در دهکده المپیک اصفهان، مکانهایی همانند دریاچه قایقرانی، مجموعه چوگان، سالن هاکی، ورزش باستانی، پیست دوچرخهسواری و پیـــست دوومـــیدانی، مـــجــموعه اختصاصی گلف، مانژ سوارکاری، استادیوم فوتبال، سالن سرپوشیده ورزشهای توپی و استخر سهگانه درنظر گرفته شده و تعدادی از آنها به مرحله جانمایی نیز رسید و قرار بود تعدادی مجموعه ورزشی دیگر نیز در فازهای بعدی به دهکده المپیک اضافه شود. علیرضا رحیمی که نزدیک به 13سال ریاست تربیت بدنی استان اصفهان را برعهده داشت و در کارنامه کاریاش مدیرعاملی باشگاههای سپاهان و پرسپولیس و ریاست 16ساله فدراسیون هندبال نیز دیده می شود، جزو کمیته سه نفره ای بود که ایده اولیه دهکده المپیک یا همان نقش جهان را مطرح کردند.
رحیمی یکی از معدود گفت وگوهایش در خصوص دهکده المپیک را با روزنامه اصفهان زیبا داشت و در این مصاحبه به شرح برخی اتفاقات آن دوره و پاسخگویی به برخی ابهامات پرداخت. آن طوری که او میگوید، طرح ایده اولیه ایجاد دهکده المپیک نقشجهان مربوط به زمانی است که لزوم احداث یک مجموعه ورزشی همانند آزادی تهران در اصفهان احساس شد. رحـــیمی ادامه میدهـــد: پس از قطعیشدن احداث دهکده المپیک اصفهان، مرحله بعدی انتخاب محل احداث این پروژه بود و مکان فعلی با هلیکوپتر با در نظر گفتن امتیازهایی چون در مسیر اتوبان تهران بودن، ارتباط مستقیم با مرکز شهر و فرودگاه اصفهان انتخاب شد؛ ضمن اینکه این منطقه حد فاصل اصفهان و دولت آباد بود و ایجاد دهکده المپیک میتوانست به عنوان راهکاری برای جلوگیری از رشد بی رویه شهر اصفهان و ممانعت از ساختمانسازی در این محدوده مدنظر قرار گیرد.
به گـــفته مـــدیرکل ســـابـــق ورزش نصــفجـــهان، مــهــمتـــریـــن اقـــدام صورتگرفته بعد از شکلگیری و تصویب طرح دهکده المپیک، تغییر کاربری زمینها به ورزشی و تملک آن به نام تربیت بدنی استان اصفهان در سال 65 بود.
یک مساحت و دهها سؤال
مساحت 1100 هکتاری برای ایجاد دهکده المپیک اصفهان در حالی انجام شد که مساحت مجموعه آزادی تهران به عنوان بزرگترین مجموعه ورزشی کشور، 460 هکتار است. این مساحت زیاد زمانی امتیاز مثبتی برای دهکده المپیک به شمار میرفت اما در گذرزمان به دردسر بزرگی تبدیل شده و تبعاتش سالها دامنگیر ورزش نصفجهان شد، با این حال رحیمی از ایده اولیه انتخاب مساحت یکهزاروصد هکتاری دفاع کرده و میگوید: حدودا سه برابر مساحت مجموعه ورزشی آزادی برای این منظور در نظر گرفته شد؛ اما اصلا هدفمان این نبود که تمام این مساحت را حفظ کنیم بلکه میخواستیم نصف طرح را آزاد کنیم. او تأکید دارد که انتخاب این مساحت کاملا طبق تصمیم کارشناسی شده بود و در دفاع از این طرح تأکید میکند: طراحی مد نظر ما به گونهای بود که اگر 300 هزار نفر نیز از این مجموعه خارج میشدند، هیچ تأثیری روی ترافیک شهر نداشت.
آن طوری که رحیمی میگوید، انتخاب فضای زیاد به این علت بود که میخواستند با خارجکردن حدود 700 هکتار از مساحت موجود، مشکل معارضان و مالکان را یکجا حل کنند؛ زیرا آن زمان شرایط به گونهای بود که یک مالک حاضر بود دو پلاک گرفته و صد هزار متر زمین بدهد اما به خاطر یکسری لج و لجبازیها که او اشارهای به جزئیات آن نمیکند، راضیکردن مالکان انجام نشد. رحیمی در این باره میگوید: مساحت یکهزاروصد هکتاری برای انجام کشاورزی هم غیرممکن است، چه برسد به اینکه بخواهیم مجموعه ورزشی بنا کرده و آن را مدیریت کنیم. بر اساس ایده ما مقرر شده بود نصف مساحت از طرح خارجشده و نصف باقیمانده صرف طرح شود؛ زیرا نمیخواستیم باری روی دوش دولت باشد. ایجاد مرکز تجاری و تفریحی همانند هتل نیز در دستور کار قرار داشت تا بتوانیم هزینههای نگهداری طرح را از خود مجموعه دربیاوریم.
مــدیـــرکل اسبـــق تــربیـــتبـــدنی اصفهان میافزاید: بعد از اینکه ما رفتیم، افرادی که سر کار آمدند، مصرانه میخواستد تمام مساحت درنظرگرفتهشده را حفظ کرده و میگفتند یک سانتش را هم از دست نمیدهیم؛ در صورتی که ما به این منظور مساحت بیشتری از نیاز را تملک کردیم که با فضای اضافه مشکل معارضان را حل کنیم و در نظر داشتیم ابتدا مشکل معارضان و کشاورزان را حل کرده و سپس اقدام به ساختوساز کنیم که بعدها با اشتباهات صورتگرفته، مقدمه مشکلات بعدی فراهم شد.
جانماییهایی که نتیجه نداد
پس از جانمایی دهکده المپیک، کلنگ چند پروژه ورزشی این مجموعه از جمله ورزشگاه فوتبال به زمین خورد و ساخت آن در دهه هفتاد انجام و فاز اولیه نیز در دهه هشتاد به بهره برداری رسید و چند سالی مورد استفاده قرار گرفت. پروژههای دیگری چون زمین گلف و زمین چوگان نیز که در طرح اولیه در دهکده المپیک جانمایی شده بود، احداث شدند اما این پروژهها شرایط یک مجموعه استاندارد ورزشی که زمانی بتواند میزبان رویدادهای بینالمللی باشد را نداشتند و بیشتر به درد استفاده داخل استانی و تمرین ورزشکاران میخورد.
پیست دوومیدانی نقش جهان نیز که در استادیوم فوتبال جانمایی شده بود، پس از یک دوره کوتاه بهرهبرداری، این روزها بدون استفاده و البته ناتمام مانده است. سالن چندمنظوره 25آبان که در نزدیکی ورزشگاه نقش جهان قرار دارد، چند سالی است که به بهرهبرداری رسیده و چندی قبل میزبانی دیدارهای تیم والیبال سپاهان در لیگ برتر را برعهده داشت.
استخر سرپوشیده این دهکده که کارایی سهگانه برای آن تعریف شده نیز با پیشرفتی 40 درصدی سالهاست نیمهکاره رها شده و بودجهای برای تکمیل آن اختصاص نیافته است، پیست دوچرخهسواری هم که قرار بود سال 93 به بهرهبرداری برسد، فعلا به دلیل تخصیص نیافتن بودجه، با پیشرفت 15 درصدی تعطیل شده است. آخرینباری که یک مقام مسئول درباره دهکده المپیک و بهرهبرداری از آن اظهارنظر رسمی کرد، به سال 85 بر میگردد که بهروز منتقمی، مدیرکل وقت تربیتبدنی استان در نشست استاندار، معاون عمرانی استانداری و مدیركل تربیت بدنی استان اصفهان با معاون رئیسجمهوری و رئیس سازمان تربیت بدنی درباره این پروژه توضیحاتی داد.
در آن زمان اصفهان یکی از شهرهای میزبان دومین دوره بازیهای كشورهای اسلامی در ایران معرفی شده و قرار بود علاوه بر افتتاح چند پروژه ورزشی، سالنهای ورزشی نصفجهان نیز بازسازی شوند؛ هر چند که لغو این رویداد، تمام رؤیاهای بافتهشده را بر باد داد. بر اساس آنچه رسانهها از این جلسه ثبت کردهاند، منتقمی گفته بود مجموعه ورزشی المپیک اصفهان كه یكی از هشتمجموعه المپیكی درحالساخت كشور به حساب میآید، به صورت شهر ورزش در خواهد آمد تا علاوه بر برگزاری مسابقات مختلف، این زمینه را نیز دارا باشد كه خانوادهها از امكانات آن استفاده كنند. به گفته منتقمی، در مجموعه فرهنگیورزشی المپیک اصفهان علاوه بر ساخت استادیوم ۷۰هزار نفری سالنهای ورزشی ششهزار نفره، استخر سرپوشیده سهگانه، پیست دوچرخه سواری، هتل ورزش، دریاچه قایقرانی، سالنهای ویژه وزنه برداری، ژیمناستیک، تیراندازی و فضاهای هنری و فرهنگی در دستور كار قرار دارد كه طبق برنامهریزی بهعملآمده این پروژه عظیم ورزش كشور با مساعدتهای ویژه سازمان تربیت بدنی و استانداری اصفهان، تا پایان سال 88 به بهرهبرداری خواهد رسید. بنا به نظر مدیرکل تربیتبدنی وقت اصفهان، قراربود از محل اعتبارات ملی نسبت به فنسكشی مجموعه المپیک اصفهان به مساحت 1100 هكتار از سوی شركت توسعه و نگهداری اماكن ورزشی اقدام لازم انجام شود.
همچنین مقرر شده بود، به منظور رفع معارضان ورزشگاه المپیک در شهرک بهارستان، پس از بسترسازیهای لازم وتعیین پلاک، نسبت به جلب رضایت1200 مالک اقدام لازم صورت گیرد. دوره مسئولیت منتقمی در ورزش اصفهان حدود15 سال قبل پایان یافت؛ اما مصوبات این جلسه تنها بر روی کاغذ پیاده شد و در عمل اتفاق خاصی برای احداث دهکده المپیک انجام نشد.
معارضان بختکی برروی ورزش اصفهان
بعد از اینکه فاز نخست ورزشگاه نقش جهان آماده بهرهبرداری شد، معارضان زمینهای این مجموعه موقعیت تازه را بهترین فرصت برای زندهکردن حق و حقوق خود دانسته و پیگیریهای مجدانهای را برای دریافت پول زمینهای گرفته شده یا پس گرفتن زمینها آغاز کردند. این تلاشها سرانجام کار دست ورزش اصفهان داد و وکلای معارضان نقشجهان توانستند با استناد به بندهای قانونی موجود، حساب اداره کل ورزش و جوانان استان اصفهان را مسدود کنند.
مسدودشدن حساب اداره ورزش و جوانان استان اصفهان بدترین اتفاق ممکن برای ورزش دیار نصفجهان بود؛ زیرا از این تاریخ به بعد هر بودجهای که از طرف وزارتخانه به ورزش اصفهان تعلق پیدا میکرد، به حساب معارضان ورزشگاه نقشجهان واریز میشد که در آن مقطع بیش از 10 میلیارد از بودجه ورزش اصفهان به حساب معارضان واریز شده است و ورزش استان چند سالی درگیر این موضوع ناگوار بود.
سنگینبودن رقم مورد ادعای معارضان نقشجهان موجب شد تا پای دلالی نیز به مجموعه دهکده المپیک اصفهان باز شده و بنا به ادعای محمد جواهری، مدیر کل سابق ورزش و جوانان استان اصفهان، دلالهای نقشجهان به صورت درصدی با مالکان و معارضان اصلی کار میکردند تا چرخه اقتصادی دیگری درباره دهکدهای که گودال آرزوهای اصفهانیها شده است ایجاد شده و سود هنگفتی نصیب افرادی شود که این بار رؤیای ورزشی ناکام اصفهانیها را ابزاری برای منفعتطلبیهای خود کرده بودند.
مساحت زیاد دهکده المپیک اصفهان و بروز مشکلی به نام معارضان نقشجهان موجب شد تا بازنگری کلی در مساحت این مجموعه صورت گرفته و بر اساس مصوبه هیئت دولت مقرر شد 300 هکتار از این زمینها به کاربری ورزشی اختصاص پیدا کرده و زمینهای مازاد به فروش رسیده یا به صورت معوض به مالکان و کشاورزان اختصاص پیدا کند. سال 96، حسن رحیمی، دادستان عمومی و انقلاب اصفهان در نشست خبری از برخورد جدی با زمین خواران نقش جهان خبر داد. بر اساس اظهارات رحیمی، در سال 1368 به دستور دولت، یکهزار و صدهكتار از اراضی به نام تربیت بدنی استان اصفهان به نمایندگی دولت ثبت شد.
این زمینها دو هزار و 500 معارض، مالک و كشاورز داشت و حدود 300میلیارد ریال از حساب اعتبارات عمرانی و جاری توسط دادگاهها به نفع معارضان برداشت شده و تحویل داده شد و بخش عظیمی از این اراضی، توسط برخی از افراد ساخته شد یا تحت كشت و خرید و فروش قرار گرفت. در این راستا حدود یکهزار و 600 پلاک زمین با كاربری مسكونی توسط دولت به عنوان جایگزین این زمینها در شهرهای بهارستان، خورزوق، شاهینشهر و دولتآباد به معارضان اهدا شد؛ اما اراضی به اداره كل ورزش و جوانان اصفهان عودت داده نشد.
محمد سلطانحسینی، مدیر کل ورزش و جوانان استان اصفهان که پیگیریهای حقوقی برای رفع مشکل معارضان نقش جهان در زمان او به نتیجه رسید، در گفتوگو با اصفهانزیبا تأکید داشت: بزرگترین مشکل بهوجود آمده در موضوع زمینهای نقشجهان که به واقع میتوان از آن به عنوان یک غده سرطانی نام برد، تشکیل مؤسسه فرهنگیورزشی نقش جهان بود که افرادی غیر متخصص در این مؤسسه سنگبنای موضوع معارضان را کج بنا نهاده و بدون بررسیهای کارشناسی در خصوص صحت و سقم مالکیت افراد معارض بر این اراضی، اقدام به تحویل زمینهای معوض در بهارستان، شهرمجلسی و خورزوق کردند و حتی به برخی از معارضان مبالغی هم پرداخت کردند که این موضوع باعث سوءاستفاده زمینخواران قرار گرفته بود.
پس از پیگیریهای حقوقی سرانجام در ماههای پایانی سال 93، پروژه معارضان نقش جهان به نتیجه رسید و بنا بر اعلام نماینده حقوقی وزارت ورزش و جوانان، اراضی مورد تعارض به ارزش نزدیک به سههزار میلیارد ریال به بیت المال باز گردانده شد تا سایه سنگین معارضان نقشجهان و تبعات آن از سر ورزش اصفهان برداشته شود.
ورود فولاد به پروژه دهکده المپیک
طولانیشدن روند احداث ورزشگاه نقشجهان، باعث شد تا در سال93 با نظر مساعد رسول زرگرپور، استاندار وقت اصفهان، این پروژه برای تکمیل و بهرهبرداری به شرکت فولادمبارکه سپرده شود. با ورود فولادمبارکه به پرونده نقش جهان، این پروژه طی مدت دو سال آماده افتتاح شد و اینک چند سالی است دیدارهای تیم سپاهان در این ورزشگاه بزرگ میشود.
بر اساس قراردادی که در آن مقطع بین مسئولان وزارت ورزش و جوانان و شرکت فولاد مبارکه منعقد شد، در ازای هزینه فولاد برای تکمیل نقشجهان، این ورزشگاه به مدت 25 سال به این باشگاه واگذار شد و در ادامه نیز با توجه به افزایش هزینههای تحمیلی، این قرارداد به 45 سال افزایش پیدا کرد. در مرداد ماه امسال و درجریان دیدار سید محمد طباطبایی، مدیر کل ورزش و جوانان استان اصفهان با حمیدرضا عظیمیان، مدیرعامل شرکت فولاد مبارکه بحث ورود این شرکت به احداث پروژه دهکده المپیک مطرح و درباره جزئیات آن بحث و تبادلنظر شد.
آن طوری که مدیر کل ورزش و جوانان استان پس از این جلسه اعلام کرد، در جلسهای با مقام عالی وزارت ورزش و جوانان درباره درخواست مجتمع فولاد مبارکه اصفهان برای سرمایهگذاری در طرح ۳۰۰ هکتاری ورزشگاه بزرگ نقش جهان گفتوگو شده و دکتر سلطانیفر ضمن موافقت با احداث دهکده المپیک و استفاده بهینه از فضاهای موجود در این مجموعه، تأکید کرده بر اساس طرح جامعی که دربرگیرنده زمینه فعالیت رشتههای مختلف ورزشی در این مجموعه باشد، در جلسهای با مدیرعامل شرکت فولاد مبارکه درباره طرح پیشنهادی احداث دهکده المپیک گفتوگو شود. در نشست خبری روز 23دی مدیرعامل فولاد مبارکه نیز، عظیمیان یکبار دیگر از تمایل شرکت فولاد برای سرمایهگذاری در طرح دهکده المپیک خبر داد؛ اما هنوز جزئیاتی از چهارچوب همکاری و نقشه فولاد برای احداث این پروژه عظیم مشخص بیان نشده و فعلا این پروژه از بیخبری 30 ساله خارج شده است.