به گزارش اصفهان زیبا؛ تغذیه، نقش بسیار مهمی در کنترل بیماری دیابت دارد؛ تا حدی که می‌توان برای آن‌ها رژیم خاص و به‌اصطلاح بشقاب غذایی در نظر گرفت. به این نوع رژیم دکتر مرضیه کافشانی، متخصص تغذیه و عضو هیئت‌علمی دانشگاه علوم‌پزشکی اصفهان اشاره می‌کند.
تغذیه بیماران دیابتی بر پایه مصرف منظم سه وعده غذایی روزانه، بنا نهاده شده است. مصرف منظم وعده‌های غذایی در طول روز و در ساعات معین و با مقدار مشخص، کمک می‌کند تا بدن بهتر بتواند انسولین تولید کرده یا از انسولین دریافت‌کرده استفاده کند و درنتیجه قند خون بهتر کنترل می‌شود.
برخلاف تفکر رایج مبنی بر اینکه افراد دیابتی از بسیاری از غذاها محروم هستند، این بیماران می‌توانند با توجه به میزان فعالیت روزانه، میزان وزن، سن، جنسیت و با تنظیم یک برنامه غذایی مناسب زیر نظر متخصص تغذیه، رژیم غذایی متنوعی شامل مجموعه‌ای از غذاها نظیر سبزی‌ها، میوهها، حبوبات، لبنیات، گوشت و چربی ها داشته باشند.
روش بشقابی
روش بشقابی، شیوه مؤثری برای مصرف متناسب غذاهای سالم با توزیع صحیح کربوهیدرات‌هاست. این روش با پرکردن بشقاب با سبزی‌های بدون نشاسته و غذاهای کم‌نشاسته راهی برای کنترل سطح قندخون است؛ به‌علاوه تنها ابزار موردنیاز این روش، بشقابتان است.
در این روش، برای وعده شام و ناهار، دایره‌ای رسم کرده و آن را به سه قسمت تقسیم کنید؛ طوری که دو بخش آن مساوی و بخش سوم دو برابر باشد.
نصف بشقاب خود را با سبزی‌های غیر‌نشاسته‌ای پر کنید: اسفناج، هویج، کاهو، سالاد سبز، کلم، پیاز، خیار، چغندر، بامیه، قارچ، فلفل و شلغم.
یک‌چهارم از بشقاب خود را با مواد نشاسته‌ای پر کنید: نان سبوس‌دار، برنج ترجیحا برنج قهوه‌ای، ماکارونی سبوس‌دار، عدس، لوبیا یا نخود پخته شامل لوبیای چیتی، چشم‌بلبلی، نخود، نخود‌فرنگی، سیب‌زمینی، نخود‌سبز، ذرت و کدو.
یک‌چهارم دیگر از بشقاب را به غذاهای پروتئینی کم‌چرب اختصاص دهید: مرغ یا بوقلمون بدون پوست، انواع ماهی، سایر غذاهای دریایی مانند میگو، گوشت گوساله بدون چربی (راسته یا فیله)، تخم‌مرغ و پنیرهای کم‌چرب.
نکته: به این مجموعه یک لیوان شیر بدون چربی یا کم‌چرب و یک عدد میوه اضافه کنید. در بشقاب صبحانه این تقسیم‌بندی کمی متفاوت است؛ به این شکل که نصف بشقاب به نشاسته و غذاهای نشاسته‌ای، یک‌چهارم به میوه و باقی‌مانده به پروتئین و زیرگروه‌های پروتئینی اختصاص می‌یابد و به این ترتیب می‌توانید از گروه‌های مختلف در بخش‌های متنوع استفاده کنید.
توصیه‌های تغذیه‌ای
از مصرف مواد قندی مثل قند، شکر، عسل، مربا، شکلات، کیک، بیسکویت، نوشابه، نبات و شیرینی‌ها به دلیل داشتن قند زودجذب پرهیز کنید.
از میوهها، سبزی‌ها، مغزهای خام و بونداده می‌توانید به‌عنوان میان‌وعده استفاده کنید.
سعی کنید به جای نان سفید، از نان‌های سبوس‌دار سنگک استفاده کنید.
سعی کنید روزانه سه تا چهار واحد میوه طبق لیست جانشینی استفاده کنید. در صورت امکان سعی کنید میوه را با پوست مصرف کنید. از مصرف آب‌میوه‌های خانگی و صنعتی و نیز کمپوت پرهیز کنید. میوه‌هایی مانند سیب، گلابی، زرد‌آلو، گیلاس، گریپ‌فروت، پرتقال، هلو و آلو دارای فیبر هستند؛ درنتیجه قند این میوهها به‌آرامی وارد خون می‌شود و از افزایش سریع قندخون جلوگیری می‌کند.
از مصرف زیاد غذاهای چرب و سرخ‌شده و نیز غذاهای آماده مثل سوسیس و کالباس و پیتزا پرهیز کنید.
روغن مصرفی خود را از روغن مایع، به‌خصوص روغن‌زیتون، کانولا(کلزا) و در درجه بعد ذرت، آفتابگردان و سویا انتخاب کنید.
از حبوبات در وعده‌های غذایی خود بیشتر استفاده کنید؛ زیرا حبوباتی مثل عدس، ماش، لوبیا و نخود سرعت هضم غذا را کم کرده و از بالارفتن قندخون جلوگیری می‌کنند. می‌توانید حبوبات را همراه با برنج یا به‌صورت خوراک تهیه کنید.
مصرف سبزی‌های خام و نشاسته‌ای به دلیل ایجاد احساس سیری برای کنترل قندخون مفیدند.
گوشت قرمز را یک تا دو بار در هفته (به‌اندازه یک تا دو قوطی کبریت) و گوشت سفید (مرغ، ماهی، بوقلمون و بلدرچین) را سه تا چهار بار در هفته مصرف کنید (هربار به میزان دو تا سه قوطی کبریت).
سوپ بلغورجو همراه با سبزی‌ها به‌عنوان پیش‌غذا (به‌اندازه یک کاسه کوچک) برای کاهش قندخون توصیه می‌شود.
استفاده روزانه از مغزهای خام و بدون نمک (پنج عدد پسته یا پنج عدد بادام یا پنج عدد فندق یا دو عدد گردو) به علت داشتن اسیدهای چرب و ضروری برای پیشگیری از بیماری‌های قلبی به‌عنوان میان‌وعده توصیه می‌شود.
