برای ساماندهی این مشاغل در مرحله نخست صدور مجوز کسبوکار برای افرادی که متقاضی چنین مشاغلی هستند، باید مشروط به این شود که محل کارشان با فاصله مناسبی از مناطق مسکونی قرار داشته باشد تا آلودگی زیستمحیطی و سروصدای ناشی از فعالیت آنها موجب سلب آسایش اهالی نشود. در گام بعدی نوبت شهرداریهاست که برای ایجاد مکان مناسب بهمنظور تجمیع این واحدها اقدام کند. ایجاد شهرکهای تخصصی در اطراف شهر و جابهجایی و انتقال مشاغل مزاحم به این شهرکها گامی است که باید توسط شهرداری پیادهسازی و اجرا شود.
مزاحمهای آلاینده
مشاور سازمان مدیریت و برنامهریزی اصفهان به «اصفهانزیبا» میگوید: براساس ماده 5 آییننامه ساماندهی مشاغل مزاحم شهری، وظایف و تکالیف دستــگاهها برای سـامــاندهــی ایــن مشاغل مشخصشده است. دستگاههایی همچون وزارت صمت، وزارت بهداشت، وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی و اتاق اصناف ایران در این زمینه مسئول هستند و در استان ما نیز سازمانهای مربوط، وظیفه ساماندهی این مشاغل را بر عهدهدارند.»مسعود صفاریپور عنوان میکند: «براساس ماده 6 آییننامه ساماندهی مشاغل مزاحم شهری برای هدایت و نظارت بر اجرای این تصویبنامه که مصوبه ملی نیز است، کارگروه ملی تعیــیــنشــده که وزارت کشــور مسئولیت این کار را برعهده دارد و در شهرستانها هم کارگروههای محلی مشخصشدهاند که فرمانداران موظف به پیگیری هستند و مسئولیت نظارت بر این کارگروهها نیز برعهده معاونت عمرانی استانداریهاست.»صفاریپور تصریح میکند: «ذیل ماده6 آییننامه ساماندهی مشاغل مزاحم شهری مشخصشده که کدام اصناف و مشاغل بهخاطر ایجاد آلودگی و شرایط ناایمنی که فراهم میکنند نمیتوانند در محدوده شهر فعالیت داشته باشند و جزو مشاغل مزاحم بهحساب میآیند. براین اساس، این مشاغل مشمول تعطیلی و یا انتقال به خارج از شهر، شهرکهای صنعتی و یا مجتمعهای صنفی مجاز میشوند.»مشاور سازمان مدیریت و برنامهریزی اصفهان ادامه میدهد: «براساس ماده ۳ (اصلاحی سال ۱۳۹۹) و جدول پیوست این آییننامه، ۲۵عنوان فعالیت یا رسته صنعتی و صنفی مشخصشده که جزو مشاغل مزاحم و نیمهمزاحم شهری هستند و مشمول تعطیلی و انتقال قطعی به خارج از شهر یا به شهرک صنعتی، مجتمعهای صنفی مجاز و شهرکهای کشاورزی میشوند که باید مکانهایی برای ساماندهی آنها درنظر گرفته شود. برخی از این عناوین نظیر تولید مصنوعات سیمانی و موزاییک، کاشی و سرامیک، آجرپزی، تولید گچ و آهک،سنگبری، تولید شن و ماسه، دباغی، لولهپاککنی، شارژ کپسول گاز، رنگکاری پروفیل آلومینیومی، ریختهگریها و ذوب فلزات هستند که تجمیع این مشاغل در کنار یکدیگر، منجر به کاهش انواع آلودگی در شهر و نیز کاهش ترافیک خواهد شد.
مخالفت برای جابهجایی
صفاریپور خاطرنشان میکند: «در ماده ۳ و ۴ آییننامه، سیاستهای تشویقی برای واحدها و نیز صاحبان مکانهای برجا مانده پیشبینی شده است؛ باوجود این، مشکل اینجاست که زمین برای انتقال این مشاغل مزاحم و نیمهمزاحم مشخص میشود، ولی برخی واحدها برای جابهجایی مخالفت میکنند که براساس ماده یک آییننامه، درصورت صدور حکم انتقال، جابهجایی یا رفع مزاحمت توسط شهرداری و عدماجرا توسط صاحبان مشاغل یا اصناف مذکور، شهرداری موظف به تعطیلی آنها بوده و اقدام میکند.»صفاریپور میافزاید: «با تجمیع این واحدها در یک مکان، بعضی از واحدها با اشتراکگذاری برخی تجهیزات و امکانات خود برای یکدیگر میتوانند هزینههایشان را کاهش دهند و برخی قیمتها متعادل و کنترل شود و نظارت نیز بهتر خواهد بود و البته زیرساختها توسط شهرداری آماده میشود.»مشاور سازمان مدیریت و برنامهریزی اصفهان اذعان میکند: «تجمیع این مشاغل در کنار یکدیگر منجر به کاهش انواع آلودگی در شهر و نیز کاهش ترافیک شود.»صفاریپور میافزاید: «برای جابهجایی این مشاغل ابتدا باید برنامهریزی شود که چه تعداد واحد صنفی در شهر وجود دارد و این واحدها تا چه اندازه آلاینده و نیمهآلاینده هستند و براساس اولویت به مکان مشخصی منتقل شوند.»او خاطرنشان میکند: «شهرداری اقدام به راهاندازی منطقه صنعتی شاهپورجدید کرد تا مشاغل به این مکان منتقل شوند، ولی متأسفانه مشاغل و اصناف در شاهپور قدیم همگی به شاهپور جدید انتقال نیافته و اصناف جدید و دیگری در آنجا مستقر شدند و هنوز برخی مشاغل مزاحم و نیمهمزاحم در شاهپورقدیم باقیمانده است و دستگاههای مربوط اقدامی نکردهاند.»صفاریپور میگوید: «در تیران و کرون نیز متأسفانه باوجود فعالیت واحدهای آلاینده شهری، در منطقه موردنظر در خارج از محدوده شهر ،واحدهای دیگری نظیر نمایشگاه و پارکینگ کامیون و… بدون برنامه و اولویتبندی استقراریافته و درحالحاضر جا برای انتقال اصناف مــزاحــم در شهـــر نیســـت کـــه مجـــددا درخواست مکان جدید برای اصناف مزاحم شهری شده است.»
پیگیریم!
در خصوص اینکه چه اقدامات اجرایی بـرای ســامــاندهــی مشــاغــل مــزاحــم ونیمهمزاحم اصفهان انجامشده و قرار است انجام شود، از مدیرعامل سازمان میــادین میــوه و تــرهبــار و ســامـاندهی مشـاغل شهــری شهــرداری اصفهــان خواستیم توضیحاتی به این رسانه ارائه دهد که امیرحسین ماهآورپور پاسخ به ســؤالات مــربوط را بــهصــورت کتبــی بــه «اصفهانزیبا» ارائه داد. در این نوشته آمده است: «ساماندهی صنایع و مشاغل شهری به مفهوم رفع مزاحمت فعالیتها نظمبخش و ایمنسازی و تأمین آسایش با رعایت اصل سازگاری، سلامت و کارایی فعالیتها در محیط شهری و همچنین در ارتباط با دیگر فعالیتهاست. مزیت و ضرورت ساماندهی مشاغل مزاحم شهری باعث ارتقای جایگاه اقتصادی شهر، جلوگیری ازانتشارآلودگیهای ناشی از مشاغل وصنایع، ایجاد شهری سالم، پایدار و درخور، معرفی الگوهای فرهنگی در سامانبخشی، تأمین نیازهای شهروندان بهصورت سالم وایمن، حفظ اشتغال مولد، تضمین کار، تولید و خدمات سالم درشهر، ضرورت هماهنگی رشد شهر با سالمسازی شهرخواهدبود.» در ادامه این مطلب آمده است: «شهر اصفهان از کلانشهرهای مهم و تأثیرگذاری است که قدمت و سابقه تاریخی در پویایی اقتصادی داشته و همچنین نقش صنعتی که در دهههای اخیــر کســب کــرده، موقعیــت و جــایگاه ویژهای در سطح ملی را به خود اختصاص داده است؛ اما درحالحاضر شرایطی خاص را تجربه میکند؛ بدینترتیب که از یکسو با افزایش بیرویه واحدهای کسبوکار، با کیفیتپایین ارائه کالا و خدمات مواجه است که مشکلات ترافیکی و سدمعبر، آشفتگی بصری، آلودگی هوا، آلودگی صوتی، ایجاد ناامنی اجتماعی و آسیب به بافت پیرامون (بافت مسکونی، تاریخی، اجتماعی) و… را دربر دارد و ازسوی دیگر، ماهیت کارگاهی و صنعتی برخی فعالیتها که در اکثر موارد به شیوه سنتــی هستند، بــاعث میشــود حجم قــابلتوجهــی از آلایندهها را در محیط شهری افزایش دهند.»
ماهآورپور در این مطلب خاطرنشان کرده است: «براساس استانداردهای جهانی در کشورها به ازای هر 700 تا 1000 نفر، یک واحد صنفی فعالیت میکند. این آمار در کشور ما به حدود 33نفر و در شهر اصفهان به ازای هر 12نفر یکواحد صنفی فعال است؛ بدینترتیب باتوجه به گستردگی و تنوع واحدهای کسبوکار شهر اصفهان، تعدد عوامل ذینفع و ذینفوذ در راستای ساماندهی مشاغل، شرایط اقتصادی و اجتماعی، ماهیت تاریخی و گردشگری شهر اصفهان در کنار حضور فعال بخشی از صنایع کشور در این شهر، اقدامات اجرایی جهت ساماندهی مشاغل مزاحم شهری در شهر اصفهان شده را سخت کرده است.» او همــچنیــن تــوضیـــــح داده اســـــت: «درخصوص مجتمعهای ساماندهی صنفــی (شهــرک صنفــی)، بــا تــوجــه بــه اختیارات ناشی از تبصره ماده «یک» و الزامات تبصره «3» ماده «3» آییننامه سـامــاندهــی مشـاغــل و اصنــاف مــزاحم شهــری، مـوضــوع تصویــبنامه شماره
126368/ت 53746 ه، مـــــــــورخ 10/10/1396 هیئــت محتــرم وزیـــران و بـــا رویکـــرد وحـــدترویـــه و ایجــاد هماهنگیهای لازم بین دستگاهها، سازمانها و شهرداریها باید محقق شـــود؛ بنـــابـــرایـــن فـــراهـــــمشـــــدن زیرساخت های لازم ازجمله فراهمشدن شرایط لازم برای اجرای بند «ک» ماده «30» قــانون نظــام صنــفی درخصــوص شهرکهای صنفی، فراهمشدن شرایط لازم برای رعایت بند «یک» ماده «7» قانون حفظ کاربری اراضی کشاورزی و بــاغهــا مصــوب 1/8/1385 و بنـــد «س» ماده «یک» آییننامه اجرایی آن قانون، برای احداث مجتمعهای صنفی ضرورت دارد و سازمان میادین درحالحاضر با بهرهگیری از کارگروه محلــی سامــاندهــی مشاغــل شهری، پیگیــر احــداث مجتمـــعهای صنـــفی جهت کارگاههای مزاحم طلاسازی، مــوزاییکســـازی، کــارگاههـــای مــزاحم نساجی و… است.»
