به گزارش اصفهان زیبا؛ پناهگاه حیات‌وحش قمیشلو با مساحتی بالغ‌بر 89هزار هکتار در سال 1374 طی مصوبه شورای عالی محیط‌زیست به مجموعه مناطق تحت مدیریت سازمان حفاظت محیط‌زیست استان پیوست. منطقه‌ای ارزشمند که از تنوع زیستی گیاهی و جانوری بالایی برخوردار بوده است و ازنظر ژنتیکی اهمیت فراوانی دارد؛ اما شوربختانه این منطقه نیز همچون مناطق دیگر با مشکلات فراوان مواجه است. سختی حفاظت از مناطقی همچون قمیشلو با افزایش یا ثبات گونه‌های شاخص این منطقه در میان انبوه مشکلات زیست‌محیطی امیدها را دوچندان می‌کند.
سرشماری گونه‌ها و مشاهده مستقیم
مرتضی جوهری رئیس اداره حیات‌وحش محیط‌زیست استان در گفت‌وگو با اصفهان‌زیبا می‌گوید: افزایش گونه‌های شاخص همچون قوچ، میش و آهو را در پناهگاه حیات‌وحش قمیشلو نسبت به سال گذشته شاهد هستیم.
او با بیان اینکه برای سرشماری گونه‌ها از روش مشاهده مستقیم استفاده می‌کنیم، عنوان می‌کند: منطقه قمیشلو حدود 113 هزار هکتار است که ارتفاعات و دشت‌های این منطقه هرکدام به بیست قسمت تقسیم می‌شود و هر قسمتی را گروهی شمارش می‌کنند. این گروه شامل محیط‌بانان منطقه، یک نفر از همیاران یا دانشگاهیان یا علاقه‌مندان به طبیعت و یک نماینده از اداره محیط‌زیست است. این گروه به‌صورت مشاهده مستقیم یعنی از طریق دوربین‌های مشخص‌شده در منطقه مشاهدات خود را از گونه‌ها با سن و جنس داخل فرم‌های مشخص می‌نویسند. گونه‌های خاص هم اگر مشاهده شوند در برگه سرشماری قید می‌شود.
جوهری با ابراز خرسندی از افزایش نسبی گونه‌ها این مهم را نتیجه حفاظت خوب و پوشش گیاهی مناسب می‌داند.
جوهری می‌گوید: برای افزایش و ثبات گونه‌ها باید زیرساخت‌ها مثل خودرو و نیرو تقویت شود. او به هوشمندسازی اشاره می‌کند و می‌گوید: هوشمندسازی شامل پایش تصویری و نصب دوربین‌های دید در شب است که در اختیار همکارانمان قرار گرفته تا حفاظت بهتری صورت گیرد. او به اضافه کردن آبشخورها و دادن علوفه‌دستی در شرایط خیلی خاص و در جهت حفاظت از گونه‌ها نیز اشاره کرد.
جوهری کمبود نیروی انسانی و محیط‌بان را متذکر شد و برای حل این موضوع به هوشمندسازی حفاظت اشاره می‌کند و می‌گوید: درگذشته به‌صورت سنتی گشت صورت می‌گرفت؛ اما الان محیط‌بانان از طریق مانیتور در پاسگاه صورت شیفتی حفاظت را انجام می‌دهند. نصب دوربین قطعا بار روانی برای شکارچیان به دنبال دارد و به کاهش شکار می‌انجامد.
به گفته او، پیشروی شهرک‌های صنعتی، جاده‌ها و پروانه‌های دام ازجمله تهدیدهای پیش روی مناطق است: پیش روی کارخانه‌ها که به جزیره‌ای شدن منطقه می‌انجامد هم ازنظر کوچک شدن مناطق و هم ازنظر نزدیکی انسان با حیات‌وحش خطرآفرین است.
او به اتوبان شهید کاظمی اشاره می‌کند و می‌گوید: این اتوبان یک‌سوم از منطقه را درگیر کرده و بااینکه از حاشیه پناهگاه حیات‌وحش قمیشلو عبور کرده سالانه حیات‌وحش این منطقه را با خطر بزرگی مواجه کرده است و شکارچیان به‌راحتی در جاده از داخل ماشین گونه‌ها را هدف قرار می‌دهند.
قانون دست محیط‌بان را بسته است
رسول جلالی محیط‌بان است. او نزدیک چهارده سال است که در پناهگاه حیات‌وحش قمیشلو خدمت می‌کند. او وضعیت حیات‌وحش قمیشلو را خوب توصیف می‌کند و می‌گوید: بارندگی‌های دو سال گذشته در تقویت پوشش گیاهی منطقه اثرگذار بوده و زادوولد افزایش داشته است.
جلالی به دوربین‌های مداربسته که داخل منطقه نصب شده است اشاره می‌کند و متذکر می‌شود: در نزدیک روستای میرآباد متخلف زیاد داشتیم و با مجهز کردن آن منطقه به دوربین، گام بلندی برداشته شد. مجهز کردن محیط‌بانان به دوربین‌های دید در شب دلیل دیگری است که به‌زعم جلالی در افزایش و ثبات گونه‌ها در این منطقه اثرگذار بوده است.
او آمارهای امسال را به نسبت سال گذشته امیدوارانه توصیف می‌کند و به استفاده از پهپاد برای ثبت آمارها نیز اشاره می‌کند.
رسول جلالی با اشاره به کمبود محیط‌بان و ضعف قوانین می‌گوید: ما مجبوریم برخی از پاسگاه‌ها را با نیروی کمتر مدیریت کنیم. پاسگاه‌هایی که خیلی مهم هستند و باید با محیط‌بانان بیشتری مدیریت شوند، به دلیل کمبود نیرو با نفرات کمتر اداره می‌شود. قوانین نیز می‌گوید محیط‌بان حق ندارد پاسگاه‌ها را خالی کند. قانون دست محیط‌بان را بسته است. او نمی‌تواند از پاسگاه خارج شود و فقط می‌تواند اطراف پاسگاه را نظاره‌گر شود.
جلالی تصریح می‌کند: خوشبختانه در این چند سال خیلی از مسیرهای متخلفان را به‌خصوص مسیرهایی که دسترسی به جاده‌های اصلی دارد؛ مثلا اتوبان شهید کاظمی را با خاک‌ریز بستیم که متخلفان نتوانند داخل منطقه بروند. تلاش محیط‌بانان قمیشلو را باید مهم‌ترین عامل در کنترل شکار بی‌رویه در این منطقه دانست که به‌واسطه آن همچنان جمعیت قابل‌توجهی از حیات‌وحش را در این منطقه شاهد هستیم.