اینطور که از اظهارنظرهای علیرضا قاری قرآن، مدیرکل راه و شهرسازی اصفهان مشخص است، سهمیه استان اصفهان در چهار سال حدود ۲۰۳ هزار واحد است و با این احتساب باید سالانه در اصفهان ۵۰هزار واحد ساخته شود. براساس آمارهایی که قاری قرآن اعلام کرده است تاکنون زمین موردنیاز برای ساخت ۹۱ هزار و ۲ واحد مسکونی در قالب طرح نهضت ملی مسکن در این استان تأمینشده و تاکنون برای ۱۶۰ هزار و ۶۲ واحد مسکونی پروانه ساخت گرفتهشده و مراحل ساختوساز در این واحدها شروع شده است و ۱۰ هزار و ۸۰۱ واحد این طرح در مرحله پیریزی، پنج هزار و ۷۰۹ واحد اسکلت و سقف و ۲ هزار و ۸۶۴ واحد نیز در مرحله سفتکاری قرار دارد. نامشخصبودن قیمت هرروزه مصالح ساختمانی یکی از عواملی است که در پروسه پیشروی واحدهای مسکن تأثیرگذار است. اینطور که مرکز آمار اعلام کرده است میانگین قیمت مصالح و نهادههای ساختمانی مسکونی در بهار سال جاری در مقایسه با بهار سال گذشته، با رشد ۴۳درصدی همراه بوده است. آمار و ارقام و تحلیلها نشان میدهند در بهار امسال رشد بیش از ۴۰ درصدی در قیمت برخی مصالح پرمصرف از قبیل سیمان وجود داشته است و قیمت گچ نیز افزایش ۳۰ تا ۴۰ درصدی و نرخ آهن از قبیل تیرآهن، قیمت توری فنسی و… حدود ۲۰ درصد رشد داشته است. باوجود افزایش قیمت مصالح ساختمانی، افزایش قیمت ساخت این واحدهای مسکونی دور از انتظار نیست چهبسا اینکه به گفته مهدی شاکران، کارشناس بازار مسکن، در ابتدای شروع طرح مسکن ملی قرار براین بود که آورده متقاضی حدود 240 میلیون تومان باشد و بقیه بهصورت وام پرداخت شود؛ ولی در حال حاضر دولت صحبت از آورده در حدود 300 تا 350 میلیون تومان میکند.
انبوهسازان بهطورجدی وارد پروسه ساخت نشدند
شاکران صحبتهایش را درباره پروسه پیشروی ساخت این واحدهای مسکونی در اصفهان اینطور ادامه میدهد: مسکنهای ملی ثبتنامشده در دوسال آخر فعالیت دولت قبل در حال اتمام بوده و ثبتنامهای جدید در مرحله تخصیص زمین است و هنوز انبوهسازان بهصورت جدی وارد پروسه ساخت و عقد قرارداد نشدهاند. این کارشناس بازار مسکن خاطرنشان میکند: باتوجه به تورم بالای مصالح ساختمانی و دستمزدها در چند سال اخیر، بهطورقطع قیمت ساخت افزایش پیدا کرده و تأمین بودجه ساخت مسکن کار مشکلی خواهد بود و تقریبا ساخت یکمیلیون واحد مسکن در سال با توجه به هزینههای بالا توسط دولت غیرممکن است. شاکران برای سرعت در پیشروی ساخت این واحدهای مسکونی تأکید میکند: پیشنهاد میشود که با استفاده از روشهای دیگری مانند پرداخت وامهای نوسازی مسکن روستایی، اختصاص مشوقهای ساخت مسکن در بافت فرسوده و درگیرکردن بخش خصوصی بهویژه انبوهسازان در ساخت مسکن ملی بهصورت ساخت در برابر اجازه فروش واحد، بخشی از وعدههای دادهشده را محقق کرد.
تأخیر در اجرا هزینه ساخت را افزایش میدهد
ساخت چهار میلیون مسکن تا پایان دولت سیزدهم یکی از اصلیترین شعارهای رئیس جمهور در دوران انتخابات بود. براساس اظهارنظرهای رئیسی باید سالیانه یکمیلیون واحد مسکن ساخته شود. اینطور که از اظهارنظرهای علیرضا قاری قرآن، مدیرکل راه و شهرسازی اصفهان مشخص است، سهمیه استان اصفهان در چهار سال حدود ۲۰۳ هزار واحد است و با این احتساب باید سالانه در اصفهان ۵۰هزار واحد ساخته شود. براساس آمارهایی که قاری قرآن اعلام کرده است تاکنون زمین موردنیاز برای ساخت ۹۱ هزار و ۲ واحد مسکونی در قالب طرح نهضت ملی مسکن در این استان تأمینشده و تاکنون برای ۱۶۰ هزار و ۶۲ واحد مسکونی پروانه ساخت گرفتهشده و مراحل ساختوساز در این واحدها شروع شده است و ۱۰ هزار و ۸۰۱ واحد این طرح در مرحله پیریزی، پنج هزار و ۷۰۹ واحد اسکلت و سقف و ۲ هزار و ۸۶۴ واحد نیز در مرحله سفتکاری قرار دارد. نامشخصبودن قیمت هرروزه مصالح ساختمانی یکی از عواملی است که در پروسه پیشروی واحدهای مسکن تأثیرگذار است. اینطور که مرکز آمار اعلام کرده است میانگین قیمت مصالح و نهادههای ساختمانی مسکونی در بهار سال جاری در مقایسه با بهار سال گذشته، با رشد ۴۳درصدی همراه بوده است. آمار و ارقام و تحلیلها نشان میدهند در بهار امسال رشد بیش از ۴۰ درصدی در قیمت برخی مصالح پرمصرف از قبیل سیمان وجود داشته است و قیمت گچ نیز افزایش ۳۰ تا ۴۰ درصدی و نرخ آهن از قبیل تیرآهن، قیمت توری فنسی و… حدود ۲۰ درصد رشد داشته است. باوجود افزایش قیمت مصالح ساختمانی، افزایش قیمت ساخت این واحدهای مسکونی دور از انتظار نیست چهبسا اینکه به گفته مهدی شاکران، کارشناس بازار مسکن، در ابتدای شروع طرح مسکن ملی قرار براین بود که آورده متقاضی حدود 240 میلیون تومان باشد و بقیه بهصورت وام پرداخت شود؛ ولی در حال حاضر دولت صحبت از آورده در حدود 300 تا 350 میلیون تومان میکند.انبوهسازان بهطورجدی وارد پروسه ساخت نشدند شاکران صحبتهایش را درباره پروسه پیشروی ساخت این واحدهای مسکونی در اصفهان اینطور ادامه میدهد: مسکنهای ملی ثبتنامشده در دوسال آخر فعالیت دولت قبل در حال اتمام بوده و ثبتنامهای جدید در مرحله تخصیص زمین است و هنوز انبوهسازان بهصورت جدی وارد پروسه ساخت و عقد قرارداد نشدهاند. این کارشناس بازار مسکن خاطرنشان میکند: باتوجه به تورم بالای مصالح ساختمانی و دستمزدها در چند سال اخیر، بهطورقطع قیمت ساخت افزایش پیدا کرده و تأمین بودجه ساخت مسکن کار مشکلی خواهد بود و تقریبا ساخت یکمیلیون واحد مسکن در سال با توجه به هزینههای بالا توسط دولت غیرممکن است. شاکران برای سرعت در پیشروی ساخت این واحدهای مسکونی تأکید میکند: پیشنهاد میشود که با استفاده از روشهای دیگری مانند پرداخت وامهای نوسازی مسکن روستایی، اختصاص مشوقهای ساخت مسکن در بافت فرسوده و درگیرکردن بخش خصوصی بهویژه انبوهسازان در ساخت مسکن ملی بهصورت ساخت در برابر اجازه فروش واحد، بخشی از وعدههای دادهشده را محقق کرد.تأخیر در اجرا هزینه ساخت را افزایش میدهد فراخوان برای مشارکت سازندگان در طرح نهضت ملی مسکن با نرخ ۴میلیون و ۵۰۰ هزار تومان در هر مترمربع است که در سال گذشته اعلام و قرار شد تعدیلهای فصلی نیز به این مبلغ اضافه شود. بر اساس پیگیریهای انجامشده از نحوه محاسبه هزینه ساخت نهضت ملی مسکن در سال ۱۴۰۱، اعداد محاسبهشده از طریق فهرستبهای سازمان برنامه و بودجه است و تمام پروژههایی که اکنون در مرحله اجرای عملیات ساخت قرار دارد، از «اقدام ملی تا نهضت ملی» همه بر اساس همین فرمول باید تکمیل شود. البته که برخی از سازندگان و انبوهسازان برای ساخت این واحدهای مسکونی تمایل دارند که با اعداد و ارقام بیشتر وارد عقد قرارداد با راه و شهرسازی شوند. باوجوداین تفاسیر معاونت مسکن و ساختمان وزارت راه و شهرسازی اعلام نکرده است که عملیات اجرایی در کل نظام عمرانی کشور بر اساس همین فرمول، قیمتگذاری میشود و تا با حداقل قیمت ممکن، مسکن ساخته شود؛ بنابراین بارها اعلامشده تا سازندگان در صورت آمادگی وارد عقد قرارداد شوند. وزیر راه و شهرسازی نیز بارها اعلام کرده است که برای رعایت منافع مردم و به نفع گروههای کمدرآمد مقابل این موضوع مقاومت دارد. اینطور که کریم داوودی، انبوهساز به اصفهان زیبا میگوید مبنای قیمت برای ساخت هر متر از این واحدهای مسکونی 3 میلیون و 750هزار تومان است، البته که این کف قیمت است و قیمت تمامشده برای انبوهسازان به شمار نمیرود؛ درواقع هراندازه ساخت این واحدهای مسکن زمان ببرد و دیرتر ساختوساز شود، قیمت ساخت این واحدها بهمراتب گرانتر تمام خواهد شد. داوودی درباره عقد قرارداد برای ساخت این واحدهای مسکونی با انبوهسازان اصفهان نیز عنوان میکند: سازمان مسکن و شهرسازی با انبوهسازان تفاهمنامه امضا کرده است؛ براساس این تفاهمنامهها پنجهزار واحد مسکن در بهارستان، پنجهزار واحد مسکن در فولادشهر و دوهزار واحد مسکن در مجلسی ساختوساز میشود که در فاز اول حدود هزار واحد مسکن در بهارستان معرفی شده است.این انبوهساز تصریح میکند: برای ساخت حدود سه هزار واحد در فولادشهر نیز پیمانکاران بررسی و تأیید صلاحیت شدهاند تا با آنها قرارداد منعقد شود؛ نکته اینجاست که هر اندازه زمان ساخت افزایش پیدا کند، متناسب با شاخص تورم هزینه ساختوساز افزایش پیدا خواهد کرد. داوودی بیان میکند: اصفهان شهری است که با محدودیتهای خدمات شهری مواجه است که ازجمله این محدودیتها آب آشامیدنی است باوجود این تفاسیر افزایش ساختوسازها روی برنامهریزی شهری تأثیر میگذارد و در ساختوسازها باید این محدودیت را در نظر گرفت.