سیوهشتمین نشست از سلسله نشستهای مجازی گروه حفاظت ایکوم ایران، اینبار به موضوع «اقدامات اداره امانی میراث فرهنگی استان اصفهان در حـفـاظــت از دیــوارنــگـــارههــای کـــاخ چهلستون» اخـتـصـاص داشــت. این نشست در تاریخ چهارشنبه پانزدهم بهمن جاری، ساعت ۱۱ تا ۱۲ صبح و از طریق لایو اینستاگرامی و البته در فضای کاخ چهلستون انجام شد. در این نشست دکتر بهشاد حسینی، سرپرست کـارگـروه حفاظت نقاشی ایکوم ایران، عهدهدار میزبانی برنامه بود و هادی الهیاری، مسئول گروه امانی مرمت بنا و تزیینات ادارهکل میراث فرهنگی استان اصفهان و جمعی از استادکاران چون استاد قاسم باباربیع و استاد مجید فروتن حضور داشتند.
میراث نامملوس ظرفیتهایی برای جوامع ایجاد میکند که میتوان برای گذر از بحرانها به آنها رجوع کرد و با زدودن جنبههای منفی و تقویت جنبههای مثبتشان راههای رسیدن به نجات، خودکفایی و آرامش را برای مردم فراهم کرد. این یکی از مهمترین صحبت های مطرح شده در کنفرانس «میراث ناملموس و مسئله کرونا» بود؛ نشستی که روز دوشنبه ۲۴ آذرماه در قالب سلسله نشستهای همایش بینالمللی پیامدهای اجتماعی و فرهنگی کرونا بر حوزههای میراث فرهنگی، گردشگری و صنایعدستی خلاق و هنرهای سنتی، برگزار شد. در این نشست چهرههای شناختهشدهای همچـــون دکـــتـــر جانــــِت الیـــزابت بلیک(Janet Blake)، دانشیار دانشگاه شهید بهشتی و رئیس هیئتمدیره مؤسسه بینالمللی «باغ پارسی، میراث زنده»، دکتر آتوسا مؤمنی، متخصص میراث ناملموس و مشاور حقوقی وزارتخانه میراث فرهنگی، گردشگری و صنایعدستی و عضو هیئتمدیره بنیاد حفاظت از میراث ناملموس اصفهان و دکتر علیرضا حسنزاده، عضو پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری و رئیس پژوهشکده مردمشناسی این پژوهشگاه، به بیان دیدگاههای خود درباره موضوع یادشده و تبادلنظر پرداختند.
بــیســتوهفــتمــیــن نــشــســت گروه حفاظت ایکوم ایران، باز هم به موضوعی درباره میراث اصفهان اختصاص داشت. این نشست، که اولین نشست این گروه طی سلسله برنامههای هفته پژوهش هم بود، با عنوان «حفظ و مرمت نقاشیهای دیواری جداشده کاخ عالیقاپوی اصفهان» به بررسی علت استراپو کردن نقاشیهای دیواری در عمارتهای اصفهان در دهه ۴۰ خورشیدی و شرح اقدامات انجامشده یا در دست کار برای مرمت و جاگذاری آنها اختصاص داشت.
بیستوپنجمین نشست مجازی گروه حفاظت ایکوم ایران، اینبار میزبان دکتر فریبا خطابخش بود تا درباره عملیات حــفــاظــت و مــرمــت در نــقــشجــهـــان توضیحاتی ارائه دهد. در این نشست که با عنوان «فعالیتهای حفاظتی و مرمتی در میراث جهانی میدان امام (نقشجهان) اصفهان» در ساعت ۱۱ روز سهشنبه (۱۸ آذرماه) برگزار شد، دکتر خطابخش، که ریاست گروه حفاظت و مرمت میراث فرهنگی اصفهان و مدیریت پایگاه میراث جهانی میدان امام را عهدهدار است، به توضیح فعالیتهای انجامشده در این پایگاه پرداخت. در این نشست که میزبانی آن با بهنود گوهربین، سرپرست کارگروه حفاظت آرایههای معماری ایکوم ایران، بود، مدیر پایگاه میراث نقشجهان ضمن توضیح اقدامات انجامشده در این مجموعه به سؤالاتی در زمینههایی مانند ماجرای مرمت گنبد مسجد شیخ لطفالله و فعالیتهای پژوهشی این مجموعه وسیع پرداخت که در این گزارش به مهمترین بخشهای این نشست اشاره شده است.
در روزشنبه ۱۵ آذرماه، از ساعت ۱۶ تا ۱۸، شرکت تعاونی گردشگری راهبرداندیشان چهارسوق میزبان وبیناری درباره حقوق گردشگران برمبنای قوانین موجود و جهانی بود. ارائهکننده این وبینار، دکتر ایمان ژیانپور، پژوهشگر حقوق بود و درباره حقوقی که گردشگران برپایه قوانین مربوطه دارند و کمتر هم مورد توجه قرار گرفته است، سخن گفت. در آغاز به زمینههای حقوقی موضوع پرداخته شد. سپس به منشور حقوق گردشگری و محورهای آن اشاره شد. در ادامه مبحث مهم بیمه گردشگری مورد توجه قرار گرفت و در انتها مطالب سودمندی راجع به تعهدات شرکتهای هواپیمایی در قبال مسافرانشان طرح شد.
خبر خوب این روزهای گردشگری کرونازده، این است که جمعی از فعالان گردشگری اصفهان از جمله راهنمایان گردشگری، هتلداران و مدیران دفاتر خدمات مسافرتی، دور هم جمع شدند و پروتکلهای بهداشتی ویژه صنعت گردشگری را تدوین کردند. سپس طی سه وبینار به ارائه و گفتوگو درباره این موارد پرداختند. هدف از تدوین این پروتکلهای بهداشتی، اعتمادسازی، معرفی راهنمایان، دفاتر و هتلهای ایمن، حفاظت از سرمایههای انسانی و حفظ سلامت گردشگران عنوان شده و میتوان امیدوار بود با اجراییشدن این پروتکلها، نه تنها اصفهان به عنوان مقصد ایمن در راه احیای گردشگریاش گام بردارد، بلکه صنعت گردشگری ایران با الگوگرفتن از اصفهان، روی ریل بازیابی و بازسازی حرکت کند.
شاید برای شما اتفاق نیفتاده باشد که در زیر آفتاب در ظهری داغ و تابستانی، پس از ساعتی پیادهروی به یک سقاخانه رسیده باشید و پس از رفع عطش برای زنده و مرده وقفکننده آن سقاخانه طلب آمرزش کنید. حالا اینکه برای من چند بار این اتفاق افتاده به کنار، احتمالا کارکرد دوم و رمانتیکتر سقاخانه در زمان قلیان احساساتان، شما را واداشته باشد که به یکی از این محلها بروید و شمعی را روشن کنید. واقعیت این است که با رشد امکانات شهری، وجود آبخوریهای بهداشتی متعدد و بطریهای آبی که در هر چند قدم میتوان از یک فروشگاه خرید، آن کارکرد قدیم و حیاتی سقاخانهها منسوخ شده است. دیگر کمتر کسی رغبت میکند کاسه برنجی زنجیرشده به سقاخانهای را پر از آب کرده و بنوشد.
حقوق محیط زیست رشته نوینی است که به بحث حقوق محیط زیست به عنوان یک حق بشری برای آحاد مردم و همچنین حفظ این سرمایه ملی و جهانی میپردازد. اگرچه در چند دهه گذشته در سطح جهانی آگاهیرسانیها و قانونگذاریهای مختلفی درباره این حق انجام شده، ولی عدم ضمانت اجرایی قوانین و همچنین مسائلی همچون ورود غیرمتخصصها به این بحث و عدم توجه به فرهنگسازی سبب شده تا روز به روز بیشتر با تخریب محیط زیست روبهرو باشیم. گردشگری و محیط زیست رابطه تنگانگی با هم دارند. وجود محیط زیست مطلوب باعث توسعه و جلب گردشگر میشود.
ارتباط ایرانیان ومجارها به بیش از هزار سال پیش بازمیگردد. تعدادی از واژههای فارسی از زبانهای ایرانی کهن، در زبان مجاری وارد شده است. میکلوش شارکوزی، در وبیناری که به مناسبت سومین سال درگذشت دکتر محسن جعفریمذهب، ایرانپژوه و استاد دانشگاه، برگزار شد، به صحبت درباره ایرانشناسی در مجارستان پرداخت. سرزمین مجارها هم همواره یکی از نقاطی بوده که اقوام کوچروی ایرانینژاد به آنجا مهاجرت میکردند. مقطع دوم روابط ایرانیها و مجارها به واسطه عثمانی و تهاجمات این کشور به مجارستان صورت گرفت.
چهاردهمین نـشـسـت مـجـازی گروه حفاظت ایکوم ایران اگر از یک منظر منحصربهفرد بوده باشد، آن حتما مصاحبه با یک استاد مرمتکار در مکانی تاریخی و استفاده از توضیحات زنده او بوده است. این نشست مجازی بهصورت زنده در روز دوشنبه ۲۸مهر ساعت یازده صبح ارائه شد. مهمان اصلی این لایو استثنایی غلامرضا تائبی بود؛ استاد مرمتکاری که با نیمقرن سابقه درزمینه مرمت آثار تاریخی، بخشهایی از تجارب گرانبهای خود را در عمارت هشتبهشت در اخـتـیـار مشتاقان این عرصه قرار داد.
لطف نمیخواهیم، حقمان را بدهید! این لب کلام کارکنان آژانسهای گردشگری است که هفت ماه است در پی شیوع کرونا و بستهشدن مرزها و تبلیغات گسترده برای تعطیل شدن گردشگری، ناگهان بیکار شدهانـد و بـاوجـود تلاشهایشان برای دریافت بیمه بیکاری، صدایشان به جایی نرسیده است. نامه دادخواهی آنان هم بیپاسخ مانده. حالا سید محسن روناسی، رئیس انجمن صنفی دفاتر گردشگری و مسافرتی اصفهان، از عباس رضایی، استاندار اصفهان، درخواست رسیدگی ویژه دارد و تأکید میکند که فـقـط دیـگـر گــره «سنگاندازی اداره کار و سازمان تأمین اجتماعی» در راه دسترسی کارکنان صنعت گردشگری به حقوق بیمه بیکاری، به دست شخص استاندار باز میشود. کاووس مسعودی، مدیر یکی از دفاتر خدماتی شناختهشده اصفهان هم تأکید میکند که وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایعدستی باید با تعیین صندوق اضطراری حمایت، مشکلاتی از این قبیل را زودتر رفع کند.
شورای بینالمللی میراث فرهنگی (International Cultural Heritage Council) از ۳۱ شهریور سال جاری به مدت چهار روز در مسکو میزبان رویدادی بهصورت ویدئو کنفرانس با عنوان حفاظت از میراث در دوران همهگیری (Heritage Conservation in times of the pandemic) است. در نخستین روز از این رویداد که با مجریگری اسوتلانا زینلاوا (Svetlana Zeynalova) از رادیو و تلویزیون روسیه از ساعت ۱۷ تا ۱۹ بهوقتایران برگزار شد، چهرههایی از مقامات دولتی مسکو، مرمتگران، آکادمیسینها و مقامات اجرایی و شهری متعددی از چند کشور جهان حضور داشتند و محل اصلی برپایی این کنفرانس در سالن چخوف هتل متروپل مسکو بود. این کنفرانس به زبان انگلیسی برگزار شد و ترجمه منتخبی از صحبتهای مطرح شده را میتوانید در گزارش ویژه سرویس میراث و گردشگری اصفهان زیبا بخوانید.