با ورود به حیاط مسجد جامع و دیدن نخل، به این فکر میکنم اگر سرم را روی تک تک آجرهای بنا بگذارم، اگر این آجرها توان سخن داشتند با من چه میگفتند از روزگاری که دیدهاند، از روزها و شبهایی که نخل در این حیاط چرخیده و مردم عزاداری کردهاند تا حالا که چند سالی است نخل برای محافظت در گوشه ایوان شمالی جا گرفته و اهالی نخل دیگری برای برپایی مراسم ساختهاند. اینکه روستای پوده، در بیست کیلومتری شمــــال شهرســـتان دهاقان، تنها روستای اطراف اصفهان است که مراسم نخلگردانی دارد، من را بر آن داشت تا شرح آن را با شما بازگویم. اما فقط مراسم نخلگردانی نیست که میتواند بهترین دلیل شما برای سفر به پوده باشد، میراث مهم و جاذبههای گردشگری این منطقه باعث شدهاند که پوده در همه مواقع سال مقصد جذاب سفرهای کوتاه اصفهانیها باشد.
همین امسال بود که تصمیم گرفتم به روستای دیدنی و بکر پدریام سفر کنم و تجربههای جدید بهدست بیاورم. روستای پدریام حدود سه ساعت با اصفهان فاصله داشت. صبح زود را برای حرکت انتخاب کردم تا برای اقامت و صرف ناهار به آنجا رسیده باشم. هرچقدر از اصفهان به سمت روستا دورتر میشدم، آلودگی هوا کمتر میشد و آسمان آبیتر. سکوت مسیر بسیار دلپذیر و خوشایند بود و من فقط به مناظر دوروبرم چشم دوخته بودم. وقتی به روستا رسیدم، با نوای خنده کودکان از پشت کوههای سربهفلک کشیده که طنینانداز میشد، مواجه شدم. هفت کودک دست در دست هم در میان دشتهای وسیع پشت کوه بازی میکردند؛ جوری که هوس بازیهای کودکی را در درونت زنده میکردند.
در 25کیلومتری جاده اصفهانورزنه، شانهبهشانه رودخانه خشک و جانداده، در انتهای یک مسیر خاکی باریک که به خانههای روستا میرسد، مردمانی در عطشِ بیآبی روزگار میگذرانند. تابستانها جهنم آنهاست؛ آنها یعنی زنان و مردان روستا و روستا یعنی دوهزار و 200 نفر انسان که در خانههای کوچک و ساده در کوچههایی خاکی و بههمتنیده، زیر سقفهای کوتاه زندگی میکنند و در این فصل سال به بیآبی یا دبه به دست گرفتن و کوچهبهکوچه به دنبالِ آب گشتن عادت کردهاند. «پیلهوران» از توابع دهستان «براآن» است و تنها چند کیلومتر با شهر «زیار» فاصله دارد. هوا داغ است و آفتاب، سخت میسوزاند.
دیدار با دو مرد خستگیناپذیر شرق اصفهان ما را راهی روستای ورزنه، نگین شرق استان کرد. اول به دیدار رضا خلیلی ورزنه رفتیم؛ او که موقعیتهای مختلف شغلی را رها کرد تا میراثدار و میراثبان زادگاهش باشد و فعالیتهایش در حوزه گردشگری، میراث فرهنگی و حفاظت از محیـطزیــست منــطــقه، مــدتهــاست نامش را برسر زبانها انداخته است. سپس همراه او به دیدار استاد اسدالله زهیری رفتیم؛ معمار سنتی که گرچه تحصیلات و حتی سواد ندارد، اما یک عمر فعالیتهایش در حوزه مرمت ابنیه تاریخی و معماری سنتی، از او دانشگاهی ساخته و کافی است پای گفتوگو با او و بازدید از دستاوردهای معمارانهاش بنشینید تا بیاموزید و لذت ببرید. با خوانـدن این گــزارش و دیــدن دو ویدئویش، با ما به ورزنه و جرقویه سفر کنید.
مهرگرد از روستاهای زیبا و بزرگ در شمال بخش وردشت، در شمال شهرستان سمیرم است. روستایی که بر اساس آخرین سرشماری دارای ۳۰۰ خانوار و ۱۰۵۰ نفر جمعیت است که این آمار در فصل بهار و تابستان به دلیل فصل ییلاق افزایش پیدا میکند.
شهرستان سمیرم در جنوبیترین نقطه استان پهناور اصفهان با وسعت بیش از پنج هزار کیلومترمربع قرارگرفته که نامش از «زمیران» یا «سمیران» به معنی جایگاه سرد و خوش آبوهوا، امروزه به سمیرم تبدیل شده است. بخش «پادنا علیا» را قطب تولید سیبدرختی کشور میدانند. تولیدات این بخش در حوزه سیبدرختی بسیار ممتاز و ازنظر کیفیت و کمیت بسیار مطرح و ماندگاری آن بیشتر از سایر سیبهای درختی تولیدی کشور، در عین حفظ ویتامین آن است. در سطح استان و کشور سیب این منطقه به سیب سمیرم معروف شده و بهعنوان مهمترین سوغات شهرستان از آن یاد میشود و وجهتسمیه این بخش برگرفته از قلههای مرتفع دناست که به دلیل قرار گرفتن در پای دنا به پادنا معروف شده است.
به اعتقاد کـارشناسان، توسعه پایدار روستایی فـرایندی است که بر ارتقای همهجـانـبـه حـیـات روسـتـایـی از طــریق زمینـهســـازی و تـرغـیـب فـعـالـیـتهـــای همساز با قابلیتها و تنگناهای محیطی تأکید میکند؛ اما دستیابی به این مهم مستلزم اخذ بهترین راهبرد و متناسب با ویژگیهای هر ناحیه روستایی است. ازجمله عوامل مؤثر در این حوزه، اجرای طرحهای مسکن روستایی و طرح هادی است که اگر بهدرستی اجرا شود، حتی مهاجرت معکوس به روستاها را در پی خواهد داشت. به گفته مدیرکل مسکن و شهرسازی استان اصفهان، این مهم در روستاهای شاهینشهر و میمه در پیش گرفته شده است تا توسعه پایدار روستاهای شهرستان محقق شود.