوط به گربه بوده که نگرانکننده است.»
سید جواد طباطبایی در گفتوگو با رسانهها گفته است: «در ایران بین حیوانات اهلی و وحشی هرساله مواردی از بیماری هاری شناسایی میشود که در استانهای مختلـف این بیمــاری متفــاوت اســت. بیماری هاری، سیستم اعصاب مرکزی را موردحمله قرار میدهد و سبب بروز علائم عصبی میشود؛ بنابراین باید به هرگونه تغییر رفتار در دام مشکوک شویم. نعرهکشیدن، حملهورشدن، سروصدای غیرعادی دام، ریزش بزاق، گازگرفتن مواد غیرغذایی مثل دیوار و سنگ و همچنین عدم توانایی در بلع غذا و خوردن آب از علائم شایع بیماری هاری است. با مشاهده این علائم باید سریع به دامپزشک مراجعه شود. یکی از دلایلی که اخیرا در اصفهان گزارشهای بیماری هاری در گربه زیاد شده، این است که گربهها همهجا رفتوآمد میکنند و مردم با آنها مأنوس هستند و این نگرانکننده است.»
به گفته او، از غذادادن به گربهها و سگها در حاشیه شهر و مناطق مسکونی خودداری شود؛ چراکه ممکن است این اقدام به افزایش زادوولد این حیوانات کمک کند و منجر به افزایش بیماری هاری شود؛ همچنین از نگهداری سگ و گربه خانگی هم خودداری شود. به سگهای گله و نگهبان باید حتما واکسن زده شود و سالانه این واکسیناسیون تکرار شود. بهرغم پیشرفتهای بسیار در علم پزشکی، تاکنون راه درمانی برای بیماری هاری شناسایی نشده و باید فقط از این بیماری پیشگیری کنیم. چنانچه انسان یا حیوانی به بیماری هاری مبتلا شد منجر به مرگ میشود؛ بنابراین باید در جهت پیشگیری و کنترل این بیماری تلاش کنیم. هیچ آزمایشی برای تشخیص مراحل اولیه عفونت هاری وجود ندارد. انجام واکسیناسیون هاری دراسرعوقت پس از گزش حیوان بهترین راه پیشگیری از عفونت است. ابتدا باید زخم را با آب و صابون به مدت ۱۵ تا ۲۰ دقیقه بشویید و کاملا آبکشی کنید. هر چه سریعتر به مرکز بهداشت مراجعه کنید و پزشک را از اطلاعات کامل درمورد حیوانی که گازتان گرفته است، مطلع سازید.
هاری بدون واکسیناسیون بهموقع و درمان با پادتن، تقریبا کشنده است. اینگونه که طباطبایی میگوید: «بیماری هاری یک بیماری کشنده است که توسط ویروسی که به سیستم عصبی حمله میکند، ایجاد میشود. ویروس هاری در بزاق پنهانشده و معمولا توسط گازگرفتن حیوان یا انسان آلوده به فرد سالم منتقل میشود. همچنین ریختهشدن بزاق آلوده بر روی زخم باز، مخاط چشم، بینی و یا دهان راه دیگر انتقال این بیماری است.»