به گزارش اصفهان زیبا؛ در صدر اسلام برخی از سپاهیان مسلمان بدون خانواده و بسیاری دیگر، بههمراه همسران، خدمه و اتباع خود در نبردها حضور مییافتند؛ مثلا در نبرد صفین که هم جنگ طولانیمدت بود و هم در سرزمینهایی دور از خانه و کاشانه سپاهیان، بهویژه عراقیها، رخ داده بود، تعداد زیادی از زنان حضوری مؤثر و فعال داشتند.
بانوان در جنگ صفین در مقدمه سپاه امام علی (ع) نقشآفرینیهای متفاوتی داشتند و با اهداف و کارکردهای متفاوتی در امور جنگ مشارکت میکردند. زنان در دو عرصه فرهنگی و اجتماعی به ایفای نقش میپرداختند. برخی از آنها در تدارکات سپاه به همسران و سپاهیان کمک میکردند. برخی دیگر بهعنوان امدادگر، آبرسان و پرستار مجروحان حضوری مؤثر داشتند.
اما زنانی که از قدرت خطابه خوبی برخوردار بودند و کلامشان دارای فصاحت و بلاغت بود، وظایف فرهنگی را برعهده میگرفتند و با خطابهخوانی، مردان را نسبتبه جنگ ترغیب بیشتری میکردند. این افراد غالبا از قدرت تحلیل سیاسی و بصیرت فوقالعادهای برخوردار بودند. آنها در سخنرانیهای خود ادله مناسبی برای قانعکردن مردان ارائه میدادند تا سپاهیان با اعتماد و اعتقاد بیشتری پای در میدان نبرد بگذارند. یکی از این شخصیتها «عکرشه»، دختر اطرش بود.
او در جهاد صفین و در اوج نبرد میان دو صف، برای رزمندگان سخنرانی میکرد. سخنان او در برافروختن آتش غیرت و حمیت دینی مؤثر بود. معاویه بعدها و در عهد خلافتش به عکرشه چنین گفت: «تو همانی که کمر را محکم بسته و شمشیر را حمایل کرده بودی و در صفین، بین دو صف قرار گرفتی و فریاد برآوردی کهای مردم! ایمان خود را محکم نگه دارید که اگر همه عالم گمراه شوند و شما به راه هدایت باشید، زیانی به شما نمیرسد.» این زن با یادآوری سابقه مبارزه پیامبر با اجداد معاویه، بر این نکته تأکید داشت که صفین درواقع بدر صغری و عقبهای دیگر است. همچنین مشهور است که «آمینه»، زنی از انصار و نیز دختر خزیمه ابن ثابت، در جنگ صفین اشعاری سرودند و صفین را جنگ با بازماندگان احزاب مخالف پیامبر معرفی کردند.