گردشگری‌مدرسه برای شادی بچه‌ها

«هفته دیگه مدرسه کجا برم؟!» این پرسشی است که احتمالا کودکان غربی آشنا با ایده مدرسه-تعطیلات از والدینشان می‌پرسند. نیویورک تایمز در گزارش جدید سرویس گردشگری‌اش تیتر زده: «وقتی کلاس‌ها با خدمات خانه‌داری و کلبه‌های ساحلی همراه می‌شوند». به روایت جولی وید (Julie Weed) در حالی که کرونا میلیون‌ها بچه مدرسه‌ای را از درس و مدرسه جدا کرده، صنعت گردشگری با مدرسه‌بازی سعی در جذب خانواده‌ها دارد. گزارش نیویورک تایمز با یک تصویر آغاز می‌شود: «این تابستان، خانواده میشل مجبور شدند تعطیلات سالانه‌شان را به خاطر اپیدمی کرونا لغو کنند. خانم خانواده درنگ نکرد، وقتی فهمید یک مجموعه گردشگری موردپسند خانواده‌ها وجود دارد که به‌صورت پارک‌آبی کوهستانی است و خانه-مدرسه‌هایی (schoolhouse) راه اندازی کرده‌اند که در عین رعایت پروتکل‌های بهداشتی امکان تفریح هم در آن‌ها فراهم شده است؛ به‌خصوص به‌خاطر فرزند کوچکشان این فرصت را غنیمت شمردند و راهی شدند.» به روایت خبرنگار گردشگری این رسانه، جیانا، دختر یازده‌ساله خانواده، همه کلاس‌هایش را در این مجموعه در طول روز به‌طور آنلاین می‌گذراند. مادرش دو روز وسط هفته را انتخاب کرده تا بتواند با قیمت پایین‌تر این سفر را فراهم کند و محیط هم خلوت‌تر باشد. دختر نوجوان مدرسه آنلاینی می‌رود که درحقیقت یک اتاق کنفرانس بزرگ است و با رعایت پروتکل‌ها درزمینه فاصله اجتماعی و استفاده از ماسک برای کودکان پنج سال به بالا تجهیز شده است. بچه‌ها فضاهای اختصاصی جدا دارند. این اتاق از دوشنبه تا پنجشنبه باز است و بچه‌ها به این اتاق می‌آیند و با مدارسشان به‌صورت آنلاین مرتبط می‌شوند؛ حتی برایشان میان‌وعده هم آورده و اعلام می‌شود. قیمت رزرو یک فضا برای یک کودک در روز، 85 دلار است. مادر دختر نوجوان هم از اینکه ساعاتی می‌تواند تنها باشد و به کارهایش رسیدگی یا استراحت کند، خوشحال است. کلاس هم که تمام شد، مادر و دختر به کلبه ساحلی پارک آبی می‌روند تا استراحت کنند و از تعطیلات وسط هفته‌شان لذت ببرند. در گزارش آمده است: «اپیدمی کرونا، خیلی از اقامتگاه‌ها و مجموعه‌های گردشگری را از رده خارج کرده است. شماری از آن‌ها سعی کردند با تعریف پروتکل‌های بهداشتی سختگیرانه یا دادن امتیازهایی مثل یکی دو شب اقامت رایگان، گردشگران را جذب کنند. تعداد زیادی از آن‌ها برای همیشه تعطیل شدند.»
به روایت نویسنده، اما انتظارها برای پایان کرونا که به آغاز گردشگری ختم بشود، بیهوده بود و همه فهمیدند باید با وجود همین شرایط دست به کار شد. همین شد که هتل‌ها و اقامتگاه‌ها و مجموعه‌های گردشگری تدابیر خلاقانه‌تری اندیشیدند؛ از جمله تبلیغ برای مدرسه-تعطیلات، راه‌اندازی فرصت‌ها و تکنولوژی‌های آموزشی و حتی دعوت از معلم‌ها برای تدریس در هتل‌ها و البته همکاری با موزه‌ها و متخصصان آموزش؛ به عبارتی یک تیر و دو نشان دو صنعت مهم گردشگری و آموزش قرار است حال خانواده‌ها و دانش‌آموزان را بهتر و گردشگری خسته را هم از زمین بلند کند! مادر و پدرهایی که از کار و زندگی افتاده‌اند و مسئولیت نگهداری 24ساعته از بچه‌ها حسابی دارد از پا درشان می‌آورد هم به این فضاها به چشم فرصت نگاه می‌کنند. هتل‌ها هم حواسشان هست که برای پدر و مادرهایی که دورکاری آنلاین انجام می‌دهند هم فکرهایی بکنند و امکاناتی فراهم کنند؛ بنابراین اتاق‌های جلسات و سالن‌های کنفرانس با امکانات و تجهیزات که قبلا فقط در مواقع کنفرانس‌ها مورد استفاده قرار می‌گرفتند، حالا کاربری‌های بهتری پیدا کرده‌اند.
همه این‌ها باعث‌شده هتل‌ها هم بتوانند بعد از چند ماه تعطیلی و سکوت، روی پای خودشان بایستند و اگر تا پیش از این در روزهای میان هفته کمتر مسافر داشتند، حالا در روزهای کاری هم محل اقامت گردشگرانی باشند که هتل را به عنوان لوکیشن فضای اداری در نظر گرفته‌اند.
اما از این ایده‌های نو صحبت کردیم، بگذارید خبری را که به مناسبت ششم مهرماه، روز جهانی گردشگری، اعلام شده است با هم مرور کنیم. محمدرضا کارگر، مدیرکل موزه‌ها و اموال منقول فرهنگی‌تاریخی، با اشاره به فرارسیدن روز جهانی گردشگری گفته است: «با توجه به موافقت وزیر میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی به مناسبت گرامیداشت روز جهانی گردشگری، بازدید از موزه‌ها و اماکن فرهنگی تاریخی تحت‌پوشش وزارتخانه روز ششم مهر ۹۹ رایگان اعلام می‌شود.» به عبارت دیگر، امسال با سال‌های پیش هیچ فرقی ندارد. مهم‌ترین برنامه امسال وزارت میراث برای گرامیداشت روز جهانی گردشگری، همین رایگان شدن است؛ نکته‌ای که همیشه مورد بحث و انتقادهای شماری از فعالان حوزه میراث و گردشگری بوده؛ کسانی که منتقد «گردشگری انبوه» هستند و حرفشان این است که رایگان‌شدن، نه به گردشگران کمکی می‌کند، نه به گردشگری و نه به موزه‌ها و بناها! نتیجه اینکه محدودیت می‌تواند بستری برای خلاقیت به وجود بیاورد، اگر بخواهیم، تأمل کنیم و کار تکراری انجام دادن را کنار بگذاریم.