به گزارش اصفهان زیبا؛ برخی از سالمندان به مرور به خاطر ناتوانی ممکن است دچار بیاختیاری ادراری شوند. در این زمینه نفیسه آهنی، کارشناس برنامه سلامت سالمندان مرکز بهداشت شماره دو اصفهان توضیحاتی داده است:
بیاختیاری ادراری به حالتی گفته می‌شود که ریزش ادرار بدون اراده فرد رخ دهد و قابل کنترل نباشد.
این اختلال می‌تواند در هر دو جنس زن و مرد و در سنین مختلف از کودکی تا پیری و با علل زمینه‌ای متفاوت بروز کند.
اما بیش از 60 درصد از زنان بالای 40 سال و بیش از 80 در صد از زنان بالای 60 سال تعدادی از علائم بیاختیاری ادرار را دارند.
انواع بیاختیاری ادرار
بیاختیاری ادرار استرسی: شایع‌ترین نوع است که به صورت نشت غیر‌ارادی ادرار در زمان افزایش فشار داخل شکمی در اثر سرفه، عطسه و فعالیت بدنی مانند: تمرینات ورزشی پریدن، دویدن، بلند کردن اجسام سنگین، حمل بار یا تغییر وضعیت ناگهانی بدن رخ می‌دهد.
بیاختیاری اضطراری یا فوریتی: در زنان مسن شایع‌تر است و با خروج ناخواسته ادرار بلافاصله پس از ایجاد احساس فوریت در دفع ادرار مشخص می‌شود.
از علائم اصلی این نوع بیاختیاری،افزایش تعداد دفعات ادرار کردن در روز، بیدار شدن در شب جهت ادرار کردن و عدم توانایی در به تعویق انداختن زمان تخلیه ادرار است.
بیاختیاری اضطراری یا فوریتی گاهی پس از نوشیدن مقدار کمی آب یاپس از شنیدن صدای آب رخ می‌دهد.
بیاختیاری تر‌کیبی: علائم هر دونوع بیاختیاری استرسی واضطراری را دارد و در زنان مسن تر بیشر دیده می‌شود.
بیاختیاری عملکردی: به علت بیماری‌هایی که فکر، تحرک یا برقراری ارتباط را مختل می‌کند رخ می‌دهد و بیمار نمی‌تواند در موقع مناسب خود را به سرویس بهداشتی برساند. بیماران مبتلا به این نوع بیاختیاری معمولا از زوال عقل، عدم چابکی، کاهش توانایی حرکتی یا ابتلا به بیماری‌هایی چون افسردگی رنج می‌برند.
بیاختیاری عملکردی در میان سالمندان شایع‌تر است و در خانه‌های سالمندان به وفور دیده می‌شود.
بیاختیاری ناشی از مثانه بیش فعال: نوع دیگری از بیاختیاری ادرار است که در آن عصب‌ها، پیام‌ها را در زمان نامناسب به مثانه می‌فرستند و در نتیجه عضلات منقبض می‌شوند. از علائم مثانه بیش‌فعال می‌توان به نیاز فوری برای ادرار کردن و دشواری کنترل کردن آن، خروج ناخواسته ادرار، تکرر ادرار(بیش از 8 بار در روز)و دو یا سه بار بیدار شدن از خواب شبانه برای ادرار کردن اشاره کرد.
بیاختیاری ادرار باعث ایجاد مشکلات فیزیکی مانند احساس نمناک بودن، کثیف شدن لباس، بوی نامطبوع و حساسیت پوستی می‌شود که ممکن است در سطحی وسیع بر زندگی فرد مبتلا تاثیر بگذارد.
این مشکل معمولا موقعیتی شرم‌آور برای فرد محسوب می‌شود که می‌تواند باعث انزوای فرد از فعالیت‌های اجتماعی و کاهش کیفیت زندگی شود.
درمان
توانبخشی عضلات کف لگن: توانبخشی عضلات کف لگن نقش مهمی در کنترل ادرار و مدفوع دارند.
این عضلات در مرکز و عمق بدن بین استخوان‌های لگن قرار گرفته‌اند.
توانبخشی عضلات کف لگن، یک روش سودمند و بدون عوارض جانبی در کنترل بیاختیاری ادرار است.
برای انجام تمرین‌های عضلات کف باید عضله‌های بالابرنده مقعد را کشید و بالا برد.
این حرکت به طور طبیعی برای کنترل ادرار یا دفع انجام می‌شود.
باید این تمرینات را سالمند زیر نظر متخصص فیزیوتراپی دوره‌دیده یاد بگیرد وانجام دهد.
ورزش کگل، به ویژه برای افراد مبتلا به بیاختیاری استرسی موثر است، اما به درمان بیاختیاری اضطراری نیز کمک می‌کند.
تغییر سبک زندگی: یکی دیگر از مؤثرترین روش‌‌های درمان و کنترل بیاختیاری در سالمندان، تغییر سبک زندگی است.
وزن متناسب، نوشیدن مقدار مناسب مایعات، عدم استعمال دخانیات و غیره از جمله بهترین روش‌‌های کنترل بیاختیاری ادرار هستند.
تجویز دارو با توجه به تشخیص پزشک
اگر سالمند با استفاده از روش فوق درمان نشود، معمولا از عمل جراحی برای درمان مشکلاتی که باعث بیاختیاری ادرار شده استفاده می‌شود.
