کرونا چه بر سر بازار کار کشور آورد؟ در پاسخ باید گفت بیش از دو میلیون شاغل را بیکار کرد؛ دو میلیون نفری که این روزها برای یافتن شغل و کسب درآمد به هر دری میزنند.
ریزش دو میلیون شغل
شیوع ویروس کرونا از اسفند98 ضربه سنگین و بیسابقهای به بازار کار کشور وارد کرد و با گذشت حدود یک سال و نیم از همهگیری این ویروس، همچنان شاغلان زیادی به جمع بیکاران افزوده میشود. آمارهای تجمیعی ارائهشده از سوی نهادهای ذیربط نشان میدهد کرونا در بیش از یک سال گذشته حدود دو میلیون شغل را از بین برده است؛ بر اساس این آمار، در وهله اول دستکم یک میلیون و ۶۰۰ هزار شغل دچار آسیب شدند و یک میلیون و ۳۰۰ هزار شغل در معرض تهدید قرار گرفتند و طبق اعلام وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی به تدریج حدود دو میلیون نفر بیکار شدند. عیسی منصوری، معاون توسعه کارآفرینی و اشتغال وزارت کار درباره حمایت از بیکاران ناشی از کرونا گفت: «در دوران کرونا حدود دو میلیون شغل ریزش کرد که با پرداخت تسهیلات کمک شد نزدیک به یک میلیون و ۱۰۰ هزار شغل بازگشت مجدد به کار داشته باشند.» البته آمار بیکاری دو میلیون نفر با توجه به مشاغل رسمی و شاغلان دارای بیمه کار مشخص شده است؛ از آنجا که بخشی از شاغلان به صورت غیررسمی و بدون بیمه در بازار کار فعالیت میکنند، آمار بیکاری ناشی از کرونا مرز دو میلیون نفر را رد میکند.
بخش خدمات صدرنشین بیکاری
ویروس کرونا بر کـسـادی بـیشـتـر کسبوکارها تأثیر داشته است و طبق آمار منتشرشده سه بخش اصلی اقتصادی یعنی صنعت، کشاورزی و خدمات از این ویروس تأثیر منفی پذیرفتهاند. در این میان بیکاری در بخش خـدمـات بـیـش از سـایـر بخشها به چشم میخورد و بخش خدمات با وجود اینکه بیش از نیمی از تولید ناخالص داخلی کشور را در اختیار دارد، بیشترین خسارتها را متحمل شده است. براساس آمارهای منتشرشده از سوی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، بخشهای تولید منسوجات با 108 هزار و 534 نفر کاهش و پوشاک با 55 هزار و 707 نفر کاهش تعداد شاغلان تحت تأثیر کرونا قرار گرفتهاند. از تعداد شاغلان بخش تولید مبلمان در بهار 99 نسبت به بهار سال قبل 37 هزار و 756 نفر کاسته شده؛ ولی در تابستان 99 نسبت به تابستان سال قبل پنج هزار و 853 نفر افزایش یافته است. درمجموع هزاران نفر در بخش خدمات پس از شیوع کرونا شغل خود را از دست دادهاند.
ورشکستگی بخش گردشگری
بخش گردشگری و حمل ونقل نه تنها در ایران بلکه در کل جهان متحمل ضرر سهمگینی در پی شیوع ویروس کرونا و محدودیتهای مسافرتی شد و ایران به دلیل داشتن مکانهای تاریخی بیشمار، قبل از کرونا میزبان تعداد زیادی مسافر خارجی بود. آمار گمرک ایران نشان میدهد در سال گذشته ۱۶,۴ میلیون نفر به دلیل شیوع کرونا از سفر به ایران منصرف شدند. دفتر آمار و پردازش اطلاعات گمرک ایران در گزارشی درخصوص ورود و خروجهای مسافری از مرزهای زمینی، دریایی، ریلی و هوایی کشور در ۱۲ ماه سال ۹۹ با بیان اینکه به دلیل شیوع کرونا در سال گذشته صنایعی مانند گردشگری و حملونقل به مرز ورشکستگی کشیده شدهاند، اعلام کرد: «از آغاز تا پایان سال ۹۹ به دلیل محدودیتهای مقطعی بسیار ناشی از شیوع کرونا و مسدودشدن چـنـدینماهه مرزهای مختلف کشور شاهد کاهش چشمگیر ورود و خروج مسافر به کشور بودهایم.»
طبق اطلاعات دفتر آمار و پردازش اطلاعات گمرک، سال گذشته چهار میلیون و ۳۴۳ هزار و ۱۶۳ مسافر از مرزهای چهارگانه زمینی، دریایی، ریلی و هوایی وارد کشور شدند که از این تعداد سه میلیون و ۸۳۰ هزار و ۴۶۴ مسافر ایرانی و ۵۱۲ هزار و ۶۹۹ مسافر ورودی، خارجی بودند. درمقابل چهار میلیون و ۲۴۰ هزار و ۱۸۳ نفر به عنوان مسافر خروجی از کشور خارج شدهاند. نتیجه مقایسه تعداد مسافران در سال 99 با سال 98 حاکی از کاهش ۷۹,۱درصدی در تعداد مسافران ورودی و کاهش ۷۸,۸درصدی در تعداد مسافران خارجی است؛ بنابراین ورشکسته شدن مشاغل گردشگری و حملونقل در طول سال گذشته بیدلیل نیست.