احمد الماسی با اشاره به ضریب نفوذ شبکه آموزشی شاد در استان اصفهان ادامه داد: «کادر ما صددرصد عضو هستند و دانش‌آموزانمان هم حدود 59درصد و برای مابقی نیز برنامه‌ریزی می‌کنیم».
آقای الماسی! برای آموزش دانش‌آموزان استثنایی در وضعیت‌های مختلف کرونایی چه تدبیری اندیشیده‌اید؟
اگر وضعیت سفید باشد که مشکل خاصی پیش نمی‌آید و همه‌چیز با روال عادی خودش پیش می‌رود اما در صورت به وجود آمدن وضعیت‌های زرد و قرمز برنامه‌ریزی خاصی داریم. اگر وضعیت قرمز باشد، صددرصد آموزش‌های ما مجازی است، اگر وضعیت زرد باشد هفته‌ای دو روز همکاران ما حضور پیدا می‌کنند و بچه‌هایی که مشکلات خاصی ندارند می‌توانند حضور یابند. عمده مشکل اما در بحث توان‌بخشی است که در این بخش ارائه خدمات به‌صورت مجازی بسیار سخت است و حتما باید ارتباط چهره به چهره باشد تا بشود دانش‌آموز را مورد آموزش قرار داد، به‌خصوص در بحث آموزش درمانی و فیزیوتراپی دانش‌آموزان که در این مورد هم در حال برنامه‌ریزی هستیم.
با توجه به طیف متنوع معلولیت در دانش‌آموزان استثنایی، موارد آموزشی نیز از تنوع بسیاری برخوردار است. در این زمینه چه کرده‌اید؟
30درصد از این محتوا تا سی و یکم مرداد آماده شده است. در بقیه حوزه‌ها نیز با هماهنگی سازمان استثنایی کشور و طبق جدول زمان‌بندی مدارس را مکلف کرده‌ایم تا با توجه به تفاوت‌های فردی هر دانش‌آموز و نیازهای فردی او و آنچه در محتوای عمومی دروس دیده نشده، محتوا تولید شود. در خصوص مناطقی که مشکل اینترنت دارند یا بستر فضای مجازی گسترده نیست، گفته‌ایم تا محتواها به‌صورت مکتوب آماده شود و هفتگی یا ماهانه در اختیار خانواده‌ها قرار گیرد تا بتوانیم فرایند آموزش را رصد
کنیم.
درباره قسمت‌هایی که با کشور هماهنگ هستند توضیح دهید. محتواها چه هستند و چطور تدریس می‌شوند؟
بر اساس تـصمیم وزارت آموزش‌وپرورش همه آموزش‌های ما در قالب برنامه شاد ارائه می‌شود و ملاک اول ما همین است. حدود 110 محتوای درسی وجود دارد که با هماهنگی سازمان استثنایی کشور هر قسمتی از آن به استانی سپرده‌شده تا آماده شود. خوشبختانه کار شروع شده است. هم‌اکنون ما با خانه ریاضیات اصفهان در حال رایزنی هستیم تا محتواهای مربوط به پایه هفتم و هشتم و نهم نابینایان آماده شود و منتظر ارزیابی سازمان هستیم. دراین‌بین محتوای پایه دهم، یازدهم و دوازدهم هم در بازه زمانی باقی‌مانده آماده می‌شود.
آیا برای دانش آموزان ناشنوا هم برنامه خاصی دارید؟
بله. طبق جلسه‌ای که با مدیرکل سیمای استان و دفتر آموزش داشتیم قرار شد از یک لب‌خوان و مترجم زبان اشاره در برنامه‌هایی که برای دانش آموزان عادی ساخته می‌شود استفاده شود.
این برنامه‌ریزی درسی در تمام شهرستان‌های استان اعمال می‌شود؟
بله، در تمام شهرستان‌هایی که مدرسه داریم این برنامه اعمال می‌شود. مشکل ما دانش‌آموزانی هستند که یا در مناطق روستایی و خاص زندگی می‌کنند یا اینکه در نقطه کور اینترنت واقع‌شده‌اند یا بضاعت مالی برای استفاده از بسترهای مختلف موجود را ندارند. برای آن‌ها نیز فرمی را طراحی کرده‌ایم که اطلاعات را احصا کنیم و بر اساس تحلیلی که انجام می‌دهیم اطلاعات آموزشی جدیدی از این مناطق به دست بیاوریم.
آیا تاکنون آماری دارید که چند درصد دسترسی ندارند؟
آن‌هایی که به‌هیچ‌عنوان دسترسی ندارند، حدود 20 درصد هستند که یا به اینترنت دسترسی ندارند، یا اولیای کم‌سواد دارند یا مشکل مالی دارند و به همین خاطر نمی‌توانند از برنامه شاد استفاده کنند؛ اما درمجموع چنانکه گفتم حدود 49 درصد از دانش آموزان ما هنوز نتوانسته‌اند از این برنامه استفاده کنند. امیدواریم وزارتخانه بحث اینترنت رایگان این برنامه را هماهنگ کند تا این مشکل حل شود.
سناریوهایتان در وضعیت‌های مختلف کرونایی چیست؟
در وضعیت زرد برای نوآموزان که بچه‌های آمادگی هستند، در نظر گرفته‌ایم که یک یا دو روز به مراکز آموزشی بیایند و فاصله‌گذاری اجتماعی حتما رعایت شود. پایه چهار تا شش سال یا آمادگی اول و دوم نیز دو روز حضور داشته باشند و یک روز آموزش مجازی داشته باشند؛ به همراه بسته آموزشی که به آن‌ها ارائه می‌شود. در وضعیت قرمز، آموزش برای همه نو آموزان زیر و بالای چهار سال به‌صورت غیرحضوری هست، به‌اضافه ارائه بسته آموزشی به همراه آموزش والدین برای فعالیت در منزل از طریق فضای مجازی. همچنین فرم‌های ارزشیابی مستمری داریم که والدین باید تکمیل کنند و به دست ما برسانند تا ثبت کنیم. برای دانش آموزان ابتدایی در سناریوی وضعیت زرد، تأکیدمان بر این است که هر کلاس به دو گروه تقسیم شود؛ دو روز آموزش حضوری و یک روز آموزش مجازی داشته باشند به همراه ارائه بسته مکمل آموزشی. معلمان با توجه به تعداد دانش‌آموز و توانایی آن‌ها جلسات موردنیاز را برنامه‌ریزی می‌کنند. جلسات آموزش حضوری می‌شود و تمرکزمان را بر دانش‌آموزانی قرار می‌دهیم که ضعیف هستند و نیاز بیشتری دارند. همچنین دروس تخصصی و پراهمیت‌تری مانند فارسی، ریاضی و مهارت‌های پایه‌ای را موردتوجه بیشتری قرار می‌دهیم. مثلا برای دانــش‌آمــوزان دارای مــشکلات بینایی، جهت‌یابی و حرکت حتما در برنامه‌هایشان پیش‌بینی‌شده است. برای دانش‌آموزان ناشنوا بحث زبــان‌آمــوزی پیــش‌بــینی کرده‌ایم. برای بچه‌های طیف اتیسم درس مهارت‌آموزی به‌اضافه دروس تخصصی فارسی و ریاضی را دیده‌ایم که به‌صورت عملی و حضوری ارائه می‌شود. درصورتی‌که وضعیت قرمز باشد، آموزش والدین و دانش‌آموز را از طریق شبکه شاد در دستور کار داریم و بسته‌های آموزشی‌ای نیز به والدین می‌دهیم تا بتوانند در منزل استفاده کنند. همچنین والدین وظیفه دارند بر اساس عملکرد دانش‌آموز کاربرگه‌ای مربوط را ثبت کنند تا در مدارک تحصیلی فرزندشان اعمال شود. برای بچه‌های دوره‌های متوسطه اول پیش حرفه‌ای و متوسطه حرفه‌ای که یکی از معلولیت‌های غالبشان کم‌توانی ذهنی است، اگر وضعیت زرد باشد دو سناریو داریم و اگر وضعیت قرمز باشد یک سناریو داریم. در وضعیت زرد گفته‌ایم دانش‌آموزان به دو گروه تقسیم شوند و دو روز در هفته حضور یابند و اگر توانمندی بچه‌ها بهتر باشد سه‌روز در هفته بیایند و پنجشنبه‌ها را برای گروه متوسطه حرفه‌ای اضافه کنیم. به دبیرها نیز گفته‌ایم با توجه به توانایی دانش‌آموزان جلسات آموزشی‌شان را علاوه بر محتوایی که گفته شد، به‌صورت متمرکز ارائه کنند. همچنین دروس کارگاهی و مهارتی را برای آموزش حضوری پیش‌بینی کرده‌ایم چون حتما باید ارزیابی حضوری به عمل آید. درنهایت دروس عمومی را به‌صورت آموزش مجازی و همراه با آموزش والدین در دستور کار قرار دادیم.
اگر تا قبل از امتحانات وضعیت زرد به سفید مبدل شود، شرایط تحصیل تغییر می‌کند؟
اگر تا قبل از امتحانات وضعیت زرد سفید شود، شرایط حضوری داریم و اگر متأسفانه این وضعیت به قرمز تبدیل شود، ارزشیابی نوبت اول هم به‌صورت غیرحضوری است و حتی اگر وضعیت استمرار پیدا کند ما بازهم ارزشیابی غیرحضوری را پیش‌بینی کرده‌ایم.
برای دانش آموزان با نیازهای ویژه دوره متوسطه در شرایط قرمز چه برنامه‌ای دارید؟
اگر شرایط قرمز باشد، برای دانش‌آموزان با نیازهای ویژه در پایه‌های هفتم، هشتم، نهم، دهم، یازدهم و دوازدهم به‌صورت غیرحضوری آموزش وجود دارد. دروس عمومی نیز به‌صورت مجازی و بسته‌های آموزشی ارائه می‌شود. ارزشیابی مستمر و پایانی‌شان به‌صورت غیرحضوری و مجازی طبق آیــین‌نامه‌های مربوط انجام خواهد شد. دروس مهارتی و کارگاهی‌شان پس از تغییر حالت قرمز یا زرد به سفید، حضوری به عمل می‌آید.
در مورد دانش آموزان تلفیقی و فراگیر وضعیت به چه صورت خواهد بود؟
دانش‌آموزان تلفیقی و فراگیر دانش‌آموزانی هستند که در مدارس عادی به تحصیل ادامه می‌دهند. اگر سناریوی ما زرد باشد، حضور دانش آموزان در کنار دیگر دانش‌آموزان همراه با برنامه آموزشی مدرسه پذیراست. معلمان رابطشان مطابق با ساعت آموزشی که کارشناس ما پیش‌بینی کرده با رعایت کامل پروتکل‌های بهداشتی در مدارس حضور پیدا می‌کنند. پیشنهاد کرده‌ایم که معلمان رابط برای ثبت فرایند آموزشی بسته‌هایی را تدوین کرده و در اختیار دانش‌آموزان و خانواده‌هایشان قرار دهند تا مکملی باشد در کنار فضای مجازی و غیرحضوری. در وضعیت قرمز، حضور دانش آموزان مطابق با شرایطی است که در هر ناحیه وجود دارد و معمولا غیرحضوری است. به معلمان رابط گفته‌ایم که حتما بسته‌های مکمل اضافه‌تری طراحی کرده و با والدین هماهنگ کنند تا در اختیار دانش‌آموزان قرار بگیرد. در بحث تلفیقی مقداری مشکلاتمان کمتر است چون بچه‌ها هم از آموزش عادی استفاده می‌کنند و هم خودشان توانایی استفاده از ابزارهای مجازی را دارند و آموزش کمتر دچار مشکل می‌شود.
برای بچه‌هایی که اختلال یادگیری دارند هم برنامه‌ریزی کرده‌اید؟
برای بچه‌های دارای اختلال یادگیری در سناریوی زرد پیش‌بینی کرده‌ایم که بیایند و از خدمات آموزشی به‌صورت انفرادی استفاده کنند؛ چون آموزش انفرادی است و دانش‌آموز باید به همراه یکی از والدین با رعایت کامل پروتکل‌های بهداشتی و فاصله‌گذاری اجتماعی حضور پیدا کند. حضور بیش از یک ولی نیز در مراکز ما ممنوع است. برنامه‌ریزی کرده‌ایم که هر مربی فقط یک دانش‌آموز را رصد بکند و بعدازآن دانش‌آموز بعدی، تا این‌گونه کمترین تراکم دانش‌آموزی را داشته باشیم. در وضعیت قرمز گفته‌ایم تا همکارانمان آموزش والدین را در نظر داشته باشند که اگر به وضعیت زرد تبدیل شد مشکلات خاصی نداشته باشیم و خانواده‌ها بتوانند فرایند آموزش را ادامه بدهند. در شرایط قرمز ارائه خدمات به‌صورت غیرحضوری است و بسته‌های مکمل آموزشی طراحی شده که از طریق فضای مجازی در اختیار بچه‌ها قرار می‌گیرد. برنامه‌ریزی و فعالیت‌های پایه مداخله‌ای به‌صورت مجازی و با نظارت مدیر انجام می‌گیرد. مربیان با معلمان مدارس پذیرا این محتوا را تولید می‌کنند. بسته‌ای هم برای والدین آماده‌شده که تا جایی که می‌توانند کمک بکنند تا این شکاف‌های آموزشی با کمک معلم و بسته‌های آموزشی دانش‌آموزی به حداقل برسد.
در خصوص دانش آموزان طیف اتیسم چه برنامه‌هایی دارید؟
برای این طیف از دانش آموزان برنامه‌ریزی‌های خاصی داریم؛ چون تنوع رفتاری‌شان خیلی زیاد است و باید بر اساس ارزیابی که مدیر به عمل می‌آورد یا شناختی که دارد، هماهنگی‌های لازم انجام شود.
یک گروه خاص از بچه‌ها که باید به‌صورت ویژه به آن پرداخته شود، بچه‌های جسمی‌حرکتی هستند. چه برنامه‌ای برای آن‌ها تدوین کرده‌اید؟
این بچه‌ها عمدتا مشکلات تنفسی دارند و برای همین گفته‌ایم که حتما از آموزش حضوری استفاده شود. سال گذشته طرحی را در استان به کمک تیم مدیریتی استان پیگیری و اجرا کردیم به نام آموزش در منزل. این طرح ویژه بچه‌هایی بود که مشکلات حرکتی خیلی خاص و شدید داشتند و شرایط حضور در مدرسه را نداشتند. از طریق همکارانمان توانستیم کلاس‌هایی را آماده کنیم. دانش آموزان از طریق فضای مجازی با معلمان ما در ارتباط بودند و آموزش می‌گرفتند. ما این کار را قبل از شیوع کرونا انجام دادیم و به‌عنوان پایلوت کشوری بودیم که خوشبختانه با موفقیتی که داشت، توانستیم گستره آن را بیشتر کنیم.
