به گزارش اصفهان زیبا؛ ناهنجاریهای اجتماعی یکی از پیچیدهترین مسائل و پدیدههای انسانی است که ازجمله آنها میتوان به مصرف مشروبات الکلی اشاره کرد. با توجه به ساختار جمعیتی جوان کشور و رشد فزاینده مصرف مشروبات الکلی در چند سال اخیر و پایین آمدن سن مصرفکنندگان، بررسی این معضل مهم در کشور از سوی کارشناسان و سیاستگذاران اهمیت زیادی دارد. از سوی دیگر باید توجه داشت علاوه بر افزایش تمایل و مصرف مشروبات الکی در بین جوانان، شاهد افزایش مصرف مشروبات غیرمجاز و تقلبی هستیم که منجر به مرگ افراد میشود.
به اعتقاد جامعهشناسان، میان وضعیت اقتصادی و الگوی مصرف مشروب رابطه مستقیمی وجود دارد. از عوامل مصرف مشروبات الکلی نیز نبود امکانات تفریحی و اماکن ورزشی مجهز است. همچنین گران شدن مشروبات الکلی خارجی عامل گرایش مصرف دستساز این نوشیدنیهای غیرمجاز الکلی است.
به عبارتی مصرف مشروبات الکلی باکیفیت خوب در اختیار قشر مرفه جامعه است. به اعتقاد امانالله قراییمقدم، جامعهشناس و آسیبشناس اجتماعی و عضو هیئتعلمی دانشگاه خوارزمی، این اتفاق هم دلیل قانونی و هم دلیل فرهنگی دارد. این جامعهشناس در گفتوگو با «اصفهانزیبا»، توضیح میدهد: خانواده و اعتقادات و باورهای دینی والدین و بهنوعی تربیت درست یا نادرست ازجمله عوامل تأثیرگذار بر افزایش مصرف مشروبات الکلی در بین جوانان است.
او ادامه میدهد: از دیدگاه جامعهشناسی و براساس تئوری میدان نیرو، اکنون نیروهای برانگیزنده افراد همچون بیکاری، اعتیاد، فقر، بدسرپرستی و بیسرپرستی، محل تولد و زندگی و انواع محرومیتها و محدودیتها موجب میشود تا جوانان به انواع آسیبهای اجتماعی از جمله خوردن مشروبات الکلی روی بیاورند که بعضا منجر به مرگ آنها میشود.
به گفته قراییمقدم، براساس تئوری علمی «فضای حیاتی» یا «میدان زندگی» از نظر روانشناسی اجتماعی، بین محل زندگی افراد و رفتارهای او بهلحاظ مکتب بومشناسی رابطهای متقابل وجود دارد و بهنوعی منطقه و سبک زندگی افراد تأثیر بسیار زیادی در رفتارهای آنها ازجمله گرایش به مشروبات الکی دارد. او با اشاره به اینکه شرایط محیط، جوانان را وادار به استفاده مشروبات الکلی میکند و بهنوعی جوانان با این روش خود را سرگرم میکنند، میگوید: باید توجه داشت اگرچه برخی جوانان در خانوادههای مذهبی، معتقد و پایبندی زندگی میکنند، اما قرار گرفتن در جمع دوستان و همسالان و همکلاسیهای مدرسه و همچنین حضور در مهمانی، جشن تولدها و … یکی از مهمترین عوامل تمایل آنها به مصرف سیگار و مشروبات الکی است.
کاهش سن مصرف مشروبات الکلی
این جامعهشناس و آسیبشناس اجتماعی، تصریح میکند: متأسفانه استفاده از مشروبات الکی به پایینتر از 18 سال رسیده است. از سوی دیگر اخبار ناگوار در جامعه نیز موجب ناامیدی و بدبینی و افزایش مصرف دخانیات و مشروبات الکی میشود.
بااینوجود سؤالی که پیش میآید این است که برای کنترل و کاهش این معضل اجتماعی چه باید کرد؟ قراییمقدم در این خصوص معتقد است بهصورت کنترلشده نمیتوان مقابل گسترش این پدیده ایستاد. شما نمیتوانید در جامعه یک قانون واحد بگذارید؛ چراکه جامعه یک منظومه متعددالابعاد، متعددالاجزا با سطوح و جلوههای گوناگون است که هرلحظه به رنگی درمیآید و بهطورقطع با شرایط کنونی مصرف مشروبات الکلی افزایش مییابد.
او تأکید میکند: وقتی تب مصرف چیزی در جامعه بالا و بیماری آن شیوع پیدا میکند، تمایل و اشتیاق جوانان به آن بیشتر میشود؛ تا جایی که اکنون مصرف مشروبات الکی در بین دختران نیز در حال افزایش است. از سوی دیگر نیز فضای مجازی، فیلمها و سریالهای خارجی و حتی برخی سریالهای شبکه خانگی یا رفتار یک سلبریتی نیز موجب افزایش مصرف مشروبات الکی در بین جوانان میشود.
قراییمقدم، البته بر این باور است که نقش خانوادهها در کاهش تمایل جوانان به مصرف مشروبات الکی تأثیرگذار است و اگر خانوادهها نسبت به استفاده این نوشیدنی در مقابل فرزندانشان مراعات کنند و تربیت درستی داشته باشند، میتوان شیوع مصرف مشروبات الکی در بین جوانان را کاهش داد؛ البته تقویت اعتقادات و باورهای دینی، نه بهواسطه قوانین موجود در کشور، بلکه از این بابت که آسیبهای اجتماعی را کنترل و کاهش دهیم نیز نقش بسزایی دارد.