کفش اصفهان از روزگاران قدیم به لحاظ کیفیت، دوام و تنوع زبانزد خاص و عام بود و در داخل کشور و بازارهای بین‌المللی جایگاهی ویژه داشت؛ ولی اکنون ورق برگشته است و فقط 30درصد از واحدهای تولید کفش استان اصفهان فعالیت می‌کنند.
کارگاه‌های تعطیل
«میزان تولیدات کفش سالانه از ۱۵ میلیون به ۵ میلیون کفش در سال جدید رسیده است.» این خبری است که اکبر زاهدی، رئیس اتحادیه صنعت کفش استان اصفهان در اواخر تیرماه اعلام کرد. استان اصفهان یکی از قطب‌های تولید کفش در کشور محسوب می‌شود؛ به‌نحوی‌که ۲۰ کارخانه بزرگ کفش در اصفهان به تولید و صادرات کفش مشغول هستند و اصفهان پس از تهران و تبریز در رتبه سوم تولید کفش کشور قرار دارد؛ ولی وضعیت تولید کفش طی سه چهار سال گذشته در استان فرق کرده و سهم تولیدات صنعت کفش نصف‌جهان از حدود 50 میلیون به ۱۲ میلیون جفت کفش یا دمپایی کاهش یافته است و در سال جاری شرایط نابسامان اقتصادی موجب شد تعداد تولید کفش در اصفهان به 5 میلیون برسد. درحال حاضر تعداد زیادی از کارگاه‌های کوچک و بزرگ تولید کفش، تعطیل هستند؛ زیرا یا توان تولید ندارند یا از پس مخارج تولید و دستمزد کارگران برنمی‌آیند. رئیس اتحادیه صنعت کفش استان اصفهان با اشاره بر تأثیر اشتغال‌زایی صنعت کفش استان بر سایر صنایع توضیح داد: «با رونق صنعت کفش، صنایع دیگری همچون نساجی، چرم طبیعی و مصنوعی، ماشین‌سازی و قالب‌سازی، مواد پلیمری رنگ و چسب و … نیز پررونق می‌شود. هم‌اکنون پنج هزار نفر در کارخانه‌های مرتبط با تولید کفش در حال فعالیت هستند که عددی قابل‌توجه است.» واحدهای تولید کفش استان اصفهان فقط با ۳۰درصد ظرفیت شغلی فعلی خود کار می‌کنند و نتیجه تعطیلی کارگاه‌های تولید کفش، بیکاری افراد بی‌شماری در سایر مشاغل است.
اولین ضربه ازسوی چشم‌بادامی‌ها
شاید این پرسش پیش آید که چرا وضعیت صنعت کفش اصفهان تا به این حد نابسامان شده است؟ صنعت کفش نصف‌جهان در طول سال‌های گذشته متحمل آسیب‌های زیادی شده است که اولین ضربه از سوی چشم‌بادامی‌ها با واردات کفش چینی به این صنعت وارد شد. کفش‌های چینی تاچندی پیش بی‌رویه وارد و در کشور عرضه می‌شدند و ازآنجا که کفش‌های چینی نرخ کمتری در مقایسه با محصولات تولید داخل داشتند، تقاضا برای آن‌ها بالاست؛ به دنبال افزایش تقاضا برای محصولات خارجی، میزان تولید کفش در اصفهان رفته‌رفته کمتر و افراد زیادی شغل خود را از دست دادند.
دومین ضربه از سوی مواد اولیه
تولید کفش در شرایط کنونی به دلیل گرانی مواد اولیه هزینه‌بر است؛ زیرا حجم بالایی از مواد اولیه جهت تولید کفش وارداتی است و گرانی ارز موجب شده تهیه آن‌ها مانند گذشته ساده نباشد. رئیس اتحادیه صنعت کفش استان اصفهان دراین‌باره گفت: «بیش از ۶۰درصد از مواد اولیه واحدهای تولید کفش استان اصفهان به‌صورت وارداتی تأمین می‌شود… و به دلیل افزایش قیمت و کمبود مواد اولیه موردنیاز واحدهای تولید کفش استان اصفهان، میزان تولیدات این صنعت در سال جاری ۵۰درصد در مقایسه با پارسال کاهش پیدا کرده است.» همچنین مشکلات فراوانی بر سر راه واردات مواد اولیه باوجود تحریم‌ها وجود دارد؛ بنابراین دومین ضربه با گرانی مواد اولیه به صنعت کفش اصفهان وارد شد.
ضربه نهایی از سوی کرونا
سومین ضربه به دلیل شیوع ویروس کرونا به صنعت کفش استان وارد شد و همان‌طور که گفته شد تولیدات کفش در سال جاری، نصف میزان تولیدات سال گذشته است. شیوع ویروس کرونا و تعطیلی مراکز باعث شده بازار داخلی کفش اصفهان کساد شود و مانند سال‌های قبل تولیدات نصف‌جهان به سراسر کشور عرضه نشد. از سوی دیگر کفش‌های تولید داخل به کشورهای عراق، عمان، امارات، قطر، کویت و افغانستان صادر می‌شود. اکبر زاهدی با تأکید بر حضور پررنگ محصولات تولیدی صنعت کفش اصفهان در بازارهای بین‌المللی و صادراتی، توضیح داد: «به خاطر اوج گرفتن دوباره شیوع ویروس کرونا، تبادلات تجاری با کشورهای خارجی کاهش‌یافته است.» ازاین‌رو وضعیت بازار بین‌المللی کفش ایرانی بدتر از هر زمانی است و کفش اصفهان به‌واسطه کرونا در داخل و خارج کشور مشتری ندارد.
