پرخوری نه فقط اثر جسمی بر بدن میگذارد بلکه اثر معنوی هم دارد. افرادی که پرخوری میکنند، حال عبادت از آنها گرفته میشود. دیگر نمیتوانند به درستی عبادت خداوند را انجام دهند و بیشتر هم و غم آنها بر شکم و رسیدگی به آن است.
کسانی که در اندیشه تقرب و نزدیک شدن به خداوند متعال هستند، باید دور پرخوری و زیادهخوری خط بکشند. به راستی منافع معنوی کم خوردن بسیار زیاد است. از جمله اینکه روایات و احادیث بسیاری در این خصوص موجود است.
روایات در باب کمخوری
حضرت علی فرمودهاند: کسی که کم غذا مصرف کند، فکر او صفا و به دور از غل و غش میشود و آرامش فکری پیدا میکند.
حضرت محمد(ص) فرمودهاند: کسی که اشتیاق دارد نفس خودش را از وجود ابلیس خالص کند، پس باید چربیها و گوشتهای بدن خود را با کم غذا خوردن آب کند. پس قطعاً کسی که کم غذا بخورد، حضور ملائکه را درک میکند، این باعث میشود درباره خداوند باری تعالی زیاد فکر کند.(که این یکی از اصلیترین اهداف خلقت است که انسان به یاد خداوند باری تعالی باشد.)
امام صادق(ع) فرمودهاند: کمخوری در هر قوم و ملیتی پسندیده است؛ چون هم صلاح باطن در آن است و هم صلاح ظاهر.(یعنی هم ظاهر انسان را نیکو میکند و هم در باطن انسان تأثیرات مثبت دارد)
همچنین خداوند به يكى از پيامبران بنى اسرائيل وحى كرد كه: «به طايفهات خبر بده هيچ بندهاى، يك روز براى خشنودى من روزه نمىگيرد، مگر آنكه تن او را سالم مىدارم و او را پاداشى بزرگ مىدهم.»
فرمایش حضرت علی(ع) از منافع معنوی کمخوردن
امام على(ع) در حديث معراج فرمودهاند: پيامبر(ص) در شب معراج، از پروردگار خود خواست و چنين گفت: پروردگارا! مرا به كارى راه نماى كه با آن به تو نزديك شوم.
فرمود: «شبت را روز و روزت را شب بدار.»
پرسيد: پروردگارا! چگونه چنين توان كرد؟
فرمود: «خواب خويش را نماز و خوراك خود را گرسنگى قرار بده.
اى احمد! به عزت و جلالم سوگند، هيچ بندهاى برايم چهار چيز را تضمين نمىكند، مگر اين كه او را به بهشت در مىآورم: زبان فرو بندد و آن را جز بدانچه به او مربوط است، نگشايد؛ دل خويش را از وسواس حفظ كند؛ آگاهى من از او و اين را كه او در زير نگاه من است، پاس بدارد و نور ديدهاش، در گرسنگى باشد.
اى احمد! كاش، شيرينىِ گرسنگى، سكوت، خلوت و آنچه را از آن به ارث بردهاند، چشيده بودى.»
پرسيد: پروردگارا! ارث گرسنگى چيست؟
فرمود: «حكمت، حفظ دل، تقرب به خداوند، اندوه دائم(شاید منظور از این اندوه دائم و زیاد، تضرع و گریه به درگاه الهی باشد که مؤمنین خود را همیشه شرمنده خدا میدانند و مثل سیدالساجدین(ع) همیشه از این شرمندگی تضرع به درگاه الهی دارند)، كم هزينگى براى مردم، حقگويى و اهميت ندادن به اين كه در گشايش و آسانى زندگی میکند يا در سختى و دشوارى.
اى احمد! آيا مىدانى با كدام حالت و وقت، بنده به من تقرب مىجويد؟»
گفت: نه، اى پروردگار!
فرمود: «آن هنگام كه گرسنه يا در حالت سجده باشد».