شهردار اصفهان در این نشست با بیان اینکه هدف مدیریت شهری از شعار «اصفهانِ من، شهر زندگی» ایجاد تعلق‌خاطر پیداکردن شهروندان به اصفهان است، گفت: یکی از مزیت‌های شهرهای فرهنگی، نگاه به رفع مسائل شهری با رویکرد فرهنگی است. علی قاسم‌زاده با بیان اینکه شهرها مانند موجودات زنده دارای چرخه تحول هستند، اظهار کرد: در چرخه تحول شهرها ادوار مختلف و متعددی ثبت‌شده است؛ ابتدا می‌توان به دوره بدوی شهرها اشاره کرد که بر این اساس اولین شهرها در حاشیه رودخانه‌ها شکل‌گرفته و نظم و شمایلی برقرار کرده است. او با بیان اینکه در مسیر تحول شهرها به‌تدریج از شهرهای بدوی به سمت شهرهای صنعتی وارد می‌شویم، افزود: در این عرصه صنعت فوق‌العاده اهمیت پیدا می‌کند؛ به‌طوری‌که میزان کارخانه‌ها، تعداد دودکش‌ها و تعداد کارگران به‌عنوان شاخص تعیین می‌شدند و گردشگران برای انتخاب مقصد خود به این شاخص‌ها توجه می‌کردند؛ به‌عنوان‌مثال، در این دوره رفتن به کشور صنعتی آلمان بسیار موردتوجه بود. شهردار اصفهان تصریح کرد: در چرخه تحول شهرها بعد از شهرهای صنعتی وارد دوره شهرهای پاک می‌شویم. در این دوره توسعه فضای سبز و پارک‌ها و مسائل مرتبط با آن، شاخص ارزیابی قرارگرفته است. قاسم‌زاده خاطرنشان کرد: بعد از دوره شهرهای پاک، در دوره شهرهای فرهنگی قرار گرفتیم؛ البته این بدان معنی نیست که دوره‌های مختلف چرخه تحول شهرها با یکدیگر در تضاد باشند. او با اشاره به اینکه امروز در دنیا شهرهایی مقصد گردشگری هستند که در قالب شهرهای فرهنگی باشد، اظهار کرد: شهر فرهنگی شهری است که علاوه بر شاخصه‌های مختلف فرهنگی چون موزه و… دارای رویدادهای فرهنگی شهری خاص باشد؛ به‌طوری‌که گردشگران برای انتخاب مقصد سفر خود این رویدادها را در زمان خاص خود مدنظر قرار دهند. شهردار اصفهان با بیان اینکه یکی از مزیت‌های شهرهای فرهنگی، نگاه به رفع مسائل شهری با رویکرد فرهنگی است، گفت: در این شهرها همیشه راه‌حل مشکلات، مسائل مالی و سرمایه انسانی نیست؛ بلکه باید سواد فرهنگی مردم ارتقا یابد. درواقع باید فرهنگ مردم رشد کند تا به‌عنوان‌مثال، زباله کمتر تولید شود. قاسم‌زاده با تأکید بر اینکه در شهر فرهنگی فرهنگ شهرنشینی و به‌طورکلی مسائل فرهنگی موضوعیت پیدا می‌کند، افزود: سطح مشارکت مردم در شهرهای فرهنگی یک اصل تلقی می‌شود. در این راستا اگر مردم شهر را از خود بدانند و تعلق‌خاطر به آن داشته باشند، این مهم تحقق خواهد یافت. شهردار اصفهان با بیان اینکه هدف مدیریت شهری از شعار «اصفهانِ من، شهر زندگی» از باب ایجاد تعلق‌خاطر پیداکردن شهروندان به اصفهان است، اظهار امیدواری کرد: از مسیر این ارتقای سطح فرهنگ و تعلق‌خاطر، بتوانیم مجموع اقدامات خدمات شهری را افزایش دهیم تا درنهایت کیفیت زندگی در این شهر ارتقا یابد. قاسم‌زاده با بیان اینکه شهر جسم و روح دارد، تصریح کرد: خدمات شهری طبیب جسم و کالبد شهر است و به‌نوعی سلامت جسم شهر در دستان معاونان خدمات شهری است. او خاطرنشان کرد: از همه کارشناسان، نخبگان شهر و حاضرانی که در این جلسه حضور دارند، درخواست می‌شود با گذر و نگاه در شهر اصفهان هدیه‌هایی را از جنس بیان پیشنهاد‌ها و نقطه نظرات خود برای بهبود عملکرد مدیریت شهری و ارتقای شهر ارائه کنند.
حوزه خدمات شهری به نوآوری و خلاقیت نیاز دارد
معاون محیط‌زیست و خدمات شهری شهرداری اصفهان با بیان اینکه حوزه خدمات شهری به خلاقیت و نوآوری نیاز دارد، گفت: برگزاری جلسات حوزه خدمات شهری در فضای تخصصی و علمی ضروری است. مهدی بقایی اظهار کرد: حوزه خدمات شهری نیاز مبرمی به خلاقیت، هوشمندسازی و نوآوری دارد. او افزود: از محاسن برگزاری چنین نشست‌هایی به‌جز بررسی مباحث تخصصی، تبادل تجربیاتی است که میان حاضران رخ می‌دهد. معاون محیط‌زیست و خدمات شهری شهرداری اصفهان با تأکید بر اینکه بسیاری از این جلسات بار معنایی لازم را در خود دارد، اظهار امیدواری کرد: برگزاری این جلسات در فضای تخصصی و علمی همچنان ادامه داشته باشد.
پایگاه مدیریت دانش راه‌اندازی می‌شود
معاون هماهنگی و برنامه‌ریزی مجمع شهرداران کلان‌شهرهای ایران با بیان اینکه راه‌اندازی پایگاه مدیریت دانش ازجمله برنامه‌های این مجمع است، گفت: با توجه به تجربیات و پژوهش‌های کاربردی شهرداری اصفهان درزمینه مدیریت شهری و خدمات شهری، این برنامه فرصت مغتنمی برای انتقال دانش و تجربه خواهد بود.حسین جعفری، هدف اصلی ایجاد این مجمع را هم‌افزایی در حوزه ظرفیت‌ها و فرصت‌های کلان‌شهرها عنوان و اظهار کرد: طبق اساسنامه مجمع کلان‌شهرها دارای 10 کمیسیون است. کمیسیون محیط‌زیست و خدمات شهری، یکی از مهم‌ترین این کمیسیون‌هاست که همواره مورد تأکید بوده و برنامه‌ریزی‌های منسجمی در آن صورت می‌گیرد. او با اشاره به اهمیت این کمیسیون به‌عنوان پنجره ارتباط بدون واسطه با مردم، افزود: یکی از مهم‌ترین برنامه‌های مجمع، انتقال تجربیات در شهرها در حوزه‌های مختلف مدیریت شهری است؛ درواقع تلاش می‌کنیم انتقال تجربیات را به‌عنوان یکی از اهداف مهم و به‌صورت ویژه در کارگروه‌های گوناگون دنبال کنیم. معاون هماهنگی و برنامه‌ریزی مجمع شهرداران کلان‌شهرهای ایران با اشاره به برنامه‌های ویژه‌ای که برای سال 1401 تدوین‌شده است، تصریح کرد: راه‌اندازی پایگاه مدیریت دانش توسط هر کمیسیون به‌صورت جداگانه ازجمله این برنامه‌هاست که با توجه به تجربیات و پژوهش‌های کاربردی شهرداری اصفهان درزمینه مدیریت شهری و خدمات شهری، این برنامه فرصت مغتنمی برای انتقال دانش و تجربه خواهد بود. جعفری ادامه داد: برگزاری جایزه مدیریت تعالی شهری، دیگر برنامه‌ای است که در سال 1401 کلید می‌خورد و در سال 1402 نیز منتظر اجرای آن خواهیم بود. این جایزه به برترین کلان‌شهر از حیث تلاش برای ارتقای خود، توانمندسازی سایر شهرها و بهره‌گیری از ظرفیت نخبگان اهدا خواهد شد.او با اشاره به تجربه‌نگاری تجارب به‌عنوان دیگر اقدام سال جاری افزود: انعکاس تجارب موفق و ناموفق توأم با یکدیگر موجب پرهیز از تکرار مسیرهای گذشته و تجارب ناموفق می‌شود. معاون هماهنگی و برنامه‌ریزی مجمع شهرداران کلان‌شهرهای ایران با اشاره به رایزنی‌های انجام‌شده برای مشارکت مجمع شهرداران کلان‌شهرهای ایران در تدوین برنامه توسعه هفتم کشور خاطرنشان کرد: این مشارکت می‌تواند منجر به تصویب برنامه‌های سالانه‌ای شود که می‌توانند به شهرداری‌ها کمک کنند. او با اشاره به ایجاد فرصت همفکری برای بررسی بودجه 1401 اظهار کرد: همچنین برای تدوین بودجه 1402 از همفکری اعضای مجمع بهره خواهیم برد.
لزوم کسب ایده‌های تازه و نوآوری در حوزه خدمات شهری
رئیس کمیسیون سلامت، محیط‌زیست و خدمات شهری شورای اسلامی شهر اصفهان، خلاقیت و نوآوری را از ارکان مهم حوزه خدمات شهری دانست و گفت: بهره‌مندی از این ظرفیت در کنار تجهیزات و ابزارهای لازم مورد تأکید است. سید امیر سامع اظهار کرد: مهم‌ترین چالش در حوزه خدمات شهری، مشارکت مردم است که حتی بیش از مسائل مالی اهمیت دارد. او گفتمان‌سازی با مردم را از دیگر امور ضروری در این زمینه دانست و افزود: ضرورت دارد نیاز مردم را دقیقا بشناسیم و آن را رفع کنیم. در این راستا باید ایده‌های نو و تازه را از مردم دریافت و برای رفع مسائل از آن‌ها استفاده کنیم که ارتباط با نخبگان شهر در این میان اهمیت زیادی دارد. رئیس کمیسیون سلامت، محیط‌زیست و خدمات شهری شورای اسلامی شهر اصفهان با بیان اینکه تفاهم برای انتخاب روش حل مسئله از دیگر دستاوردهای گفتمان سازی با مردم در حوزه خدمات شهری است، تصریح کرد: برخی موضوع‌ها مانند روزبازارها همواره نیازمند تفاهم برای روش حل مسئله است؛ به‌نحوی‌که با کمترین آسیب، مسئله رفع شود.سامع گفت: از مشارکت مردم در برون‌سپاری فعالیت‌ها نیز می‌توان بهره‌مند شد که موجب ترغیب بخش خصوصی به همکاری می‌شود. او با بیان اینکه شهرداری هنوز چنان‌که باید از مشارکت دستگاه‌های مرتبط در حوزه خدمات شهری بهره‌مند نشده است، اظهار کرد: باید با استفاده از ظرفیت‌های قانونی در این زمینه با دستگاه‌ها به تفاهم برسیم. رئیس کمیسیون سلامت، محیط‌زیست و خدمات شهری شورای اسلامی شهر اصفهان خاطرنشان کرد: استفاده از فناوری‌ها و روش‌های علمی، تأمین تجهیزات لازم و استفاده مناسب از فناوری‌های جدید از دیگر امور ضروری در این زمینه است. سامع با اشاره به دوره‌های موفقیت‌آمیز فعالیت خدمات شهری در اصفهان گفت: در ۲۰ سال اخیر خدمات شهری در اصفهان دوره‌های مختلفی را به خود دیده است؛ در یک دوره قوت و قدرت ویژه‌ای در آن ظهور کرد و دوره‌ای دیگر، در کنار این قوت به دنبال برنامه‌ریزی بود؛ در دوره فعلی نیز بر کسب ایده‌های تازه و نوآوری تأکید می‌شود که قطعا تجارب خوبی را ایجاد خواهد کرد.
بهره‌گیری از اشتراک‌ها با رویکرد توسعه‌محور
رئیس کمیسیون محیط‌زیست و خدمات شهری مجمع شهرداران کلان‌شهرهای ایران در این نشست با بیان اینکه در شهرهای مختلف ایران مسائل، مشکلات و دغدغه‌های مدیریت شهری همه از یک جنس است، اظهار کرد: مشکلات و نیازها فصل مشترک همه ماست و همین عامل می‌تواند کمک کند تا با همفکری و همکاری راهکارهای مناسبی برای رفع آن بیندیشیم. علی نجفی خاطرنشان کرد: اعضای کمیسیون‌های مجمع کلان‌شهرها باید بر اساس ظرفیت‌های خود و با به‌کارگیری ارتباط‌های گوناگون سازمانی و هم‌افزایی در استفاده از امکانات در یک راستا حرکت کنند؛ چراکه حرکات پراکنده یا موازی‌کاری باعث می‌شود برایند عملکردها خنثی شود. او با اشاره به لزوم پرهیز از رقابت‌های ناسالم، افزود: اگرچه گاهی رقابت لازم است؛ اما اگر فضای رقابتی سالم نباشد و هرکس بخواهد با خودداری از انتقال دانش و تجربه، به‌تنهایی در رأس و رتبه برتر قرار گیرد، در سطح کشور به نتیجه خوبی نخواهیم رسید. رئیس کمیسیون محیط‌زیست و خدمات شهری مجمع شهرداران کلان‌شهرهای ایران با تأکید بر توسعه متوازن، اضافه کرد: لازمه رشد برخورداری از توازن است؛ درحالی‌که گاهی درزمینه رشد رقابت منفی داریم و به‌سوی اختفای تجارب و اندوخته‌ها پیش می‌رویم که بنده از منتقدان این موضوع هستم. جعفری خاطرنشان کرد: برای پرهیز از رشد تک‌بعدی و حرکت به سمت توسعه لازم است مشترکات را به جهت هم‌افزایی و با رویکرد توسعه‌محور سرلوحه کار قرار دهیم. او ضمن ارائه پیشنهاد برگزاری جشنواره انتخاب بهترین عملکرد یا بهترین فعالیت، تصریح کرد: با استفاده از ظرفیت موجود و همراهی اعضای مجمع برای به اشتراک‌گذاری تجارب موفق، می‌توان بهترین عملکرد را ارائه داد و با برگزاری این جشنواره و تعیین جایزه برای آن به ایجاد فضای رقابتی مثبت درزمینه ارائه بهترین عملکرد کمک کرد. رئیس کمیسیون محیط‌زیست و خدمات شهری مجمع شهرداران کلان‌شهرهای ایران با تأکید بر موضوع‌محوری در نشست‌ها و جلسات، خاطرنشان کرد: در مسیر نشست‌های مجمع باید به رویکردی برسیم که جلسه برای جلسه نداشته باشیم؛ بلکه هدف جلسات تعیین‌شده باشد و کمیته‌ها فعال شوند و به‌طور منظم خوراک نشست‌ها را آماده کنند تا در سیاست‌گذاری نشست‌ها مورداستفاده قرار گیرد. نجفی با اشاره به لزوم مستندسازی خروجی نشست‌ها، پیشنهاد داد: سامانه‌ای ایجاد شود که مصوبات و موضوع‌های جلسه در آن ثبت شود و قابل‌دسترسی باشد تا مصوبات کمیسیون‌ها و کمیته‌ها و همچنین تجارب این نشست‌ها برای مدیران، مسئولان و اعضای دوره‌های بعدی قابل‌استفاده باشد.
دفن 75درصد از کل پسماندهای کشور قابل دفاع نیست
مدیرکل محیط‌زیست و خدمات شهری سازمان شهرداری‌های کشور نیز در این نشست ضمن عرض تسلیت برای کشته‌شدگان حادثه برج متروپل آبادان اظهار کرد: امیدوارم شاهد تکرار حوادث این‌چنینی نباشیم که قلب همه مردم به درد آید. سید حبیب راضی با بیان اینکه حوزه خدمات شهری مسائل مختلفی را دنبال می‌کند و مستقیما با زندگی آحاد شهروندان در ارتباط است، افزود: اکنون در شرایطی هستیم که دولت، مجلس، وزارت کشور، شهرداری‌ها و به‌طورکلی همگی، دارای یک‌رویه هماهنگ هستند؛ بنابراین باید از این فرصت استفاده کنیم. او تصریح کرد: طی 30 سال سابقه کاری وزیری ندیده‌ام که با این عمق و دقت‌نظر کارشناسی درزمینه خدمات شهری ورود کند، در این زمینه وزیر کشور حداقل 10 جلسه مستقیم در خصوص پسماند شهری برگزار کرده است. مدیرکل محیط‌زیست و خدمات شهری سازمان شهرداری‌های کشور تأکید کرد: در این راستا افرادی که در بدنه اصلی خدمات شهری و مسائل زیست‌محیطی فعال هستند، باید مسائل را جدی بگیرند و در راستای بهبود عملکرد کشور گام بردارند تا شهروندان دچار تحول اساسی در این زمینه شوند.راضی خاطرنشان کرد: امید داریم حوادثی مثل حادثه پلاسکو و متروپل آبادان با نظارت‌ها، بسترسازی‌ها، همفکری‌ها و تأکید بر مقررات ملی ساختمان و مباحث 22گانه دیگر رخ ندهد. او با تأکید بر اینکه کمیسیونی خاص کلان‌شهرها در دولت تشکیل‌شده که البته دو سال است فعال نبوده، گفت: کمیسیون کلان‌شهرها درزمینه خدمات شهری بسیار مثمر ثمر بوده و به‌عنوان‌مثال، هشت سند مصوبه این کمیسیون بوده که از این تعداد شش سند مرتبط با خدمات شهری است. مدیرکل محیط‌زیست و خدمات شهری سازمان شهرداری‌های کشور با طرح این پرسش که آیا با‌وجوداین، تمام ظرفیت‌های قانونی ایجادشده و اسناد تهیه‌شده منجر به هماهنگی همه دستگاه‌های دولتی و قانونی با یکدیگر شده است یا خیر؟ تصریح کرد: اکنون زمان آن رسیده است که تکالیف دستگاه‌ها در همراهی با یکدیگر بررسی و آسیب‌شناسی شود و اصلاحات لازم و موردنیاز به کمیسیون کلان‌شهرها به ریاست وزیر کشور انتقال یابد. راضی خاطرنشان کرد: سند آتش‌نشانی ازجمله اسناد مصوب کمیسیون کلان‌شهرها است. بحث محوری آن تدوین قانون یکپارچه ایمنی است که برای هیئت دولت نیز ارسال‌شده، اما اشکال‌هایی از سوی دولت به آن واردشده است. او اظهار کرد: سند فضای سبز نیز در کمیسیون کلان‌شهرها با توجه به قانون هوای پاک تهیه‌شده و تکالیف سایر دستگاه‌ها در حوزه فضای سبز را مشخص کرده است؛ به‌عنوان نمونه، ازجمله تکالیف، تأمین نهال از سوی منابع طبیعی و تأمین پساب موردنیاز از سوی وزارت نیرو است. مدیرکل محیط‌زیست و خدمات شهری سازمان شهرداری‌های کشور اضافه کرد: حداقل سرانه فضای سبز برای شهرهای بالای 150 هزار نفر باید 15 متر باشد که هنوز در شهرها این مهم محقق نشده است؛ البته از مدت‌زمان تعیین‌شده عقب نیستیم، وزیر کشور نیز در این زمینه تأکیددارد که پساب رایگان در اختیار شهرداری‌ها قرار گیرد. راضی با اشاره به تدوین سند میادین میوه و تره‌بار گفت: امروزه معیشت مردم دستخوش تنگناست؛ لذا طرحی تحت عنوان ارائه محصولات به‌صورت علمی، منطقی و زنجیره‌ای از مزرعه تا سفره دیده‌شده است که 23 حلقه در این زنجیره وجود دارد و در حلقه‌های پایانی شهرداری‌ها نقش تعیین‌کننده‌ای دارند؛ به‌عنوان‌مثال، شهرداری تهران در این عرصه خوب ورود و امکان عرضه محصولات از مزرعه به دست مردم را فراهم کرده است. او با اشاره به اینکه مدیریت بحران با نقش محوری شهرداری‌ها سند دیگر کمیسیون است، ادامه داد: سامان‌دهی مشاغل موضوع دیگری است که در این زمینه نیز فرایندی علمی برای آن ارائه شده است. مدیرکل محیط‌زیست و خدمات شهری سازمان شهرداری‌های کشور با بیان اینکه موضوع پسماند امروزه به یک بحران در کشور تبدیل و در کمیسیون کلان‌شهرها نیز مطرح‌شده است، خاطرنشان کرد: موضوع پسماند برای دولت، شخص رئیس‌جمهور، وزارت کشور و معاون محیط‌زیست کشور دارای اهمیت بالایی است. در این راستا زیرساخت‌هایی مانند قانون کمک به سامان‌دهی پسماندهای عادی با مشارکت بخش خصوصی و غیردولتی شکل گرفته است.راضی با بیان اینکه مشکل عمده ما در پسماند کشور، عدم ورود بخش خصوصی به‌صورت جدی و رقابتی در این بخش است، گفت: این قانون با شش ماده کمک کرده است ورود بخش خصوصی در حوزه پسماند از منظر اقتصادی توجیه‌پذیر باشد.او اضافه کرد: معافیت مالی همه فعالیت‌های مرتبط با پسماند اعم از جمع‌آوری و تفکیک، حمل‌ونقل، پردازش و کمپوست و… از بندهای این قانون است؛ همچنین در راستای بازدارندگی و کاهش میزان پسماند، تمامی تولیدکنندگان و واردکنندگان مواد، قطعات و تجهیزات قابل بازیافت باید محصولات خود را بازیافت کنند؛ در غیر این صورت باید عوارض یک در هزارم را بابت این کار به‌حساب متمرکزی برای وزارت کشور واریز کنند تا در حوزه ایجاد تأسیسات و زیرساخت‌های تبدیل پسماند و انرژی هزینه شود.مدیرکل محیط‌زیست و خدمات شهری سازمان شهرداری‌های کشور اظهار کرد: در هفته‌های آتی شاهد تشکیل اداره کل پسماندها در سازمان شهرداری‌ها خواهیم بود که این مهم در راستای مطالبه شهرداری‌ها برای تشکیل یک ساختار منسجم در این عرصه انجام خواهد شد. راضی تأکید کرد: حوزه پسماند درآمدزا نیست. به‌غیراز یکی دو عرصه، اما سازوکارهایی مشخص‌شده است که می‌توان این موضوع را به‌عنوان یک بسته تشویقی مشخص و با هدایت شهرداری‌ها و ورود بخش خصوصی ارائه کرد.او تصریح کرد: بحث ورود فناوری و تکنولوژی در حوزه پسماند، دیگر موضوع مطرح‌شده است. تا به امروز غالب پروژه‌های این حوزه به‌صورت دفن بهداشتی، سپس سیستم‌های پردازش و نهایتا تولید کمپوست و زباله‌سوزی است.مدیرکل محیط‌زیست و خدمات شهری سازمان شهرداری‌های کشور با اشاره به برقراری ارتباط مستمر سازمان شهرداری‌ها با معاونت علمی و فناوری ریاست‌جمهوری ادامه داد: 19 عنوان فناوری و تکنولوژی مرتبط با پسماند را احصا کردیم که در این راستا با حمایت افراد در این معاونت، درصدد تحقق مباحث هاضم در چرخه پسماند هستیم. راضی خاطرنشان کرد: در کمیسیون کلان‌شهرها، درزمینه استارتاپ‌ها هم مطالبی ارائه‌شده که قرار است مدلی که موردقبول همه است و در مشهد در حال اجراست، به‌عنوان زیرساخت و دستورالعمل فعالیت استارتاپ‌ها برای هفته آتی برای سراسر کشور ابلاغ شود. او گفت: اشکال بزرگ ما در حوزه پسماند، این است که 75درصد از پسماندها بدون هیچ‌گونه فرایندی دفن می‌شود و این اصلا قابل دفاع نیست.
