ازار پرهیجان شب عید با نوسانهای نرخ ارز، یکشبه جای خود را به بازار پرعرضه و راکد داد و انتشار اخباری از نتیجهبخشبودن برجام، آسمان دلالان بازار خودرو را تیرهتر کرد. اگرچه ارتباط میان تحریمها و بازار خودروی اصفهان غیرمستقیم است، از شبهای سرد زمستانی که نرخ ارز بر اثر انتشار اخبار مثبت از برجام روند نزولی پیدا کرد، قیمت چهارچرخها نیز رو به سقوط رفت؛ تا امروز اتومبیلهای تولید داخل پنج تا 12 میلیون تومان افت قیمت را تجربه کنند. فعالان بازار عقیده دارند بازار خودرو در سال جاری برخلاف سالهای گذشته از خواب زمستانی بیدار نمیشود؛ سوتوکور، ساکت، راکد و بیروح. گویی خریداران خودرو آب شده و در زمین فرورفتهاند! فعالان بازار مدعیاند از نیمههای دی، بازار خودروی اصفهان در کما فرو رفته و اگر حجم معاملهها را نفسهای بازار بدانیم، بازار خودرو از نفسکشیدن افتاده است!
آیا با بودجه ۵۰ میلیون تومانی میتوان یک خودرو خرید؟ افزایش قیمت خودرو و کاهش قدرت خرید مردم موجب شده است انتخاب یک خودرو با بهای کمتر از 50 میلیون تومان به کار سختی بدل شود. امروز خودروی صفرکیلومتر با قیمت زیر ۱۰۰میلیون تومان در بازار وجود ندارد؛ ولی با بودجه زیر 50میلیون تومان میتوانید چندین گزینه خودروی قدیمی و کارکرده را انتخاب کنید. بررسی تعدادی از آگهیهای فروش خودرو نشان میدهد با کمتر از 50میلیون تومان میتوان پراید، پژو، سمند، دوو، پیکان، امویام و اپل تولید دهه 70 و 80 را خریداری کرد.
بازار خودرو از شروع سال جاری تا به امروز در بلاتکلیفی کامل به سر میبرد؛ زیرا قیمت انواع خودروی تولید داخل، مونتاژی و وارداتی با افتوخیز نسبی مواجه شده و اثرپذیری بازار خودرو از قیمت ارز افت پیدا کرده است. تقاضا برای خریدوفروش خودرو نیز مانند سابق نیست و خریداران و فروشندگان هر دو در انتظار معلومشدن شرایط آتی بازار هستند. کارشناسان اقتصادی و فعالان بازار نیز تا دو هفته قبل در انتظار نتیجه انتخابات و تأثیر آن بر بازار ارز و خودرو بودند؛ ولی اکنون وضعیت بازار خودرو در ادامه سال جاری را منوط به مشخصشدن تکلیف برجام و تحریمها میدانند.
آزادسازی قیمت خودرو، لغو ممنوعیت واردات خودروهای خارجی، حضور خودرو در بورس کالا و… هیچکدام به نتیجه نرسید و شورای رقابت دوباره نسخه جدیدی برای بازار خودرو پیچید. طبق جزئیات تصمیم شورای رقابت در رابطه با قیمتگذاری اتومبیلهای تولید داخل، دستهای از اتومبیلها با فرمول قدیمی و سایر خودروها با فرمول جدید قیمتگذاری میشوند که میزان افزایش قیمت خودرو در هرفصل بستگی به حجم تولید خودروسازان دارد. قیمت خودرو در بازار داخلی نیز یک روز پس از اعلام فرمول جدید شورای رقابت، سه تا 30میلیون تومان افزایش یافت و انتشار جزئیات این فرمول برهمزدن آرامش نسبی بازار خودرو را به همراه داشت.
قیمت مصوب محصولات خودروسازان در طول سال جاری بارها بالا رفت، با این وجود شورای رقابت مجوز افزایش مجدد نرخ خودرو برای فصل پاییز را صادر کرد تا خودروسازان نه تنها قیمت جدید خودروهای خود را تا 25 درصد افزایش دهند، بلکه این افزایش را در دعوتنامه محصولات موعد تحویل مهرماه نیز اعمال کنند. سایپا در پی صدور این مجوز، هفته قبل قیمت جدید چند مدل از خودروهای خود را تغییر داد، ولی ایرانخودرو هنوز نرخ اتومبیلهای خود را در سه ماه سوم سال مشخص نکرده است. با احتساب افزایش 25درصدی قیمت خودرو همچنان اختلاف چشمگیری بین قیمت کارخانه و بازار آزاد وجود دارد. در شرایطی مدل شبهدستوری قیمتگذاری خودرو توسط شورای رقابت دنبال میشود که این روش تاکنون تأثیری در حل مشکلات بازار خودرو نداشته است و هربار با صدور مجوز افزایش قیمت محصولات خودروسازان، قیمت اتومبیلها در بازار آزاد نیز بالا میرود.
افزایش قیمتها به روال عادی بازار خودرو تبدیل شده است و اگر یک هفته قیمتها بالا نرفت، باید تعجب کنیم. دولت برای سامان دادن به بازار خودرو راهکارهای متفاوتی مانند قیمتگذاری توسط شورای رقابت، قرعهکشی و… را بهکار گرفت که نتیجه آن معاملهشدن دناپلاس توربو اتوماتیک با نرخ حدود 600میلیون تومان و پراید (ارزانترین سواری تولید داخل) با قیمت 100 میلیون تومان بود! روند صعودی قیمت خودرو باعث شده دولت طرح دیگری برای سامان دادن به بازار خودرو در نظر بگیرد که با تصویب در مجلس با همکاری شورای رقابت خودرو در بورس خریدوفروش خواهد شد.
قیمت خودرو در عرض چند روز روی شیب صعودی قرار گرفته است و این افزایش قیمت نهتنها برای مردم عادی بلکه برای برخی کارشناسان صنعت خودرو نیز غیرقابلباور است. همین پراید بدون آپشن و باکیفیت پایین از هفته گذشته تا حالا با افزایش قیمت چهارمیلیون تومانی مواجه شده و از 100میلیون تومان به 104 میلیون تومان رسیده است. سایت شرکتهای خودروسازی هیچگونه قیمتی را اعلام نمیکند و مشخص نیست این قیمتها چطور حسابوکتاب شدهاند. حالا گمانهزنیها حاکی از دستهای پشت پرده برای اعلام قیمتهای غیرواقعی است تا از طریق جریان سازی عدهای سود به جیب بزنند و منفعت کسب کنند. اینطور که برخی سایتهای خبری و رسانهها اعلام کردهاند، در گروه ایرانخودرو، سمند الایکس در مقایسه با هفته گذشته، افزایش 18میلیون تومانی داشته و به 170 میلیون تومان رسیده است.
کارشناسان صنعت خودرو میگویند دیگر باید با خودروی ارزانقیمت خداحافظی کرد. پس از حذف پراید پرتیراژ از خط تولید خودروسازان، ارزانترین خودروی جایگزین، دیگر زیر 100 میلیون تومان قیمت نمیخورد. کوئیک، سمند و تیبا ازایندست خودروهایی هستند که در شرایط کنونی متقاضیان با قدرت خرید خودرویی مانند پراید میتوانند برای خریدنشان برنامهریزی کنند.