الوداع یا علی و یا عظیم، الوداع یا غفور و یا رحیم، الوداع ای سفره پیغمبری، الوداع ای گریه‌های حیدری، بارالها راه عشق و عاشقی را سد نکن، اندر این خانه گدا را رد مکن.
وقتی به یک میهمانی باشکوه دعوت و با میزبانی مهربان و سخاوتمند روبه‌رو شویم، با نزدیک شدن به پایان این میهمانی دل‌تنگی به سراغمان می‌آید. حالا که باشکوه‌ترین میهمانی عالم با مهربان‌ترین میزبانش رو به اتمام است، غم تمام وجودمان را فراگرفته است. ماه خوب خدا کم‌کم به لحظه‌های پایانی خود نزدیک می‌شود و سفره‌ای از رحمت و مهربانی که به مدت یک ماه برپا شده بود، در حال برچیده‌شدن است.
ماه رمضان با سحرهای زیبا و لحظه‌های عرفانی افطارش، با مناجات شبانه‌اش و عظمت شب‌های قدرش رو به پایان است. برای درک دوباره این‌همه زیبایی باید یک سال صبر کنیم. پایان رمضان، آغاز یک دل‌تنگی است، دل‌تنگی برای تندتند غذا خوردن‌های سحرش، دل‌تنگی برای تاب خوردن نبات درون آب جوش افطارش، دل‌تنگی برای دل‌ضعفه‌های سر ظهرش و دل‌تنگی برای خشکی لب‌های عصرگاهی‌اش و یاد کردن عطش امام‌حسین جانش! انگار تک‌تک لحظه‌ها خاطره‌ای شیرین است و اکنون در حال ترک ماست.
اصلا نمی‌دانیم دیگر توفیق درک این ماه به ما داده شود یا خیر. حسرت پایان ماه رمضان هم برای کسانی است که از فرصت‌های این ماه استفاده کردند و آن را قدر دانستند و هم برای افرادی است که از لحظه‌های ناب آن غافل بودند و فرصت‌سوزی کردند؛ همه امروز حسرت می‌خورند.
امروز با ماه مبارکی وداع می‌کنیم که رفتنش برای ما دشوار است و غمگینمان می‌کند، ماهی که عبادت و شب‌زنده‌داری در آن برتر از هزار ماه است، ماهی که شب‌های آن بافضیلت‌ترین شب‌ها، ساعات آن از بهترین ساعت‌ها و حتی خواب در آن، عبادت محسوب می‌شود و نفس‌ها تسبیح خداوند و بهترین فرصت برای آمرزش گناهان و توبه است؛ ماهی که ماه رحمت خداوند است و هرلحظه‌اش، خیری برای ما به ارمغان می‌آورد. ماهی که مؤمنان در آن مهمان رحمت بی‌انتهای خداوند هستند و هرکس به اندازه توانش از این سفره پربرکت توشه‌ای برمی‌دارد، توشه‌ای که ذخیره معنوی مردم برای یک سال آینده خواهد بود تا
رمضانی دیگر.
گذراندن ماه رمضان با عبادت، با روزه‌داری، با توسل و ذکر و خشوع و ورود در روز عید فطر، برای مؤمن یک عید به معنای حقیقی است. این عید از جنس جشن‌های مادی دنیوی نیست، این عیدِ رحمت خداست، این عیدِ مغفرت الهی است، این عیدِ شکر و سپاس مردمی است که موفق شده‌اند ماه رمضان را با عبادت حق و با ورود در ضیافت پُرشکوه الهی به سلامت و عافیت بگذرانند و در ماه رمضان در حد وسع و توان و امکان خود، از ذکر و دعا و توسل و خشوع و روزه و نماز بهره ببرند.
قطعا بهترین توصیف برای وداع این ماه در کلام زینت عبادت‌کنندگان، امام‌سجاد(ع)، آمده است: «درود بر توای همسایه‌ای که دل‌ها براثر عبادت و بندگی در آن نرم و فروتن و گناهان براثر آمرزش و عفو خدای بزرگ در آن کم شد. درود بر تو! چه بسیار گناهان را محو کردی و چه بسیار زشتی‌ها را پوشاندی. سلام بر تو که قبل از آمدنت، در آرزویت به سر می‌بردیم و پیش از رفتنت بر هجرانت محزونیم. سلام بر تو که چه بدی‌ها که به سبب تو از جانب ما گشته و چه خوبی‌ها که از برکت تو به‌سوی ما سرازیر شده! سلام بر تو و بر شب قدری که از هزار ماه بهتر است. سلام بر تو که دیروز چه سخت بر تو دل بسته بودیم و فردا چه بسیار شایق تو می‌شویم! سلام بر تو و بر فضیلت تو که از آن محروم گشتیم و بر برکات گذشته‌ات که از دست ما گرفته
شد.»
