به گزارش اصفهان زیبا؛ تغییر اسم در ایران در سال‌های اخیر به یک پدیده اجتماعی و فرهنگی تبدیل شده که به‌ویژه در میان جوانان و خانواده‌ها چشمگیر است. درحالی‌که انتخاب اسم در گذشته بیشتر تحت تأثیر معیارهای خانوادگی و مذهبی بود، اکنون تغییر اسم نمادی از تحولات هویتی و اجتماعی در ایران است. در جامعه ایرانی، تغییر اسم به‌عنوان یک پدیده اجتماعی با تاریخچه‌ای طولانی مطرح است.
از زمانی که ثبت‌احوال در ایران شکل گرفت، این روند در میان خانواده‌ها رایج بود. والدین به دلیل سلیقه شخصی، شرایط زمان و حتی گرایش‌های اعتقادی خود، اسامی را برای فرزندانشان انتخاب می‌کردند که در بسیاری از موارد باعث نارضایتی افراد از نام‌های انتخاب‌شده می‌شد. در گذشته، تغییر اسم با موانع قانونی مواجه بود و این امر باعث می‌شد بسیاری از افراد در شناسنامه خود نامی متفاوت ازآنچه در بین آشنایان و نزدیکان داشتند، ثبت کنند. اما در دهه‌های اخیر، تغییر اسم به دلایلی فراتر از صرفا نارضایتی از اسم‌ها، به یک موضوع فرهنگی و اجتماعی داغ تبدیل شده است.
علیرضا شریفی یزدی، جامعه‌شناس، در این خصوص به «اصفهان زیبا» می‌گوید: «تغییر اسم در جامعه ایرانی از دیرباز وجود داشته و می‌توان آن را به‌عنوان یک پدیده اجتماعی در نظر گرفت. زمانی که ثبت‌احوال در ایران شکل گرفت، تغییر اسم در میان خانواده‌ها رایج بود. والدین بر اساس سلیقه شخصی و مقتضیات زمانی و حتی گرایش‌های اعتقادی، اسامی را برای فرزندان خود انتخاب می‌کردند.
این انتخاب‌ها می‌توانست در برخی موارد موجب نارضایتی افراد از اسمی که برایشان انتخاب شده بود، شود. در گذشته، تغییر اسم با موانع قانونی مواجه بود؛ بنابراین بسیاری از افراد در شناسنامه خود نامی داشتند و در میان آشنایان و نزدیکان با نام دیگری شناخته می‌شدند. امروزه تحولات اجتماعی و اعتقادی که در دو یا سه‌دهه اخیر در ایران رخ داده، یکی از مهم‌ترین عوامل در تغییر اسم به شمار می‌رود.
طبق مطالعات انجام‌شده، بیشترین درخواست‌های تغییر اسم به سمت اسامی فارسی و نام‌هایی از اقوام ایرانی مانند کرد، ترک و… است. این تغییرات به‌دلیل نگرش جدید جوانان نسبت به هویت خود و در پاسخ به تحولات اجتماعی و هویتی است که در ایران در جریان است. یکی از دلایل تغییر اسم، توجه به معنای نام‌هاست. با افزایش سواد عمومی و دسترسی به اطلاعات، بسیاری از افراد متوجه می‌شوند که برخی از اسم‌ها در زبان‌های مبدأ ممکن است معنای ناپسندی داشته باشند؛ به‌عنوان‌مثال اسم‌هایی مانند «راحله» یا «رعنا» که در فارسی معانی زیبایی دارند؛ اما در زبان‌های دیگر ممکن است معنای نامناسبی داشته باشند.
این آگاهی به تغییر اسم در بین افراد منجر می‌شود. پدیده مهاجرت نیز تأثیر زیادی بر تغییر اسم دارد. امروزه با افزایش تمایل جوانان به مهاجرت به کشورهای غربی، مانند آمریکا، کانادا، استرالیا و کشورهای اروپایی، بسیاری از افراد تصمیم می‌گیرند که اسامی خود را تغییر دهند تا مشکلاتی مانند سختی تلفظ یا تفاوت‌های فرهنگی و زبانی نداشته باشند؛ به‌ویژه اسامی خاصی که در پاسپورت‌ها ثبت می‌شود، ممکن است در کشورهای مقصد با مشکلاتی مواجه شود. از دیگر عواملی که منجر به تغییر اسم می‌شود، فشارهای اجتماعی و گروه‌های همسال است.
در دوران نوجوانی و جوانی، افراد تحت‌تأثیر گروه‌های همسال خود قرار می‌گیرند و ممکن است اسامی خاص یا غیرمعمول خود را مسخره بشوند. در این شرایط، افراد تمایل دارند نامشان را تغییر دهند تا از تمسخر یا فشارهای اجتماعی رهایی یابند. مشکل در تلفظ و نگارش نیز یکی از دلایل تغییر اسم است. برخی اسامی به دلیل دشواری‌های تلفظی یا املایی در ایران یا در خارج از کشور مشکلاتی برای افراد ایجاد می‌کنند. در این موارد، افراد به‌طور طبیعی تمایل پیدا می‌کنند که اسمشان را تغییر دهند تا از این مشکلات خلاص شوند.
تغییر اسم می‌تواند نشانه‌ای از هویت‌یابی و تغییر در وضعیت اجتماعی فرد باشد. بسیاری از جوانان به‌ویژه نوجوانان به دنبال هویت جدیدی هستند و این هویت‌یابی نه‌تنها در انتخاب اسم‌های کوچک، بلکه در انتخاب نام خانوادگی‌ها نیز نمود پیدا می‌کند. به‌طور خاص، بسیاری از افراد تمایل دارند نام‌هایی با ریشه‌های ایرانی و قومی انتخاب کنند تا به‌نوعی از اسامی عربی فاصله بگیرند. این تغییرات می‌تواند به‌عنوان واکنشی به ارزش‌های نسل‌های قبلی یا تفکرات سنتی تلقی شود.»
برخی اسامی فامیلی نامانوس می باشد . ضروت تغییر طبیعی است . برای این اقدام باید فکر و تبصره ویژه ای افزوده شود . تا با افزودن یک فامیلی جدید به فامیلی قبلی نامانوس در روند تغییر روند جابجایی تسهیل صورت گیرد . متاسفانه قانون فعلی مانع این روش می شود و اساسا اعضای یک خانواده رضایت به تغییر جمعی نمی دهند . مثال محمد غلامی بشود محمد غلامی پارسا و در فرایند جا افتادن نام پارسا واژه غلامی برداشته می شود …