جاری‌شدن زاینده‌رود اصلی‌ترین مؤلفه‌ای است که فعالان حوزه گردشگری در افزایش مسافرت‌ها به اصفهان دخیل می‌دانند. مسافرت‌های نوروزی امسال به اصفهان اما با سال‌های گذشته متفاوت بود. مسافران به دلیل افزایش هزینه‌ها، رفت‌وآمد با خودروهای شخصی را به مسافرت‌های ریلی و هوایی ترجیح دادند. تا جایی که دفاتر مسافرتی اصفهان از کاهش فروش و افت درآمدهایشان در نوروز امسال در مقایسه با سال‌های گذشته خبر دادند.
به گفته مدیرکل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان اصفهان بیش از ۹ میلیون و ۹۰ هزار نفر گردشگر و مسافر نوروزی به این استان آمدند. براساس این آمار، بیش از پنج میلیون و ۱۴۳ هزار نفر نیز از بناهای تاریخی و جاذبه‌های گردشگری استان بازدید کردند که میدان نقش‌جهان، باغ فین کاشان، باغ‌موزه چهلستون و باغ پرندگان ازجمله پربازدیدترین محوطه‌های تاریخی و گردشگری استان بود.
فضای تفریحی در حاشیه زاینده‌رود فراهم شود
باوجود این تفاسیر برای رونق گردشگری اصفهان و افزایش تعداد مسافرت‌ها به اصفهان تا نوروز سال آینده فعالان بخش گردشگری استان پیشنهادهایی دارند؛ که اگر مورد توجه مسئولان استان قرار گیرد می‌توان درآمدهای حاصل از گردشگری را در اصفهان افزایش داد.
این‌طور که رئیس جامعه هتلداران اصفهان به اصفهان‌زیبا می‌گوید: «بخشی از رونق گردشگری به تصمیم‌های کلان کشور و سیاست‌های کلی و ارتباطات بین‌الملل بستگی دارد. از آنجایی که بخش زیادی از درآمدهای حاصل از گردشگری از ورود توریست کسب می‌شود، بهبود ارتباطات بین المللی به رونق گردشگری اصفهان کمک می‌کند.»
کریم بیگی تصریح می‌کند: «عملکرد بخش خصوصی مؤلفه دیگری است که بر رونق گردشگری اصفهان تأثیرگذار است. امسال مسافران استقبال خوبی داشتند و سفرها به اصفهان افزایش یافت. هم کم‌رنگ شدن کرونا و کاهش دلهره و اضطراب مردم بر افزایش مسافرت‌های نوروزی به اصفهان تأثیر داشت. هم اینکه جاری‌شدن زاینده‌رود طراوت خوبی به شهر اصفهان داد.»
بیگی تأکید می‌کند: «اطراف زاینده‌رود فضای مناسبی برای توسعه خدمات پذیرایی، راه اندازی رستوران و کافی‌شاپ است. اما در این زمینه کم‌کاری شده است. بنابراین پیشنهاد می‌شود برای رونق گردشگری اصفهان فضاهای تفریحی در اطراف زاینده‌رود بیشتر شود. اگر هم در تملک شهرداری است، می‌توان به صورت واگذاری سالانه این کار را انجام داد.»
رئیس جامعه هتلداران اصفهان خاطرنشان می‌کند: «پیمانکاران توانمند می‌توانند در حاشیه زاینده‌رود رستوران راه‌اندازی کنند و به‌صورت قراردادهای مشخص، بخش‌هایی از حاشیه زاینده‌رود را به خدمات پذیرایی و سرویس دهی اختصاص دهند. اگر در این مکان‌ها موسیقی اصیل ایرانی نیز اجرا شده و نظارت‌های خوبی هم اعمال شود، گردشگری در این بخش رونق پیدا می‌کند.»
بیگی ادامه می‌دهد: «در این فضاها باید بر کیفیت، بهداشت و قیمت‌گذاری دقت و نظارت‌های لازم انجام شود تا فعالیت‌های تفریحی و جمعی در حاشیه زاینده‌رود رونق پیدا کند.»
نقش فستیوال، موزه و نمایشگاه در رونق گردشگری اصفهان
رئیس جامعه هتلداران اصفهان اظهار می‌کند: «اتوبوس‌های دوطبقه توریستی در اصفهان می‌توانند خدمت رسانی کنند و راهنمایان گردشگری به معرفی فضاهای مختلف استان بپردازند. علاوه‌براین، برگزاری کنسرت، راه‌اندازی موزه‌های صنایع‌دستی و برپایی نمایشگاه‌های محصولات غذایی اصفهان مانند گز و… و فستیوال غذاهای محلی شهرستان‌های استان می‌تواند به رونق گردشگری استان کمک کند.»
بیگی بیان می‌کند: «صداوسیمای اصفهان با صداو سیمای سایر استان‌ها باید همکاری کند. این مراکز باید به معرفی آثار تاریخی و ظرفیت‌های همدیگر بپردازند. به این ترتیب، توانمندی و ظرفیت‌های اصفهان در سایر استان‌ها معرفی می‌شود تا ورود گردشگران افزایش یابد. البته تحقق این مهم به همکاری مدیران استان نیاز دارد.»
جاری‌شدن زاینده‌رود گردشگری را زنده کرد
بررسی‌های یک مطالعه در دوره زمانی ۱۳۹۰ تا ۱۳۹۸ نشان می‌دهد که کاهش قدرت خرید مردم باعث تغییر الگوی سفر خانوارها شده است. با افزایش فراوان سطح عمومی قیمت‌ها در مقایسه با سطح درآمد، خانواده‌ها هزینه نسبی کمتری برای اقامت، رستوران، تور و تفریح و سرگرمی صرف کرده‌اند.
بر اساس گزارش منتشرشده توسط مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی در سال ۱۳۹۹. قدرت خرید خانوارها در سال ۱۳۹۸ نسبت به سال ۱۳۹۰ حدود یک‌سوم، کاهش داشته است و این کاهش قدرت خرید، برای خانوارهای با سطح درآمد پایین از شدت بیشتری برخوردار بوده است.
یکی از آثار کاهش قدرت خرید خانوارها، تغییر در ترکیب سبد خرید است و گردشگری نیز از جمله بخش‌هایی محسوب می‌شود که از این تغییر بیشترین تأثیر را می‌پذیرد.
باوجود این تفاسیر، مسافرت با خودروی شخصی یکی از عواملی بوده که در کاهش هزینه خانوارها تأثیر داشته و بیشتر مردم ترجیح داده‌اند نوروز امسال با خودروی شخصی به اصفهان مسافرت کنند. به همین دلیل فعالیت آژانس‌های مسافرتی چندان رونقی نداشته است.
یکی از کارکنان دفاتر مسافرتی اصفهان به اصفهان‌زیبا می‌گوید: «امسال فروش ما نصف شد. چون هزینه‌های سفرافزایش یافته است، مردم ترجیح داده‌اند با خودروهای شخصی سفر کنند. اما پارسال فروش ما بیشتر بود ؛چون مردم مسافرت‌های ریلی و هوایی را انتخاب کرده بودند.»
او بیان می‌کند: «جاری‌شدن زاینده‌رود اصلی‌ترین دلیل افزایش تعداد مسافران اصفهان در سال جاری بود. برای رونق گردشگری اصفهان باید روی توسعه و راه‌اندازی مراکز تفریحی در استان کار کرد. ورزنه یکی از مکان‌های تفریحی استان است که می‌توان جاذبه‌های آن را توسعه داد. در ورزنه می‌توان رستوران راه‌اندازی کرد و مراکز تفریحی را گسترش داد تا تعداد مسافران افزایش پیدا کند.»
این فعال گردشگری اصفهان خاطرنشان می‌کند: «مراکز تفریحی در اصفهان انگشت‌شمار است. بیشتر اصفهانی‌ها به سیتی‌سنتر رفت‌وآمد دارند. مکان‌هایی که هم تفریحی باشدوهم خانوادگی در اصفهان اندک است؛ این در حالی است که در سایر استان‌ها مانند تهران مکان‌های تفریحی بیشتری دایر است. مانند دربند که اماکن تفریحی‌اش بیشتر است.»
رویداد گردشگری برگزار کنیم
سایر فعالان دفاتر مسافرتی اصفهان نیز توسعه مراکز تفریحی استان را در رونق گردشگری دخیل می‌دانند. یکی از کارکنان دفاتر مسافرتی اصفهان به اصفهان‌زیبا می‌گوید: «امسال به خاطر بازشدن زاینده‌رود گردشگری در اصفهان افزایش یافت. متأسفانه آن‌طور که در سایر استان‌ها مانند کیش و… رویدادهایی مانند کنسرت، جنگ‌های شبانه و جشن برگزار می‌شود، در اصفهان این برنامه‌ها برگزار نمی‌شود.»
این فعال گردشگری اصفهان بیان می‌کند: «اطراف زاینده‌رود می‌توان اقداماتی مانند راه‌اندازی تله‌کابین، زیپ لاین و… انجام داد. این اقدامات در اصفهان به سختی انجام می‌شود. برای اعطای یک مجوز، سخت‌گیری‌ها زیاد است؛ چه برسد به انجام این فعالیت‌ها.»