به گزارش اصفهان زیبا؛ نشریه دانشجویی در بین جامعه دانشجویی گفت‌وگو و تبادل‌نظر راجع به موضوعات مختلف ایجاد می‌کند. در زمینه‌های مختلف اجتماعی، فرهنگی یا سیاسی در دانشگاه یا جامعه ایجاد تحول می‌کند. می‌تواند الهام‌بخش دانشجویان دیگر برای انجام فعالیت‌های علمی، پژوهشی یا فرهنگی باشد؛ به همین دلیل نشریات دانشجویی برای دانشجو، دانشگاه و جامعه حائز اهمیت است.
در این گزارش به وضعیت نشریات دانشگاه آزاد خوراسگان و دانشجویانی که در این زمینه فعالیت کرده‌اند می‌پردازیم. با آیدا فوقی، دانشجوی ارشد حقوق جزا که از سال 1400 عضو کمیته ناظر بر نشریات دانشجویی بوده و دبیر کانون نشریات دانشگاه خوراسگان نیز هست، در ساختمان اداری اندیشه قرار گذاشتم تا باهم گفت‌وگویی در رابطه با نشریات دانشگاه داشته باشیم. ساعت 10 صبح در ساختمان اندیشه همدیگر را ملاقات کردیم. او با پای‌شکسته‌اش جلو‌تر از من راه می‌رفت و می‌گفت: با آقای شریعتی صحبت کردم. او به من گفت در اتاق جلسه دفتر خودم باهم صحبت کنید. باید به آنجا برویم. به محض نشستن روی صندلی زمانی که تلفن همراهم را درآوردم و ضبط‌صوت را روشن کردم، آیدا فوقی لبخندی می‌زند و می‌گوید: چندین سال است از افراد مختلف مصاحبه گرفته‌ام. این اولین بار است که کسی از من مصاحبه می‌گیرد. اصلا از کجا باید شروع کنم؟ او را راهنمایی می‌کنم و می‌گویم: درباره وضعیت نشریات دانشگاه زمانی که وارد آن شدی صحبت کن.
ابتکار برای جذب مخاطب
این دانشجوی ارشد حقوق جزا به خاطرات دوران ابتدایی دانشجویی‌اش سری می‌زند و از اتفاقات آن روز صحبت می‌کند: قبل از آمدنم فضای نشریات مانند چند سال پیش پویا نبود. شروع کردیم به فعالیت‌کردن تا به روزهای پویای گذشته بازگردیم. هدف من برای ورود به نشریات دانشگاه خارج‌کردن نشریات از فضای جشنواره‌ای و هدایت دانشجویان به سمت دغدغه‌های جامعه بود.
با این کار دانشجویان علاوه بر اینکه برای جشنواره فعالیت می‌کنند دغدغه‌های خود را هم در نشریه منتشر می‌کنند و به گوش مسئولان و افرادی که این دغدغه‌ها را دارند می‌رسانند. خدا را شکر این اتفاق رخ داده است. دانشجویان از فضای گرفتن جایزه در جشنواره و داشتن رزومه خارج شدند. آن دانشجویانی که در یک بازه زمانی خاص از سال برای جشنواره به فعالیت می‌پرداختند، حالا در طول سال فعالیت می‌کنند. فعالیت دیگری که برای جذب مخاطب بیشتر و هدفمند بودن نشریات انجام دادیم خارج‌کردن نشریات از قالب متن‌های طولانی است؛ چراکه امروز مردم تمایل کمتری به خواندن مصاحبه‌های طولانی، مقاله، یادداشت‌های بلند و… دارند. برای گفت‌وگوها از پادکست استفاده کردیم و در قالب اینفوگرافی موضوعات را به مخاطب می‌رسانیم. البته این فعالیت‌ها در تشکل‌ها به دلیل مسئولیت سیاسی که دارند کمتر شکل‌گرفته و بیشتر در کانون‌های دانشجویی مانند صنایع خلاق این روند صورت‌گرفته است.
خوراسگان جایزه‌ها را درو کرد» تیتری است از روزنامه فرهیختگان
او سپس از موفقیت‌هایی که کسب کردند می‌گوید: در پنج سال اخیر در جشنواره رتبه برتر بودیم. علاوه بر فعالیت برای جشنواره دغدغه‌های دانشجویان نیز در نشریات کار می‌شد. همه نشریات دانشگاه آزاد خوراسگان در جشنواره قلم چهار، پنج و شش رتبه اول کشور شد. پارسال هم دانشگاه خوراسگان 16 رتبه آورد و اول کشور شد؛ همچنین در انتخابات کمیته 14 رتبه کسب کردم که بالاترین رتبه کشور بود. تهران که بودیم، به من گفتند در ادوار کمیته ناظر این‌چنین رأی‌نداشتند و این اتفاق برای آن‌ها جالب بود. حتی در حوزه طراحی صفحه نیز جایزه کسب کردیم. پارسال روزنامه فرهیختگان تیتر زد «خوراسگان جایزه‌ها را درو کرد».
باید به این نکته اشاره کنم که موفقیت دانشجویان در جشنواره به دلیل تمرکز آن‌ها روی جشنواره است. این اتفاق بد و تأثیرگذاری برای موفقیت در جشنواره است. دانشجویی که فقط برای جشنواره فعالیت کند، کمتر می‌تواند به دغدغه‌های خودش بپردازد؛ چراکه هرسال یک جدول داده می‌شود که در آن بخش‌های ویژه مشخص شده است. اگر دانشجو در بخش‌های ویژه فعالیت کند، احتمال بیشتری برای موفقیت دارد و دانشجویان به این موضوعات می‌پردازند. دانشجو می‌تواند نسبت به دغدغه خودش کار کند؛ اما شانس کمتری برای موفقیت در جشنواره دارد.
فراتر از دانشگاه
فوقی پس از بیان هدف اولیه‌اش از اهداف دیگری که در تلاش است به آن برسد گفت: با وزارت ارشاد صحبت کردیم تا مجوز چاپ نشریات در سطح شهر راهم بگیریم. با این کار نشریاتی که دانشجویان می‌نویسند علاوه بر اینکه در سطح دانشگاه باشد و خواننده آن فقط دانشجو، در سطح شهر منتشر می‌شود و مخاطبان آن عموم مردم هستند. همچنین در تلاش هستیم نشریات اتاق بازرگانی را دست بگیریم.
در کانون نشریات حدود 200 نفر هستیم و حدود دو سال است به دلیل سطح مطلوبی که داریم به‌صورت پروژه محور به ما پیشنهاد کار می‌شود. سطح مطلوبی که برای نشریات دانشجویی دانشگاه ایجاد شده است، به این دلیل است که همه مهارت‌های موردنیاز را به دانشجویان آموزش می‌دهیم. علاوه بر آن دوره‌های آموزشی مختلف برگزار کردیم تا دانشجویان توانمند شوند و برای نوشتن مطلب دچار مشکل و کمبود نشوند؛ به‌عنوان‌مثال پارسال دوره نشریات دانشجویی آرمان را برگزار کردیم. در این دوره 15 کارگاه برگزار کردیم. 12 کارگاه تئوری و سه کارگاه عملی و در آن دوره صفر تا صد بستن یک نشریه را به دانشجویان آموزش دادیم. 90 درصد از دانشجویانی که اکنون صاحب‌امتیاز نشریه هستند، پس از آموزش دیدن در آن کارگاه‌ها با ما همراه شدند. آن زمان استقبال زیادی از کارگاه برگزارشده شد؛ از شهرهایی همچون مشهد، آمل و… هم دانشجویان در کارگاه ثبت‌نام کردند. به صورتی که پس از تعویض سه سالن در دانشگاه به دلیل استقبال دانشجویان تصمیم به برگزاری هم‌زمان حضوری و مجازی کارگاه کردیم تا همه دانشجویان از شهرهای مختلف بتوانند از آن استفاده کنند.
چرا دانشجویان با برخی نشریات همکاری نمی‌کنند؟
صحبتش که به پایان رسید، از او درخواست می‌کنم یک آمار دقیق از نشریات فعال دانشگاه به من بدهد. فوقی پس از شنیدن صحبت من گفت: طبق بخشنامه‌ای که حدود هفت ماه است به دست ما رسیده، همه انجمن‌ها، تشکل‌ها و کانون‌های دانشجویی باید نشریه داشته باشند. این اتفاق در حال رقم‌خوردن است. همه تشکل‌ها، کانون‌ها و انجمن‌های دانشگاه خوراسگان صاحب‌امتیاز نشریه هستند به‌جز جامعه اسلامی که پس از گذشت چند سال چند ماهی است دوباره شروع به فعالیت کرده است و به دلیل نوپا بودن، نشریه ندارد. به آن‌ها حق می‌دهیم؛ چون به‌تازگی فعالیت خود را شروع کرده‌اند و قطعا برای نشریه خود هم پیگیر خواهند شد. انجمن‌ها، تشکل‌ها و کانون‌های دانشجویی همگی به‌صورت متداول به فعالیت می‌پردازند. فقط انجمن اسلامی است که پس از صاحب‌امتیاز شدن فعالیتی نداشته است. دانشجویانی که وابسته به کانون، انجمن و تشکل نیستند و به‌صورت شخصی صاحب‌امتیاز یک نشریه شدند، فعالیت قوی‌تری نسبت به تشکل‌ها، انجمن‌ها و کانون‌ها دارند. ممکن است عدم فعالیت و کم‌کاری انجمن اسلامی به دلیل دغدغه‌ها و برنامه‌های متفاوتی است که باید به آن بپردازد.
به‌غیراز انجمن اسلامی که فعالیتی نداشت، بسیج هم برای چاپ بعدی اقدام نکرده است. البته باید به این نکته اشاره کنم که فعالیت بسیج در دانشگاه آزاد خوراسگان خیلی بهتر از سایر دانشگاه‌هاست؛ چراکه ارتباط بهتری با دانشجویان برقرار کردند و برنامه‌هایی برگزار می‌کنند.
باوجوداینکه دبیر کانون نشریات دانشگاه خوراسگان آمار فعالیت نشریات دانشگاه را به من داده بود، برای اطمینان و آگاهی بیشتر از فعالیت آن‌ها به سامانه نشریات دانشجویی مراجعه کردم. کانون گفتمان که درزمینه فرهنگی و اجتماعی فعالیت می‌کند، آخرین شماره خود را در هشتم خرداد منتشر کرده بود. فصلنامه «داد» 16 شماره خود را در 19 خرداد منتشر کرده بود. فصلنامه «دریچه» که درزمینه هنری و اجتماعی فعالیت می‌کند 29 شماره خود را در 31 خرداد منتشر کرده بود و همه نشریات دانشگاه آزاد خوراسگان به‌جز جامعه اسلامی که به‌تازگی فعالیت خود را شروع کرده است و انجمن اسلامی و بسیج که فصلنامه جدید خود را منتشر نکرده بودند، همگی به‌صورت متداول فعالیت کرده بودند.
با جیب خالی نمی‌توان دغدغه‌مند بود!
فوقی مسائله مالی را در فعالیت دانشجویان در دانشگاه مؤثر دانست و گفت: اولین چیزی که دانشجویان خیلی پیگیر آن هستند، تخفیف شهریه است. همان کمک مالی که به‌صورت نقدی نمی‌تواند صورت بگیرد؛ چون خارج از شهریه است؛ اما به‌عنوان تخفیف شهریه می‌توانند آن را به دانشجو بدهند. این تخفیف شهریه از طرف سازمان مرکزی دانشگاه روند پیگیری سختی را برای دانشجویان دارد. اسم این تخفیف شهریه همیار دانشجوست.
دانشجویان همیار دانشجو می‌توانند هر ترم 210 ساعت فعالیت کنند و 2میلیون و پانصد هزار تومان دریافت کنند. این مبلغ برای کار دانشجویی بسیار اندک است؛چراکه دانشجو باید صبح تا شب در دانشگاه به فعالیت بپردازد و همین ساعت را اگر بیرون از دانشگاه کار کند، چند برابر این مبلغ را دریافت می‌کند. با چنین وضعیتی دانشجویان به جای فعالیت در نشریات دانشگاه به فعالیت‌های دیگر می‌پردازد. اگر دانشجویان سال 1390 به دلیل دغدغه‌هایی که داشتند پولی دریافت نمی‌کردند و تقاضایی نداشتند، اکنون دانشجویان این‌گونه نیستند؛ چراکه به دلیل مشکلات مالی دانشجویان مجبور به انتخاب کاری هستند که برای آن‌ها درآمد هم داشته باشد. دانشجویان دانشگاه خوراسگان برای پرداخت شهریه خود دچار مشکل هستند و به‌جای پرداختن به دغدغه خود باید به فکر پرداخت هزینه‌هایشان باشند. در بخش فرهنگی دانشگاه همه از روی علاقه و دغدغه کار می‌کنند و هیچ پولی دریافت نمی‌کنند. مهم‌ترین چیزی که یک دانشجو می‌تواند از فعالیت در دانشگاه یاد بگیرد، تجربه کار کردن در فضای اداری دانشگاه است. چیزی که امروز دانشجویان به دلیل مشکلات مالی و نبود کمک مالی به دانشجویان فعال اتفاق نمی‌افتد و آن‌ها نمی‌توانند به دغدغه‌هایی که دارند بپردازند.
اگر دانشجو دغدغه‌ای که دارد را پیگیری کند و دغدغه‌مندانه به موضوعات جامعه بپردازد، قطعا اتفاقات متفاوتی خواهد افتاد؛ به‌عنوان‌مثال ما در نشریه «خارا» حادثه تروریستی شاه‌چراغ را به‌شدت نقد کردیم. این مطلب نشریه به‌گونه‌ای بازتاب داشت که مسئول کل نشریات کشور در رابطه با چرایی نوشتن این مطلب از ما سؤال کردند.
دانشجویان نیازمند حمایت هستند
او در پایان موفقیت‌هایی را که کسب کردند، مدیون حمایت مسئولان دانشگاه بیان کرد و از مسئولان دانشگاه‌های مختلف یک درخواست داشت: اگر امروز موفقیتی کسب کرده‌ایم به این دلیل است که معاونت فرهنگی نمی‌گوید چه کاری انجام دهید.
ما خودمان با نظارت فعالیت‌های مختلف را انجام می‌دهیم و بسیار زیاد موردحمایت مسئولان دانشگاه قرار می‌گیریم. از معاونت فرهنگی دانشگاه‌های دیگر درخواست می‌کنم به فعالیت‌های دانشجویی بیشتر توجه کنند تا دانشگاه‌ها از تعاملات و فعالیت‌های مؤثر دانشجویان رنگ و بویی متفاوت بگیرد و تعامل دانشجو با دانشگاه زیاد باشد.
