حاجآقا رحیم ارباب
آیتالله حاجآقا رحیم ارباب از علمای اصفهانی بود که میتوان او را مجسمه اخلاق نامید و حتی میتوان گفت در طول حیات نزدیک صدساله خود، از گناه به دور بوده است. او اگرچه استاد بزرگ حوزه علمیه اصفهان بوده؛ اما عمامه به سر نمیگذاشته جز برای اقامه نماز. وجود قبر او در میانه گلستان شهدا باعث شده زائران مرقد او چندبرابر شوند. شخصیت ویژه معنوی او در کنار حضورش در جوار شهدا، او را از شخصیتهای موردتوجه در تخت فولاد قرار داده است.
جلال افشار
شهید جلال افشار ازجمله شهدای جنگ تحمیلی است که تحصیلات حوزوی داشته است. آنچه باعث شده مزار جلال افشار پیوسته موردتوجه زائران گلستان شهدا قرار گیرد، سخنی از آیتالله سیدمحمدرضا بهاءالدینی است که پس از شهادت جلال افشار و دیدن عکس او، گفته بود: «امام زمان(عج) از من یک یار خواستند و من هم صاحب این عکس را به ایشان معرفی کردند.» درواقع رجوع به آرامگاه جلال افشار، نوعی ابراز ارادت به ساحت مقدس امام زمان(عج) و اتصال قلبی به حضرت ولیعصر و بیان آرزوی رسیدن به مقام سربازی ایشان است.
محمدصادق تخت فولادی
حاج محمدصادق تخت فولادی را به یک صفت میشناسند و خلاص: «استاد شیخ حسنعلی نخودکی». همین یک جمله باعث شده است که تکیه مادر شاهزاده محل رفتوآمد کسانی شود که علاقهمند و ارادتمند نخودکی و تخت فولادی باشند. در کنار پای او پدر و مادر مرحوم نخودکی نیز دفن شدهاند.
تکیه مادر شاهزاده حس عجیبی دارد. اینجا مکان سیر و سلوک بزرگانی ازجمله نخودکی بوده است. این حس معنوی هنوز در آن تکیه جریان دارد. عظمت این تکیه از یک طرف و مقام معنوی پرفیض حاج محمدصادق، باعث گرایش زائران به این مکان نورانی شده است.
میرفندرسکی
میرفندرسکی همهچیز عصر شاهعباس است که با میرداماد و شیخ بهایی همعصر بوده است. او درعینحال که فیلسوف بود، عارف هم بود و توانسته بود این دو مقام بهظاهر متضاد را به هم پیوند بزند.
تکیه میرفندرسکی یادگاری از دوران صفویه است و آن را زیباترین تکیه تخت فولاد میدانند که بر اساس شیوه فردوس ایرانی طراحی شده است. زیبایی بینظیر این بقعه ازیکطرف و شخصیت والامقام میرفندرسکی باعث شده اینجا مکان دائمی رفتوآمد زائران و گردشگران باشد.
محمدرضا تورجیزاده
شهید محمدرضا تورجیزاده، فرمانده گردان یا زهرا(س) از لشکر امام حسین(ع) بوده است. او همچنین صدای خوشی داشته و برای اهلبیت، ماحی میکرده است؛ حتی از پشت بیسیم برای لحظات توسل فرماندهان جنگ. اما آنچه شهید تورجیزاده را به این درجه از محبوبیت رسانده، روایتی است که در میان مردمان مشهور شده. «گفته میشود که تورجیزاده برای دختران مجرد شوهر پیدا میکند!» همین روایت باعث شده است مزار او در حلقه زائران دختران مجرد باشد.
سید محمد صمصام
صمصام رندی بود که شناخت او همچون حل معماست. او که بود و چه میکرد، پرسشی است که دوستدارانش هرکدام به نحوی به آن پاسخ میگویند. مزار او در تکیه بروجردی است و مخاطبانش افرادی هستند از گروهها و اقشار مختلف. زائرانی دارد که شاید هیچگاه در هیچ زیارتگاه دیگری مانند آنان را نیابی.
صمصام، عارفی بود که گفته میشود که چه در زمان حیاتش و چه در زمان مماتش، حاجت میدهد و این خصلت او بیش از هر چیز برای عموم مردم گیرایی دارد.
محمدعلی ناصری
آیتالله محمدعلی ناصری از علمای اخلاق است که شیفتگی او به حضرت حجت آشکار و بینظیر بود. او در دوران پایانی حیات خود به محبوبیت گستردهای رسید؛ بهطوریکه تشییعجنازه او در سال 1401 از توصیف خارج بود. بعد از دفن او در تکیه شهدا سرزمین تخت فولاد، مزارش به محلی تبدیل شده است که دوستداران او لحظاتی را به خلوت میگذرانند. آیتالله ناصری در زمانهای میزیست که نیاز معنوی و اخلاقی شدت گرفته بود و او با داشتن مراتب عالی عرفانی خود توانسته بود چراغ راه مردمان باشد.
حسین خرازی
شهید حاج حسین خرازی سپهسالار لشکر اصفهانیها در طول جنگ بوده است. او از نسل فرماندهانی بوده که عکسشان بر دیوارها و یادشان بر قلبها حک شده است. از حیث نظامی، او بالاترین فرد در میان رزمندگان بوده و از طرفی، خصوصیات بارز اخلاقیاش او را بهطرز خاصی از دیگران متمایز میکرده است. از ظواهر آشکار و ویژه او آستین خالی دستی بوده که آن را در عملیات خیبر از دست داده بود. هر کس به گلستان شهدا سر میزند بیگمان به زیارت مزار حاج حسین هم میرود.
بابارکنالدین
بابارکن الدین عارف قرن هشتم است که گنبد او نه فقط از خیابان آزادگان، که از دورتر هم فاش است و 12 ترکبودن گنبدش، شیعهبودنش را مشخص میکند. مردم سالهاست پناهنده به این بقعه هستند. از شیخ بهایی بگیر که در اینجا چلهخانهای برای عبادت درست کرده بود تا جوانهای امروزی با هر ریخت و قیافهای.
بابارکنالدین را باید به آثارش در عرفان نظری شناخت؛ اما مردم او را بهعنوان بابایی میشناسند که کسی را دست خالی از در خانهاش بازنمیگرداند. شخصیتی دوستداشتنی که میتوان از هیاهوی شهر فرار کرد و دقایقی به بقعهاش پناه آورد.
کشیکچی
میرزا حسین کشیکچی یک نگهبان ساده بازار بوده است که کسی چندان مطلب خاصی درباره او نمیداند. کسی نه سال تولدش را میداند و نه تاریخ دقیق وفاتش را. او را زیارت نمیکنند؛ به خاطر آنکه عالم حوزوی بوده یا دربارهاش قصههایی وجود داشته است. درباره او فقط یک قصه وجود دارد که میگوید کشیکچی از همراهان امام زمان(عج) است. همین یک جمله باعث شده که امروز مزار او از شلوغترین و موردرجوعترین مزارهای تخت فولاد باشد و این همه نیست، مگر به خاطر عشق مردمان به امام عصر ارواحنا له الفدا.