جهان در سیلاب تغییرات اقلیمی

اواخر ماه میلادی گذشته، طوفان‌‌های شدید باعث جاری شدن سیل در نقاط مختلف در سرتاسر آمریکا شد. در شرق کنتاکی، سیلاب خانه‌‌های مسکونی را دربرگرفت و جریانی از گل به راه افتاد که درنتیجه آن، حداقل 37 نفر جان خود را از دست دادند. بارش بی‌‌سابقه باران، محله‌‌های شهر سنت لوئیس در ایالت میزوری را غرقه کرد و سیل شدید در ایالت نوادا، نوار لاس‌وگاس را زیر آب برد.

 

رویدادهای آبی این‌‌چنینی تنها به ایالات‌‌متحده محدود نمی‌‌شود؛ بلکه پیش‌‌تر در همین تابستان شاهد جاری شدن سیل‌‌های گسترده در هند و استرالیا بودیم و سال گذشته نیز وقایع مشابهی در غرب اروپا رخ داد. پژوهش‌‌های دانشمندان نشان می‌‌دهد که چرخه آب جهان تشدید شده است و همچنان که سیاره زمین گرم‌‌تر می‌‌شود، شدت بیشتری هم پیدا خواهد کرد. پیش‌‌بینی می‌‌شود درنتیجه این تغییرات، تعادل آب‌‌وهوایی بسیاری از مناطق جهان به هم بخورد؛ به‌‌این‌‌ترتیب که در بسیاری از نواحی شاهد رطوبت مفرط و بارش‌‌های شدید خواهیم بود و برخی نقاط دیگر ازجمله مدیترانه، نواحی جنوب‌‌غربی استرالیا، جنوب‌‌غربی آمریکای جنوبی، آفریقای جنوبی و نواحی غربی آمریکای شمالی، خشکی مفرطی را تجربه خواهند کرد؛ به‌‌علاوه، هم رطوبت و هم خشکی مفرط، همگام با گرمایش بیشتر زمین تشدید خواهند شد.

چرا چرخه آب به افراط رفته است؟

آب در طبیعت در گردش است و بین جو، اقیانوس‌‌ها، زمین و ذخایر یخ حرکت می‌‌کند. آب می‌‌تواند به شکل برف یا باران ببارد، به زمین نفوذ کند، وارد آبراه‌‌ها شود، به اقیانوس‌‌ها بپیوندد، یخ بزند یا بخار شود و به جو برگردد. گیاهان نیز آب را از زمین جذب می‌‌کنند و با تعریق از راه برگ‌‌هایشان، آن را وارد هوا می‌‌کنند. به‌طورکلی در دهه‌‌های اخیر، نرخ بارش و تبخیر افزایش یافته است. چندین عامل در تشدید چرخه آب و به افراط رفتن آن دخیل هستند؛ اما یکی از مهم‌‌ترین آن‌‌ها، این است که گرم شدن زمین و بالا رفتن درجه‌‌حرارت آن باعث شده است بیشینه مقدار رطوبت ممکن در هوا افزایش پیدا کند و این یعنی ظرفیت بیشتر برای بارش باران.

علم فیزیک، مدل‌‌های کامپیوتری و سایر شواهد موجود، همگی این بُعد تغییرات اقلیمی، یعنی تشدید بارش باران درنتیجه بالا رفتن درجه‌‌حرارت زمین را تأیید می‌‌کنند. آب یکی از ضروری‌‌ترین و حیاتی‌‌ترین منابع برای تمام اکوسیستم‌‌ها و جوامع انسانی است؛ بنابراین درک تغییرات ایجادشده در چرخه آب نه‌‌تنها ما را برای فجایع احتمالی آینده آماده می‌‌کند، بلکه برای حراست از زمین و تداوم حیات بشر ضروری است.

چه آینده‌‌ای در انتظار ماست؟

تشدید چرخه آب به این معناست که هم رطوبت و هم خشکی مفرط بیشتر خواهد شد و به‌‌طورکلی، تغییرپذیری چرخه آب افزایش خواهد یافت؛ البته این تغییرات در تمام جهان یکنواخت نخواهد بود. پیش‌‌بینی می‌‌شود که در اغلب نواحی زمین، شدت بارش باران افزایش یابد؛ اما بیشترین شدت خشکی در منطقه مدیترانه، نواحی جنوب‌‌غربی آمریکای جنوبی و غرب آمریکای شمالی تجربه خواهد شد. احتمالاً به ازای هر یک درجه سانتی‌‌گراد افزایش درجه‌‌حرارت زمین، رویدادهای بارشی مفرط به میزان حدود 7 درصد در سرتاسر جهان تشدید خواهند شد. علاوه بر خشکی و رطوبت مفرط، بسیاری از ابعاد دیگر چرخه آب نیز همگام با گرم‌‌تر شدن زمین تغییر خواهند کرد؛ ازجمله کاهش حجم یخچال‌‌های طبیعی، کاهش مدت‌‌زمان پوشش فصلی برف، آب شدن زودهنگام برف و تغییراتی در بارش‌های مونسونی که در نواحی مختلف، بسیار متفاوت خواهند بود. این تغییرات، دسترسی میلیاردها انسان به منابع آبی را تحت تأثیر قرار خواهد داد.

چاره چیست؟

آنچه درباره تمام تغییرات ایجادشده در چرخه آب صدق می‌‌کند، این است که هرچه میزان انتشار گازهای گلخانه‌‌ای بیشتر شود، تغییرات موردنظر نیز شدیدتر و مخرب‌‌تر خواهد بود. شواهد و مستندات علمی نشان می‌‌دهد که پایبندی به هدف توافق اقلیمی پاریس، یعنی محدود کردن گرمایش جهانی به حداکثر 1.5 درجه سانتی‌‌گراد، تا چه اندازه حیاتی است و رهبران جهان باید برای رسیدن به این هدف، بی‌‌درنگ میزان انتشار گازهای گلخانه‌‌ای را در مقیاس گسترده‌‌ای کاهش دهند. روشن است که رویدادهای آبی پیش‌‌آمده، رابطه بسیار نزدیکی با میزان انتشار گازهای گلخانه‌‌ای و درجه‌‌حرارت زمین دارد؛ تا جایی که حتی کسری از درجه نیز می‌‌تواند در سرنوشت بشر تأثیرگذار باشد.

منبع: theconversation.com