پروزهایی که روسیه با فرارسیدن آن‌ها قطعا عرضه گاز خود به اروپا را کاهش می‌دهد و مواجه‌شدن اتحادیه اروپا با بحران انرژی مطمئنا در قبول مواضع منطقی ایران در مذاکرات بی‌تأثیر نخواهد بود. به عبارتی، پاسخ‌های ایران به آمریکا شاید هم‌اکنون به مذاق آمریکا خوش نیامده است و طرف مقابل آن را سازنده نمی‌داند؛ اما کارشناسان این احتمال را می‌دهند که به‌زودی و با آمدن سرما این ذائقه تغییر خواهد کرد و سرانجام پاس‌کاری ایران و آمریکا به نقطه پایانی خواهد رسید. آن‌طور که محمد مرندی، مشاور تیم مذاکره‌کننده ایران در مذاکرات وین در توییتی نوشت: «ایران صبور خواهد بود. ایالات‌متحده در زمان اوباما به‌طور سیستماتیک توافق را نقض کرد و در زمان ترامپ/بایدن حداکثر فشار را علیه شهروندان بی‌گناه اعمال کرد. ازاین‌رو ایران ابهامات یا خلأهای متن را نمی‌پذیرد. زمستان نزدیک است و اتحادیه اروپا با بحران انرژی فلــج‌کنـنـده مـواجـه است.» این در حالی است که تاکنون ایران و آمریکا پاسخ‌های خود به یکدیگر را منطقی‌ترین پیشنهاد‌ها برای توافق عنوان کرده‌اند و در مقابل از شرایط و تحولات موجود همچون مواضع کنــگره آمــریکا نسبــت به بــرجــام، تـنـش‌های میان اروپــا با روسیــه، روسیه با آمــریکا، آمــریکا بـا چیـن، شرایط اقتصادی کشورمان و البته سنگ‌اندازی‌های رژیم صهیونیستی و فشار بر آمریکا به‌منظور ممانعت از امضا توافق غافل نیستند؛ چالش‌هایی که می‌تواند مسیر مذاکرات را به هر سمــت غیرقابل‌پیش‌بینی بچرخاند.
همه سناریوهای برجامی
ایران پاسخ نهایی خود را به تصمیم‌های آمریکا داده و صبورانه به انتظار فصل سرما نشسته است.
نوشته شده توسط: اصفهان زیبا در در سیاست | دیدگاه بسته شدهتحلیلها در خصوص چرایی ادامه مذاکرات میان ایران و آمریکا
«اصفهان‌زیبا» در بررسی تحولات پیش روی مذاکرات ایران و آمریکا تا توافق، با محمــدعلی بصیــری، کــارشنــاس و استاد روابط بین‌الملل گفت‌وگو کرد. به گفته این استاد دانشگاه اصفهان در کش‌وقوس مذاکرات میان ایران و آمریکا چندتحلیل وجود دارد. او مطرح کرد: «تحلیل کلان این است که مقصر ادامه مذاکرات هسته‌ای آمریکاست که از مواضع خودخواهانه خود کوتاه نمی‌آید و همچنان خواستار تحمیل‌کردن شرایط سودجویانه خود به ایران است. این تحلیل توپ را در زمین آمریکایی‌ها می‌اندازد و بسیــاری از تحلیــل‌هــای رســانــه‌ای نیــــز بــر همیــــن اســــاس منــــتــــشـــر مــی‌شــونــد.» او با بیان اینکه یک تحلیل دیگر از مواضع ایران در خصوص خواستن تضمین از آمریکا برای عدم‌خروج از برجام می‌گوید، افزود: «در این کــارشنــاســی مــوضــوعــات اختـیــارات مــحـــدود جــو بـــــایـــدن بـــه‌عنـــوان رئیس‌جمهور کنونی آمریکا، مواضع غیــرقـابـل‌پیـش‌بینــی رئیــس‌جمهــور آینــده ایــالات‌متــحــده درخصوص برجام و توافق با ایران و همچنین انتخابات کنگره مطرح است. اینکه دست بایدن در توافق با ایران بسته است و کنگره با او راه نمی‌آید و ممکن است توافق با ایران باعث شکست بایدن در انتخابات کنگره و انتخابات ریاست جمهوری آمریکا شود. از طرفی در این تحلیل، کارشناسان می‌گویند ایران باید از فرصتی که از جنگ اوکـراین و تـأمین انرژی برای اروپا به‌وجود آمده است، نهایت استفاده را ببرد.»
مذاکرات برای مذاکرات است؛ نه برای نتیجه
بصیری در ادامه صحبت‌های خود تحلیل سومی را عنوان می‌کند که در آن دو طرف به‌صورت ضمنی و برای رسیدن به یک توافق خوب مذاکرات را برای مذاکرات می‌خواهند، نه برای هر نتیجه‌ای. این استاد روابط بین‌الملل گفت: «در این کارشناسی، ایران و آمریکا به این نتیجه رسیده‌اند که استمرار مذاکرات و پاس‌دادن نامه‌ها به یکدیگر و کش‌دادن بیش‌ازحد این شرایط به نفع هردو طرف است، تا اینکه بخواهند مذاکره را ترک کنند و تقابل بیشتری داشته باشند و یا مذاکره را به هر قیمتی به نتیجه برسانند و پس از مدتی در اجرای توافقات موردحمله مخالفان خود قرار گیرند؛ چراکه اگر دستاورد قابل‌دفاعی در توافقات ازسوی دوطرف مطرح نشود، چه از بعد مخالفان برجام در ایران و چه ازنظر مخالفان برجام در آمریکا، این توافق با مشکل روبه‌رو خواهد شد.» اوبا اشاره به تحلیل چهارمی که درخصوص مواضع طرف‌های مذاکره‌کننده وجود دارد، ادامه داد: «این تحلیل شاید به واقعیت نزدیک‌تر باشد. به هر حال
ایران تاکنون هزینه‌های سنگین اقتصادی بسیاری را از طریق تحریم‌های آمریکا متحمل شده است؛ تحریم‌هایی که اروپا نیز در آن شریک است و در حال حاضر هیچ‌گونه عقب‌نشینی در مورد آن‌ها وجود ندارد. از طرفی روسیه نیز در جنگ اوکراین و به‌خاطر تحریم‌های آمریکا به‌دنبال این است که اروپا و آمریکا را در این شرایط تنبیه کند؛ فضایی که ایران و روسیه را به یک توافق ضمنی در خصوص مبارزه با تحریم‌ها رسانده است و در این راستا مذاکرات می‌تواند تا سه ماه آینده و اوج سرما ادامه پیدا کند، تــا هــزینــه‌های تحــریـــم، اقتصــاد اروپا را مختل کنــد و بــاعــث شورش شود؛ بحرانی که ایران می‌تواند در برطرف‌کردن و پایان‌دادن به آن در تأمین انرژی، امتیازهای قابل‌توجهی را در برجام به‌دست آورد و روسیه نیز به شرایط مطلوب خود دست پیدا می‌کند.»بصیری تأکید کرد: «این چهار تحلیل به‌طور کلان در چرایی طولانی‌شدن مذاکرات برجام وجود دارد که برای اثبات هر کدام بــاید فعلا منـتـظـر بمانیم.»
با توافق، تحریم‌های فرابرجامی لغو نمی‌شود
موضع کنگره آمریکا در خصوص ایران و مخالفت آن با احیای برجام موضوعی است که نمی‌توان تأثیر آن را بر روند مذاکرات نادیده گرفت. از طرفی برخی تحریم‌ها علیه ایران از سوی این کنگره وضع‌شده که از اختیارات رئیس‌جمهور آمریکا خارج است. در این شرایط آیا با توافق و لغو برخی از تحریم‌ها علیه ایران، می‌توان انتظار بهبود شرایط را داشت؟ این کــارشنــاس مسائــل بین‌الملل در پاسخ به این سؤال گفت: «اگر طی هفته‌های آینده توافقی صورت گیرد، دستاورد آن لغو تحریم‌های هسته‌ای است که آن‌چنان اقتصاد ایران را شکوفا نمی‌کند. بخش عمده تحــریــم‌هــای ایــران، تحــریــم‌هــای فرابرجامی و دوگانه‌ای است که با توافق لغو نمی‌شود؛ تحریم‌هایی که در حال حاضر جمهوری‌خواهان و بخشی از کنگره بر ادامه آن‌ها علیه ایران تأکید دارند و مخالف لغو آن‌ها هستند؛ بنابراین اگر هم توافقی در راستای رفع تحریم‌ها علیه ایران اتــفــــاق بیــفـتـــــد، صـــرفــا در حــــوزه برطرف شدن تحــریم‌های بــرجامــی خــواهــد بود کـه بــاعث گشایــش محدودی در فضای اقتصادی ایران می‌شود؛ این در حالی است که 60 تا 70 درصد اقتصاد کشورمان گرفتار تحریم‌های فرابرجامی است که فعلا هیچ توافقی در راستای لغو آن‌ها صورت نخواهد گرفت.»