به گزارش اصفهان زیبا؛ وقتی محله زاجان برای این شماره انتخاب شد، اولین چیزی که پیش رویمان قرار گرفت، پراکندگی محله و محاصره‌شدن آن در میان زمین‌های کشاورزی وسیع بود. زاجان چندتکه بود و همین چندتکه‌بودن برای رصد محله، کار را دشوار می‌کرد؛ اما این مسئله باعث نشده بود که گذشته و داستان‌های زاجان در میان پراکندگی اجباری به واسطه توسعه محله، گم شود. زاجان را می‌توان محله برج‌های قدیمی خواند؛ محله‌ای با قدمت که برج‌های کبوترش، یکی از شاخصه‌های آن است.
برای شنیدن ناگفته‌های مردم محله زاجان، کارمان را از میدان شاهد شروع کردیم؛ میدانی که مرکز سوق‌الجیشی یک منطقه بزرگ به نام رهنان است. پارک بزرگ شاهد، اولین مرکزی است که روزها مردم محله زاجان و محله‌های اطراف به آن پناه می‌برند و قدیمی‌ها دور هم جمع می‌شوند تا خاطرات دوران گذشته و اتفاقات حال را مرور کنند.چند پیرمرد روی دیوار سیمانی ابتدای پارک نشسته بودند. وقتی قرار شد از مشکلات بگویند، یکی از آن‌ها که دستش را پشت کمرش گذاشته بود تا ستون شود، می‌گوید: «محله زاجان مشکل کم ندارد. اصلا انگار قرار نیست ما دیده شویم. بین محله ما با محله بالا خیلی تفاوت است. کارهایی که در محله ماشاده انجام می‌دهند برای ما انجام نمی‌دهند. به عدالت رفتار نمی‌شود.»
سرش را می‌چرخاند سمت خیابان روبه‌روی پارک و ادامه می‌دهد: «ببین خانم، این خیابان شهیدان بابا صفری، پر از چاله‌وچوله است. پیاده‌رو ندارد. وقتی افراد مسن بخواهند از کنار خیابان تا پارک بیایند، ایمنی ندارند.اصلا وضعیت آسفالت کوچه مناسب نیست. توی محله چراغ برق کم است و شب‌ها در بعضی کوچه‌ها ظلمات می‌شود.»
وضعیت رفت‌وروب محله‌ها مناسب نیست
چند خانم را که روی نیمکت نشسته‌اند برای ادامه گفت‌وگو انتخاب می‌کنم. خانم خوش‌بیانی که از طرز صحبتش مشخص است سواد دارد و اهل مطالعه، می‌گوید که اهل محله زاجان نیست؛ وگرنه تمایل دارد صحبت کند.
به خانم‌های روبه‌رویش اشاره می‌کند تا درباره مشکلات زاجان از آن‌ها بپرسم. یکی از خانم‌هایی که وسط نیمکت نشسته، اول به سراغ وضعیت پارک و نداشتن رفتگر و باغبان برای پارک می‌رود و بعد از تبدیل‌شدن کتابخانه داخل پارک به محل ورزش بانوان، گله می‌کند و ادامه می‌دهد: «اینجا سالن مطالعه بود؛ اما سالن وزش خانم‌ها شد. ترافیک زیادی توی کوچه ما درست شده و والدین برای بردن بچه‌ها راه‌بندان راه می‌اندازند و با بوق بچه‌ها را صدا می‌زنند. شب‌ها هم جوان‌ها کنار پارک تجمع می‌کنند و سروصدای موتورسوارها آدم را کلافه می‌کند. وقتی معترض می‌شوم، می‌گویند خانه‌ات را بفروش. باید شهرداری به وضعیت پارک رسیدگی کند.»
خانم دیگری هم درددلش شروع می‌شود و اضافه می‌کند: «کوچه‌ها نظم ندارد و پر از آشغال شده و رفتگر خیلی دیربه‌دیر کوچه‌ها را جارو می‌کشد. وضعیت نامناسبی داریم. خانه‌ها هم شده پر از اتباع بیگانه که مشکلات کم ندارند. فکری برای این همه مشکل توی زاجان نمی‌کنند. محله زاجان محله بومی بود؛ حالا از همه جای ایران و افغانستان و پاکستان مهاجر دارد.» او به دزدیده‌شدن کابل‌های برق هم اشاره می‌کند: «مخابرات می‌گوید باید هزینه بدهید تا تلفن را وصل کنیم. چندماه است تلفن نداریم، سیم‌ها را دزدیده‌اند.»
خیابان شریف غربی یکی از خیابانهای اصلی زاجان است که امروز فعالیت‌های اقتصادی مهمی در آن جریان دارد. همین مسئله باعث تشدید ترافیک در این خیابان شده است. خیابان پارکینگ مناسبی ندارد و مردم زیادی برای خرید مراجعه می‌کنند که در کوچه‌ها و خیابانهای هم‌جوار پارک می‌کنند. عرض کم خیابان شریف، پاسخگویی این‌همه از ترافیک نیست. ترافیک کلافه کننده، یکی از مشکلات ساکنان این منطقه است. داشتن بافت فرسوده و کوچه‌هایی با عرض کم هم یکی دیگر از مشکلاتی است که اهالی محله زاجان به آن اشاره کردند.
خیابان تقی‌یار بلاتکلیف رها شده است
بعد از گذشتن از مراکز تجاری و زمین‌های بایر اطراف محله به پارک مدافعان حرم می‌رسیم. در کنار پارک، خیابانی به نام شهید تقی‌یار از زیر دکل‌های برق فشار قوی، کشیده شده است. خیابان شهید تقی‌یار قرار است به خیابان امام خمینی متصل شود. اما خیابان سال‌هاست تا نیمه رسیده و رها شده و به علت قرارگفتن در محدوده دو منطقه شهرداری، ناقص مانده است. راه اندازی این خیابان از بار ترافیکی محله زاجان و محدوده آن می‌کاهد. پارک مدافعان حرم، فضای سبز مناسبی است که به قول کسبه روبه‌روی پارک، حالا مأمنی برای اتباع بیگانه شده است. در پارک گروه‌های دسته‌جمعی از اتباع بیگانه دور هم جمع هستند و مشغول بازی. عصرها پارک تقریبا پاتوق اتباعی است که ساکن محله زاجان هستند.
فرهنگ‌سرا نداریم
تراکم محله زاجان بالاست و داشتن مراکز فرهنگی یکی از نیازهای آن است؛ اما زاجان محروم از یک مرکز فرهنگی مناسب است و نداشتن فرهنگ‌سرا، یکی از مشکلاتی است که مردم به آن اشاره داشتند. زاجان محله‌ای قدیمی است که ساختمان‌های رهاشده و فرسوده در کوچه‌های آن به‌خوبی مشهود است و تلاشی هم برای بازسازی و استفاده مجدد از خانه‌هایی که برخی از آن‌ها تاریخی بود، نشده است؛ درحالی‌که این خانه‌ها می‌توانست به زیبایی و دیده‌شدن محله کمک زیادی کند.
