مدیرعامل شرکت دخانیات ایران عامل سهم پایین تولیدکنندگان داخلی از بازار دخانیات را تغییر ذائقه مردم نمی‌داند و علت اصلی را سیاست‌گذاری‌های اشتباه عنوان کرد؛ سیاست‌هایی که در صورت تصحیح علاوه بر افزایش سهم تولیدکنندگان داخلی، اشتغال‌زایی بیشتر را به دنبال دارد.
بازار دخانیات در دست خارجی‌ها
میزان بالایی از دخانیات موجود در کشور از طریق واردات تأمین می‌شود و بخش‌های داخلی نقش کم‌رنگی در تولید این قبیل کالاها دارند. به گزارش ایسنا، سیاوش افضلی، مدیرعامل شرکت دخانیات ایران با تأکید بر این موضوع گفت:«ارزش بازار دخانیات در کشور حدود ۴۰ هزار میلیارد تومان است که از این میزان سهم شرکت دخانیات، فقط پنج درصد است. ۷۰ درصد بازار دخانیات کشور در اختیار یک شرکت ژاپنی و یک شرکت آمریکایی‌انگلیسی است.» جالب این است که تحریم‌ها تاکنون تأثیری بر روند واردات دخانیات نداشته است و انواع سیگار و تنباکوی خارجی مانند سابق وارد کشور می‌شود. به گزارش ایسنا، علیرضا رییسی، معاون بهداشت وزارت بهداشت در این خصوص توضیح داد: «چگونه ما در همه چیز تحریم هستیم، به جز تنباکو و سیگار. در کشورهای دیگر تویوتا به عنوان یکی از ماشین‌های خوب ژاپن است؛ اما سهم ما از ژاپن در صنعت شرکت GTI است که وینیستون را در کشور ما تولید می‌کند. شما یک شعبه مرغ KFC را نمی‌توانید در این مملکت باز کنید و می‌گویند چون آمریکایی است، نباید وارد کشور شود؛ بله نباید بیاید، زیرا خودمان مرغ داریم و در صف می‌ایستیم! اما از آن طرف شرکت انــگلیسی‌آمریــکایی در ایران توتون و تنباکو تولید می‌کند.» با این اوصاف دخانیات به راحتی وارد کشور می‌شود و مالیات زیادی به آن تعلق نمی‌گیرد؛ براساس ماده 73 قانون برنامه پنج‌ساله ششم توسعه، به بهای هر نخ سیگار وارداتی مبلغ 1500 ریال و هر بسته پنجاه گرمی تنباکوی وارداتی 100هزار ریال به عنوان مالیات به حقوق ورودی اضافه می‌شود.
بخش داخلی بیکار ننشسته!
دخانیات وابستگی زیادی به واردات دارد و همان‌طور که گفته شد، 70درصد بازار در اختیار کالاهای وارداتی است؛ ولی این بدان معنا نیست که بخش داخلی پیشرفتی در زمینه تولید دخانیات نداشته باشد. طبق توضیحات مدیرعامل شرکت دخانیات ایران تولید داخلی سیگار با رشد 50 درصدی همراه است. افضلی در این مورد بیان داشت: «دهه گذشته این شرکت شرایط خوبی نداشته، اما اکنون احیا شده و در سال ۱۳۹۹ میزان تولید، ۵۰ درصد و فروش از نظر مقدار ۲۳ درصد و از نظر سهم بازار ۷۰ درصد رشد داشته است. هر چند همچنان به لحاظ مقداری فقط ۱۴درصد بازار و به لحاظ ارزشی فقط ۵ درصد بازار را در اختیار دارد.» گفته‌های این مقام مسئول نشان می‌دهد مصرف دخانیات در کشور در سال به ۷۵میلیارد نخ سیگار می‌رسد که سال گذشته از این میزان ۵۵ میلیارد نخ در کشور تولید و 20 میلیارد نخ به صورت قاچاق وارد شده است. در واقع عامل اصلی سهم پایین تولید دخانیات در کشور، واردات است و درصورت فراهم‌بودن شرایط، بازار دخانیات به طور کامل در دست تولیدکنندگان داخلی قرار می‌گیرد. همچنین از سال ۹۰ تعرفه حق العمل مربوط به استفاده از زیرساخت‌های شرکت دخانیات پرداخت نمی‌شود.
دخانیات بیشتر، اشتغال بهتر
افزایش تولید دخانیات در کشور نه تنها از وابستگی به کشورهای خارجی، وارداتی و ارزبری می‌کاهد، بلکه باعث اشتغال‌زایی در کشور می‌شود. براساس توضیحات مدیرعامل شرکت دخانیات ایران شرکت دخانیات حدود شش‌هزار نفر در بخش تولید و شش‌هزار نفر در بخش کشاورزی ایجاد اشتغال کرده است. طبق گفته‌های این مقام مسئول از 55 میلیارد نخ سیگار تولید داخل در سال گذشته، ۹ میلیارد نخ سیگار توسط شرکت ایرانی دخانیات تولید شده است، درحالی که ظرفیت تولید شرکت ۲۵ تا ۳۰ میلیارد نخ سیگار در سال است. بنابراین استفاده از ظرفیت کامل شرکت‌های دخانیات ایرانی، اشتغال‌زایی بیشتر را به دنبال دارد. درحال حاضر شرکت‌های خارجی به راحتی قطعات سی‌کی‌دی، مواد اولیه و توتون را وارد می‌کنند و سهم بزرگی از بازار را در اختیار دارند؛ در مقابل کاهش واردات دخانیات می‌تواند سبب افزایش سهم تولیدکنندگان داخلی و رفع مشکل بیکاری در کشور شود.
