معاون شهرسازی و معماری و رئیس شورای اجرایی شهر دوستدار کودک در این باره گفت: شهر اصفهان بعد از گام اول در 1397 توانست در بهمن‌ماه1399 در گام دوم موفق به دریافت نشان شهر دوستدار کودک شود. بر اساس اقدامات اجرایی شهر دوستدار کودک در مسیر توسعه پایدار شهری، مشارکت مردم، به‌خصوص کودکان و نوجوانان، می‌تواند از ارکان اصلی اقدامات محسوب شود.
سید احمد حسینی‌نیا افزود: یکی از روش‌ها برای دستیابی به محیط‌های ساخته‌شده دوستدار کودک، مشارکت آن‌ها در ساخت و برنامه‌ریزی شهر، توسعه و طراحی پروژه‌ها و تــصــمیــم‌سازی‌هـــاســت. به رسمیت شناختن ارزش و حق کودکان و نوجوانان برای مشارکت در برنامه‌های توسعه شهر به‌عنوان بخشی از شهروندان و کشف این موضوع که دانش و تجربه کودکان و نوجوانان از محیط اطراف خود متفاوت از دانش و تجربه بزرگ‌سالان است، بسیار حائز اهمیت است.
او با اشاره به اینکه ایجاد بسترهای مناسب برای پذیرش یک شهر به‌عنوان شهر زیست‌پذیر از مهم‌ترین اقدامات در حوزه شهرهای دوستدار کودک و نوجوان است، تصریح کرد: بر همین اساس، طبق برنامه شهر دوستدار کودک و نوجوان، اصفهان به‌همراه تمام ذی‌نفعان، برای مشارکت و همراهی با پروژه ردپا، به‌خصوص پویش شهر و شهروندی و کودکان کار، تصمیم گرفته شد. رئیس شورای اجرایی شهر دوستدار کودک خاطرنشان کرد: استراتژی ردپا برای اثرگذاری در جامعه و ایجاد حلقه‌هایی از شهروندان دارای انگیزه‌های مشترک است. حسینی‌نیا، مشارکت همه ارکان مؤثر در تعلیم و تربیت را سیاست اصلی ردپا دانست و افزود: زمینه‌های رشد برای همه مهارت‌های موردنیاز دانش‌آموزان در راستای توسعه پایدار، از طراحی تا اجرای فرصت‌های یادگیری، وجود دارد.
او با بیان اینکه ردپا، مأموریتی مشترک برای مدیرانی است که دغدغه مشترک دارند، اظهار کرد: دغدغه‌هایی برای احقاق حقوق پنج‌گانه کودکان و نوجوانان وجود دارد که شامل حق ارزشمندبودن و مورداحترام و رفتار منصفانه قرارگرفتن، حق شــنیــده‌شـــدن، حق برخورداری از خدمات اجتماعی، حق برخورداری از امنـــیــت و حق بـــرخــورداری از زندگی خانوادگی، بازی و تفریح با عملیاتی‌کردن اقدامات اجرایی شهر دوستدار کودک اصفهان با تعامل همه دستگاه‌های مسئول و همکار است.
معاون شهرسازی و معماری و رئیس شورای شهر دوستدار کودک و نوجوان از اختصاص بسته حمایتی از پروژه‌های ردپا خبرداد و گفت: شهرداری از ردیف بودجه شهر دوستدار کودک و نوجوان از پروژه‌های دانش‌آموزی حمایت خواهد کرد. در فاز اول پروژه، ظرفیت‌سازی در دانش‌آموزان و مربیان جهت تأثیر و ایفای نقش مؤثر خود در جامعه دنبال و در فاز دوم پروژه ایده‌های ارزش‌گذاری شده و بر اساس نیاز شهر توسط مشاوران پایش شد و در ادامه مسیر و در فاز سوم بناست از ایده‌ها و پروژه‌های نوجوانان در شهر بهره‌برداری شود.
ردپا؛ منتج از راهبردهای متعالی آموزشی در سند تحول بنیادین
در ادامه، معاون آموزش متوسطه اداره‌کل آموزش‌وپرورش اصفهان گفت: رویداد ردپا منتج از راهبردهای متعالی آموزشی در سند تحول بنیادین است که مدرسه را کانون تربیت و پیشرفت محله می‌داند. محمدرضا ناظم‌زاده افزود: ما بر این باوریم که تحول در آموزش‌وپرورش صورت نمی‌گیرد؛ مگر با پیمودن شیب نوآوری در میدان مدرسه و خوشبختانه در سال‌های اخیر شاهد به‌بارنشستن نوآوری‌های بسیاری در راستای جامعه‌پذیرکردن دانش‌آموزان بوده‌ایم. او ادامه داد: هنرستان نوایی با مشارکت هنرستان ابوذر و حمایت شهرداری اصفهان برای سومین سال متوالی بستر تولد یک نوآوری آموزشی شد که امیدواریم با تداوم مشارکت‌هایی از این جنس، دانش‌آموزانی خلاق، خودباور، مسئولیت‌پذیر و توانمند را تحویل جامعه دهیم.
آمادگی سازمان مدیریت پسماند برای پذیرش ایده‌های نوآور
در ادامه، مدیرعامل سازمان مدیریت پسماند شهرداری اصفهان با تأکید بر اینکه سازمان مدیریت پسماند برای حمایت از خلاقیت و نوآوری کودکان و نوجوانان، بستری مهیا کرده است، گفت: سازمان مدیریت پسماند همواره برای پذیرش ایده‌های خلاقانه و نوآور در زمینه‌های مرتبط آماده است. رحیم محمدی افزود: دریچه نگاه کودکان و نوجوانان به مسائل شهر و محیط‌زیست، دریچه‌ای متفاوت و نو است که اغلب به ارائه ایده‌های جدید و راهکارهای ملموس منجر می‌شود و با حمایت نهادهای مرتبط و کارشناسان و متخصصان می‌تواند زمینه‌ساز توسعه فرهنگی و اجتماعی شود.
او اضافه کرد: با همین دیدگاه در سازمان مدیریت پسماند شهرداری اصفهان برای حمایت از طرح‌ها و رویدادهای مرتبط با کودکان و نوجوانان در راستای اقدامات شهر دوستدار کودک اصفهان اعلام آمادگی کرده‌ایم و همکاری مؤثر در رویدادهایی مانند ایده‌کاپ نهم، رویداد دانش‌آموزی ردپا و ایده‌شو نشان‌دهنده این همراهی است.
مدیرعامل سازمان مدیریت پسماند شهرداری اصفهان با بیان اینکه مشارکت در اجرای این برنامه‌ها به‌تنهایی مقصود و هدف نهایی سازمان نیست، اظهار کرد: اگرچه سازمان در برگزاری این رویدادها حضوری پررنگ داشته است، اما نگاهی بلندمدت و کاربردی به این رویدادها داریم و در ادامه بستری را فراهم کرده‌ایم که تیم‌های کودکان و نوجوانان بتوانند برای توسعه و عملیاتی‌کردن ایده‌ها و طرح‌های خود در زمینه‌های مختلف علمی، پژوهشی، آموزشی و فرهنگی با انگیزه مضاعف تلاش کنند و با پشتوانه سخت‌افزاری و نرم‌افزاری سازمان بتوانند شاهد به‌ثمرنشستن ایده‌های خود باشند. محمدی با اشاره به دریافت نشان شهر دوستدار کودک توسط اصفهان خاطرنشان کرد: مدیریت شهری مجموعه‌ای متحد و منسجم است. وقتی صحبت از شهر دوستدار کودک می‌کنیم، همه فرایندها و برنامه‌ریزی‌ها در مدیریت شهری به‌سمتی هدایت می‌شود که زمینه بروز و ظهور استعدادها، توانمندی‌ها و علایق کودکان در همه سنین کودکی فراهم شود. سازمان مدیریت پسماند نیز خود را در تحقق این امر مسئول دانسته و پابه‌پای سایر نهادها به‌منظور الگوسازی مناسب برای کودکان، پرورش خلاقیت و توسعه دانش و مهارت‌های فردی و جمعی آن‌ها تلاش می‌کند.
او با اشاره به طراحی، تولید و عرضه محصولات تخصصی‌آموزشی ویژه کودکان و نوجوانان اظهار کرد: آموختن و دانستن و برخورداری از بستر مناسب آموزش و تفریح ازجمله حقوق ابتدایی و ضروری کودکان است و وظیفه همه نهادها و دستگاه‌های مرتبط این است که فراخور حوزه کاری خود این بستر را مهیا کنند. تولید شانزده جلد کتاب تخصصی با رویکرد آموزش و سرگرمی به تیراژ جمعا 80هزار عدد، هفت عنوان پازل به تیراژ هفت‌هزار عدد، چهار عنوان پیکسل به تیراژ چهارهزار عدد، 9 عنوان بازی فکری‌حرکتی و برگزاری برنامه‌های فرهنگی و اجتماعی مختلف گویای اهمیت ویژه این مسئولیت اجتماعی خطیر برای سازمان مدیریت پسماند شهرداری اصفهان است.
این پروژه حاصل ایده مدیران خوش‌ذوق آموزش‌وپرورش است
در ادامه، رئیس اداره شهر دوستدار کودک معاونت شهرسازی و معماری شهرداری اصفهان گفت: این پروژه حاصل ایده مدیران خوش‌ذوق آموزش‌وپرورش با همفکری مدیران شهری است. پروژه ردپا با مشارکت 400 دانش‌آموز از دو ناحیه آموزش‌وپرورش و به‌خصوص هنرستان نوایی و ابوذر و با همکاری سه مجموعه مرتبط با شهرداری اصفهان (معاونت شهرسازی و معماری، سازمان مدیریت پسماند و سازمان فرهنگی، اجتماعی و ورزشی شهرداری اصفهان) و حضور 40 مــربــی و مــشــاور برگزار شد. به گفته اسماء‌سادات نکوئی، یکی از بهترین روش‌ها برای دستیابی به محیط‌های ساخته‌شده دوستدار کودک این است که کودکان و نوجوانان خود در ساخت و برنامه‌ریزی شهر دوستدار کودک و تصمیم‌سازی‌ها مشارکت داشته باشند.
او افزود: تجربه خوب شورای مشورتی کودکان و نوجوانان در کنار پروژه ردپا قطعا تأثیر عمیقی بر شهر خواهد داشت؛ همچنین نوجوانان شورای مشورتی در فرایند پروژه ردپا حضور فعالی داشتند.
در ادامه، نظرات مختلف مسئولان و دانش‌آموزان را در راستای پروژه ردپا جویا شدیم:
فاطمه اکبرزاده، مدیر خانه جوان وابسته به سازمان فرهنگی، اجتماعی و ورزشی شهرداری
طی این پروژه هر دانش‌آموز در راستای بهبود اکوسیستم کارآفرینی در دوره‌ها و کلاس‌های مربوط شرکت کرد. هدف از ورود خانه جوان به این پروژه تکمیل چرخه آموزشی توان 7 بود. بسته‌های آموزشی کارآفرین‌پروری کودک و نــوجــوان، کارآفــریــن‌پـــروری والدین، کارآفرین‌پروری معلمان و کارآفرین‌پروری مدیران ازجمله تولیدات جدید خانه جوان است.
میترا طحان، مدیر هنرستان نوایی
آموزش‌وپرورش رسالت دارد یک شهروند کنشگر، خلاق و توانمند به شهر تحویل دهد و شهرداری اصفهان نیز که پذیرنده این شهروند است، با مشارکت سه معاونت شهرسازی، خدمات شهری و فرهنگی خود در این مسیر همراه نظام تعلیم و تربیت شد. در این رویداد بزرگ توانستیم به جامعه نشان دهیم با مشارکت و هم‌افزایی برون‌سازمانی می‌توان اتفاق‌های خوبی را برای اکنون و آینده این شهر رقم زد.
تیم‌های صلح سبز، مدیاشناس، پیشتازان مُد، آریادخت، آینده زیبا، ندای نوایی، رسا و نوآوران از هنرستان دخترانه نوایی و تیم‌های آینده‌نگران جوان، انقلاب آموزشی، آینده‌سازان محیط‌زیست و نوا 9 نیز از هنرستان پسرانه ابوذر به شیوه حرفه‌ای معمول در استارتاپ ویکندها در حضور هیئت‌داوران، مسئولان شهری و مدیران آموزش‌وپرورش مدل کسب‌وکار خود را مطرح کردند.
رحیم زرافشان، مدیر هنرستان ابوذر
هنرستان فنی پسرانه ابوذر میزبان اختتامیه این رویداد بود. اینجا هستیم که بگوییم دانش‌آموزان ما چقدر توانمند هستند و چه نگاه زیبایی به زندگی دارند. ما هیچ ایده‌ای به دانش‌آموزان ندادیم؛ اما آن‌ها با حضور در جامعه و مشاهده مسائل و مشکلات به ایده‌های خود رسیدند. در کشور میلیون‌ها منتقد داریم که نمی‌توانند پیشنهادی ارائه دهند؛ اما این نوجوانان هم انتقاد کردند و هم با ایده‌های خود به انتقادها پاسخ دادند.
مسعود ایرانپور، مشاور هنرستان ابوذر
ردپا اثر پنج گام هدفمند در یک سفر ماجراجویانه بود: گام اول، مشاهده هوشمندانه در شهر و مشکلات آن؛ گام دوم، جایگزینی مسئولیت‌پذیری به‌جای شکایت و طلبکاری؛ گام سوم، ریشه‌یابی مسائل؛ گام چهارم، تجربه تیم‌سازی؛ گام پنجم، ارائه ایده‌های خلاقانه برای حل مسائل و آموختن خوب‌شنیدن، هم‌اندیشی و سعه‌صدر؛ گام ششم، آوردن ایده‌های خود روی بوم کسب‌وکار و آموختن این نکته مهم که هر ایده‌ای قابل‌اجرا نیست؛ گام هفتم، تجربه پرزنت و دفاع از ایده‌های خود. در کل می‌توان گفت که دانش‌آموزان در ردپا یک دوره تکاملی از رشد خود را طی کردند و توانمندی‌هایشان را به نمایش گذاشتند.
فرانک امانی، دبیر هنرستان نوایی
به‌رغم اینکه مدیر هنرستان موضوع ردپا را یک موقعیت یادگیری برای درس هویت اجتماعی که من تدریس می‌کردم، عنوان کرده بود، پایان کار مبهم بود و باور نداشتم بتوانم در کلاس‌های غیرحضوری کار خاصی انجام دهم؛ اما به‌یادآوردن خاطرات خوب پروژه‌های قبلی هنرستان مثل جشنواره هویت من و منشور زندگی به من انگیزه داد که به جمع مربیان ردپا بپیوندم. ردپا به‌خوبی توانست مفهوم جامعه و جامعه‌پذیربودن را در وجود دانش‌آموزان نهادینه کند. خدا را شاکرم که با کمک هم توانستیم نوجوانانی را تربیت کنیم که نه‌تنها دیگر آن انسان‌های متوقع و منفعل قبلی نیستند، بلکه سطح تاب‌آوری، خودباوری و کنشگری اجتماعی آن‌ها افزایش پیدا کرده است. ای‌کاش بتوانیم تمام درس‌ها را در زندگی دانش‌آموزان کاربردی کنیم.
مهران هوازاده، دانش‌آموز هنرستان ابوذر
وقتی بوم کسب‌وکار من در مرحله اول داوری پذیرفته شد، باور کردم که وارد یک پروژه عظیم شدم. پس‌ازآن در طول چهار ماه هرروز بیشتر از قبل تلاش می‌کردم؛ چون می‌دانستم معلمم، مدرسه‌ام و جامعه‌ام روی من حساب بازکرده‌اند. وظیفه دارم برای حل مشکلات شهرم ایده‌ای دهم که مشکلی را حل کند. من پدر نیستم؛ اما با ردپا پدر بودن را حس کردم؛ زیرا به چشم خود دیدم که با این ایده گویی فرزندم تازه متولد شده است و هرروز بزرگ و بزرگ‌تر می‌شود.
نادیا عفری‌نژاد، دانش‌آموز هنرستان نوایی
ما مأموریت داشتیم از مشکلات پیرامون خود عکس بگیریم. خیلی چیزها توجه من را جلب کرد؛ اما رنج‌آورترین آن‌ها بی‌سوادی رسانه‌ای در نوجوانان بود. ردپا تشویقم کرد یک تیم بادغدغه مانند خودم جمع‌وجور کنم. پس‌ازآن شروع کردیم به تحقیق. با فرهنگ‌سرای رسانه و دیگر متخصصان شهر صحبت کردیم و در اینترنت یک پروفسور سواد رسانه را پیدا کردیم. او منابع مفیدی به ما معرفی کرد و دانش و معلومات ما را افزایش داد. من خیلی درون‌گرا بودم و کمتر با دیگران صحبت می‌کردم؛ ولی برای پرزنت‌کردن ایده‌ام مجبور شدم خیلی تمرین کنم. در حال حاضر خیلی راحت صحبت کرده و حس می‌کنم می‌توانم برای هر مشکلی یک راه‌حل پیدا کنم و در جامعه‌ام شخص مفیدی باشم. ردپا نه‌فقط برای ایده‌های ما، بلکه برای آموختن تمام مهارت‌های زندگی، نقش یک شتاب‌دهنده را داشت. ضمن قدردانی از مسئولان، از تمام نوجوانان می‌خواهم که از بزرگی مشکلات نترسند و اگر رؤیایی دارند از جا بلند شوند و برای به سرانجام رساندن آن قدم بردارند. مهم موفقیت نیست؛ مهم این است که تلاش خودمان را کرده باشیم.
میناسادات آناهید، هنرجوی هنرستان نوایی
در ابتدای پروژه ردپا می‌دانستم که مدیر مدرسه همانند سال‌های پیش برنامه‌ای برای رشد مهارت‌های فردی و اجتماعی ما تدارک دیده‌اند؛ ولی اصلا فکرش را نمی‌کردم در این وسعت باشد. پروژه ردپا ما را دعوت به ساختن آینده‌ای کرد که سهم بزرگی در تأثیرگذاری و تأثیرپذیری از آن داریم. تکالیفی به ما داده شد که ذهنمان را از مسیر همیشگی‌اش بیرون می‌کشید و به تفکری جدید وا‌می‌داشت. انگار تازه داشتم می‌فهمیدم که اطرافم چه خبر است و من کجای این دنیا هستم. احساس می‌کردم طوفان این پروژه اگر ریشه ما را از خاک بیرون نیاورد، ما را بسیار قوی‌تر خواهد کرد و همین‌گونه هم شد. ردپا آموزش کاغذی در کلاس بسته را به سطح شهر برد و ما را در دل دنیای واقعی انداخت تا آموزشی از جنس تربیت را تجربه کنیم و بتوانیم از خود ردپایی پررنگ و اثربخش در جامعه برجا گذاریم.