به گزارش اصفهان زیبا؛ به نظر شما موسیقی چه تاثیری بر حافظه دارد؟… سعید مختارزاده، از موسیقیدانان با استناد به نظریه دکتر هاتف دوستدار، دکتری موسیقی و نخستین کسی که موسیقی را در راه درمان انواع بیماریها بهکار گرفته است، نظریه جالبی را مطرح میکند:
در بسیاری از کودکان کمتوان ذهنی امر حافظه با نقایص بسیاری روبرو است.
چنانچه والدین این افراد و یا معلمین، برای آموزش مطالب درسی و یا مفاهیم و یا مهارتهای ذهنی، صرف وقت و انرژی بسیاری میکنند.
نظریات بسیاری در مورد علت نقص یادگیری این کودکان مطرح است، اما تاکنون دانشمندان به توافق کاملی در این زمینه نرسیدهاند و همه توافق دارند که این کودکان در حافظه کوتاه مدت و حافظه بلندمدت خود دچار مشکل هستند.
بهکارگیری حواس در تقویت حافظه
در خصوص تقویت حافظه این کودکان باید گفت، روشهای زیادی پیشنهاد شده که بسیاری از این روشها کارآمد هستند. موردی که در این روشها مشترک است، بهکارگیری حواس مختلف کودکان کمتوان ذهنی، در امر آموزش است.
در فعالیتهای آموزشی هرچه بیشتر بتوان از حواس مختلف کودکان برای رسیدن به یک هدف استفاده کرد، نتایج آموزشی بهتری خواهیم داشت.
ماهیت فعالیتهای هنری، استفاده از حسهای مختلف افراد است که در این فعالیتها فرد بدون آگاهی، برای رسیدن به اهداف هنری خود، از حواس مختلفی استفاده میکند.
اولین مورد برای انتقال مفهومی به حافظه، تحریک مغز توسط گیرندههای حسی است. این تجربه حسی باعث تحریک سیستم عصبی مرکزی شده و این درون دادها رمزگذاری میشوند.
حال شما در نظر بگیرید که یک درمانگر مددجوی خود را تشویق کند که با انگشتان و یا با کف دست خود نقاشی بکشد و یا گِل سفالگری را وَرز بدهد.
این فعالیتها فواید زیر را در بر دارد: تحریک و تقویت حس بساوایی، تحریک حس عمقی، تطابق چشم و دست، تحریک و تقویت حس بینایی و تقویت حرکات ظریف دست.
تاثیر موسیقی بر حافظه کودکان
در فعالیتهای موسیقی درمانی، رمزگذاری پیچیدهتر است. کودکان باید بتوانند حسهای شنوایی، بساوایی، بینایی و مهارتهای گفتاری خود را به صورت همزمان هماهنگ کنند.
یکی از بازیهایی که با این کودکان در کلاسهای موسیقی درمانی میشود، خواندن اشعاری است که کودکان باید زمان به کنش درآمدن خود را کدگذاری کنند.
برای مثال، بازی «حمومک مورچه داره». در این بازی کودکان دستهای همدیگر را گرفته و به صورت دایرهوار، با ریتم آهنگ این بازی چرخیده و شعر آن را میخوانند.
در زمانی که این قسمت شعر را میخوانند: بشین و پا شو خنده داره؛ همه کودکان نشسته و بلند میشوند یا در شعر: اگر خوشحال و خندانی دست بزن؛ کودکان تشویق میشوند که در زمان مشخصی دو بار دست بزنند.
اما با اجرای یک آهنگ ساده بر روی «بلز» و یا «زایلوفون» توسط کودکان، احتیاج به رمزگذاری اطلاعاتی دارد که توسط حس بینایی و شنوایی و لامسه کودک به او داده میشود.
در این زمان مربیان از کودک میخواهند که بعد از او، بر روی تیغه موردنظر ضربه بزند و شعر آن آهنگ را به صورت همزمان بخواند.(تقلید همزمان)
موسیقیدرمانگران، قبل از انجام این کار، میزان ذخیرهسازی عبارتهای کلامی، عددی و تصویری کودک را برآورد کردهاند و به همان اندازه عبارت موسیقایی به او ارائه میدهند.
اگر حافظه کوتاه مدت کودک دو تصویر، عبارت و یا عدد باشد، موسیقیدرمانگر با ارائه دو عبارت موسیقایی شروع بهکار میکند. برای مثال از آهنگ(زاغی) استفاده میکند.
درمانگر روبروی کودک نشسته و بر روی دو تیغه «زایلوفون» ضربه زده و به صورت غیرمستقیم، ریتم را رعایت میکند.
در مرحلههای بعدی؛ با تکرار و تمرین و استفاده از حواس مختلف کودک، او میتواند عبارتهای آموخته شده را بازیابی کرده و آهنگ را برای مربی و یا والدین خود بنوازد.
البته ذکر این نکته در اینجا ضروری به نظر میرسد که فعالیت موسیقایی برای کودکان بسیار جذاب و درعین حال لذتبخش است.
عالی بود