به جرئت میتوان گفت تا پنج سال پیش، کتابهای خوب در حوزه سرمایهگذاری محدود بود و حتی در شهرهای کوچک دور از دسترس بود. اما در دوران شکوفایی بورس در سالهای 98 و 99 و اوجگیری بازار رمزارز در دو سال اخیر، حالا این کتابها متنوعتر، در دسترستر و پرتیراژتر شدهاند. نویسندههایی که سالها بود کتاب جدید ننوشته بودند دوباره دستبهکار شدهاند. مترجمان با توجه به نیاز و خواسته روز، به مباحث بلاکچین توجه ویژهای میکنند و در سمت دیگر، قفسه کتابهای مالی و سرمایهگذاری هر روز غنیتر میشود. از سوی دیگر، افزایش سرمایهگذاران کمتجربه در چند سال اخیر، لشکری از سرمایهگذاران شکستخورده و مغموم را به همراه داشته است.
بعید است کسی چند ماه در بازارهای سرمایهگذاری فعالیت کرده باشد و اسم کتاب معاملهگر منضبط یا معاملهگر منظم را نشنیده باشد. این کتاب آنقدر در بین فعالان بازارهای مختلف شنیده شده که گویی هرکس آن را نخوانده باشد، دانش سرمایهگذاری ندارد. مارک داگلاس نویسنده این کتاب است که یک کتاب معروف دیگر (Trading in the Zone) هم در این زمینه دارد و هر دو کتاب او بیشتر به جنبه روانشناسی بازارها و بهخصوص عملکرد معاملهگران پرداخته است. همانند کتاب اول، کتاب دوم او نیز با نامهای متعددی به زبان فارسی منتشر شده که یکی از نسخههای معروف آن «تحلیل بنیادی، تکنیکال یا ذهنی؟» است.
نام دابلیو دی گن (یا گان GANN) نامی شناخته شده در بیان اهالی بازار به خصوص تکنیکالیستهاست، چراکه داستانهای زیادی درباره موفقیتهای فوقالعاده او بیان شده است، اما در عین حال جزئیات زیادی درباره نظریات او وجود ندارد و آنچه اکنون در دست تکنیکالیستهاست، چکیدهای از نظریات اوست که توسط شاگردانش منتقل شده و همچنین بسط تئوریهای او بر بستر نرمافزارهای تحلیلی است. او در سال 1878 میلادی به دنیا آمد و علاقه شدید او به مباحث ریاضی، نقطه عطفی شد برای ایجاد الگوهایی بر بستر زمان و قیمت. به اعتقاد گن، بازارها از قوانین ریاضی و چرخههای زمانی تبعیت میکند. گن برای توسعه نظریات خود، حتی به انگلستان، هندوستان و مصر سفر کرد تا در مورد نظریات ریاضی و قیمتهای تاریخی تحقیق کند.
یکی از دو شاخه اصلی در زمینه تحلیل بازارهای مالی، به تحلیل بنیادی اختصاص دارد و در این مسیر، ارزشگذاری و چگونگی انتخاب سهام جایگاه ویژهای دارد. برای ارزشگذاری سهام، روشها و معادلات متنوع و متعددی وجود دارد و به همین جهت اغلب تحلیلگران از زاویه دید و تخمین شخصی خود اعداد و ارزشهای متفاوتی برای یک شرکت برآورد میکنند. اگر شما نیز دوست دارید به عرصه ارزشگذاری سهم ورود کنید، کتاب «ارزشگذاری به زیان ساده» میتواند مقدمات این کار را برای شما فراهم کند. در مقدمه این کتاب آمده است: «ارزشگذاری به زبان ساده بر آن است تا با آشنا کردن مدیران حرفهای و کارشناسان بازار سرمایه با مفاهیم و مدلهای ارزشگذاری در زمینه شفافیت بازار سرمایه، مدیریت حرفهای سبدسهام و خرید و فروش بر اساس ارزش واقعی سهام گامهایی استوار بردارد.»
کتاب «بورس باز» نوشته «سلمان امین» کتابی است که سعی دارد بخشی از مشکلات معاملهگران در بازارهای مالی را برطرف کند. درواقع نویسنده به واسطه حضور در بازارهای مالی و مطالعات مرتبط با این حوزه، به رویکردی رسیده است که در این کتاب سعی در بسط آن و کمک به خوانندگان دارد. از منظر خوانش، کتاب جذاب به نظر میرسد؛ چه آنکه راهکارهایی را هم با توجه به تجربه و شناخت نویسنده ارائه میکند، بااینحال این کتاب سه مشکل اصلی دارد:
دانش سرمایهگذاری در سالها و دهههای اخیر بهقدری تغییر کرده و بهروز شده است که دیگر نمیتوان فقط دانش اقتصادی را مهمترین فاکتور موفقیت در بازارها دانست. بهخصوص آنکه فرایند کسبوکار یا سرمایهگذاری در برخی موارد تحت تأثیر ویژگیهای بیولوژیکی انسان قرار میگیرد. درنتیجه کمکم پای علوم دیگر نیز به دانش سرمایهگذاری باز شد. کتاب «روانشناسی بازار» نیز با رویکرد تنظیم مجدد قواعد بازی سرمایهگذاری، مجهز یا مسلحکردن و آموزش افراد برای پیروزی در جنگ روانی در بازار گردآوری و نگارش شده است. موضوعات مطرحشده در کتاب نیز با استناد به آخرین پژوهشهای انجامشده درزمینه علوم عصبشناسی، مالی رفتاری و روانشناسی بالینی است.
یکی از مهمترین نقاط ضعف معاملهگران در بازارهای مختلف بهخصوص بازار سرمایه، نداشتن یک استراتژی یا سیستم معاملاتی است. جذابیت بورس در دو سال اخیر، پای بسیاری از افراد را به بازار سرمایه باز کرد و بخش قابلتوجهی از آنها نیز به دنبال فراگیری شیوههای مختلف تحلیل اعم از تحلیل تکنیکال، فاندامنتال، روانشناسی بازار و… بودهاند. اما در نهایت آنچه بیشتر نمود داشته، سردرگمی سرمایهگذاران در استفاده از ابزارهای تحلیلی و عدم پایبندی به استراتژی ِ ابتدایی است. کتاب «استراتژیست» چهارمین کتابی است که «نیما آزادی» تألیف کرده و به دنبال سه کتاب قبلی، تمرکز این کتاب بر پایه مباحث تکنیکالی در تحلیل بورس است.