متولیان امور دام از توزیع نامناسب نهادههای دامی گلایهمند شدهاند. سیداحمد مقدسی، رئیس هیئت مدیره انجمن صنفی گاوداران از نابسامانی در بازار نهادههای دامی انتقادکرده و به مهر گفته است: عرضه نهادههای دامی به شدت کاهش یافته اما در بازار آزاد میتوان این نهادهها را با قیمتهای بالا تهیه کرد. از سوی دیگر مجتبی عالی، رئیس اتحادیه سراسری دامداران نیز چندی پیش گفته بود: «جهاد کشاورزی نهادهها را بیشتر در اختیار مرغداران قرار میدهد و درباره تخصیص نهاده به دامداران ضعیف عمل کرده است.»
گرانی گوشت و کاهش مصرف
مقایسه روند افزایش قیمت گوشت گوسفند در سالهای ۱۳۹۶، ۱۳۹۷ و ۱۳۹۸ (تا آبان ماه) نشان میدهد در حالی که قیمت هر کیلوگرم از این کالا در سال ۱۳۹۶ از 36 هزار تومان در فروردین ماه به 41 هزار تومان در اسفند ماه همان سال افزایش پیدا کرد (۱۳.۸ درصد افزایش)، اما قیمت این کالا در مدت مشابه سال ۱۳۹۷ از 42 هزار تومان به 95 هزار تومان رسیده و 126 درصد افزایش قیمت داشته است.
قیمت گوشت قرمز در سال 99 به یکباره به 120 هزار تومان هم رسید. این قیمتها روی مصرفکننده فشار وارد کرده و میزان خرید گوشت قرمز رابه حداقل رسیده است. گوشتقرمز نقش مهمی در سبد خانوار دارد با این حال، نسبت به استانداردهای جهانی بسیار کمتر مصرف میشود.
براساس آمار ارائه شده استاندارد سرانه مصرف گوشت در سطح جهان 12 تا 12 و نیم کیلوگرم در سال است که پیش از این سرانه مصرف گوشت در ایران نیز به همین میزان بوده اما به تدریج به دلیل افزایش قیمت، کمبود بودجه و کاهش توان خرید مردم اکنون سرانه مصرف گوشت در ایران به کمتر از 8 کیلو در سال رسیده است. از سوی دیگر افشین دادرس، مدیرعامل اتحادیه دام سبک به خبرگزاریها گفته است: مصرف سرانه گوشت قرمز از ۱۲ کیلوگرم به ۶ کیلوگرم رسیده است.
بلبشوی توزیع نهادهها
قیمت نهادههای دامی و توزیع آن بین دامداران روی قیمت گوشت قرمز تاثیرگذار است. سید احمد مقدسی، عضو هیئت مدیره انجمن صنفی گاوداران در گفتگو با مهر با اشاره به تأمین سهمیه نهادههای دامی دامداریهای گفته است: تأمین سهمیه انجام شده و تولیدکنندگان نیز پول آن را پرداخت کردهاند اما هنوز بارگیری نهادهها آغاز نشده است. گمانهزنیهایی نیز مطرح میشود مبنی بر اینکه شرکتهای واردکننده نهاده این محصولات را در بازار آزاد با قیمت بیشتری به فروش میرسانند. محمود زاده، نماینده مهاباد در مجلس شورای اسلامی نیز به ایسنا گفته است: «شرکتهایی که در کشور نهادههای دامی وارد میکنند حدود ۱۰۰ شرکت است که در اصل ۹۰ درصد واردات توسط ۱۰ شرکت انجام میشود. در انحصار گرفتن ۹۰ درصد واردات توسط ۱۰ شرکت موجب ایجاد فساد شده و این شرکتها که مورد حمایت نیز قرار گرفته و ارز دولتی دریافت کردهاند نهاده را وارد و به جای عرضه در سایت توزیع نهاده در بازار آزاد بفروشند. محمودزاده با تاکید به اینکه سایت وزارت جهاد کشاورزی که برای توزیع نهادهای دامی در نظرگرفته شده دارای مشکلات عدیدهای است، اظهار کرده است: اسامی برخی از دامدارانی که در لیست دریافت نهادههای دامی سایت جهاد کشاورزی قرار دارد اصلاً تولید ندارند و نهاده دریافت میکنند و آن را در بازار آزاد به فروش میرسانند درحالی که دامدار اصلی یا نهاده دریافت نمیکند یا به مقدار کمتر دریافت میکند که این مشکل سایت یکی از دلایل افزایش قیمت نهادههای دامی است.
مشکل کمبود آذوقه برطرف شود
باتوجه به کمبود نهاده برای دامها برخی متولیان نسبت به کمبود دام در فصل پاییز هشدار دادهاند چون در پاییز دامی وجود ندارد تا زایش کند. متولیان بازار گوشت قرمز اصفهان نیز نسبت به کمبود عرضه گوشت قرمز در آینده نزدیک هشدار میدهند. در این باره رییس اتحادیه فروشندگان گوشت قرمز اصفهان به اصفهانزیبا آنلاین میگوید: در حال حاضر زمان حرکت ییلاق و قشلاق است که در این دوره زمانی دام فراوان یافت میشود ولی به دلیل خشکسالی و نبود علوفه برای دامها، دامداران در حال فروش دامهای خود هستند و این عامل منجر به ایجاد نگرانی نسبت به کمبود دام در آینده نزدیک شده است.
اصغرپورباطنی تصریح میکند: دامداران به سرعت در حال فروختن دامهایشان هستند چون علوفهای برای دامها وجود ندارد دام نحیف شده ودامداران حاضر نمیشوند دامها را بیشتر از این نگهداری کنند چون منجر به ضررو زیان دامداران میشود بنابراین کمبود دام منجر به کاهش عرضه گوشت در بازار و به تبع آن افزایش قیمت گوشت قرمز خواهدشد.
او اذعان میکند: امیدواریم بارندگیها افزایش پیدا کند تا علوفه دامها تأمین شود البته مشکل کمبود آذوقه را به اتاق اصناف اصفهان و استانداری اطلاع رسانی کردیم تا شرکت پشتیبانی امور دام و یا جهاد کشاورزی بتوانند دامداران را حمایت کنند و نهادههای دامی را در اختیار آنها قرار دهند تا در آینده مشکلی بابت عرضه گوشت قرمز در بازار نداشته باشیم. رییس اتحادیه فروشندگان گوشت قرمز اصفهان خاطرنشان میکند: قیمت هر کیلو گوشت قرمز 145 هزار تومان بوده که به 123 هزار تومان کاهش یافته است ولی اگر آذوقه دامها به موقع تأمین نشود در آینده با کمبود عرضه گوشت روبه رو میشویم که روی قیمتها نیز تاثیرگذار است.