وقتی بزرگترها در تعاملات خود با بچهها از چنین طرز بیانی استفاده میکنند و به این شکل، محبت و علاقه خود را به آنها نشان میدهند، این میتواند از نظر بسیاری از افراد جالب و بامزه باشد؛ اما وقتی بزرگترها با یکدیگر بچهگانه صحبت میکنند چطور؟ خب… احتمالاً نه!
بااینحال، پژوهشها نشان داده است که نزدیک به دوسوم زوجها برای ابراز عشق به یکدیگر در تعاملات خود از لحن بچهگانه استفاده میکنند و این اصلاً رقم کوچکی نیست! بهعبارتدیگر، اگرچه ممکن است بچهگانه حرف زدن زن و شوهرها برای شما عجیب و غیرعادی باشد و حتی حالتان را به هم بزند اما این اصلاً یک مشکل یا اختلال رفتاری نیست! حال پرسش اینجاست که واقعاً چرا زوجها با یکدیگر بچهگانه حرف میزنند؟
قبل از هر چیز، لازم است بفهمیم که وقتی از «بچهگانه صحبت کردن»1 حرف میزنیم، منظورمان دقیقاً چیست. منظور ما از بچهگانه صحبت کردن، زبان و طرز بیانی نیست که بچهها در تعاملات خود با یکدیگر از آن استفاده میکنند؛ بلکه تناژ، ریتم و آهنگ ویژه و اغراقآمیزی است که والدین هنگام صحبت کردن با کودکان خردسال خود آن را به کار میگیرند، چیزی که زبانشناسان به آن «زبان مادرانه»2 یا «گفتار والدوار»3 میگویند.
به گفته پاتریشیا کول4، استاد دانشگاه واشنگتن و متخصص گفتار و شنوایی، این سبک خاصِ صحبت کردن، تعاملات اجتماعی با کودکان را تسهیل میکند و به آنها کمک میکند تا راحتتر یاد بگیرند که چگونه با دیگران ارتباط برقرار کنند. بهعلاوه، این پدیده فقط به یک زبان خاص محدود نمیشود؛ بلکه افراد مختلف با هر زبانی و از هر فرهنگی هنگام تعامل با کودکان و نوزادان، لحن خود را تغییر میدهند و کلمات را با آهنگ اغراقآمیزی بیان میکنند.
پژوهشها نشان داده است که این سبک صحبت کردن در واقع باعث آزاد شدن برخی انتقالدهندههای عصبی میشود که این انتقالدهندهها نوزادان را به یادگیری تحریک میکنند.
اما وقتی پای رابطه عاشقانه در میان باشد، این سبک گفتار دیگر خیلی به منظور یادگیری استفاده نمیشود بلکه بیشتر با هدف ابراز عشق و علاقه و افزایش محبت بین زوجها به کار میرود.
بر مبنای «نظریه تبادل محبت»5 که توسط کوری فلوید6، استاد دانشگاه آریزونا و پژوهشگر ارتباطات انسانی، ارائه شده است، برخی کنشهای آوایی نشانههایی از ابراز عشق و محبت هستند. از جمله این کنشهای صوتی میتوان به استفاده از صدای بلند، آهنگ اغراقآمیز و لحن ملایم و مهربانانه کلام اشاره کرد و جالب اینجاست که اغلب مردم وقتی میخواهند با نوزادان و کودکان حرف بزنند، دقیقاً همین ویژگیها را در گفتار خود به نمایش میگذارند.
اما این پدیده بُعد دیگری هم دارد: شکلگیری نوعی چارچوب زبانی خاص که از جهان پیرامون و بقیه آدمها جدا شده است و فضایی را در اختیار زوجها قرار میدهد که میتوانند در آن، فارغ از پیچیدگیها و آدابورسوم معمول گفتوگوهای بزرگسالان، خودشان را ابراز کنند و علاقه و محبتشان را به یکدیگر نشان دهند.
استفاده از یک زبان تعاملی خاص و متمایز یا بهعبارتدیگر شخصیسازیشده میتواند بعد مهمی از روابط زناشویی و عاشقانه یا دوستیهای نزدیک و صمیمی باشد. درست است که اگر فردی خارج از رابطه بهطور ناخواسته چنین تعاملاتی را بشنود، احتمالاً معذب میشود یا حس ناخوشایندی به او دست میدهد؛ اما برای خود زوجها این سبک تعاملی نمادی از رابطه آنها و تعهدی است که نسبت به یکدیگر دارند، مرزی که آنها را از جهان پیرامونشان و همه آدمهای دیگر جدا میکند. اسامی خودمانی و مستعاری مثل «آبنبات» یا «کلوچه شیرین» هم بخشی از این سبک گفتاری ویژه محسوب میشوند و پژوهشها نشان داده است که استفاده از چنین عناوینی در واقع میتواند بیانگر رضایت بیشتر طرفین از رابطه مشترکشان باشد.
پس اگرچه بچهگانه حرف زدن زوجها با یکدیگر میتواند برای بقیه عجیب و غیرعادی باشد اما این سبک خاص ابراز عشق و علاقه در حقیقت از ویژگیهای معمول روابط انسانی محسوب میشود.
پینوشتها:
1. معادل انگلیسی «بچهگانه صحبت کردن»، «بیبی تاک» (baby talk) است.
2. motherese
3. parentese
4. Patricia Kuhl
5. affection exchange theory
6. Kory Floyd
این مطلب برگرفته از مقالهای است با عنوان
“Why do couples use baby talk with one another?”
و به قلم رامش کایپا (Ramesh Kaipa)، دانشیار اختلالات و علوم ارتباطات در دانشگاه ایالتی اوکلاهما، که در تاریخ 3 دسامبر 2021 در وبسایت کانورسیشن (theconversation.com) منتشر شده است. این سازمان رسانهای میکوشد نتایج پژوهشها و مقالات منتشرشده توسط محققان، متخصصین و دانشگاهیان حوزههای مختلف را در دسترس عموم قرار دهد.