به گزارش اصفهان زیبا؛ هنگامی که شاهعباس به حکومت رسید، کوشید تا ارامنه ساکن ارمنستان را به سرحد ایران کوچ دهد و آن منطقه را از سکنه خالی کند. او با این کار دو اندیشه در سر داشت: اول، تضعیف عثمانی، چرا که با خالی شدن دهات و ولایات از سکنه، قشون عثمانی در تهیه مایحتاج و آذوقه زمستان به مشکل جدی بر میخورد و غلبه شاه بر آنها زودتر صورت میگرفت؛ دوم، از توانمندیهای ارامنه در تجارت آگاه بود و این را مناسب بهبود شرایط اقتصادی کشور میدانست.
این ماجرا اضافه شدن خراجگزاران و مالیاتپردازان بیشتری را نیز به همراه داشت. شاهعباس با این اندیشه، ارامنه را در بخشهایی از ایران که دارای زمینهای حاصلخیز و بارآور بود و آبوهوایی خوش داشت، پراکند و در اصفهان نیز، «شهرک جلفا» را برای ارامنه جلفایی بنا کرد. روستاییان را به دهات فریدن و چهارمحال فرستاد. محله جلفا که ارامنه آن را «جلفا نو» مینامیدند، با چند پل به پایتخت صفویان متصل میشد. به آنها آزادی مذهب و امتیاز خودمختاری داد تا خاطره اطاعت از شاه همواره در ذهنشان باقی بماند.
براساس آداب و رسوم خود زندگی میکردند و به منظور حفظ دین و اعتقادات مذهبی خود، 25 کلیسا در این شهرک بر پا کردند؛ این کلیساها علاوه بر کاربری مذهبی، نقش آموزشی نیز داشتند. شاردن، جهانگرد فرانسوی که در زمان صفویه از اصفهان بازدید کرده، از جلفای نو به عنوان بزرگترین شهرک دنیا نام میبرد.
نام نوجلفا، جلفای نو
موقعیت کناره جنوبی زاینده رود
بانی شاه عباس یکم
عمده ساکنین ارامنه