هنر معاصر بر مدار نماد اصفهان

موزه هنرهای معاصر اصفهـان برای تعمیق هرچه بیشتر و شکل‌گیری روایات و خوانش‌هایی تازه در قالب رسانه‌هایی نو و عرصه محور در هنرهای معاصر بر روی نماد اصفهان فراخوان رویداد ملی تجسمی «در مقیاس قوس» را منتشر کرده است.  این رویداد که در نیمه دوم سال 99 اجرایی خواهد شد،در سه مدیوم مجسمه، ویدئوآرت و پوستر برگزار می‌شود تا به بازخوانی نماد اصفهان در قالب این هنرها بپردازد. آشنایی بیش‌ازپیش شهروندان اصفهان با نماد هویتی این شهر و همچنین استفاده درست از آثار هنرمندان در رابطه با نماد اصفهان در عرصه هنرهایی که در شهر قابلیت نمایش دارند از اهداف این رویداد است. درمتن فراخوان این رویداد ابتدا به پیشینه نامیدن آذرماه اصفهان اشاره شده است: در صور فلکی، قوس(ماه آذر) پایان دوران کشت و آغاز خشک‌سالی است که نماد آن موجودی است با بالاتنه‌ انسان پایین‌تنه چهارپا که کمانی در دست دارد. این نماد از نشانه‌های باستانی است و ریشه آن به اساطیر سومری بازمی‌گردد و به ایزد جنگ اشاره دارد. در اساطیر یونان این نماد را با نام سانتور (centaur) می‌شناسند. 

تاریخ انتشار: 16:44 - سه شنبه 1399/07/15
مدت زمان مطالعه: 5 دقیقه
 در دوره حکومت دیلمیان-میانه (قرن چهارم هجری قمری) رکن‌الدوله دیلمی به وقت قرار گرفتن قمر در برج آذر، بارویی را با بیست‌ویک هزار گام گرد شهری کشید که این شهر اصفهان نامیده شد و ازآن‌پس این نشان نمادی از زایش این شهر شد. در طول تاریخ این نماد دچار تحولاتی شده است که هر یک از این تحولات فرمی نشان از تغییر دیدگاه‌ها در افق‌های تاریخی و معنایی آن عصر دارد. 
در عصر صفوی بخش پایین‌تنه را به گربه‌سانی چون شیر و بالاتنه را در قالب جنگجویی صفوی به تصویر کشیده‌اند که دُم در هیبت یک اژدها به‌سوی سر جنگجو حرکت کرده و از آن‌سو بالاتنه‌ انسانی کمانی را به سمت دم اژدهاگون نشانه رفته است. در بخشی از تعابیر تاریخی، از این تصویر معانی چون مبارزه با خویش و پلیدی‌های درون و تعادلی میان خیر و شر در هستی یا مرگ و زندگی آورده شده است. تشریح اهداف برگزاری رویداد «در مقیاس قوس» بخش بعدی این فراخوان است: در جهان کنونی، شهرهایی با تاریخ کهن به‌واسطه‌ نمادهای خود شناخته می‌شوند وجود یک نماد اسطوره ای‌تاریخی در بستر شهر در درجه نخست می‌تواند موجب رشد و ارتقای فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی آن شهر شود و در ادامه می‌توان از این امر در جهت جهانی‌سازی کمک گرفت. در جهان، فراهم‌کردن این بستر در وهله‌ نخست، به عهده‌مدیریت شهری است تا با راه‌اندازی و برگزاری برنامه‌های هدفمند فرهنگی و هنری از این نمادهای اسطوره ای‌تاریخی برای رسیدن به این اهداف استفاده کند. در دوران معاصر خوانش‌هایی متفاوت از نمادها و اسطوره‌ها صورت گرفته که آن‌ها را در افق‌های معانی روزگارِ نو بازخوانی کرده است. هدف این رویداد، شکل‌گیری روایات و خوانش‌هایی تازه در قالب رسانه‌هایی نو و عرصه محور در هنرهای معاصر است که قابلیت نمایش شهری را داشته باشند و بتوانند با تصویری که در ذهن شهروندان ایجاد می‌کنند، آن‌ها را نیز در بازخوانی تازه از این نماد، همراه سازند. 
سه رسانه مجسمه، ویدئوآرت و پوستر برای این رویداد در نظر گرفته‌شده که انتخاب آن‌ها با هدف سه نوع مواجهه با ایده و نماد قوس صورت گرفته است. در بخش مجسمه، بخش مهمی از این مواجهه در ساحت فرم صورت می‌پذیرد. در ویدئوآرت، می‌تواند مواجهه‌ای مفهومی با لایه‌های فرهنگی و اجتماعی شهر اصفهان باشد و در پوستر نیز می‌توانند مواجهه با هر دو ساحت (فرم یا ساحات مفهومی و معنایی) داشته باشد و نیز هر سه این رسانه‌ها قابلیت اجرا و نمایش در فضاهای عمومی شهری دارند.اما آرزو معتمدی کیوریتور و دبیر اجرایی رویداد «در مقیاس قوس» درباره این رویداد می‌گوید: «واقعیت این است که کار هنری و فرهنگی شاخصی روی نماد اصفهان به‌خصوص درزمینه هنرهایی که در شهر قابلیت نمایش دارند انجام نشده است و هنرمندان هم آن‌چنان‌که باید، به این نماد در آثارشان نپرداخته‌اند. در کارهایی هم که در مورد این نماد انجام‌شده بیشتر از آنکه برداشت تازه و خوانش جدیدی در پرداختن به نماد اصفهان شکل بگیرد تفاوت در متریال اهمیت داشته است.» او ادامه می‌دهد: «بر همین اساس و برای رسیدن به نگاه تازه و نو به نماد اصفهان در آثار هنری، پروپوزالی به مدیر موزه هنرهای معاصر اصفهان ارائه شد و با ایشان نزدیک به شش ماه برای رسیدن به روند اجرایی، جزئیات و انتخاب مدیوم‌ها و … جلسات متعددی تشکیل دادیم. آن چیزی که در کلیت فراخوان اهمیت داشت این بود که از طریق این رویداد درباره نماد اصفهان گفت‌وگو و تبادل‌نظر شکل بگیرد و هنرمندان مشتاق شوند به خلق اثر در رابطه با این نماد بپردازند و شهروندان هم هرچه بیشتر با این نماد آشنا شوند.»

بخش تئوری؛ گفت‌وگو درباره نماد اصفهان

دبیر اجرایی نخستین رویداد ملی «در مقیاس قوس» درباره بخش تئوری این رویداد توضیحاتی را ارائه می‌دهد: «این بخش شامل نشست‌هایی درباره ارتباط نماد و شهر، ارتباط نماد قوس با هنرهای معاصر و همچنین نمادها و اسطوره‌های شهری است که در آن کارشناسان و صاحب‌نظران دعوت‌شده و به ایراد سخنرانی و انجام گفت‌وگو می‌پردازند. البته به دلیل محدودیت‌های حاکم بر جامعه به دلیل شیوع ویروس کرونا امکان تغییر شکل برگزاری این بخش وجود دارد و ممکن است از ظرفیت‌های فضای مجازی برای ایجاد بسترهای گفت‌وگو بیشتر استفاده شود. پیاده‌سازی این سخنرانی‌ها و گفت‌وگوها در قالب کتاب  یا کاتولوگ در دستور کار قرار دارد و برای این امر هم برنامه‌ریزی‌هایی صورت گرفته است.»

بخش رقابتی؛ مجسمه، پوستر، ویدئو آرت

معتمدی دلایل رقابتی برگزار شدن رویداد «در مقیاس قوس» را این‌طور شرح می‌دهد: «در بخش تولید اثر بهترین راهی که ازطریق آن می‌توان هنرمندان مختلف چه هنرمندان پیشکسوت، چه هنرمندان جوان و چه حتی دانشجویان را به تولید اثر در ارتباط با نماد اصفهان تشویق کرد ایجاد یک فضای رقابتی در قالب یک فراخوان است. چراکه این فضای رقابتی درواقع پرورش تجربه‌های هنرمندان درباره این نماد و مطالعه و تلاش آن‌ها برای کارکردن بر نماد اصفهان در فرم‌های مشخص‌شده هم هست و این مسیر خودبه‌خود حرکت مثبتی برای جامعه هنری شهر اصفهان به‌حساب می‌آید.» کیوریتور این رویداد با اشاره به سه بخش برگزاری آن اضافه می‌کند: «سه مدیوم مجسمه، ویدئوآرت و پوستر قالب‌هایی هستند که قابلیت حضور در عرصه شهر را دارند و به خاطر این ویژگی مهم انتخاب شدند. درواقع بیرون آمدن از جمع محدود هنرمندان و هنردوستان عرصه‌های تجسمی که عموما در گالری‌ها شکل می‌گیرد و رفتن به سمت فضاهای عمومی‌تر و با مخاطبی وسیع‌تر مسئله دیگری بود که در انتخاب این مدیوم‌ها مدنظر قرار گرفت تا خوانش‌های جدیدی از نماد اصفهان در فضای شهری شکل بگیرد و مردم با آن آشنا شوند. در ضمن برای هرکدام از بخش‌ها سه داور در نظر گرفته شده است که متخصصان عرصه‌های تجسمی هم از اصفهان و هم از تهران برای حضور در جمع داوران انتخاب شده‌اند. هما دلورای، آریا کسایی و رسول کمالی داوران بخش پوستر هستند. 
در بخش مجسمه مرتضی بصراوی، شایا شهرستانی و کامبیز صبری آثار را داوری می‌کنند و مینو ایرانپور، ژینوس تقی‌زاده و حسین حسینی در بخش ویدئو آرت رویداد در مقیاس قوس به گزینش آثار خواهند پرداخت. اما طبق فراخوان آثار بخش‌های مختلف با شرایط خاصی ارسال و گزینش خواهند شد.در بخش پوستر با توجه به طرح‌های ارسالی توسط شرکت‌کنندگان تعداد محدودی کار انتخاب خواهد شد. آثار انتخابی برای نمایش در یکی از فضاهای عمومی شهر و از بین آن‌ها پنج اثر منتخب توسط تیم داوری این بخش انتخاب و به‌صورت محیطی و درگذر گالری‌ها در شهر به نمایش درمی‌آید.
آثار ارسالی باید برای این فراخــــــوان طراحی‌شده باشند (اثر نباید تا پیش‌ازاین به نمایش درآمده باشد) و طراح اجازه ارسال آن برای فراخوان یا مسابقات دیگر را ندارد.
 ابعاد آثار ارسالی 100*70 سانتی‌متر، مود رنگی CMYK، رزولوشن Dpi300 و با فرمت Pdf، Jpg.
 استفاده از تکنیک آزاد است و پوسترها می‌توانند به‌صورت افقی یا عمودی طراحی شوند.
در بخش مجسمه پنج طرح، برگزیده خواهد شد و از آن میان یک اثر برگزیده در سایز چهار تا شش متر جهت نصب در عرصه شهری و متناسب برای نصب در میدان یا پیاده راه.
 چهار اثر 50 تا 70 سانتی‌متر جهت نصب در فضای داخلی مراکز عمومی شهری.
شرکت‌کنندگان توجه داشته باشند این فراخوان در جهت معرفی این نماد برای شهر اصفهان است، بنابراین خلاقیت و هوشمندی را در جهتی می‌طلبد که درعین‌حال که تصویر واقع‌گرایانه این نماد در طرح مجسمه حضور دارد به کمک تمامی عوامل ناب بصری که انتخاب می‌شود، مجسمه‌ای ارزشمند خلق شوند.
در مرحله نخست شرکت‌کنندگان به اجرایی بودن مجسمه و تناسب ساخت آن با بودجه تخصیص‌یافته توجه کرده و یک پروپوزال خلاصه از نحوه ساخت، اجرا و نصب و به همراه فایل جانمایی با کیفیت 300 dpi ارائه کنند (حداکثر ده خط در قالب فایل word)، بعد از انتخاب طرح توسط هیئت‌داوران از شرکت‌کنندگان درخواست خواهد شد ماکت طرح خود را در سایز موردنظر هیئت‌داوران به دبیرخانه رویداد ارسال کنند و در مرحله بعدی پنج طرح برگزیده یک طرح برای اثر بزرگ و چهار طرح برای اثر کوچک، توسط داوران انتخاب نهایی خواهد شد.
 متر یال‌های کاربردی باید هماهنگ با فضاهای شهری و عرصه محور باشند. شرکت‌کنندگان به همراه طرح‌های خود در قابل پروپوزال خلاصه، یک شرح متنی شامل توضیح راجع به ایده اثر و برآورد هزینه‌های ساخت اثر و رزومه خود ارسال کنند.
در بخش ویدئوآرت نیز پنج طرح برگزیده خواهد داشت. شرکت‌کنندگان توجه داشته باشند که می‌توانند به‌صورت بینارشته‌ای، محیطی و مکان محور با این بخش برخورد کنند و از مواجهه‌های تماتیک و فرمی با ایده «نماد قوس» فاصله گرفته و در بستری مفهومی طرح خود را ارائه دهند و تنها لازم است ارائه اثر در قالب ویدئوآرت باشد. شرکت‌کنندگان یک پروپوزال متنی خلاصه جهت شرح طرح خود ارسال کرده و در آن راجع به ایده، نحوه اجرایی طرح و ساخت و چنانچه فضای خاصی را برای اجرای اثر خود مدنظر دارند اعلام کنند، بعد از بررسی توسط تیم داوری پنج اثر برگزیده انتخاب و امکان‌پذیر بودن اجرا در فضای موردنظر اعلام خواهد شد.  کیفیت اثر نهایی برای نمایش FullHD و با فرمت H264، زمان ویدئوآرت پنج تا هفت دقیقه و یک نسخه کم‌حجم برای بازبینی و فضای مجازی به دبیرخانه رویداد ارسال شود.
به همراه طرح ارسالی به‌صورت شرح متنی، رزومه نیز باید ارسال شود. هر شرکت‌کننده می‌تواند با سه طرح که تابه‌حال اجرا نشده باشد در این رویداد شرکت کند.
علاقه‌مندان برای اطلاع بیشتر از شرایط شرکت در این رویداد می‌تواننـد به صفحه اینستاگرام isfsymbol.event و سایت isfahanfarhang.ir مراجعه و طرح اولیه، شرح متنی طرح و رزومه را به ایمیل isfsymbol.event@gmail.com ارسال کنند.