به گزارش اصفهان زیبا؛ انقلاب اسلامی ایران یکی از مهم‌ترین رویدادهای قرن بیستم جهان بود؛ انقلابی که از همان نخستین سال‌های پیروزی‌اش تا به امروز، سرمنشأ بسیاری از تحولات بوده است. یکی از نکات مهم و قابل‌تأمل درباره انقلاب اسلامی ایران، این مسئله است که این انقلاب حامل یک پیام و گفتمان خاص بوده است. در تاریخ معاصر جهان، انقلاب‌های محدودی را می‌توانیم مشاهده کنیم که شاهد یک پیام جهانی باشند و انقلاب اسلامی ایران بدون تردید یکی از مهم‌ترین آن‌هاست.
با این همه، آنچه واضح است، دوام و قوام انقلاب اسلامی ایران تا حد زیادی مدیون حمایت‌های گسترده مردمی از آن است. بنیان‌گذار انقلاب اسلامی ایران، آیت‌الله خمینی (ره)، رهبر ی مردمی بودند که به‌واسطه حمایت‌های گسترده مردمی از خود، توانستند این انقلاب را به پیروزی برسانند. در جای‌جای تحولات انقلابی که درنهایت ختم به پیروزی انقلاب اسلامی در ایران شدند، این نکته به‌وضوح قابل‌مشاهده است که مردم و رهبری انقلاب، کاملا در نقش مکمل یکدیگر ظاهر شدند و همین مسئله خود در مقام کاتالیزور پیروزی انقلاب اسلامی، ایفای نقش کرده است.
میشل فوکو، اندیشمند شناخته‌شده فرانسوی، با اشاره به ماهیت مردمی انقلاب اسلامی ایران، این نکته را مورداشاره قرار می‌دهد که انقلاب ایران به پشتوانه مردمی خود، هم تلاشی برای ساختن یک آینده تازه و هم اقدامی قابل‌تأمل برای رهایی از سرنوشت محتوم و تعریف‌شده برای یک ملت بود. فوکو به‌قدری شیفته انقلاب اسلامی ایران شد و آن را حامل ویژگی‌های خاص ارزیابی می‌کرد که با حملات گسترده‌ای از جانب جریان‌های سیاسی و رسانه‌ای غربی روبه‌رو شد.
با این همه، در رابطه با ماهیت مردمی انقلاب اسلامی ایران، توجه به سه مؤلفه ضروری است. اولا، چه در طی سال‌های قبل از پیروزی انقلاب اسلامی ایران و چه پس از آن، دشمنان ایران دست به هر کاری زده‌اند تا شاید بتوانند این جنبه از انقلاب اسلامی را تضعیف کنند. درواقع، مردمی‌بودن انقلاب، در مقام پاشنه آشیل آن ظاهر شده و دشمنان این انقلاب نیز دریافته‌اند که تنها با ضربه‌زدن به این حوزه است که می‌توانند زمینه را برای تضعیف ایران فراهم سازند؛ ازاین‌رو، نگاهی گذرا به تحولات سال‌های اخیر نشان می‌دهد که آن‌ها تا چه میزان در این حوزه سرمایه‌گذاری و فعالیت کرده‌اند. بااین‌حال، نکته قابل‌تأمل این است که انقلاب اسلامی ایران با همان ظرفیت‌های گفتمانی و درون‌زای خود، توانسته و می‌تواند خودش را ترمیم و احیا کند. درواقع، این انقلاب، در تمامی جوانب نگاهی هم‌سطح به مردم و نه از بالا به پایین دارد و همین مسئله سبب شده تا از سیلی از بحران‌ها و چالش‌هایی که در طی تاریخ برای آن پیش‌آمده، به‌سلامت عبور کند.
نکته دوم اینکه حتی در بُعد بین‌المللی نیز می‌توان مردمی‌بودن انقلاب اسلامی ایران را مشاهده کرد. وقتی نگاهی گذرا به محور مقاومت در منطقه می‌اندازیم، می‌بینیم که این گیرایی و جذابیت انقلاب اسلامی ایران است که میلیون‌ها انسان در سطح منطقه را به هم نزدیک کرده و سبب شده یک پیوند ایمانی میان آن‌ها در قالب محور مقاومت شکل بگیرد. البته که انقلاب اسلامی ایران از همان سال‌های نخست پیروزی‌اش خود را ملزم به حمایت از مظلومان و ستمدیدگان عالم در هر نقطه‌ای از جهان کرده است. اینکه این انقلاب ورای گفتمان رایج قدرت در عرضه نظام بین‌الملل حرکت کرده و خود مردم و کمک به آن‌ها را مدنظر داشته و دارد، حقیقتا یک دستاورد بزرگ برای آن است. اساسا همین پیام انقلاب اسلامی بوده که بسیاری از صاحبان قدرت در غرب و متحدان جهانی آن‌ها را با مشکل روبه‌رو کرده است.
نکته قابل‌تأمل اینکه، اکنون وقتی سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی در ایران می‌شود، می‌بینیم که برخی مردم در دیگر بخش‌های جهان نیز این رویداد را جشن می‌گیرند؛ مثلا مردم منطقه کارگیل هندوستان یا حتی برخی مردم در بخش‌های مختلف قاره آفریقا و البته در منطقه غرب آسیا، همه و همه دل‌بستگی خود به انقلاب اسلامی ایران را با کمترین امکانات در دسترس خود نشان می‌دهند. البته که در دیگر شهرهای جهان نیز شاهد برگزاری راهپیمایی‌ها و تجمعات و جلساتی در حمایت از انقلاب اسلامی ایران هستیم. این‌ها همگی از ظرفیت‌های مردمی قابل‌توجه انقلاب اسلامی ایران حکایت دارند که در نوع خود برای این انقلاب قدرت‌آفرین بوده‌اند.
درنهایت، سوم اینکه انقلاب اسلامی ایران به نحوی نهادینه در طی بیش از 46 سال اخیر که از پیروزی آن می‌گذرد، سعی داشته در تمامی شئون حکمرانی، مردم را مشارکت دهد و از این رهگذر، پویایی خود را حفظ کند؛ به‌عنوان‌مثال ایران در زمره کشورهایی در منطقه غرب آسیاست که بیشترین تعداد انتخابات را در سطوح مختلف برگزار کرده است. درعین‌حال، این انقلاب برخلاف ساختارهای طبقاتی تبعیض‌آمیز دوران پهلوی، سعی کرده از همه ظرفیت‌های مردمی در امر حکمرانی ایران استفاده کند. نکته قابل‌تأمل اینکه، در جریان برگزاری انتخابات‌های مختلف در ایران، خود مردم این کشور هستند که کار نظارت بر سلامت انتخابات را برعهده دارند و عملا آن را اداره می‌کنند.
اساس اگر همین سرمایه مردمی نبود، این انقلاب در مواجهه با رویدادهایی نظیر جنگ تحمیل‌شده به آن با عراق و یا مقابله با تحریم‌های خصمانه قدرت‌های غربی علیه خود، متحمل شکست شده و خیلی زودتر دچار بحران‌های جدی می‌شد. در حقیقت، آنچه واضح است، این نکته است که بنیان اصلی قدرت انقلاب اسلامی ایران، بیش از همه متکی بر مردمی بودن آن است؛ موضوعی که شاید در دیگر انقلاب‌ها نیز قابل‌مشاهده باشد. بااین‌حال، هنر انقلاب ایران در تداوم‌یافتن این مسئله (مردمی‌بودن انقلاب) برای بیش از 46 سال است. انقلاب اسلامی ایرانِ امروز بالنده‌تر از سال‌های پیشین خود، افق‌های تازه ای را پیش رو دارد و همگی این مسائل از درپیش‌بودن آینده‌ای روشن برای این انقلاب حکایت دارند.
