در ادامه صحبت از اعتبارات پژوهشی در سال 1401 پیشزمینه سخنان نباتینژاد شد: «شهرداری اصفهان برای حوزه پژوهش و فناوری در سال 1401 حدود 60 میلیارد تومان اعتبار به صورت متمرکز پیشبینی کرده است؛ البته اعداد و ارقامی نیز در بودجه سازمانها و شرکتها آمده است که به این مبلغ اضافه میشود.»
بررسی اعتبارات کمیسیونهای شورای اسلامی شهر نیز موضوع دیگری بود که او درباره آن صحبت کرد: «البته در عین حال شهرداری خاصه معاونت برنامهریزی باید شکافهای بین نیازهای سازمانها و قابلیتهای موجود را به صورت نظاممند بررسی و در لیست درخواستهای بودجه 1401 اضافه کند تا در شورای شهر بررسی شود.» اما تقویت حوزه پژوهش ملزم به ابعادی است که باید با معیار و مقیاس خاصی به بار بنشیند؛ موضوعی که نمیتوان منکر آن شد. رئیس مرکز پژوهشهای شورای اسلامی شهر اصفهان در این خصوص هم به مباحثی اشاره کرد:«در مجموع روح حاکم بر شورای اسلامی شهر اصفهان در دوره ششم، تقویت حوزه پژوهش با توجه به همه ابعاد از جمله مباحث مالی، نیازسنجی و کارآمدی در سیستم است.»
نباتینژاد معتقد است: «واژگانی چون مستقلبودن سازمانها برای شورای اسلامی شهر اصفهان قابل قبول نیست؛ گویی ما یک سری جزیرههای آزاد تعریف کردهایم که هر سازمان برای خود عملیاتی صورت دهد. ما یک معاونت برنامهریزی و توسعه سرمایه انسانی در شهرداری داریم که باید نوع عملکرد اجرایی مالی سازمانها هماهنگ با این معاونت در بخش پژوهشها صورت گیرد.»
تحقق پژوهش مبتنی بر خبرگی و نخبگی
در ادامه این نشست، سید امیر سامع خزانهدار و عضو هیئترئیسه شورای اسلامی شهر اصفهان صحبت کرد. او به این موضوع اشاره کرد که در کمیسیونهای شورای اسلامی شهر اصفهان باید پروژههای پژوهشی تعریف شده سازمانها برای سال 1401 بررسی شود.
به گفته سامع، کارآمدی و کیفیت انجام پروژهها موضوعی است که در حال حاضر شهرداری اصفهان به شدت به آن نیاز دارد: «در شهر اصفهان این دو موضوع بهواسطه پژوهش مبتنی بر خبرگی و نخبگی محقق میشود.» خزانهدار و عضو هیئترئیسه شورای اسلامی شهر اصفهان معتقد است: «شهرداری به فناوریهای نوین، خلاق و اندیشههای ناب نیاز دارد.» به اعتقاد او «شهرداری یک ارگان تحقیقاتی نیست؛ اما ضرورتا باید به موضوع پژوهش بپردازد؛ زیرا شهرداری راهی جز ورود به عرصه پژوهش برای تحقق کارآمدی ندارد.» تأکید او بر این محور چرخید که شهرداری باید از پروژههای پژوهش حمایت کند. به گفته سامع «تفاوت تیم اجرایی و عملیاتی در امر پژوهش با تیم کارفرمایی پژوهش، اشکالی است که در طول سالهای گذشته وجود داشته و باعث شده نتیجه بهدستآمده از تحقیقات به طور کافی مطلوب نباشد.» او تبیین مسئله را معضل دیگری بر سر راه پژوهش و یافتههای تحقیقاتی دانست و راهکاری در این خصوص ارائه داد: «راهاندازی اتاقهای تبیین مسئله و ایجاد کارگاههایی در این زمینه و همنشینی با مشاوران، نخبگان و خبرگان میتواند ابعاد این معضل را کمرنگ کند.» تأکید خزانهدار و عضو هیئترئیسه شورای اسلامی شهر اصفهان بر مدار تکرارپذیری پروژههای پژوهشی در عرصه مدیریت شهری چرخید: «این موضوع در مجموعه مدیریت شهری کمتر لحاظ شده است؛ بنابراین باید تجربه بیشتری در این زمینه کسب شود.»
دسترسی پژوهشگران به پروژههای پژوهشی
نوبت رسید به علی صالحی، سخنگو و عضو هیئترئیسه شورای اسلامی شهر اصفهان تا نظراتش را در خصوص تقویت پروژههای پژوهشی در شهرداری اعلام کند: «بدون شک بررسی جزئیات پروژههای پژوهشی در کمیسیونهای شورای اسلامی شهر با هدف حمایت بیشتر از آنها باید در دستور کار قرار گیرد.» به اعتقاد او، حرکت به سمت فناوری و خروجیمحور بودن برای حل مسئله، سیاست شورای اسلامی شهر در دوره ششم است: «خوشبختانه مدیریت پژوهش شهرداری نیز به سمت این سیاست حرکت کرده است.» دسترسی پژوهشگران در رشتههای مختلف به پروژههای پژوهشی، موضوعی بود که سخنگو و عضو هیئترئیسه شورای اسلامی شهر اصفهان درباره آن صحبت کرد: «به نظر میرسد دسترسی پژوهشگران مختلف به پروژههای پژوهشی شهرداری بهصورت کامل و جامع محقق نشده است و گستردگی لازم را ندارد. در این راستا پیامهایی از سوی اساتید و پژوهشگران دانشگاهی در تأیید این ادعا ارسال شده است.» او به این موضوع اذعان دارد که باید از همه سوابق و دانشهای موجود در شهر بهرهمند شویم و خود را منحصر به حلقهای محدود از افراد و پژوهشگران نکنیم.» صالحی در ادامه سخنانش درباره بهرهمندی از همه ابزارهای اطلاعرسانی برای فراخوان پروژههای پژوهشی سخن گفت.
قابلدفاع بودن پروژههای پژوهشی، نکته دیگری بود که سخنگو و عضو هیئترئیسه شورای اسلامی شهر اصفهان به آن تأکید داشت: «باید به این موضوع توجه کرد که نتایج پژوهشها باید در کرسیهای دانشگاهی قابل اجرا باشد؛ به عنوان مثال باید پروژههای پژوهشی معاونت حملونقل و ترافیک در دانشکده حملونقل دانشگاه اصفهان قابلیت طرح داشته باشد.» ضرورت بررسی آسیبشناسانه پروژههای پژوهشی در بازه زمانی مشخص، نکته دیگری بود که صالحی درباره آن صحبت کرد: «به عنوان مثال باید کارآمدی، میزان تأثیر و تحقق موضوع و… پروژههای پژوهشی بررسی و در صورت لزوم برای مسیر آینده پژوهش، بر روی آن اصلاحاتی اعمال شود.»
سازمان بینیاز از پژوهش و مشاوره با مرگ عجین میشود
در ادامه سعید ابراهیمی در جایگاه معاون برنامهریزی و توسعه سرمایه انسانی شهرداری اصفهان در این نشست اظهاراتش را اعلام کرد. او اعتقاد دارد تعامل با سازمانهای شهرداری اصفهان باید عمیقتر شود: «در حال حاضر ساختار ارتباط با مناطق شهرداری در تعامل با سازمانها وجود ندارد. منظور از ارتباط عمیقتر این است که بتوانیم بهراحتی به اطلاعات و دادههای لایههای سیستم دسترسی پیدا کنیم؛ یعنی فارغ از افراد و مسئولیتها، سیستمهای ما باهم درگیر شود؛ به طور مثال در حوزه فاوا ارتباط قوی سیستمی نداریم و بهتازگی که موضوع امنیت داده مطرح شده، سازمان فاوا ورود پیدا کرده و درصدد تأمین امنیت اطلاعات است؛ بنابراین عدم دسترسی ما به اطلاعات سیستمهای سازمان از جمله مصادیق نداشتن ارتباط عمیق است.» معاون برنامهریزی و توسعه سرمایه انسانی شهرداری اصفهان، صحبتهایش را به موضوعاتی درباره عرصه ارتباط سیستمی و فرایندی پیوند زد:«این دو مسئله جای کار بسیاری دارد؛ چراکه بخش عمدهای از وظایف شهرداریها را سازمانها انجام میدهند و متأسفانه در تعیین سیاستگذاریهایی که از سوی معاونتها برای سازمانها برنامهریزی شده کوتاهیهایی صورت گرفته است.»
در ادامه ابراهیمی به موضوع اقدامات آغازشده در حوزه پژوهش اشاره کرد: «با یک شبکهسازی میتوان از موازیکاری جلوگیری کرد؛ البته در این زمینه سامانه دانش با هدف یکپارچهسازی پایگاههای داده ایجاد شده است.» صحبت از همگرایی شعار کلیدی دوره ششم مدیریت شهری در ادامه سخنان معاون برنامهریزی و توسعه سرمایه انسانی شهرداری اصفهان این چنین آمد:«اگر به دنبال مدیریت شهر همگرا هستیم، ارتباطات قویتر و سیستمی با سازمانها یکی از موضوعات اصلی است و در این راستا برای انجام امور به مشاور نیاز داریم.»
ابراهیمی معتقد است: «این تصور که ما همه موضوعات را میدانیم، تفکری کاملا غلط است. روزی که سازمانی خود را بینیاز از پژوهش و مشاوره بداند، مرگ آن فرا رسیده است.» سخنان دیگر ابراهیمی مربوط شد به انتشار اخبار و اطلاعات که به اعتقاد او بهترین نوع حفاظت از اطلاعات است:«بهترین ارزیابی عملکرد مشاوران این است که نظرات کارشناسی آنها در معرض دید مخاطبان موضوع گذاشته شود و در سامانههای مربوطه همچون سامانه دانش بارگذاری شود.»
تحقق حداکثری استفاده از ظرفیت شرکتهای دانشبنیان
در ادامه این نشست، نوبت رسید به مرتضی نصوحی، مدیر پژوهش، خلاقیت و فناوریهای نوین شهرداری اصفهان تا درباره وظایف ادارههای زیرمجموعهاش و چگونگی کم و کیف پروژههای پژوهشی شهرداری اصفهان برای سال 1401 صحبت کند:«ما سه اداره مختلف از جمله اداره پژوهش، فـــناوری و ارتــباط با شــرکتهــای دانشبنیان و اداره خلاقیت داریم که اقدامات پژوهشی را ذیل آنها تعریف کردهایم. در اداره پژوهش به دنبال تکریم حداکثری پژوهشگران هستیم. در بخش خلاقیت به ایدههای نو و خلاق پرداخته میشود و در اداره فناوریها به دنبال تحقق حداکثری استفاده از ظرفیتهای شرکتهای دانشبنیان هستیم.»
پیشنهاد بودجــه 60میــلیارد تومانی برای پروژههای پژوهشی در سال 1401 مهمترین مطلب مدیر پژوهش، خلاقیت و فناوریهای نوین شهرداری اصفهان بود که در ادامه درباره آن سخن گفت:«در این عرصه حدود 90 پروژه پژوهشی در حوزههای مختلف برای سال آینده شهرداری اصفهان تعریف شده است. برگزاری همایشهای پژوهشی دارای فراخوان مقاله همراه با داوری، راهاندازی مجله علمی و پژوهشی، ارتباط عمیقتر با شرکتهای دانــشبــنیــان بـــرای رفـــع نـــیازهای ســـازمانهـــای شــهرداری، بـــرگــزاری تورهای فناوری، انعقاد تفاهمنامههای متعدد پژوهــشی، ایــجاد شبــکههای پژوهش یاران در سازمانها، بهرهگیری از باشگاه شهراندیشی و برگزاری مســابــقات پــژوهــشی در حــوزههــای مخـتلف شـهری و شـهرسـازی از جمله عناوین برنامههای مدنظر برای سال آینده است.»
بخش دوم این نشست مربوط شد به صحبت های برخی از نمایندگان ســازمــانهـای مـخـتـلف شـهـرداری اصفهان تا دیدگاهها و نظراتشان را درباره اعتبارات پژوهشی و تقویت حوزه پژوهشی مطرح کنند.
تعریف ساختار سازمانی مناسب برای پژوهش
هر سازمانی باید ساختار و چارچوبهایی داشته باشد تا بتواند بر اساس آن برنامهریزی کند و به اهداف مدنظر برسد. در این راستا تعریف ساختار سازمانی مناسب برای پژوهش در سازمان ها مهمترین موضوعی بود که خلیلیان، نماینده سازمان فاوا شهرداری اصفهان به آن اشاره کرد: «اگر به دنبال تحقق شعار خلاقیت و فناوری در شهرداری هستیم، باید در ابتدا ساختار سازمانی مناسب را برای پژوهش در سازمانها تعریف کنیم؛ زیرا سپردن کامل انجام پروژههای شهرداری به بیرون سازمان دارای اشکالاتی است. او افزود: در صورت برونسپاری پروژههای پژوهشی شهرداری، دانشپژوهشی درونسازمانی ارتقا نخواهد یافت و این یک آسیب است.»
ساختارهای سازمانها نظاممند شود
اما اگر سازمانی نظاممند نباشد و براساس قواعدی که در آن تعریف میشود حرکت نکند، با شکست مواجه خواهد شد. آنچه که آزاد، نماینده سازمان فاوا شهرداری اصفهان در ادامه این نشست به آن اشاره کرد، با همین مضمون بود:«ساختارهای سازمانها باید نظاممند شود. این یک دغدغه عمومی مسئولان پژوهش است و نباید عملکرد و بودجه پژوهشی سازمان وابسته به مدیران باشد که با تغییر مدیریتی، سیاستهای پژوهشی تغییر کند.» او به تعامل و ارتباطات دوسویه سازمانها و شهرداری هم معتقد است: «برای ارتباط دوسویه با سازمانها باید نیازهای سازمانها نیز دیده شود؛ چراکه تصمیمگیری ستادها در سازمانهای شهرداری انجام میشود.»
ضرورت آیندهپژوهی در حوزه پژوهش در شهرداری
ضعیفبودن هماهنگی بین بخشهای مختلف در حوزه پژوهش، مسئله دیگری بود که مالکی، کارشناس مرکز پژوهشهای شورای اسلامی شهر اصفهان در این نشست درباره آن صحبت کرد: «باید یک سند پژوهشی به شورای شهر ارائه کرد و کلیات آن تصویب شود تا بخشهای مختلف و سازمانهای شهرداری با هم مرتبط شوند. ضرورت یک آیندهپژوهی در حوزه پژوهش در شهرداری دیده میشود تا بر اساس آن نیاز بودجه ای پژوهش شورای اسلامی شهر از محل اعتبارات پژوهشی در شهرداری مرکزی برای سال 1401 تامین شود.»
تقویت نگرش علمی و پژوهشی مجریان طرحهاو تصمیمسازان
مظاهری، نماینده سازمان پارکها و فضای سبز شهرداری اصفهان یکی دیگر از حاضران در جلسه بود که به موضوع آسیبشناسی پروژههای پژوهشی اشاره کرد و ادامه صحبت هایش را نیز به همین مضمون پیوند زد: «قطعا آسیبشناسی پــروژههـــای پــژوهـــشی انـــجامشـــده در سالهای گذشته لازم و ضروری است. سیکل و مسیر پژوهشها در شهرداری اصفهان نسبتا طولانی است؛ بنابراین باید سهم حوزههای مختلف در امر پژوهش به صورت شفاف مشخص شود و نگرش علمی و پژوهشی مجریان طرحها، پروژهها و تصمیمسازان در شهرداری تقویت شود.