چند سالتان است؟
63. سال گذشته باید بازنشسته میشدم، اما به دلیل اینکه محیطبانان جدید به منطقه اضافه شده بودند، ماندم تا آموزشهای لازم را به آنها بدهم.
چند سال است که محیطبان هستید؟
تقریبا 30 سال و امسال دیگر خدمتم تمام میشود.
تمام سالهایی را که محیطبانی کردید در منطقه قمشلو حضور داشتید؟
خیر. 4 سال هم در منطقه «کرکس» نطنز بودم.
محیطبانی در کدام یک از این مناطق دشوارتر است؛ کرکس یا قمشلو؟
قمشلو، زیرا در این منطقه آهو بسیار زیاد است و شکارچیها برای شکار آهو آنجا کمین میکنند. در منطقه کرکس بیشتر بز کوهی وجود دارد.
شکارچیان با شکار آهو چه میکنند؟
گوشت آن را با قیمت بالا به فروش میرسانند.
شکارچیان بیشتر شبها به شکار آهو میآیند یا روزها؟
آنهایی که به قصد شکار بز کوهی به منطقه میآیند، روزها را برای شکار انتخاب میکنند، اما آنهایی که میخواهند آهو شکار کنند، شبها رفت و آمد دارند و با نورکشی آهو شکار میکنند. نور پروژکتور به چشمهای آهو که بیفتد از حرکت باز میماند و شکارچی به راحتی میتواند او را شکار کند؛ به این نحو که یا به او شلیک میکند یا با موتور به آن میزند.
روز حادثه چه اتفاقی افتاد و چطور با شکارچیها درگیر شدید؟
درحال دوربینکشی بودم که دیدم تقریبا دو کیلومتر پایینتر از جایی که نشسته بودم، دو نفر سوار بر موتورسیکلت هستند و دارند دو آهوی ماده را تعقیب میکنند. زنگ زدم به همکارانم و به آنها اطلاع دادم که دارم، میروم به دنبال شکارچیها. شکارچیها متوجه حضور من نشدند و همچنان به دنبال آهو حرکت میکردند. به آنها رسیدم و دستم را زدم به فردی که جلوی موتور نشسته بود و گفتم چرا وقتی از شما میخواهم بایستید، به حرفم توجه نمیکنید. آهوها فرار کردند و رفتند. آمدم سر شمع موتور را بکشم که یکی از شکارچیان چوبی را که پشت موتورم بود برداشت و با چوب محکم به سرم زد و دیگری سعی میکرد تا مانع شود و نتوانم نور موتور را قطع کنم. ضربه را که زد، روی موتور بودم و خون پاشید و همه جا را پر کرد؛ حتی به صورت خود شکارچیان هم خون پاشید. افتادم و پایم زیر موتور رفت. پایم را کشیدم بیرون. یکی از آنها با لگد به بینیام کوبید که منجر به شکست شدن آن شد و باید آن را عمل کنم. شکارچیها در انتها موتورم را برداشتند و فرار کردند. همکاران رسیدند و من را به درمانگاه هلال احمر رساندند و از آنجا به بیمارستان منتقل شدم. شکارچیها نیز خوشبختانه دستگیر شدند.
شما میگویید درگیری در مناطق حفاظت شده، زیاد اتفاق میافتد. آیا قبلا نیز درگیر شده بودید و این درگیری به آسیب شما منجر شده بود؟
خیر، ولی همکاران زیاد با شکارچیها درگیر شدهاند و حتی تیراندازی نیز به آنها شده است. دو نفر از محیطبانان هنوز ساچمههای تیر در بدنشان وجود دارد.
شکارچیان بیشتر بومی هستند یا غیر بومی؟
بومی هستند یا توسط بومیان از شهرهای دیگر به منطقه رفت و آمد میکنند.
درحال حاضر چه تعداد محیطبان در منطقه قمشلو حضور دارند؟
تقریبا 35 نفر.
این منطقه با کمبود محیطبان یا تجیهزات خاص روبه رو است؟
بله، کمبود نیرو وجود دارد، اما از نظر تجیهزات محیطبانی مشکلی نداریم.
چه تجهیزاتی برای محیطبانی دارید؟
شوکر، اسلحه کلاش، دستنبد و بیسیم و… . حق تیر هم داریم، اما همه تلاش ما این است که در حین درگیری با شکارچیها تیراندازی نکنیم، چون این موضوع دردسرهای زیادی برایمان به وجود میآورد و معمولا محیطبان، مقصر شناخته میشود.
چند ساعت در منطقه حضور دارید؟
سه روز در منطقه و سه روز استراحت.
چه شد که اصلا محیطبانی را انتخاب کردید؟
من در روستای «جهادآباد» از توابع شاهینشهر متولد شدهام و علاقه بسیار زیادی به آهو دارم؛ اصلا آهوها را مثل بچههای خودم میدانم و دوستشان دارم.
در این 30 سال با توجه به سختیهایی که کشیدید و البته خطراتی که شما را تهدید میکرد، هیچ گاه تصمیم نگرفتید شغلتان را رها کنید؛ به هرحال 30 سال با ترس و نگرانی زندگی کردن، آسان نیست؟
بله، همه این سالها با اضطراب و نگرانی طی شد، ولی به دلیل اینکه علاقه زیادی به شغلم داشتم، هیچ گاه چنین تصمیمی نگرفتم و پای همه سختیها و خطرات آن ماندم. امسال که میخواهم بازنشسته شوم، بسیار ناراحت هستم و دل کندن از دوستان و همکارم در منطقه برایم سخت است.
در این سالها خانوادهتان با شغل شما مشکلی نداشتند؟ نمیخواستند که رهایش کنید؟
خانوادهام که همیشه نگران بودند و اصرار میکردند که بازنشسته شوم و کار را رها کنم. اما خودم شغلم را دوست داشتم و به خاطر همین، نتوانستم رهایش کنم.
آیا محیطبان، آموزش میبینند که در صورت مواجه با شکارچیها باید چه اقداماتی را انجام دهند؟
بله، هم در اصفهان و هم در تهران دورههای آموزشی برای محیطبانان برگزار میشود.
برای بومیان و ذینفعان منطقه چطور؟ آیا با توجه به اینکه شکار غیرمجاز، برای خود بومیان نیز میتواند مشکلاتی را به همراه بیاورد، آنها نیز آموزش میبینند؟
بله، آنها نیز آموزش میبینند و معمولا اداراه کل حفاظت محیطزیست، مناطقی که کار زیاد است، دورههای آموزشی برگزار میکنند. ذی نفعان هم در این دورهها شرکت میکنند، ولی متاسفانه باز هم به شکار روی میآورند.