برگ‌ریزان کسب‌وکار اصفهان

به گزارش اصفهان زیبا؛ شاخص محیط کسب‌وکار استان اصفهان در پاییز 1403 عدد 6/11 برآورد شده است. شاخص محیط کسب‌وکار در فصل مشابه سال گذشته یعنی پاییز سال 1402 معادل با 5/90 بوده و این نشان می‌دهد محیط کسب‌وکار استان معادل 3/55 نسبت به فصل مشابه گذشته نامناسب‌تر شده است.

دشواری تأمین مالی از بانک‌ها با عدد 8/12 اصلی‌ترین مؤلفه‌ای است که در بدترشدن محیط کسب‌وکار استان نسبت به فصل مشابه سال گذشته تأثیرگذار بوده است. پس از این مؤلفه‌هایی همچون غیرقابل‌ پیش‌بینی‌بودن مواد اولیه با عدد 8/50، بی‌ثباتی سیاست‌ها و قوانین و رویه‌های اجرایی ناظر بر کسب‌وکار با عدد 7/94، کمبود نیروی کار ماهر با عدد 6/63، موانع در فرایندهای اداری و دریافت مجوزهای کسب‌وکار با عدد 6/37، برداشت‌های سلیقه‌ای از قوانین و مقررات با عدد 6/25، نبود فرهنگ کار در جامعه با عدد 6/18 در نامساعدبودن محیط کسب‌وکار تأثیرگذار بوده‌اند.

از دیدگاه فعالان اقتصادی از میان بخش‌های مختلف اقتصادی، بخش صنعت در پاییز امسال از مساعدترین وضعیت کسب‌وکار برخوردار بوده و درمقابل بخش کشاورزی نامساعدترین محیط کسب‌وکار را داشته است. محیط کسب‌وکار به مجموعه عواملی گفته می‌شود که بر عملکرد اداره بنگاه‌های اقتصادی مؤثر هستند؛ اما تقریبا خارج از کنترل مدیران بنگاه‌ها قرار دارند؛ عواملی نظیر قوانین و مقررات میزان بارندگی فرهنگ کاری در یک منطقه که در کشورها و مناطق جغرافیایی گوناگون در هر رشته کاری و نیز در طول زمان متفاوت هستند.

امروزه، بهبود محیط کسب‌وکار یکی از مهم‌ترین راهبردهای توسعه اقتصادی هر کشور به شمار می‌رود و علاوه بر آن، هرچه محیط کسب‌وکار یک کشور شرایط بهتری داشته باشد، بهره‌برداری از فرصت‌های کارآفرینی بیشتر و هر چه بهره‌برداری از فرصت‌های کارآفرینی در جامعه‌ای بیشتر باشد عملکرد اقتصاد آن کشور و خلق ارزش و ثروت در آن جامعه نیز بیشتر می‌شود.

بااین‌حال بهبود محیط کسب‌وکار نیازمند برنامه‌ریزی و سیاست‌گذاری مطلوب است که دستیابی به این مهم نیازمند وجود فرایندی مستمر برای پایش و سنجش وضعیت محیط کسب‌وکار هر کشور است. در همین راستا و در سال ۱۳۹۰، نمایندگان مجلس شورای اسلامی، قانون بهبود مستمر محیط کسب‌وکار را تصویب کردند. به‌موجب ماده ۴ این قانون، اتاق‌های بازرگانی موظف‌اند به‌منظور اطلاع  سیاست‌گذاران از وضعیت محیط کسب‌وکار در کشور، شاخص‌های ملی محیط کسب‌وکار در ایران را تدوین و به‌طور سالانه و فصلی حسب مورد به تفکیک استان‌ها، بخش‌ها و فعالیت‌های اقتصادی، سنجش و اعلام کنند.

در این راستا اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران در قالب اجرای یک طرح پژوهشی در سال ۱۳۹۴، نسبت به شناسایی و معرفی شاخص‌های ملی پایش محیط کسب‌وکار اقدام کرد و اجرای طرح ملی پایش محیط کسب‌وکار را در اواخر سال ۱۳۹۵ با همکاری اتاق‌های تعاون و اصناف ایران در دستور کار خود قرار داد که تاکنون ادامه دارد.

براین اساس، مرکز آمار و اطلاعات اقتصادی اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران با همکاری اتاق‌های اصناف و تعاون ایران اقدام به برنامه‌ریزی برای جمع‌آوری اطلاعات و محاسبه شاخص ملی محیط کسب‌وکار ایران بر اساس ۷۰ مؤلفه پیمایشی و آماری کرده است که مؤلفه‌ها از نتایج اجرای طرح مطالعاتی در همین خصوص به‌دست ‌آمده‌اند.

اطلاعات ۲۸ مؤلفه پیمایشی از روش تکمیل پرسش‌نامه با همکاری فعالان اقتصادی (تعیین‌شده با روش‌های نمونه‌گیری) به دست می‌آید و برای کسب اطلاع درمورد ۴۲ مؤلفه آماری از منابع اطلاعاتی و آمار رسمی کشور که تا زمان انتشار گزارش به‌روزرسانی می‌شوند، استفاده می‌شود و درنهایت، شاخص‌های ملی پایش محیط کسب‌وکار ایران به تفکیک ملی، استان، بخش‌های عمده و رشته فعالیت‌های اقتصادی محاسبه شده‌اند. بر اساس نتایج حاصل از پایش ملی محیط کسب‌وکار ایران در پاییز 1403، 5.96 (نمره بدترین ارزیابی 10 است) محاسبه‌شده که مساعدتر از وضعیت این شاخص در ارزیابی فصل گذشته (تابستان 1403 با میانگین 6.02) است. براساس یافته‌های طرح، میانگین ظرفیت فعالیت (واقعی) بنگاه‌های اقتصادی شرکت‌کننده در فصل پاییز 1403 معادل 40.72 درصد بوده که نسبت به تابستان 1403 (41.95 درصد) کاهش 1.23 درصدی داشته است.

در بین رشته‌فعالیت‌های اقتصادی برحسب طبقه‌بندی استاندارد ISIC.rev4، رشته‌های آب‌رسانی، مدیریت پسماند، فاضلاب و فعالیت‌های تصفیه، خدمات مربوط به تأمین جا و غذا و استخراج معدن دارای بهترین وضعیت محیط کسب‌وکار و رشته فعالیت‌های اداری و خدمات پشتیبانی، سایر فعالیت‌های خدماتی و املاک و مستغلات، بدترین وضعیت محیط کسب‌ و کار را در مقایسه با سایر رشته فعالیت‌های اقتصادی در کشور داشته‌اند.

بر اساس نظریه عمومی کارآفرینی شین، شاخص ملی محیط کسب‌وکار ایران در پاییز 1403، عدد 6.15 (عدد 10 بدترین ارزیابی است) به‌دست آمده که مناسب‌تر از وضعیت این شاخص در ارزیابی فصل گذشته (تابستان 1403 با میانگین 6.21) است.

میانگین ارزیابی محیط اقتصادی عدد 6.67 است که در ارزیابی فصل گذشته عدد 6.65 حاصل شده و میانگین ارزیابی محیط نهادی عدد 5.72 است که در فصل گذشته عدد 5.85 ارزیابی شده بود. بر این اساس، محیط حقوقی و قانونی با عدد 5.16 و محیط مالی با عدد 8.27 به ترتیب مساعدترین و نامساعدترین محیط‌ها بر اساس نظریه عمومی کارآفرینی شین بوده‌اند. لازم به ذکر است که شاخص شین به دلیل درنظرگرفتن وزن عوامل مختلف در محاسبه، از دقت بیشتری نسبت به شاخص کل کشور برخوردار است.

بر اساس نظر فعالان اقتصادی، سه استان خوزستان، البرز و زنجان، مساعدترین محیط کسب‌ و کار را در میان استان‌های کشور دارا هستند. در آن‌سوی جدول، خراسان جنوبی، کردستان، تهران و کهگیلویه و بویراحمد ایستاده‌اند.