تمرین، استقامت، استراتژی و چند خصوصیت دیگر

آخرین بار که سعی کردم مسافتی را بدون توقف بدوم، رکوردم به 2 کیلومتر رسید. شاید می‌توانستم 500 متر بیشتر هم مسیر را ادامه بدهم؛ اما قطعا دچار نفس‌تنگی می‌شدم. حال فرض کنید من با این فیزیک بدنی بخواهم در دوی استقامت 10 هزار متر با گبرسلاسی مسابقه بدهم. نتیجه مشخص است؟! چرا؟
 احتمالا گبرسلاسی در زمانی حدود 28 تا 30 دقیقه مسیر را طی می‌کند و من در این مدت اگر خیلی به خودم فشار بیاورم بیشتر از 3 هزار متر را طی نکرده باشم. چرا این نتیجه برای شما قابل پیش‌بینی است؟ به خاطر شرایط جسمانی دونفری که می‌خواستند مسابقه بدهند؟ به خاطر آنکه نتایج قبلی، تصمیم‌گیری را برای شما راحت‌تر کرده است؟ چون به‌غیراز احتمال مصدومیت گبرسلاسی، راه دیگری برای پیروزی من در این مسابقه متصور نیستید؟ دلیلتان هر چه باشد، اما به‌راحتی و بدون سردرگمی یا دودل شدن، همان ابتدای کار تصمیمتان را گرفته‌اید… .
اما چرا در موقع سرمایه‌گذاری تصمیم‌گرفتن به این راحتی نیست؟ شبیه به شرایط جسمانی، هرکسی میزان مشخصی از ریسک را می‌تواند تحمل کند. این میزان ریسک‌پذیری به خصوصیات فردی و روحی، سن، میزان سرمایه و درآمد، مجرد یا متأهل بودن و … بستگی دارد. حالا تصور کنید افراد ریسک‌گریزی هستند که تابه‌حال فقط در بانک سپرده‌گذاری کرده‌اند و تصمیم دارند در یک حرکت انتحاری، در بازار رمزارز سرمایه‌گذاری کنند! تصور کنید افرادی هستند که پولی را از شخصی به مدت دو ماه قرض گرفته‌اند و با این پول وارد بورس می‌شوند به این امید که دو ماه دو برابر سرمایه فعلی، از بورس خارج کنند. تصور کنید که شخصی تابه‌حال اسکناس صددلاری را از نزدیک ندیده است و قصد دارد از طریق دلال‌ها، سرمایه خود را از ریال به دلار تغییر دهد. فرض کنید شخصی که در ایران نتوانسته یک ملک را به نام خود بخرد؛ اما تصمیم دارد بدون بررسی شرایط ژئوپلیتیک سرمایه خود را به بازار مسکن کشور دیگری ببرد.
چرا برایمان روشن است که اکثرا نمی‌توانیم در مسابقه دوی استقامت برنده شویم اما فکر می‌کنیم توانایی کسب سود چندصد درصدی در بازار ارز دیجیتال داریم؟! مشخص است که اگر قصد داشته باشیم در مسابقه دوی استقامت شرکت کنیم باید یک سال تمرین کنیم اما تصور می‌کنیم بدون کوچک‌ترین میزان دانش می‌توانیم در بـازارهــای مـخـتـلـف افتخارآفرینی کنیم!
در این میان انواع سوگیری‌های ذهنی، نقش مخربی ایفا می‌کنند. اینکه فقط برنده‌های بازارهای مختلف را می‌بینیم و میلیون‌ها بازنده را به‌عمد کنار می‌گذاریم. اینکه توانایی‌های خود را بیش‌ازاندازه تخمین می‌زنیم. اینکه دانش احتمالات را با شانس اشتباه می‌گیریم و… .
سرمایه‌گذاری در بازارها از جهت‌های زیاد شبیه به دوی استقامت است. اینکه باید توانایی‌های خود را درست تخمین بزنیم. اینکه باید یاد بگیریم و تمرین کنیم. اینکه باید تاب‌آوری خود را بالا ببریم. اینکه باید برای دوره‌های زمانی و شرایط مختلف، استراتژی‌های دقیقی طراحی کرده باشیم.
اگر می‌بینید شرایط فعلی هرکدام از بازارها چیزی جز خسران برایتان به ارمغان نمی‌آورد، اینکه حس می‌کنید مداخلات در یک یا چند بازار بیش‌ازاندازه است، اگر فکر می‌کنید بازیگران قدرتمندی در بازی وجود دارد که اجازه خودنمایی به شما نمی‌دهند، اگر حس می‌کنید تماشای رنگین‌کمان، ارزش زیرباران ماندن ندارد، احتمالا این بازی برای شما مناسب نیست. نه برنده دوی استقامت برای دوی سرعت مناسب است و نه سریع‌ترین دونده‌ها می‌توانند برنده دوی ماراتن باشند. اما هرکدام در بازی خودشان، حرف‌های زیادی برای گفتن دارند.