رازهای خزانه‌داری شهر

وقتی مدیریت شهری فعلی اصفهان در سال96 کارش را آغاز کرد، همه‌جا سخن از این بود که شهرداری در این دوره با بحران‌های مالی متعددی روبه‌روست. بحران‌هایی چنان جدی و قابل‌توجه که مانع از اجرای پروژه‌ها و برنامه‌های بزرگ در شهرداری شده و مدیران را مجبور خواهد کرد به جای فکر کردن به چنین اقداماتی، توان خود را برای انجام برنامه‌های عادی و سطحی شهر پی بگیرند. با گذشت زمان اما نتیجه دیگری حاصل شد! پروژه‌ها و ابرپروژه‌های عمرانی نیمه‌تمام که بعضی از آن‌ها جنبه ملی نیز داشتند، روند تکمیل را با سرعت در پیش گرفتند و مسیر احداث پروژه‌های تازه در مناطق 15گانه دنبال شد. حالا با گذشت سه سال باید پرسید که رمز کار در کجاست؟ مگر نه اینکه در چند سال اخیر سایه سنگین بحران‌های اقتصادی، نوسان‌های شدید قیمت ارز و دلار، تحریم‌های سنگین علیه ایران و در یک سال اخیر نیز بحران کرونا چنین سرسختانه بر سر کشور سایه انداخته و انجام اقدامات اقتصادی و به ویژه عمرانی را با موانع بسیاری مواجه کرده‌اند؟

تاریخ انتشار: 08:00 - شنبه 1399/07/12
مدت زمان مطالعه: 12 دقیقه

 پس شهرداری اصفهان در چنین شرایطی چطور موفق به انجام چنین اقداماتی شده و از پسِ انجام آن‌ها برآمده است؟ این پرسشی مهم و اساسی است که در این گفت‌وگو به بخشی از آن پاسخ خواهیم داد. در مطلبی که پیش رو دارید، «مدیر واحد خزانه‌داری شهرداری اصفهان» در دفتر روزنامه «اصفهان‌زیبا» مقابل ما نشست تا بگوید شهرداری چطور توانسته با تشکیل «واحد خزانه‌داری»، ضمن نظارت و کنترل دقیق بر منابع نقدی خود، با مشارکت و تعامل سازنده بین واحدهای ستادی و اجرایی، موانع را یکی پس از دیگری پشت سر بگذارد. «علیرضا بوژمهرانی» برایمان شرح داد که تعامل چشمگیر میان بخش‌های مختلف شهرداری منجر به ایجاد صندوقی در واحد خزانه‌داری شده که تاکنون توانسته 303میلیارد تومان تسهیلات داخلی به بخش‌های مختلف شهرداری بدهد! این گفت‌وگوی خواندنی را از دست ندهید.

«واحد خـزانـه‌داری شهـــرداری اصفهان»، نام چندان آشنایی برای مردم نیست. قدری درباره این واحد و وظایفش توضیح دهید.

بعد از انقلاب و تا اواسط دهه شصت، یکی از چالش‌های بزرگ شهرداری‌ها کمبود شدید منابع و نبود زمینه‌ای برای رشد شهرداری‌ها بود تا اینکه با پایان جنگ، شهرداری‌ها در شهرها تحول ایجاد کردند و انصافا شهرداری اصفهان سردمدار این تحولات در کشور بود که اقدامات مهمی را از لحاظ تأمین منابع مالی انجام داد و الگویی برای شهرهای دیگر شد. در اواخر دهه شصت و اوایل دهه هفتاد با فروش تراکم، به یک‌باره حجم زیادی از منابع به شهرداری‌ها سرازیر شد، در حالی که کسی در زمینه هزینه این درآمد فوق‌العاده به اولویت‌ها فکر نمی‌کرد؛ چراکه پول و منابع به‌سرعت و وفور در اختیار بود و لزومی برای چنین برنامه‌ریزی‌هایی احساس نمی‌شد. اتفاق مهمی که در آن دوران در شهرداری اصفهان رخ داد، این بود که مناطق شهرداری از لحاظ درآمد و هزینه مستقل شدند. حسن بزرگ این استقلال تکاپو برای جذب منابع جدید بود. در برخی مواقع به قدری درآمد وصول می‌شد که به مناطق اعلام شد دیگر پروانه ساختمان صادر نکنند؛ زیرا نمی‌توانستند حجم عظیم نقدینگی را که به شهرداری سرازیر می‌شد، جذب کنند! در آن شرایط کسی به فکر مدیریت نقدینگی نبود، تا اینکه در سال83 که دکتر سقائیان‌نژاد بر مسند شهرداری قرار گرفت و معاون مدیر امورمالی شهرداری بودم، مکاتباتی را با معاون اداری مالی شهرداری انجام داده و پیشنهاد ایجاد روندی برای مدیریت منابع و نقدینگی شهرداری را ارائه کردم که مورد توجه قرار نگرفت. در سال94 که دکتر جمالی‌نژاد شهردار اصفهان شد، برای اولین بار آثار عدم وصول کامل منابع پیش‌بینی شده در بودجه، خودش را نشان داد؛ چراکه تا قبل از آن شهرداری یا به اندازه صد درصد بودجه پیش‌بینی شده را وصول می‌کرد یا درصد عقب افتادن آن بسیار کم بود؛ اما در سال94 این اختلاف افزایش پیدا کرد. به همین دلیل دوباره موضوع لزوم مدیریت متمرکز منابع را به مسئولان وقت شهرداری یادآور شدم؛ به خصوص اینکه در چنان شرایطی استقلال مالی شهرداری‌های مناطق می‌توانست گاهی به ضرر شهر تمام ‌شود؛ چون ممکن بود در منطقه‌ای پول زیادی عاید شهرداری شود و منطقه ثروتمند شود و در منطقه‌ای دیگر شرایط برعکس باشد. من در آن زمان شهرداری «بودجه یا برنامه نقدی» را پیشنهاد دادم. برنامه نقدی این امکان را در اختیارمان می‌گذاشت تا بدانیم در بازه‌های زمانی آینده باید برای چه کارهایی چه پرداخت‌هایی انجام دهیم. چه میزان نقدینگی نیاز داریم. ورودی نقدینگی‌مان چقدر است. با پول‌های اضافه‌ چه کنیم تا قدرت خرید آن حفظ شود و اگر کسری منابع داریم، چگونه آن را تأمین کنیم. در آن زمان به صورت آزمایشی این پلن نقدی را برای منطقه10 و شهرداری مرکزی آماده کردم که نتایج بسیار خوبی هم داشت؛ ولی به دلایلی مورد توجه مقامات وقت شهرداری قرار نگرفت تا اینکه در سال96 وزارت کشور تشکیل واحد خزانه‌داری را به صورت دستوری و بخشنامه‌ای به شهرداری‌ها ابلاغ کرد که البته این واحد در آن زمان در شهرداری اصفهان تشکیل نشد.
وقتی دکتر نوروزی به عنوان شهردار اصفهان انتخاب شدند، در اولین ملاقات از من پرسیدند به نظر شما مهم‌ترین چــالــش‌هــای حـــوزه مـالـی شـهـرداری چیست؟ من دو موضوع لزوم مدیریت متمرکز منابع و کنترل داخلی را مطرح کردم که خوشبختانه مورد توجه قرار گرفت و چند ماه بعد نیز دستور تشکیل واحد خزانه‌داری از سوی ایشان صادر شد و در اردیبهشت سال97 این واحد رسما در شهرداری اصفهان تأسیس شد. در حال حاضر دو سال و نیم از تشکیل این واحد گذشته و برکات بسیار زیادی برای شهر و شهرداری داشته است.

وظایف واحد خزانه‌داری به‌طور دقیق چیست؟

برخی از شهرداری‌های کشور به شهرداری‌های مناطق خود استقلالی نداده و آن‌ها را تنخواه‌بگیر شهرداری مرکزی قرار داده‌اند. در برخی دیگر از شهرهای بزرگ (از جمله شهرداری اصفهان)، شهرداری‌های مناطق از نظر مالی و بودجه‌ای استقلال صد درصدی دارند و هر منطقه دارای درآمد، هزینه و بودجه مربوط به خود است. کار مهم ما انتخاب راهی بینابین این دو بود. یعنی ضمن حفظ حدی از استقلال شهرداری‌های مناطق که باعث ایجاد انگیزه در آن‌ها می‌شود، از نقض عدالت اجتماعی نیز جلوگیری کردیم؛ چراکه ما یک موجودیت به نام شهر اصفهان داریم و نباید منطقه‌منطقه شدن آن باعث کاهش عدالت در توزیع خدمات در آن شود. مدیریت منابع باید متمرکز باشد و این در حالی است که منابع درآمدی ما به صورت متوازن توزیع نشده است. برخی مناطق درآمد زیادی دارند و برخی کمتر؛ بنابراین سیستمی لازم بود تا با مدیریت این وضعیت، از افت سرعت حرکت پروژه‌های عمرانی شهرداری در تمام شهر (چه مناطق برخوردار و چه مناطق کمتر توسعه‌یافته) جلوگیری کند. خوشبختانه با تشکیل واحد خزانه‌داری و همکاری بسیار ارزنده شهرداران مناطق و مدیران ستادی شهرداری، توانستیم به این هدف برسیم.

دومین پیشنهادتان به شهردار اصفهان چه بود؟

بخش دوم پیشنهاد من به شهردار که مربوط به دومین چالش ما یعنی کنترل داخلی است، از یک سو کنترل آن دسته از فرایندهای اجرایی است که دارای اثر مالی هستند و از سوی دیگر صورت‌های مالی شهرداری که هر سال به شورای شهر تقدیم می‌شود، توسط حسابرسان مستقل رسیدگی می‌شوند. از آنجا که ممکن است ادبیات حسابرس با ادبیات اجرایی متفاوت باشد، یک حلقه واسطی باید بین شهرداری و حسابرس قرار بگیرد تا اگر ایرادهای حسابرس منطقی و درست بود، آن‌ها را در شهرداری پیگیری و رفع کند و اگر درست نبود، بتواند حسابرس را با دلایل منطقی قانع کند. تاکنون حوزه مالی شهرداری این وظیفه را برعهده داشته است؛ ولی از آنجا که حوزه مالی وظایف سنگینی برعهده دارد و برخی از کارهایی که در گزارش حسابرسی به آن اشاره می‌شود نیز مربوط به حوزه مالی نبود، پس به واحدی نیاز داشتیم که در سطح بالاتری فعالیت کند و تعامل دوطرفه با طرفین داشته باشد. نکته دیگر اینکه درباره گزارش‌هایی که به مقامات شهرداری ارائه می‌شود و مبنای تصمیم‌گیری است، کسی باید باشد که بر آن‌ها صحه بگذارد یا اجرای دقیق دستورهایی که شهردار صادر می‌کنند باید بررسی و کنترل شود. در چارت جدید شهرداری که در سال1396 ابلاغ شد، این واحد در زیرمجموعه شخص شهردار پیش‌بینی شده بود که شهردار اصفهان مرا موظف به تشکیل اداره‌کل واحد حسابرسی شهرداری کردند.

 وظایف واحد حسابرسی و کنترل داخلی در چه بخش‌هایی خلاصه می‌شود؟

 حسابرسی جنبه‌های مختلف و متفاوتی دارد. سطح پایین آن حسابرسی شکلی است که در آن اثر مالی فعالیت‌های شهرداری در قالب صورت‌های مالی به شورا و مردم ارائه می‌شود. در گذشته هم یک کاسب برای اینکه بداند دخل و خرجش چقدر است و چقدر باید مالیات بدهد و… چنین نظارتی بر کار خود داشت. شهرداری هم در صورت‌های مالی‌اش مشخص می‌کند که در یک سال مالی چقدر درآمد نقد و غیرنقد وصول کرده و برای هر کاری چقدر هزینه کرده است. یک حسابرس هم، از بیرون مجموعه رسیدگی می‌کند که آیا همه عملیات مالی شهرداری ثبت شده یا نشده است. مدل دیگری از حسابرسی شکلی، بررسی درستی یا نادرستی عملکرد و رعایت قوانین است. اما نوع دیگری از حسابرسی نیز، حسابرسی ماهیتی است. مثل اینکه شما می‌خواهید از تهران به کاشان بروید و باید بررسی شود بر اساس این سفر و بودجه‌ای که در نظر گرفته‌اید آیا به مقصد مورد نظر رسیده‌اید یا نه؟ ما در اداره کل حسابرسی ضمن کنترل شکل، به کنترل فرایند نیز می‌پردازیم تا اشکال‌ها در کار را پیدا کرده و برطرف کنیم. در حسابرسی شکلی هزینه‌ها عمدتا توسط اداره‌کل امورمالی شهرداری انجام می‌شود و ما بیشتر در حوزه حسابرسی مدیریت، عملیات و فرایندها فعالیت داریم. ما فرایند کار را کنترل و دستاوردهای آن را بررسی می‌کنیم که آیا نتیجه حاصل شده یا نه؟ نکته دیگر اینکه تاکنون تمام فعالیت‌های مالی شهرداری نگاهشان به خود شهرداری مرکزی و مناطق آن معطوف بوده و سازمان‌ها و شرکت‌های وابسته به شهرداری خارج از این کنترل بوده‌اند. در اداره‌کل حسابرسی این بخش از فعالیت‌ها هم کنترل می‌شوند؛ یعنی در حال حاضر ما نظارت بر فعالیت مالی این سازمان‌ها و شرکت‌ها را آغاز کرده‌ایم. در چارت قبلی شهرداری، گروهی به نام گروه حسابرسی داخلی و ممیزی وجود داشت که در زیر مجموعه شخص شهردار قرار می‌گرفتند. از سال1382 اختیارات و وظایف این گروه به حوزه مالی شهرداری داده شد و عمده وظیفه آن‌ها در حوزه ممیزی اسناد هزینه یا سندرسی بود؛ ولی در چارت جدید، فعالیت قبلی در یک اداره با نام اداره ممیزی و رسیدگی به اسناد در زیرمجموعه اداره‌کل امور مالی پیش‌بینی شده و اداره کل حسابرسی با وظایفی غیر از سندرسی زیرمجموعه شهردار باقی مانده است؛ چون این اداره‌کل زیر مجموعه شهردار است، جایگاهش به گونه‌ای است که می‌تواند عملیات و فرایندهای تمام زیرمجموعه‌ها اعم از معاونان، مناطق، سازمان‌ها و شرکت‌ها را کنترل و بررسی کند.

نحوه کنترل اداره کل حسابرسی بر بخش‌های مختلف شهرداری چگونه است؟ آیا کنترل به صورت محسوس انجام می‌شود؟

براساس سابقه 26ساله‌ای که در حوزه مالی شهرداری دارم، معتقدم نباید مجموعه‌ای احساس کند همه او را کنترل می‌کنند. ما هم نمی‌خواهیم به عنوان حسابرسی چنین رویکردی داشته باشیم. ما به دنبال تشریک‌مساعی هستیم؛ چون می‌دانیم همه مدیران و کارکنان شهرداری پرتلاش و با نیت خیر کار می‌کنند؛ ولی زحمات آن‌ها باید طبق قوانین باشد و به بهترین شکل به مردم گزارش شود. این موضوع نیاز به همکاری دارد و یک واحد حسابرسی به تنهایی کاری از پیش نمی‌برد. ما با مدیران ستادی، شهرداران مناطق، مدیران عامل سازمان‌ها و شرکت‌ها، واحد بازرسی و حراست، معاونان و… جلسات متعددی برگزار می‌کنیم تا بدانیم حسابرسی در کجا می‌تواند به کمک آن‌ها بیاید. ما برای سال99 برنامه کوتاه‌مدت تعیین کردیم تا با همکاری تمامی مدیران، کارشناسان و کارکنان شهرداری، روشی را اجرا کنیم که گزارش و صورت‌های مالی سال99 شهرداری به مراتب از سال‌های قبل بهتر ارائه شود.

در این میان رسالتی هم درخصوص کمک مالی به مدیران مناطق دارید؟

بله. یکی از رویکردهای خزانه‌داری، توزیع وجوه و منابع نقدی برای مناطق است. ما تا سال گذشته منابع ورودی به خزانه‌داری را عینا بین مناطق توزیع می‌کردیم؛ اما از امسال بر اساس مصوبات «کمیته تخصیص»، برای مناطق تخصیص‌های جاری و عمرانی در نظر گرفته شده است. این کمیته در دوره قبلی مدیریت شهری هم بود؛ ولی به‌واقع در این دوره اثرگذاری‌اش نمایان شد و از سال99 شهرداری رسما مرحله  تخصیص را آغاز کرد.

وظیفه این کمیته دقیقا چیست؟

فرض کنید شما هنگام بستن بودجه سال آینده، پیش‌بینی می‌کنید که بر اساس چشم‌اندازها و ضوابط موجود در سال1400 فلان مقدار درآمد از منابع مختلف وصول کنید. برای مصارفتان هم بودجه‌ای را مشخص می‌کنید. حالا باید ببینید منابع و مصارفتان چقدر با هم تطابق دارند. اگر منابعتان کم بود ممکن است ناچار شوید از روش‌های تأمین مالی (وام، اوراق مشارکت، فاینانس، فروش دارایی‌ها و…) استفاده کنید. اگر هم منابعتان بیشتر از مصارفتان باشد، برای بالابود منابعتان برنامه‌ریزی می‌کنید تا برای آن ارزش‌افزوده ایجاد شود. (شهرداری‌ها معمولا از محل این مازاد منابع، زمین‌های بزرگ را تملک می‌کنند تا بعدها بتوانند از آن‌ها در رشد و توسعه شهر و ایجاد ارزش‌افزوده استفاده کنند.) حالا فرض کنید با همه این برنامه‌ریزی‌ها وقتی وارد سال1400 می‌شوید با واقعیت‌هایی مواجه می‌شوید که قابل پیش‌بینی نبوده‌اند. مثلا درآمدتان کمتر از پیش‌بینی‌تان شده و از سوی دیگر ناچارید هزینه‌ها را پرداخت کنید. اینجا وظیفه کمیته تخصیص است که میان کارها اولویت‌بندی کند. سه ماه به سه ماه تخصیص بنویسد و به صورت ماهیانه نتایج کنترل‌ها و تخصیص‌ها را بررسی کند. این کمیته از سال99 عملیاتی شد؛ اما نیاز به یک ضمانت اجرایی داشت که بعدها با تشکیل واحد خزانه‌داری این حلقه کامل شد. یعنی حالا تخصیص صادر می‌شود و ما بر اساس تخصیص صادرشده، پول را در اختیار حوزه‌ها قرار می‌دهیم و امور مالی شهرداری هم بر اساس پولی که از خزانه گرفته پرداختش را انجام می‌دهد. این چرخه به مدیریت منابع و جلوگیری از بروز بحران مالی منجر می‌شود.

تشکیل صندوق ذخیره با چه هدفی انجام شد؟

ما یک صندوق ذخیره نیز تشکیل دادیم که از منابع خود مناطق تأمین می‌شود و تاکنون توانسته‌ایم تسهیلاتی را در خدمت مناطق و سازمان‌ها قرار دهیم که منجر به فعالیت‌های مهمی شده است. مثلا برای خرید اتوبوس که اقدام بسیار دشواری در وضعیت فعلی کشور بود، مبلغ 50میلیارد تومان و برای شروع تسویه اوراق مشارکت مبلغ 17میلیارد تومان از منابع این صندوق استفاده شد. از دیگر کمک‌های صندوق تاکنون تسهیلات 25میلیارد تومانی بابت خرید میلگرد، تسهیلات 10میلیارد تومانی برای خرید ماشین‌های حمل بتن به سازمان عمران، پرداخت 40میلیارد تومان تسهیلات برای خط دوم قطار شهری، ارائه تسهیلات 10میلیارد تومانی به شرکت مترو، اعطای تسهیلات 9میلیارد تومانی به برخی مناطق و اعطای تسهیلات 9میلیارد تومانی به برخی سازمان‌هاست. در حقیقت ما به صورت روزانه منابع مالی را که از مناطق وارد سیستم شهرداری می‌شوند، رصد می‌کنیم و با تهیه گزارش، نمودارهای مقایسه‌ای و آمارهای تحلیلی، پیش‌بینی می‌کنیم که مناطق چقدر وصولی روزانه دارند و براساس این‌ها تصمیم‌گیری‌هایی را انجام می‌دهیم تا اجرای اهداف و سیاست‌های کلان شهرداری بهتر پیش برود. به طور کلی طی دو سال و چند ماه از تشکیل واحد خزانه‌داری، بالغ بر 303میلیارد تومان تسهیلات به بخش‌های مختلف شهرداری ارائه کرده‌ایم.

وضعیت مالی شهرداری تا قبل از تشکیل واحد خزانه‌داری چطور بود؟

تا قبل از تشکیل این واحد، شهرداری دقیقا نمی‌دانست نقدینگی‌اش در لحظه چقدر است، در حالی که دانستن این موضوع آن‌قدر در مسائل مالی اهمیت دارد که کمپانی بزرگی مانند تویوتا روزانه این گزارش را تهیه می‌کند. درواقع گزارش‌های مالی مانند خبری هستند که اگر به موقع اعلام نشود، می‌سوزد و از ارزش می‌افتد! شهرداری هم در هر لحظه باید بداند چقدر پول و منابع دارد تا بر اساس آن تصمیم‌گیری کند.

راه‌اندازی واحد خزانه‌داری چه واکنش‌هایی را در شهرداری به دنبال داشت؟

شهرداری سال‌ها عادت به چنین سیستمی نداشت و در سال97 وقتی خزانه‌داری به‌راه افتاد، مخالفانی به دنبال داشت. ما برای اینکه این سیستم را جا بیندازیم، ناچار بودیم با شیب ملایم و مدارا حرکت کنیم؛ بنابراین در ابتدای کار پولی که به خزانه‌داری می‌آمد عینا خارج می‌شد. برخی می‌گفتند خب این چه فایده‌ای دارد؟! اما ما در ابتدای کار بودیم. بعد از مدتی اولین دستاوردمان «آمار دقیق نقدینگی» شهرداری در لحظه بود تا بدانیم چقدر منبع ریالی داریم. ما آمارها را تحلیل کردیم و این دستاورد بسیار چشمگیر و بزرگی است. ما در خزانه‌داری با آمدن و رفتن پول‌ها آمارهایی تهیه کردیم و گفتیم اینها نشان می‌دهد اکنون وضع شهرداری منطقه به منطقه و سازمان به سازمان چگونه است. ما تنها از طریق مدیریت صحیح همین پولِ خردهایی که در اطراف پخش بود و اصطلاحا به آن رسوب پول می‌گویند، توانستیم 303میلیارد تومان جمع‌آوری کنیم و به جای اینکه واحدهای شهرداری برای انجام برنامه‌هایشان ناچار به دریافت وام با بهره شوند، این منابع را با نرخ بهره صفر درصد و به صورت قرض‌الحسنه به آن‌ها دادیم تا بدانند این فقط یک قرض است. مثلا قرار بود سازمان قطار شهری برای اجرای پروژه خط دوم، مبلغ 70میلیارد تومان را از طریقی تأمین کند که بار هزینه‌ای 40میلیارد تومانی برای شهرداری به همراه داشت! ولی ما توانستیم این مبلغ را از طریق صندوق ذخیره به سازمان قطار شهری قرض دهیم که تاکنون 40میلیارد تومان آن پرداخت شده و مابقی آن نیز به زودی پرداخت می‌شود. فقط در همین یک اقدام حدود 40میلیارد تومان در هزینه‌های تأمین مالی صرفه‌جویی به‌دست آمد. در حال حاضر نیز که قدرت و اثرگذاری صندوق خزانه‌داری برای همه مشخص شده، به دستور شهردار اصفهان، صندوق موظف است تا سقف 110میلیارد تومان برای خط دوم قطار شهری تأمین مالی کند. این برای شهرداری یک افتخار است که بتواند چنین گام‌های بلندی بردارد.

حمایت مالی واحد خزانه‌داری در جریان خرید اتوبوس‌های نو چه نقشی داشت؟

خرید اتوبوس‌های نو از سوی شهرداری اصفهان در یک موقعیت واقعا استثنایی رخ داد. در حال حاضر اتوبوس نو در کشور وجود ندارد یا بسیار کم است. یک موقعیت استثنایی پیش آمد که گفتند تعدادی اتوبوس با موتور اروپایی موجود است؛ ولی خریدار باید پولش را یکجا پرداخت کند! اگر در حالت عادی بود و خزانه‌ای وجود نداشت امکان نداشت شهرداری بتواند این پول را یکجا پرداخت کند. خوشبختانه خزانه وارد عمل شد و با مساعدت شهرداران مناطق و مدیران ستادی که به خزانه اعتماد کرده‌اند، توانستیم مبلغ 50میلیارد تومان را یکجا پرداخت کنیم و اتوبوس‌ها را بخریم. این‌ها کارهای بزرگی است که اگر خزانه‌داری نبود به دشواری انجام می‌شد. به ویژه اینکه ما تاکنون برای پروژه‌های بزرگ شهرداری به هیچ عنوان ناچار به استقراض از بانک نشدیم.

این‌ها همه نشان‌دهنده مدیریت صحیح بحران بوده است.

بله. به هر حال شهرداری یک بنگاه اقتصادی تأثیرپذیر از سیاست‌های کشور است و طبعا با بحران‌های متعددی روبه‌روست؛ ولی بسیار مهم است که شهرداری بداند چه باید بکند تا هزینه‌ها به حداقل برسند و پروژه‌های عمرانی بر زمین نمانند. تشکیل کمیته تخصیص، یکی از بزرگ‌ترین و مهم‌ترین اقدامات شهرداری در این دوره بود. اکنون گزارش‌هایی از منابع را در اختیار مجموعه‌های شهرداری قرار می‌دهیم که می‌توانند بر اساس آن‌ها تصمیم‌گیری کنند. واحد خزانه‌داری صرفا یک واحد اجرایی است و در حوزه پیش‌بینی‌ها دخالت مستقیمی ندارد. این واحد در حال حاضر تنها با سه نیرو اداره می‌شود! چراکه ما به دنبال مدیریت نقدینگی هستیم و این موضوع نیازی به تشکیلات گسترده ندارد. به ویژه اینکه روش‌های فعلی بانکداری الکترونیکی و سیستم‌های به‌هم پیوسته به کنترل و نظارت این روند با حداقل نیروی انسانی کمک زیادی می‌کند.

در حال حاضر میزان وصولی منابع واحد خزانه‌داری چقدر است؟

میانگین ورودی منابع نقدی این واحد در شش ماه اول سال97 حدود دو میلیارد تومان در روز و در سال98 حدود 3.7 میلیارد تومان در روز بود و اینک به بیش از هفت میلیارد تومان در روز رسیده که نشان می‌دهد مدل‌های اتخاذ شده از سوی حوزه‌های سیاست‌گذار شهرداری به خوبی منجر به جذب منابع شده است. البته هنوز چالش‌هایی وجود دارد و به وضعیت ایدئال نرسیده‌ایم. شهردار اصفهان ما را مکلف کرد تا در حوزه آن دسته از امور شهرداری که با پول سروکار دارند بسیار شفاف عمل کنیم و از طریق اطلاع‌رسانی و گزارش‌های به‌موقع، مردم را در جریان این رویدادها قرار دهیم. این رویکرد باعث جلب اعتماد عمومی مردم به شهرداری خواهد شد. بیشتر کارکنان شهرداری، زحمت‌کش، خدوم و پاک‌دست هستند؛ ولی برخی از فرایندهای زمان‌بر و مشکل‌دار و عملکرد برخی از کارکنان باعث شده مردم گاهی نگاه منفی به شهرداری داشته باشند. ما باید این فرایندها را اصلاح، چالش‌ها را حل و با متخلفان برخورد قانونی و قاطع داشته باشیم تا نگاه مثبت مردم به شهرداری افزایش پیدا کند.

در پایان به نحوه ورود شما به شهرداری اصفهان و سابقه فعالیتتان در این مجموعه و حوزه امور مالی بپردازیم.

علاقه‌مندی من به امور مالی به دوران خدمت سربازی برمی‌گردد که بسیار اتفاقی با امور حسابداری آشنا و به آن علاقه‌مند شدم. در اثر عملکرد و پشتکاری که داشتم، خیلی زود مسئولیت امور مالی اداره ستاد نیروی هوایی سپاه را به من واگذار کردند. در 24سالگی در یکی از سازمان‌های وابسته به وزارت کشور، جانشین ذی‌حساب و مدیر مالی شدم. در همان دوران با مهندس عظیمیان که بعدها شهردار اصفهان شد، آشنا شدم و به دعوت او به شهرداری اصفهان آمدم. در سن 26سالگی ریاست حسابداری شهرداری را برعهده گرفتم و در بدو ورودم رسیدگی‌های حسابداری شهرداری را که آن زمان توسط بخش خصوصی و با پرداخت هزینه‌ای قابل‌توجه انجام می‌شد، بر عهده کارمندانم قرار دادم که منجر به صرفه‌جویی چشمگیری در پرداخت هزینه‌ها شد. در حوزه امور مالی شهرداری، 10سال رئیس حسابداری، 10سال معاون مدیر امورمالی و شش سال هم ذی‌حساب و مدیر امورمالی شهرداری بوده‌ام.

علاقه‌مندی‌تان به حوزه نجوم و کوهنوردی هم نتایج خوبی برای شهر اصفهان به دنبال داشت.

در سال74 که رئیس اداره حسابداری شهرداری بودم، به دلیل علاقه زیادی که از کودکی به علم نجوم داشتم، ایده راه‌اندازی یک مرکز عمومی نجوم در اصفهان را به آقای عظیمیان که شهردار وقت بود، دادم. او هم استقبال کرد و ما در آن زمان با اعتبار پنج میلیون تومان هسته اولیه «مرکز نجوم ادیب» را در خانه جوان تشکیل دادیم. هرچند این اقدام مخالفان زیادی هم در شهرداری داشت؛ چون معتقد بودند چنین کارهایی در حیطه وظایف شهرداری نیست. ولی رویکرد ما نجوم عمومی بود نه تخصصی. بعدها استقبال چشمگیر مردم از این مرکز که گاهی منجر به ایجاد صف‌های هزار نفری برای رصد می‌شد، باعث شد بودجه مرکز ادیب در سال بعد هفت برابر شود. بعدها با کار تخصصی در حوزه رؤیت هلال، احساس کردم در این زمینه اطلاع رسانی به موقع و درستی برای عموم مردم وجود ندارد، به همین دلیل سایتی به نام کمان آسمانی را با موضوع اخبار رؤیت هلال ایران و جهان برای اولین بار در کشور راه‌اندازی کردم. این کار مرا به وبلاگ‌نویسی و نوشتن علاقه‌مند کرد که حدود 15سال است آن را در قالب خاطره‌نویسی دنبال می‌کنم و به موضوع‌های روز کشور در حوزه‌های علمی، اجتماعی و سیاسی می‌پردازم. از طریق حضور در برنامه‌های رصدی که در بیرون شهر انجام می‌شد، به طبیعت و عکاسی هم علاقه‌مند شدم. کوهنوردی را از سال1387 آغاز کردم و ضمن تشکیل گروه کوهنوردی شهرداری اصفهان، حدود یک سال و نیم هم ریاست هیئت کوهنوردی استان اصفهان را پذیرفتم تا در خدمت کوهنوردان و سنگ‌نوردان استان باشم.

برچسب‌های خبر