منصور گلناری، مدیر خانه مطبوعات اصفهان، که سرپرستی روزنامه رسالت را نیز به عهده دارد، در گفتوگو با «اصفهانزیبا» از دلایل کمبود کاغذ میگوید و راهکارهایی را پیشنهاد میدهد که دولت به واسطه آن میتواند به کمک مطبوعات بیاید و از تعطیلی و عدم انتشار آنها جلوگیری کند. او معتقد است دولت و وزارت ارشاد باید راهحل اورژانسی و فوری برای حل مشکل مطبوعات اتخاذ کنند؛ هر چند وزیر ارشاد اعلام کرده است تا یک سالونیم دیگر 70درصد کاغذ روزنامه در داخل تولید میشود؛ اما مسئله اینجاست که اکنون مطبوعات با مشکل روبهرو هستند؛ مسئلهای که اگر حل نشود، منجر به تعطیلی و توقف انتشار آنها میشود. این راهکارها باید به گونهای اعمال شود که دست دلالان کاغذ از بازار کوتاه شود. کاغذ کالایی است که با فرهنگ این کشور ارتباط دارد؛ بنابراین نباید مدیریت و توزیع آن به دست افراد نالایق سپرده شود.
در ماههای پایانی سال، بسیاری از مطبوعات با مشکل نبود کاغذ و نایابشدن آن مواجه شدهاند؛ مسئلهای که روزنامههایی مثل همشهری، جامجم، شرق و… را نیز تحت فشار قرار داده و باعث شده است آنها از انتشار ضمائم روزنامه جلوگیری کنند یا به استفاده از کاغذهای ضخیم و گرانقیمت که از کیفیت چندانی هم برخوردار نیستند، روی آورند. از نظر شما عمده دلیل نایابشدن کاغذ چیست؟
مشکلی که اکنون برای کاغذ بهوجود آمده، بهدلیل سیاستهای نادرست و غلط بسیاری از مدیران و تصمیمگیران در وزارت ارشاد و بهویژه معاونت مطبوعاتی است؛ چرا که برخی از این مدیران در رابطه با تولید و توزیع کاغذ عملکرد درست و قابلقبولی از خود نشان ندادند و همین موضوع باعث شد تولید و توزیع کاغذ به دست دلالان بیفتد. البته در سالهای گذشته قیمت کاغذ ارزان بود و به همین علت هم روزنامهداران مشکلی را از این جهت احساس نمیکردند و روزنامهها نیز بهصورت مرتب منتشر میشدند؛ اما از سال 97 و با شروع نوسانهای ارزی و عدم نظارت بر تخصیص ارز برای واردات کاغذ، مطبوعات با مشکل اساسی نبود کاغذ و گرانی آن روبهرو شدند.
در این سالها اگرچه میلیونها دلار هزینه به واردات کاغذ اختصاص داده شد، اما نبود نظارت باعث شد بسیاری از افرادی که قصد تجارت و کسب سود داشتند، به اسم کاغذ اقدام به واردات کالاهای دیگر کنند. برخی دیگر نیز کاغذ را دریافت کردند؛ اما روزنامه یا نشریهای منتشر نکردند و انبارها را از کاغذ پر کردند. همه این مسائل دست به دست هم داد تا کاغذ کم و جو روانی ایجاد شود. از سوی دیگر، در زمینه تولید و توزیع کاغذ کمکاری صورت گرفت؛ برای مثال، کارخانه کاغذ مازندران تعطیل شد و اکنون نیز که فعالیت خود را انجام میدهد، بهصورت بسیار محدود کاغذ تولید میکند. درواقع الان دلالان هستند که تولید و توزیع کاغذ را مدیریت میکنند و تیشه به ریشه مطبوعات میزنند.
با این اوصاف برای حل مشکل کاغذ مطبوعات باید چه کار کرد؟ دولت چه حمایتهایی را میتواند انجام دهد؟
دولت و وزارت ارشاد باید راهحل اورژانسی و فوری برای حل مشکل مطبوعات اتخاذ کنند. هرچند وزیر ارشاد اعلام کرده است تا یکسالونیم دیگر 70درصد کاغذ روزنامه در داخل تولید میشود، مسئله اینجاست که اکنون مطبوعات با مشکل روبهرو هستند؛ معضلی که اگر حل نشود، منجر به تعطیلی و توقف انتشار آنها میشود. این راهکارها باید به گونهای اعمال شود که دست دلالان کاغذ از بازار کوتاه شود. کاغذ کالایی است که با فرهنگ این کشور ارتباط دارد؛ بنابراین نباید مدیریت و توزیع آن به دست افراد نالایق سپرده شود.
این راهکارهای اورژانسی از نظر شما چه میتواند باشد؟
واردات کاغذ باید به دست اهل آن سپرده شود. خود دولت نیز میتواند برای واردات رسماً اقدام کند تا در شش یا یک سال آینده روزنامهها با مشکلی روبهرو نشوند. برخی میگویند این موضوع باعث افزایش رانت میشود؛ اما رانتی که اکنون بهوجود آمده، بسیار بیشتر است. پس از این باید تولید داخل تقویت شود تا دیگر این مشکلات برای روزنامهها و نشریات چاپی بهوجود نیاید و آنها بتوانند به طور منظم منتشر شوند.
در این روزها خبرهای زیادی در رابطه با احتکار کاغذ شنیده میشود؛ آنهم از سوی افرادی که سهمیه کاغذ دریافت کردهاند، اما آن را در بازار آزاد با قیمت گران فروختهاند. از نظر شما چطور مــیتــوان این مــسئــلــه را کنترل کرد؟
معاونت مطبوعاتی باید نظارتی هوشمندانه بر بحث توزیع کاغذ بین روزنامهها و نشریات داشته باشد؛ برای مثال، روزنامههایی که اعلام وصول نمیشوند، نباید سهمیه دریافت کنند. روزنامهداری جای تجارت نیست. برخی برای استفاده از رانت و سهمیه کاغذ اقدام به راهاندازی نشریه میکنند و پس از آن بدون انتشار، سهمیه کاغذ را دریافت و آن را در بازار آزاد میفروشند؛ درحالیکه آن دسته از نشریههایی که چاپ منظم دارند، با مشکل نبود کاغذ روبه رو هستند. نظارت و کنترل توزیع کاغذ، کار چندان پیچیدهای نیست.