ارزآوری، افزایش کیفیت محصولات، کاهش هزینههای تولید و بقای استارتاپها از مزایای ورود این کسبوکارهای نوپا به بازارهای جهانی است. ضعف و خلأ قوانین و مقررات یکی از چالشهایی است که ورود استارتاپها را به بازارهای جهانی با مشکل مواجه میکند. بهزعم فعالان استارتاپی اصفهان نیز اگر استارتاپها در داخل بهرسمیت شناخته نشوند، نمیتوانند در بازارهای جهانی نیز رقابت کنند. برخی فعالان استارتاپی اصفهان در گفتوگو با اصفهانزیبا از راهکارهای افزایش صادرات محصولات و خدمات کسبوکارهای نوپا و تسهیل در ورود آنها به بازارهای جهانی میگویند.ظرفیت کشورهای همسایه برای صادرات محصولات کسبوکارهای نوپا یکی از موضوعاتی است که دبیرکل اتاق بینالمللی جوانان ایران، به آن اشاره میکند و به اصفهانزیبا میگوید: بازار 700 میلیونی کشورهای همسایه فرصت مناسبی برای صادرات کسبوکارهای نوپا به شمار میرود، محصولات قدیمی به کشورهای همسایه صادر میشود؛ ولی کسبوکارهای نوپا برای صادرات خدمات و محصولاتشان به بازار کشورهای همسایه ضعف دارند.نوید ادریس بیان میکند: پاکستان در حوزه استارتاپها حدود پنج یا شش سال از ایران عقبتر است؛ تا جایی که هنوز مشابه دیجیکالایی که در ایران فعالیت دارند، در پاکستان فعال نیست یا بهعنوانمثال در عراق تازه یک پلتفرم تاکسیرانی بینالمللی در حال راهاندازی است؛ این در حالی است که در ایران این پلتفرمها چندین سالی میشود که راهاندازی شدهاند.ادریس تأکید میکند: ازآنجاییکه ارتباط ایران با کشورهای همسایه مناسب است و این ارتباطات در حال بهبودیافتن است، بازار جذابی برای استارتاپها محسوب میشوند؛ پاکستان، افغانستان، عراق و کشورهای دیگر که همسطح ایران هستند یا کشور ترکیه که جلوتر از ایران است، برای ورود استارتاپها جذابیت دارند.
از ظرفیت همپایان استفاده شود
دبیرکل اتاق بینالمللی جوانان ایران اذعان میکند: یکی از راهکارهایی که سازمان توسعه تجارت و اتاقهای بازرگانی در نظر گرفتهاند، استفاده از رایزنها برای توسعه بازارهای جهانی است؛ در این راستا برای صادرات محصولات سنتی یک رایزن به کشور هدف فرستاده میشود؛ ولی واقعیت این است که فعالان اقتصادی برای وصلشدن صرفا به یک رایزن با محدودیت مواجه میشوند و صرف اینکه یک رایزن به کشور هدف فرستاده و انتظار بهبود ارتباطات تجاری داشته باشیم، محقق نمیشود.ادریس خاطرنشان میکند: برای ورود به بازارهای جهانی میتوان از فضای جدیدی که استارتاپها ایجاد میکنند، استفاده کرد؛ بهعنوانمثال میتوان از ظرفیت همپایانی که در اتاق بازرگانی کشورهای هدف وجود دارد بهره برد و یک برنامه مشترک همافزایی برای توسعه تجارت استفاده کرد. در این راستا میتوان برند مشترکی با کشورهای هدف در زمینه یک محصول ایجاد کرد یا در زمینه خدمات همافزایی ایجاد کرد.
ابزاری برای اشتراکگذاشتن ظرفیتها
دبیرکل اتاق بینالمللی جوانان ایران ادامه میدهد: اقتصاد مشارکتی یکی از ابزارهایی است که میتوان به این واسطه ظرفیتها را به اشتراک گذاشت. باید رصد کرد که همپایان در کشورهای هدف چه ظرفیتهایی دارند تا بتوان این ظرفیت را به اشتراک گذاشت. برای ورود کسبوکارهای نوپا به بازارهای جهانی همافزایی مجموعهها و متولیان نیز اهمیت دارد.ادریس تأکید میکند: اقدامات جدیدی از سوی استارتاپها انجام شده است؛ مانند بهاشتراکگذاشتن وام؛ ولی برای این خدمات قوانین وضع نشده است؛ بهعنوانمثال در قانون مشخص نشده که اگر شخصی پولش را برنگرداند، قانون چه دیدگاهی دارد و محدودیتهای قانونی به چه صورت است.دبیرکل اتاق بینالمللی جوانان ایران اذعان میکند: قانون کار باید هزینه دستمزد تمامی نیروها را در یک سطح ببیند. در صنعت خودرو 10 تا 20 درصد هزینه تمامشده مربوط به حقوق و دستمزد میشو؛ ولی افرادی که میخواهند کسبوکار جدیدی راهاندازی کنند، 80 تا 90 درصد هزینههای تمامشدهشان را هزینه حقوق و دستمزد تشکیل میدهد و این هزینه سنگینی بر دوش کارفرمایان تحمیل میکند.
همافزایی دولت، مجلس و اتاق ضرورت دارد
ادریس بیان میکند: در تمام دنیا، 80درصد اقتصادشان را کسبوکارهای کوچک تشکیل میدهد. کسبوکارهای بزرگ را نفی نمیکنیم؛ ولی برای رشد اقتصاد ایران، اولویت باید توسعه کسبوکارهای کوچک باشد؛ ضمن اینکه در عرصه بینالملل قانونی که بهصورت ویژه روی توسعه صادرات کار کند وجود ندارد، در بخش خصوصی نیز راهکاری ارائه نشده که تشکلها بتوانند برای توسعه صادرات اقدام بکنند؛ متولی بخش خصوصی باید قانون وضع کند و از نظر قانونی اختیار بدهد که خصوصیها در توسعه صادرات دستشان باز باشد.دبیرکل اتاق بینالملل جوانان ایران تأکید میکند: با خلأ قانونی برای استارتاپهایی که میخواهند در کشورهای هدف برندسازی بکنند مواجه هستیم؛ ضمن اینکه دولت نیز حمایتهای لازم را در این خصوص انجام نمیدهد. بهاینترتیب فعالان اقتــصادی و کــسبوکــارهای نــوپــا چــراغخامــوش مــیشــوند.ادریس خاطرنشان میکند: برای بازار 700 میلیونی کشورهای همسایه، دولت، مجلس و اتاق بازرگانی باید همافزایی بکنند تا یکی از اصلیترین چالشهای کسبوکارها که بازار هست، حلوفصل شود.
ضعف قوانین استارتاپها را رقابتی نمیکند
بیشتر کسبوکارهای اینترنتی با ایدهای نو به وجود میآیند و کمکم میتوانند سهم زیادی از بازار را در اختیار بگیرند؛ اما نبود قوانین، تمامی زیرساختهای آنها را تحتتأثیر خود قرار داده است.آنهـــا هر روز شــاهد قـــوانین و بخشنامههای جـــدیـــدی هســتند که فعالیت طرحهای مجموعه را با تغییراتی مواجه میسازد. این تغییرات باعث ایجاد خسارتهای هنگفتی برای مالکان کسبوکارهای مجازی میشود. کما اینکه بسیاری از استارتاپها و کسبوکارهای اینترنتی، نتوانستهاند با این قوانین سهمی از بازار را به خود اختصاص دهند. همین دستوپاگیر بودن قوانین و زمانبر بودن فعالیتها منجرشده تا در توسعه فعالیتهایشان با محدودیت مواجه شوند و نتوانند در بازارهای رقابتی فعالیت کنند؛ موضوعی که مدیرعامل کارخانجات نفیس و ماتریس به آن اشاره میکند و به اصفهانزیبا میگوید: قوانین برای شروع یک کسبوکار یکی از معضلات جدی است و انگیزههای افراد را برای اینکه کسبوکاری را به نتیجه برسانند از بین میبرد؛ به خاطر همین خلأهای قانونی بسیاری از کشورها که کسبوکارهای نوپا را به رسمیت شناختند، جلوتر از کشور ما هستند.امیر کشانی بیان میکند: در مسائل مالی، اعتباری، صدور مجوزها ضعف قانون وجود دارد؛ ولی اصلیترین مشکل ضعف قوانین برای شروع یک کسبوکار و به رسمیت شناختن کسبوکارهاست. کشانی عنوان میکند: زمانی که یک استارتاپ در داخل کشورش به رسمیت شناخته نمیشود، مسلم است که برای ورود به بازار بینالمللی با مشکل مواجه میشود. روند صدور مجوز تا صدور کارت بازرگانی برای کسبوکارهای نوپا زمانبر است و چندین سال زمان میبرد؛ بنابراین وقتی یک استارتاپ بخواهد وارد بازار جهانی شود، مسلم است که نمیتواند با کسبوکارها در یک بازار چابک و سریع رقابت کند. مدیرعامل کارخانجات نفیس و ماتریس خاطرنشان میکند: مشکلاتی هم در زمینه انتقال پول، ثبت اختراع، ثبت برند، مسائل بانکی و ارتباطات بینالمللی وجود دارد که تمامی این عوامل انگیزههای کسبوکارهای نوپا را از بین میبرند و مانع از ورودشان به بازارهای جهانی میشود.
