این طرح، اما از همان ابتدا با مخالفت‌ها و البته موافقت‌های مختلفی روبه‌رو شد؛ مخالفانی که معتقدند فضای مجازی را نمی‌توان این‌گونه مهندسی کرد و با اعمال محدودیت‌های شدید مثل مسدود کردن یا تعیین چهارچوب برای فعالیت در فضای مجازی، دست کاربران را در پوست گردو قرار خواهند داد؛ البته آن‌ها بالاخره مثل همیشه راهی برای دور زدن این مقررات پیدا می‌کنند. آن‌ها برای مخالفت خود، استدلال‌های دیگری هم داشته و به ناموفق بودن تجربه‌های مشابه در این رابطه اشاره دارند؛ تجربه‌هایی مثل فیلترینگ تلگرام یا ممنوعیت استفاده از ماهواره و ویدئو که به سال‌های بسیار دور، یعنی دهه هفتاد برمی‌گردد؛ زمانی که استفاده از این دو رسانه ممنوع بود و با کسانی که از آن استفاده می‌کردند، برخوردهای قهری شدیدی صورت می‌گرفت؛ برخوردهایی که حالا و بعد از گذشت سال‌های سال، برای استفاده از ماهواره همچنان وجود دارد و منع استفاده از آن هنوز از بین نرفته است؛ درحالی‌که نتایج پژوهشی که از سوی انجمن جامعه‌شناسی ایران انجام‌شده است، نشان می‌دهد که 70درصد مردم تهران از این رسانه برای رفع نیازهای خود بهره می‌برند. مخالفان طرح صیانت از حقوق کاربران در فضای مجازی و سامان‌دهی پیام‌رسان‌های اجتماعی، حالا نگران هسـتند که محدودکردن فضای مجازی هم عاقبتی همچون منع استفاده از ماهواره یا فیلترینگ تلگرام به همراه داشته باشد. به گزارش ایرنا، اردشیر مطهری، از اعضای کمیسیون اجتماعی، ازجمله مخالفان این طرح است. او در صفحه توییتری خود نوشت: «مجلس معتقد است فضای مجازی اولویت کشور نیست، بلکه اولویت کنونی، معیشت است و بسیاری از مجموعه‌های اقتصادی از فضای مجازی کسب درآمد می‌کنند.»
او البته از طراحان طرح صیانت خواسته است با مردم سخن بگویند و پشت‌پرده‌ها را شفاف کنند. همچنین مصطفی طاهری، رئیس کمیته ارتباطات کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی طرح یادشده را دارای ایرادهای فنی دانست و به ایرنا گفت: «ما می‌توانیم با تکنیک‌هایی مانند هوش مصنوعی، آسیب‌های امنیتی و اخلاقی در بستر موجود را تا حدودی از بین ببریم. در برایند کلی موافق این طرح نیستیم، اگرچه این طرح به‌دنبال حکمرانی ما در شبکه‌های مجازی است که این حرف درستی است؛ اما باید متناسب با تجربیات جلو رفت و فکری اساسی در این زمینه کرد. »
به اعتقاد او، کشور باید به دنبال تکمیل شبکه ملی اطلاعات باشد و تا زمانی که این کار صورت نگرفته است در عمل توفیق و موفقیت چندانی نخواهیم داشت. اما از سوی دیگر، موافقان این طرح نیز استدلال‌های مختلفی برای موافقت خود طرح می‌کنند؛ دلایلی که اگر مخرج مشترک آن‌ها را بگیریم، به حفظ صیانت کاربران در برابر فضای افسارگسیخته مجازی می‌رسیم؛ فضایی که به اعتقاد این افراد، باعث ترویج فساد و فحشا می‌شود و پیامدهای زیادی را به همراه دارد.
حسینعلی حاجی دلیگانی، یکی از نمایندگان امضاکننده این طرح در خصوص دلایل ضرورت پرداختن به این طرح در گفت‌وگو با رسانه‌ها گفت: «همان‌طور که در دنیای واقعی نیاز به قوانین و مقررات داریم، دنیای مجازی نیز نیاز به مقررات و قوانین خاص خودش را دارد، ازاین‌رو مجلس باید بتواند در این حوزه ضابطه‌گذاری کند. در فضای حقیقی و فیزیکی از سالیان سال یک‌سری مقرراتی وجود داشته که در بین مردم به‌عنوان قراردادها تعریف‌شده و از سوی دیگر برخی موارد نیز به‌عنوان آداب‌ورسوم و آیین‌ها پذیرفته شده است. رعایت تمامی این قوانین به این دلیل است که جامعه امنیت کافی داشته باشد و مردم بتوانند در کنار هم زندگی شرافتمندانه و انسانی داشته باشند. در عرصه فضای مجازی نیز انسان‌ها بازیگر این عرصه هستند و برای زندگی در این فضا باید مقررات و ضوابطی حاکم باشد. بر این اساس، این احساس نیاز صورت گرفت که طرحی تهیه شود تا برای صیانت از کاربران در فضای مجازی، قوانین و مقرراتی تبیین کند.» او همچنین در اظهارنظرهای خود درباره چرایی موافقت با این طرح، تأمین منافع کاربران فضای مجازی را یکی از اهداف اصلی این طرح برشمرده و گفته: «در یکی از مفاد این طرح بر موضوع تشکیل هیئت سامان‌دهی و نظارت بر فضای مجازی تأکید شده که حائز اهمیت است و در این زمینه هیئت نظارت می‌تواند در حوزه احقاق حقوق مردم در فضای مجازی ورود کند و طوری نسبت به تنظیم سامان‌دهی در این فضا اقدام کند که حقوق اساسی کاربران حفظ شده و حقی از جامعه تضییع نشود.»
پیش‌بینی‌ها اما می‌گویند با توجه به در اولویت قرار گرفتن مشکلات مادی و مسائل معیشتی در مجلس، این طرح شانس بسیار کمی برای نهایی شدن و به تصویب درآمدن دارد؛ ولی باوجوداین، نمی‌توان به‌طور درصدی تخمین زد که آیا این طرح بالاخره و پس از طی کردن مسیرهای مختلف، رأی خواهد آورد یا نه و در صورت تصویب، آیا عملیاتی کردن آن موفق خواهد بود یا دوباره تجربه‌های گذشته تکرار می‌شوند؟
دراین‌باره الهه شوقی، دانش‌آموخته کارشناسی ارشد معـتقـد است: «همواره گفته می‌شود که محدودیت مصونیت نیست. در رابطه با فعالیت پیام‌رسان‌های داخلی و خارجی نیز این مصداق را می‌توان به کار برد؛ چراکه امروزه عصر، عصر ارتباطات و فناوری است و جوامع مختلف، چاره‌ای ندارند جز اینکه با آن، هم‌گام و همسو شوند. بنابراین محدودیت یا مسدودسازی پیام‌رسان‌های مختلف که امروزه حتی به ابزاری برای راه‌اندازی کسب‌وکارهای گوناگون درآمده‌اند و بستری برای فعالیت‌های اجتماعی و فرهنگی هستند، نمی‌تواند راهی برای صیانت افراد در برابر آسیب‌های آن باشد. چراکه به‌هرحال، گسترش فناوری باعث می‌شود راه‌های جدیدی برای فعالیت افراد در فضای مجازی جایگزین شوند. بنابراین مهم‌ترین اقدام در رابطه با سامان‌دهی فعالیت در فضای مجازی، ارتقای سواد رسانه‌ای کاربران است و نه اعمال محدودیت. آن‌ها باید بدانند که چگونه در فضای مجازی به فعالیت خود ادامه دهند و از فرصت‌های آن استفاده و از تهدیدها دوری کنند.»
صیانت بی‌ثمر
طرح صیانت از حقوق کاربران در فضای مجازی و سامان‌دهی پیام‌رسان‌های اجتماعی، دنبال‌رو طرحی که بهارستان‌نشین‌ها در دوره گذشته آن را تدوین و اصرار به نهایی کردنش داشتند، اصلاح و به‌تازگی در کمیسیون فرهنگی مجلس یازدهم آماده شده؛ طرحی متشکل از 20 ماده و تبصره که قرار است خط‌ونشان‌هایی باشند برای فعالیت پیام‌رسان‌های داخلی و خارجی. بر این اساس، تمامی پیام‌رسان‌ها اعم از داخلی و خارجی تنها در صورت تأیید از سوی هیئت سازماندهی و نظارت اجازه فعالیت دارند و در غیر این صورت فعالیت آن‌ها غیرقانونی است و دولت اختیار مسدود کردن آن‌ها را دارد. همچنین بر اساس مفاد این طرح، همه پیام‌رسان‌ها دو ماه مجال دارند تا به تأیید هیئت سازماندهی و نظارت درآیند و علاوه براین، فعالیت پیام‌رسان‌ها مستلزم استقرار دفتر نماینده‌ای از آن‌ها در کشور است.
نوشته شده توسط: اصفهان زیبا در در جامعه,رسانه | دیدگاه بسته شده