بارگذاری جدید ممنوع!
سال گذشته بود که علی نوریان، قاضی کمیسیون رسیدگی به امور آبهای زیرزمینی استان اصفهان، رأی به توقف عملیات غیرقانونی انتقال آب بن- بروجن داد؛ همچنین وزارت نیرو نیز با دریافت این ابلاغیه از سوی قاضی کمیسیون رسیدگی به امور آبهای زیرزمینی استان اصفهان، مکلف شد هرگونه تخصیص و برداشت از حوضه زایندهرود مانند عملیات پروژه بن- بروجن را تا زمان تأمین منابع آبی جدید، متوقف سازد.
پروژهای که اجرای آن خلاف مصوبات 9 مادهای است؛ همچنین طبق مصوبات شورای عالی آب، از سال ۱۳۹۲ هرگونه بارگذاری جدید بر حوضه زایندهرود ممنوع است؛ این در حالی است که همین دوسه روز گذشته بود که مهدی طغیانی، نماینده مردم اصفهان در مجلس، در صفحه اینستاگرامی خود از راهاندازی خط اضطراری انتقال آب بن- بروجن خبر داد و نوشت: «متأسفانه باخبر شدم به درخواست وزارت نیرو و بر اساس مصوبات شوراهای غیرپاسخگو خط اضطراری انتقال آب بن-بروجن راهاندازی شده است.
وزیر نیرو خودشان پاسخگوی نابودی زیستبوم زایندهرود، معیشت کشاورزان و فرونشست شدید زمین در پاییندست زایندهرود باشند.» آنطور که طغیانی به «ایمنا» گفته است: «مصوبهای را وزارت نیرو به شورای عالی امنیت ملی ارجاع داده و مصوب کرده است که خط اضطراری بن-بروجن توسط این وزارتخانه آبگیری شود. آبگیر خط اصلی انتقال آب بن-بروجن در محدوده استان اصفهان بود؛ اما هنوز احداث نشده است و قابلبهرهبرداری نیست.
خط اضطراری نیز از مسیر ایستگاههایی است که برای پمپاژ آب باغهای سامان کشیده شده است؛ یعنی تخصیص آب برای باغها را دور زده و از این قسمت پمپاژ آب صورت میگیرد تا به مسیر خط اصلی بن-بروجن برسد. به نظر میرسد حدود پنجمیلیون مترمکعب پروژه انتقال آب بن-بروجن در سال در این آبگیر استفاده میشود.»
بیعدالتی در توزیع آب
آبگیری خط اضطراری بن-بروجن درحالی رخ داده است که سال گذشته پس از اعــتراضهای پیدرپی کشاورزان و بستنشینی چندروزه آنها در بستر خشک زایندهرود وزیر نیرو به اصفهان سفر کرد و قول اجرای عدالت آبی را به اصفهانیها داد. حالا، اما بهرغم حکم دادگاه و مصوبات ۹مادهای و وعدهووعیدهای علیاکبر محرابیان مبنی بر توقف بارگذاری بر زایندهرود، خط اضطراری انتقال آب بن- بروجن راهاندازی شده است.
بر اساس این طرح، انتقال آب قرار است سالانه بیش از 40میلیون مترمکعب آب از حوضه آبریز زایندهرود با طی مسافتی به طول ۱۲۸ کیلومتر به حوضه آبریز کارون انتقال داده شود. آنطور که رسانهها گزارش دادهاند، بررسی لوایح بودجه نشان میدهد حدفاصل سالهای ۹۶ تا ۹۹ بیش از ۱۳۷میلیارد تومان و در سال ۱۴۰۰، صدمیلیارد تومان برای اجرای طرح انتقال آب بینحوضهای از حوضه آبریز گاوخونی به حوضه آبریز کارون، موسوم به بن- بروجن از سوی دولت اختصاص یافته است.
همچنین برای سال ۱۴۰۱ بیش از ۹۰میلیارد تومان بودجه برای این پروژه پیشبینیشده و بررسی جمع کل بودجه پیشبینیشده طرح گویای آن است که در این طرح فاقد تأییدیه ارزیابی زیستمحیطی، ملاحظههای اقتصادی نیز مدنظر قرار نگرفته.
این در حالی است که در این بودجه هیچ سهمی بهمنظور احیای زایندهرود اختصاص نیافته است و بهرغم تنشهای آبی و اعتراضهای گسترده کشاورزان اصفهانی در سالهای اخیر، اواخر سال گذشته بود که حجتالاسلاموالمسلمین امیرقلی جعفری، رئیس کمیته آب مجلس شورای اسلامی و نماینده مردم بروجن، در گفتوگو با «تسنیم» با اشاره به تأکید وزارت نیرو بر تکمیل هرچه سریعتر پروژه آبرسانی بن- بروجن، اظهار امیدواری کرد با اعتبارهای تخصیصدادهشده، این پروژه در سال ۱۴۰۱ افتتاح شود: «در این دو سال اخیر کار این پروژه بهخوبی پیش رفته است که اگر قبلا به همین صورت بود، تاکنون این پروژه به بهرهبرداری میرسید.»
در حالی مسئولان چهارمحالوبختیاری و وزارت نیرو اصرار بر اجرای طرح انتقال آب بن- بروجن دارند که به گفته حسین وحیدا، عضو هیئتمدیره نظام صنفی کشاورزان اصفهان، هرگونه بارگذاری جدید بدون تأمین منابع، به معنای تیر خلاص بر پیکر بیجان زایندهرود و نابودی کشاورزان است و با توجه به فرونشست شهر اصفهان، برای حیات این شهر و آثار تاریخی آن، تهدیدی جدی محسوب میشود.
او در گفتوگو با «ایمنا» طرح بن- بروجن را بارگذاری جدید بر زایندهرود و خلاف مصوبات شورای عالی آب میداند و میگوید: «وزارت نیرو باید توجه کند که مصوبات شورای هماهنگی زایندهرود و شورای عالی آب از سال ۱۳۹۲ هرگونه بارگذاری جدید بر سد و رودخانه زایندهرود را ممنوع اعلام کرده است. طرح بن- بروجن نیز ازجمله بارگذاریهای جدید است.
همچنین مجموع آب تخصیصدادهشده به چهارمحالوبختیاری ۲۳۷میلیون مترمکعب بوده که منبع تأمین آن بهشتآباد است.» وحیدا انگشت انتقادش را به سمت نمایندگان مجلس میگیرد و میگوید: «اینکه نمایندگان اصفهان در برابر چنین طرحهایی هیچ عکسالعملی نشان نمیدهند، جای تأسف دارد. درحالیکه بر اساس حکم دادگاه طرح بن- بروجن متوقف شده است، با تلاش نمایندگان استان چهارمحالوبختیاری، این طرح در ردیف بودجه اعتبار دریافت کرده و احیای زایندهرود هیچ ردیف بودجهای ندارد.
نمایندگان باید پاسخگو باشند که در شرایط بحرانزده زایندهرود و فرونشست شهر اصفهان، چرا بارگذاری جدید بر این حوضه آبریز تصویب شده است. اگر مدیری از اصفهان با این طرح موافقت کرده، باید بداند که در حق شهر و مردم اصفهان ظلم کرده است.
زیرا ۲۲ سال پیشازاین هم با موافقت یکی از مدیران، انتقال آب به یزد انجام شد و تبعات آن، همچنان گریبانگیر شهر و مردم اصفهان است. آب تخصیصدادهشده به یزد هم باید از تونل سوم تأمین شود؛ اما طی ۲۲ سال گذشته در حالی آب زایندهرود به یزد منتقلشده که فقط ۲۰درصد از عملیات اجرایی تونل سوم انجام شده است.»
چشمانتظار رئیسجمهور
مهران زینلیان، معاون هماهنگی امور عمرانی استانداری اصفهان نیز دراینباره با بیان اینکه طرح انتقال آب بن- بروجن غیرقانونی و خلاف مصوبات شورای عالی آب و شورای امنیت ملی است و بههیچعنوان نباید اجرایی شود به «اصفهانزیبا» میگوید: «متأسفانه وزارت نیرو بعد از یک دهه هنوز به تعهدات خود در خصوص تأمین آب شرب عمل نکرده و به همین دلیل اتفاقهای غیرکارشناسی در حال رخدادن است.
بن- بروجن، طرحی غیرکارشناسی و غیرقانونی است؛ به همین دلیل ازنظر ما پروژهای کاملا مردود است و همه تلاشمان را میکنیم تا مانع اجرای آن شویم؛ هرچند برخی از تصمیمگیریها خارج از دایره اختیارهای استانی است.» آنطور که معاون هماهنگی امور عمرانی استانداری اصفهان میگوید: «نمایندگان مجلس حتما باید به این موضوع ورود و مداخله کنند. ما نیز بارها با وزارت نیرو مکاتبه و مخالفت خود را اعلام کردهایم.
اما تاکنون پاسخ مناسبی دریافت نکردهایم.» زینلیان راهاندازی چراغ خاموش خط اضطراری انتقال آب بن- بروجن در آستانه سفر رئیسجمهور به اصفهان را نادرست میداند و میگوید: «اصلا چنین تصمیمی در این زمان مشکوک است. زایندهرود اکنون یک حوضه ورشکسته است و انتقال آب از این حوضه خلاف قانون و عدم توجه به مدیریت یکپارچه این حوضه بهشمار میآید.»
با راهاندازی خط اضطراری انتقال آب بن- بروجن، حالا نهتنها زینلیان و نمایندگان مجلس، که یک اصفهان چشمانتظار سفر رئیسجمهور به این کلانشهر و اندیشیدن تدبیری برای حل مشکل بیآبی هستند؛ شمارش معکوس برای استقبال از رئیسجمهور و بیان مطالبههای آبی از او از همین اکنون آغاز شده است!