به گزارش اصفهان زیبا؛ شهرداری اصفهان در روزهای اول شروع کارش با تأکید شهردار، پروژهای را کلید زد که محلههای کمتردیدهشده در محور توجه قرار گرفت و میز محلات تشکیل شد. میز محلات با نگاه ویژه به محلههای محروم و کمتردیدهشده در مناطق، کارش را شروع کرد تا راهی پرپیچوخم برای ایجاد تحول در محلهها را پایهریزی کند. حالا عمر میز محلات در پایان سهسالگی است و ما در روزنامه اصفهانزیبا برای بررسی روند تحولاتی که قرار بود میز محلات در محلههای اصفهان رقم بزند، به سراغ دکتر احمد نواب، بهعنوان مشاور شهردار و مسئول میز محلات شهرداری رفتیم تا از این مسیر تازه بپرسیم و بیشتر بدانیم.
نواب در ابتدای بحث توضیح میدهد ایده خامی که شهردار اصفهان در ابتدای راه مطرح کرد، مدتها زیر دست متخصصان بررسی شد تا به یک برنامه مدون تبدیل شود. تحقیق و مطالعه مفصل، متولیان میز محلات را به 96 محله از 220 محله اصفهان میرساند. تطبیق محلههای مشخصشده با اسناد بالادستی و موشکافی بیشتر باعث شد محرومیتزدایی از محلهها در 30 محله شروع شود. مدیر منطقه موظف شد دو منطقه کمتردیدهشده را معرفی کند تا در لیست میز محلهها و اجرای پروژههای محلهمحور قرار بگیرد.
56 محله وضعیت بغرنجی داشت
نواب در ادامه گفتوگو از وضعیت بغرنج 56 محله از میان 96 محله معرفیشده، میگوید: «این محلهها نیاز فوری به اقدامهای شهری داشتند. من وقتی وارد بعضی از این محلهها شدم، تعجب کردم این محلهها در دل شهر اصفهان است. نمیتوانستم باور کنم در دل اصفهان چنین محلههایی وجود دارد. بسیار ناراحتکننده و دردناک بود. احساس خجالت کردم که چرا بیتوجهی شده است؛ به همین دلیل مصمم شدم سریع اقدام کنم. حمایت دلسوزانه شهردار مشوقم بود.»
کار، بعد از مشخصشدن محلهها شروع میشود. با اطلاعرسانی به مردم و گرفتن نظرهای آنها در خصوص نداشتههایشان، تیم مطالعاتی به سمت اطلاعاتی در خصوص اولویتهای محله میرود. در ابتدای راه، برآورد میزان توجه مردم به هویت محلی و علقه آنها به محلهها نتایج خوبی در برداشت و بنا به گفته نواب، مردم به محلهها و اسم آنها علاقهای خاص دارند و توسعه شهرنشینی و آپارتماننشینی و تجدد تغییری در علاقه آنها به محیط زندگی ایجاد نکرده است.
اقدامهایی که باید در محلهها در اولویت قرار میگرفت، بعد از رصد مشاورانی از دانشگاه اصفهان و استخراج اطلاعات آنها در خصوص محلهها، با نظر کارشناسان شهرداری و نخبگان محلی و مدیران مناطق بررسی و مهمترین اولویتها استخراج شد.
مشاور شهردار با اشاره به اینکه در سال اول 30 محله در دستورکار قرار گرفت، میگوید: «سال اول فرصت ما زیاد نبود. سال دوم مشاور بهتری برای دریافت پروژهها گرفتیم و 15 محله اضافه شد. به این نتیجه رسیدیم که برخی محلهها را نمیتوان در سال اول تمام کرد.»
امسال تاکنون 78درصد بودجه محلهمحوری تأمین اعتبار شده است
نواب با اشاره به اینکه اول سراغ محلههای محرومتر رفتیم و به حصه ویژه نگاه کردیم، ادامه میدهد: «برای حصه برنامه چهارساله دیدیم. در سال دوم 45 محله در دستورکار قرار گرفت و از شورا برای تحول در مناطق، بودجه بیشتری درخواست کردیم. در سال اول 405 میلیارد، سال دوم 628 میلیارد، سال سوم 800 میلیارد و برای سال چهارم 940 میلیارد تومان بودجه در نظر گرفته شد.» بنا به گفته مسئول میز محلات، علاوه بر محلههای باقیمانده از سالهای گذشته، امسال 29 محله در دستورکار قرار گرفت و برای سال آینده 16 محله در برنامه میز محلات و اجرای پروژهها دیده شده است. در کل 89 محله روی میز محلهمحوری قرار گرفت. تحقق اهداف و تأمین اعتبار پروژههای محلهمحوری در سال 1401 به حدود 79 درصد، در سال 1402 به حدود 77 درصد و در سال 1403 تا آخر آذر به 78 درصد رسیده است.
نواب تعداد پروژههای تکمیلشده در محلهها را 185 پروژه عنوان کرده و در تکمیل جدول آمارش ادامه میدهد: «32 پروژه که عمدهترین آنها مربوط به سال جاری است، هنوز شروع نشده، 20 پروژه تملکشده، 52 پروژه در دست مطالعه و طراحی است و 155 پروژه در محلههای مختلف در دست اجراست.» او در ادامه توضیح میدهد: «در برخی محلهها برای اجرا با مشکلات خارج از حوزه شهرداری مواجه میشدیم. برای حلشدن موضوعهای خارج از شهرداری با مسئولان جلسه میگذاشتیم و راهکار ارائه میکردیم؛ بهطورمثال، برای محلههای کلمخواران، گورت و راران که محرومیت زیادی داشتند و باید روکش آسفالت انجام میدادیم، به این نتیجه رسیدیم که فاضلاب ندارد و اول باید این موضوع حل شود. پیگیر گرفتن بودجه برای فاضلاب شدیم و مشکل فاضلاب این محلهها را حل کردیم و بعد از آن تمام معابر را آسفالت اساسی کردیم.» او از برگرداندن هویت محلهها در اجرای پروژهها میگوید و اضافه میکند: «چیزی را به نام محور و مرکز محله در نظر میگرفتیم و پروژههای فعال در کنار آن انجام میشد؛ بهطورمثال، اگر مسجد محور بود، برای پررونقترشدن آن مسجد، در کنارش پارک یا فرهنگسرا ایجاد میکردیم.»
او اما در ادامه از مشکلات پیش روی پروژههای محلهمحوری میگوید و ادامه میدهد: «متأسفانه ما در اوج کاهش درآمد شهرداری، اقدامهایمان را در محلهها شروع کردیم. در این سه سال 88 پروژه آزادسازی گلوگاه داشتیم. این میزان بازگشایی گلوگاه بنا به گفته کارشناسان شهرسازی بینظیر بوده است. بازکردن گلوگاه مثل بازکردن راه نفس محله است. باید راه مردم باز شود تا محله توسعه پیدا کند.»
خارج از محدوده بودن سد پیش روی پروژههاست
خارج از محدودهبودن برخی محلهها برای اجرای پروژههای عمرانی راهی سخت را پیش روی متولیان امر میگذاشت. نواب در این خصوص توضیح میدهد: «منارهای در محله راران بود که خیلی قدمت داشت. برای اجرای پروژه و حفظ این مناره به مشکلات زیادی مثل خارج از حریم بودن برخوردیم. راه ورود به محلههای خارج از حریم سخت است و کارکردن در این محلهها را سخت میکند. باید طرحها را به کمیسیون ماده 5 ببریم و راهی برای ورود پیدا کنیم و مجوز بگیریم.»
نواب ادامه میدهد: «تلاش زیادی کردیم تا کردآباد را از بنبست خارج کنیم. میخواستیم با اتصال علامه امینی به سواردز، محله را از بنبست خارج کنیم تا توسعه پیدا کند؛ اما زمینهای کشاورزی و خارج از طرح دست ما را بست.» حرکت بهسمت بازسازی و نونوارکردن گنبدهای شهر اصفهان که بنا به گفته نواب، آمارشان به 200 گنبد میرسد و بیشتر آنها شکل و شمایل نامناسبی دارند هم در دستورکار میز محلات قرار گرفت. گنبد مسجد مصلا یکی از پروژههایی است که بهزودی با تأمین بودجه در مسیر نوسازی قرار میگیرد. ورود به اقتصاد محله و اجرای پروژههای اقتصادی در محله هفتون وحصه ازجمله اقدامهای میزهای محلات بوده است. ایجاد اشتغال و آموزش نیروی کار از فعالیتهایی است که برای تحول محله کلید خورده، اما مشکلات زیرساختی مانع تسری این موضوع به سایر محلهها شده است. اجرای پروژههای فرهنگی در محلهها مثل ساخت فرهنگسرا و مسجد هم اقدام مهم دیگری بود که مسئول میز محلات به آن اشاره داشت.
ما مدعی محرومیتزدایی نیستیم
نواب اما در ادامه با صراحت تأکید میکند: «اگر ما کاری انجام دادیم، در اول راه هستیم و اصلا نمیگویم کولاک کردیم. اینکه این محلهها دیده شدند و اسم آنها روی میز آمد و شهرداری به این نکته توجه کرد که سالها این محلهها عقب ماندهاند و ساکنان آنها هم شهروند این شهر هستند، اتفاق و دستاورد بسیار مهمی بود. اینکه محلهها متولی پیدا کرد و رسیدگی به آنها انجام میشود، بسیار مهم است.»
تلاش کردیم محلهها را متحول کنیم
نواب اما تصریح میکند: «نمیتوانیم مدعی محرومیتزدایی از محلهها باشیم.» او ادامه میدهد: «ما تلاش کردیم بودجه را در محلهها هزینه و تحول ایجاد کنیم. با محدودیت بودجه بیش از این از ما انتظار نیست؛ اما بیش از آنچه گفتیم، عمل کردیم. در محله بهرامآباد طرح خیابانکشی بعد از سالها شروع شد و ایستادیم برای اجرای پروژههای محلهمحوری. تلاش کردیم نگاه جدید به محلهها داشته باشیم و با ورود به محلهها و شناخت درد مردم به رفع مشکلات آنها اهتمام داشته باشیم. با رفتوآمد و مذاکرههای بسیار، این اتفاقها افتاده است. اگر این مسیر چهار سال دیگر ادامه پیدا کند، قطعا این محلهها تغییر خواهند کرد.»
میز محلات ایده موفقی بود
احمد نواب به پیچیدگی زیاد کار در شهرداری اشاره میکند و ادامه میدهد: «شهرداری چون یک سازمان غیردولتی است، نظارت زیاد روی آن وجود دارد. موانع فراوانی در حین اجرای پروژهها ایجاد میشود؛ بهطورمثال، سالها برای اجرای پروژه زیرگذر محله حصه برای ارتباط دو حصه تلاش کردیم و موانع را پشت سر گذاشتیم و پروژه بعد از سه سال در مرحله اجراست. باید مرتب در کمیسیونهای مختلف رفتوآمد کنیم و مجوز بگیریم؛ اما درمجموع میز محلات ایده موفقی بود.»
پروژههای محلهمحوری توسط مناطق در محلهها اجرا میشود؛ اما نواب معتقد است که بر اجرای پروژهها در محلهها نظارت کامل وجود دارد تا تخطی از اجرا صورت نگیرد. «ما کاملا مراحل را رصد میکنیم. بودجه ما بهعنوان بودجه محلهمحوری است. ما در تخصیص و اصلاح بودجه حضور جدی و دخالت داریم و اجازه نمیدهیم بودجه محلهها را کاهش دهند. ما از طریق سامانه سیگما و سامانههایی که به آنها دسترسی داریم، بر نحوه اجرای پروژهها تسلط کامل داشته و نظارت حضوری و بازدید از پروژهها نیز در دستورکار است. از مدیران مناطق گزارش میخواهیم و روند کار را رصد میکنیم.»
او در پاسخ به این پرسش که ممکن است مدیران مناطق از اهداف ترسیمشده در محلهها تخلف کنند و پروژههای تعیینشده تغییر کند، میگوید: «بالاخره نمیتوانم بگویم نبوده است. اگر تغییری ایجادشده و هدفی انجام نشده باشد، باید توسط مدیر توجیه شود. ممکن است شهرداری منطقه به دلیل آزادسازی و تأمیننشدن بودجه، نتوانسته پروژهای را اجرا کند. باید پروژه دیگری انجامشده باشد و تغییر پروژه طبیعی است.»
مشاور شهردار در ادامه تأکید میکند: «برای اجرای پروژههای محلهمحور به روند اشتباه گذشتگان و فروش سرمایه دست نزدهایم و تلاش کردهایم طبق طرح تفصیلی پیش برویم.» او ادامه میدهد: «متأسفانه در گذشته برای تأمین بودجه دست به فروش سرمایه زدهاند، تغییر کاربری دادهاند و پروژهها طبق طرح تفصیلی انجام نشده است. امروز تغییر در طرح تفصیلی در شهر مشکلساز شده است. در این دوره منابع شهری را تصرف نکردیم و برای تأمین منابع شهری بیرویه ارتفاع ندادیم تا شهر را بیحدواندازه گسترش دهیم. مسیر قطار پیشرفت محلهها در ریل خودش قرار گرفته است وامیدواریم مسیر خوبی داشته باشد.»