کشمکش‌ها ادامه دارد
استدلال‌ها و توجیه‌ها سال‌هاست که از سوی مسئولان هر دو استان مطرح می‌شود و تنش‌های آبی ایجاد می‌کند؛ تنش‌های آبی بین اصفهان و چهارمحال و بختیاری، استانی که در فاصله 157 کیلومتری اصفهان قرار دارد، اما با راه‌اندازی خط اضطراری پروژه بن‌بروجن در فروردین گذشته بالا گرفته و باعث شده تا مخالفان و موافقان طرح‌های انتقال آب در برابر یکدیگر قد علم کنند و خواهان توقف انتقال آب از یک حوضه آبخیز به حوضه دیگر شوند؛ اصفهانی‌هایی که خواهان توقف بن‌بروجن و اجرای طرح بهشت‌آباد هستند و چهارمحال و بختیاری‌هایی که طالب توقف پروژه بهشت‌آباد و عملیاتی‌کردن طرح انتقال آب بن‌بروجن. در این میان اما بی‌توجهی وزارت نیرو به مطالبات اصفهانی‌ها و عدم توقف اجرای طرح انتقال آب بن‌بروجن علی‌رغم غیرقانونی و مغایر بودن آن با مصوبات شورای عالی آب و همچنین نشنیدن فریادهای نمایندگان اصفهان، این تنش‌ها را به راهروهای پر پیچ و خم بهارستان کشاند و جلسه روز گذشته مجلس را حاشیه‌دار کرد؛ چرا که نمایندگان مجلس بالاخره و بعد از مدت‌ها با تقاضای تحقیق و تفحص از نحوه عملکرد وزارت نیرو در خصوص انتقال آب بین‌حوضه‌ای که پیش از این به کمیسیون کشاورزی ارجاع داده شده بود، با ۱۲۰ رأی موافق، ۸۱ رأی مخالف و ۱۶ رأی ممتنع از مجموع ۲۲۸ نماینده حاضر در جلسه با این تحقیق و تفحص موافقت کردند؛ طرحی که به گفته احمد راستینه، سخن‌گوی کمیسیون کشاورزی، آب، منابع طبیعی و محیط‌زیست مجلس، قرار است به ترک فعل‌ها و اقدامات خلاف مصالح و منافع ملی در دولت‌های گذشته بپردازد؛ چرا که این ترک فعل‌ها سبب شکل‌گیری آسیب‌های فراوانی برای امروز و آینده کشور شده است. به‌گزارش «ایمنا» و به گفته نماینده مردم شهرکرد در مجلس، آنچه به‌عنوان محورهای اصلی این تحقیق و تفحص اعلام شده، عدم رعایت ملاحظات شش‌گانه طرح‌های انتقال آب بین‌حوضه‌ای است که متأسفانه در برخی از این انتقال‌ها این ملاحظات رعایت نشده و آسیب‌های جبران‌ناپذیر زیست‌محیطی و تهدیدات اجتماعی و امنیتی را منجر شده است. این تحقیق و تفحص با رأی قاطع نمایندگان سبب خواهد شد که با حذف نقش کانون‌های قدرت در لابی‌های سیاسی فشار را از وزارت نیرو و سازمان محیط‌زیست برداشته تا وزارت نیرو و سازمان مـحیط‌زیست بتوانند براساس صرفا مطالعات علمی و بررسی‌های دقیق کارشـناسی و پـرهیز از نگاه‌های منطقه‌ای برای نیازهای نسل امروز و آینده برنامه‌ریزی کنند. آن‌طور که او می‌گوید: «عدم رعایت ملاحظات شش‌گانه انتقال‌های آب بین‌حوضه‌ای از جمله رعایت مسائل هـیدرولوژیـکی، رعـایـت مسائل اجرایی‌فنی، رعایت مسائل اقتصادی، رعایت مسائل اجتماعی و امنیتی، رعایت مسائل حقوقی و رعایت مسائل زیست‌محیطی سبب هزینه‌های گزاف در بیت‌المال و فساد اقتصادی پنهان در میان شبکه‌های مشاور و کارفرمایان شده است. اکنون شبکه پرقدرت مافیایی سودجو، توسعه متوازن مناطق مختلف کشور را برهم زده است و با تأثیر مستقیم یا غیرمستقیم نقش جدی در تصویب برخی از این انتقال‌های آب داشته است. وزارت نیرو در پاسخ به عدم رعایت این ملاحظات صرفا به دو مصداق از انتقال‌های آب پرداخته است و با استنادهای ضد و نقیض و خلاف واقع نشان داده است که فشارهای سیاسی حاکم بر ملاحظات علمی است.»
اجماع ملی درباره آب
ادامه صحبت‌های نماینده مردم شهرکرد، اما در رابطه با طرح بهشت‌آباد بود؛ طرحی برای انتقال آب از استان چهارمحال و بختیاری به استان‌های اصفهان، یزد و کرمان که قرار است براساس آن، سالانه حدود یک میلیارد و صدمیلیون مترمکعب، آب به فلات مرکزی منتقل شود: «در موضوع طراحی تونل انتقال آب معروف به بهشت‌آباد اعلام کرده است که انجام هرگونه عملیات اجرایی قبل از صدور مجوزهای زیست‌محیطی در طرح بهشت‌آباد ممنوع است؛ اما پاسخی در برابر چرایی تجهیز کارگاه و حفر ۱۰۰ متر تونل صورت‌پذیرفته، بدون مجوز زیست‌محیطی ارائه نمی‌دهد؛ گرچه ادامه حفاری تونل با آشکار‌شدن زوایای فشارهای سیاسی با پیگیری‌های مستمر متوقف شد، اما کسی پاسخ حیف و میل بیت‌المال در شروع و توقف چنین پروژه‌های بدون مجوز زیست‌محیطی را ارائه نمی‌دهد؛ البته تجربه مافیای پرقدرت سودجو در طرح‌های گذشته بر این قرار داشت که طرح‌ها را ابتدا اجرا کرده و سپس به واسطه فشارهای سیاسی و کانون‌های پرقدرت مجوزهای زیست محیطی را در آینده اخذ کنند. این مسیر را در بررسی مکاتبات سازمان محیط‌زیست به خوبی می‌توان دید.» راستینه با اشاره به نامه محرمانه درباره انتقال آب بهشت‌آباد، خاطرنشان کرد: «در انتقال آب بهشت‌آباد ریاست وقت سازمان محیط‌زیست در نامه‌ای رسمی با طبـــقه‌بـندی مـحرمـانه به رئیس‌جمهور وقت مورخ ۲۴فروردین ۱۴۰۰ صریحا با انتقال آب از سرشاخه‌های کارون تحت عنوان بهشت آباد با ارائه پنج دلیل اصلی مخالفت کردند و آن را دارای تبعات خطرناک محیط‌زیستی قابل توجه اعلام می‌کنند و با اشاره به تجربیات کشور از جمله طرح انتقال تونل کوهرنگ۳ تأکید می‌کنند حفر تونل انتقال آب نشان داده علاوه بر تخریب محیط‌زیست سبب خشک‌شدن و کاهش جدی چشمه‌های پیرامونی باعث نارضایتی گسترده برای روستاها و مردم ساکن در محدوده تونل و مهاجرت آن‌ها شده است. گزارش ارزیابی زیست‌محیطی مشاور کارفرما فاقد جنبه علمی بوده و صرفا توجیهی و فاقد راهکارهای فنی مناسب برای رفع چالش‌های مورد تأکید کمیته ارزیابی است؛ این درحالی است که با وجود مخالفت‌های صریح و روشن در عالی‌ترین سطوح کارشناسی نظام، فشارها و لابی‌ها درباره اخذ مجوز بهشت‌آباد تا آنجا پیش می‌رود که کمتر از سه ماه از نامه صریح رئیس سازمان محیط‌زیست به رئیس‌جمهور وقت، نامه دیگری با ابهامات فراوان و سراسیمه و آشفته طراحی می‌شود.» او با بیان اینکه حراست از آب وظیفه ملی است، گفت: «طراحان این تحقیق و تفحص نگاهشان مـنطــقه‌ای و صـرفا پــروژه‌هـای مذکور نیست؛ بلکه هدف از این تحقیق و تفحص رسیدن به یک اجماع ملی در صیانت از آب است.» درحالی راستینه از این اجماع ملی در صیانت از آب سخن به میان می‌آورد که مــحـمدتقـی نــقدعلی، نماینده شهرستان خمینی‌شهر مدعی است که متقاضیان آن صرفا تحقیق و تفحص از پروژه بهشت‌آباد را مدنظر خود قرار داده‌اند و نه طرح‌های دیگری همچون بن‌بروجن. او در گفت‌وگو با «اصفهان‌زیبا» با اشاره به اینکه همه طرح‌ها از جمله انتقال آب از اصفهان به یزد و کاشان و دلیجان و بن بروجن و… قرار است با تحقیق و تفحص از نحوه عملکرد وزارت نیرو در خصوص انتقال آب بین‌حوضه‌ای مورد بررسی قرار گیرد، می‌گوید: «گلایه به این دلیل است که متقاضی این طرح، مجلس را فریب داده بود و با ادعای تحقیق و تفحص از نحوه عملکرد وزارت نیرو در خصوص انتقال آب بین‌حوضه‌ای در کل کشور، عمدتا انتقال بهشت آباد را مد نظر قرار داده بود؛ درحالی‌که این پروژه اصلا اجرایی نشده است.» همین موضوع هم باعث شد تا روز گذشته، نقدعلی صدای اعتراضات خود در مجلس را بلند و با انتقاد به جهت‌گیری کمیسیون کشاورزی تذکراتی را مطرح کند؛ انتقاداتی که حاشیه‌هایی را به وجود آورد و با تجمع سایر نمایندگان برای آرام‌کردن او روبه‌رو شد: «هیچ‌کس مخالف تحقیق و تفحص نیست؛ ولی تحقیق و تفحص در کمیسیون کشاورزی به طور کلی است. این تحقیق و تفحص به نام یک استان است. اگر انتقال آب بد و اشتباه است، به بن‌بروجن هم بد است. کمیسیون کشاورزی به طور یک‌جانبه تحقیق و تفحص را مطرح کرده است که این موضوع نباید یک‌جانبه باشد، تحقیق و تفحصی که فقط مربوط به بهشت‌آباد باشد صحیح نیست، این تحقیق و تفحص غلط است؛ چرا که این تحقیق و تفحص مربوط به بهشت‌آباد شده، بهشت‌آبادی که هنوز کلنگ آن نخورده است، این تحقیق و تفحص یک‌جانبه‌گرایانه است. نمایندگان مجلس، اما با فریادها و اما و اگرهای نقدعلی همراه و قانع نشدند و بالاخره به تحقیق و تفحص از نحوه عملکرد وزارت نیرو در خصوص انتقال آب بین‌حوضه‌ای در کشور رأی مثبت دادند. حالا اما باید منتظر ماند و دید آیا طلسم اجرای طرح بهشت‌آباد پس از سال‌ها بالاخره می‌شکند و این پروژه به مرحله اجرایی می‌رسد؟ آیا اجرای طرح مذکور می‌تواند منجر به کاهش تنش‌های آبی شود؟ آیا تحقیق و تفحص از عملکرد وزارت نیرو می‌تواند منجر به توقف پروژه بن بروجن شود؟ پاسخ این سوال‌ها را نقدعلی این‌گونه می‌گوید: «تا حق و حقوق اصفهان را به طور کامل احیا نکنیم، دست از مطالبه‌گری بر نمی‌داریم و تا تکلیف بارگذاری‌هایی که تاکنون بر رودخانه زاینده‌رود انــجام نـشــده اســت مشــخص نشود، به هیچ عنوان دیگر اجازه انتقال آب از اصفهان را نخواهیم داد!»